Yaponiya nəhəng eşşəkarısı (Vespa mandarinia japonica) dünyanın ən böyük eşşəkarısı olan Asya nəhən eşşəkarısının (V. mandarinia) yarımnövüdür. Yetginliyə çatdıqlarında uzunluğu 4,5 sm-dən və qənəd açıqlığı 6 sm-dən çox olur. Böyük gözləri olan iri sarı başı, tünd qəhvəyi rəngli thorax (sinə) və sarı-qəhvəyi çizgili qarnı vardır. Başının üstündə iki gözün arasında əlavə üç ədəd kiçik sadə gözə sahibdir. Adından da məlum olduğu kimi bu növ yanlızca Yaponiya adalarına endemikdir. Kənd ərazilərində ağac oyuqlarında yuva qururlar. Yaponiyada ōsuzumebachi (オオスズメバチ（大雀蜂、大胡蜂) adı ilə bilinir ki, hərfi tərcümədə "böyük sərçə arısı" deməkdir
İşcilər süfrəni qidalandırmaq üçün yem axtarar. Onların qidası həşəratın müxtəlif növlərindən, o cümlədən bitki zərərvericilərindən ibarətdir və bu səbəbə görə eşşək arıları faydalı hesab olunur. İşcilər şikarının bədənini yalınızca uçuş əzələləri kimi qida cəhətdən zəngin olan parçaları yuvaya apardıqları üçün qalan hissələri atırlar. Yuvada işcilər süfrəni qidalandırmadan əvvəl gətirdikləri qida parçalarını çeynəyib onu xususi bir mayeyə çevirirlər. Bu maye vespa amin turşusu qarışığı (VAAM) olaraq bilinir. Sintetik VAAM insan qidasına əlavə olunması üçün süni olaraq istehsal olunur və atletik performansı artırdığı iddia edilir. Yapon dağlıq kəndlərdə eşşəkarısı qızartması bir növ "lətafətlilik" olaraq qəbul olunur.
Arı yırtıcılığı
Yaponyada arıçılar Yaponyanın endemik bal arılarından daha produktiv olduqları üçün Avrupa bal arılarını saxlamağa üstünlük verirlər. Ancaq, Yaponiya nəhəng eşşək arılarının yuvaya zərər verməsinə görə Avrupa bal arıları olan yuvanı qorumaq çətin ola bilir. Bir kəşfiyyatçı Yaponiya nəhəng eşşəkarısı Avrupa bal arısı yuvasını müəyyənləşdirdikdən sonra digər fərdləri oraya çəkməsi üçün oraya fermon buraxır. Tək bir Yaponiya eşşəkarısı dəqiqə başına qırx bal arısını öldürə bilir, 30 fərddən ibarət bir qrup isə dörd saatdan qıssa bir müddətə 30000 bal arısı olan yuvanı məhv edə bilir. Eşşəkarısı bal arısını öldürüb ətraflarını təmizlər və yuvaya aparacağı thorax hissəsini saxlayır. Bal və arı süfrəsi də həmçinin yuvaya eşşəkarısı süfrələrinin qidalandırılması üçün aparılır.
Yaponya bal arılarının müdafiyəsi
Avropa bal arılarının əksinə yapon bal arıları yapon eşşəkarılarına qarşı müdafiyəyə sahibdirlər. Eşşəkarısı yuvaya fermon buraxmaq üçün yaxınlaşdığında işci arılar yuvaya geri çəkilir və kəşfiyyatçı eşşəkarısının yuvaya girməsinə imkan verirlər. Sonra arılar gizləndiyi yerdən çıxıb 500 fərddən təşgil olunmuş bulud formasında eşşəkarısının üzərinə cumurlar. Basqınçı eşşəkarısının ətrafında sıxı topa yaradırlar, güclü qənəd vibrasiyası ilə əzələləri isinir və istiliyi mərkəzə doğru verməyə başlayan konveksiya sobası kimi hərəkət edirlər. Bu vaxt topanın daxilində temperatur 47 °C-yə qədər çatır. Bundan əlavə, arıların aktivliyi topa içərisində karbon dioksid konsentrasiyasını artırır. Karbon dioksid konsentrasiyası artdıqca, eşşəkarısının istiliyə davamlılığı azalır, nəticədə də bu artan temperaturun ölümcül olmasına səbəb olur.
Zəhəri
Yaponya nəhəng eşşəkarısı narahat edildiyində xeyli aqressiv ola bilir. Onun zəhəri 6.25 mm-lik iynə tərəfindən injeksiya edilir, zəhər bir başa sinir-sisteminə təsir göstərir və qurbanın toxumalarına zərər verir. Sancmasının qüvvəsi səbəbi ilə çoxlu miqdarda zəhər injeksiya edilir, son dərəcə ağrılıdır və hospitalizasiyaya ehtiyac ola bilər. Asya nəhəng eşşəkarısının sancması allerqiyası olan insanlarda anafilaktik şoka səbəb ola bilər, ancaq dozun çox olduğu zaman alerqiyası olmayan insanlarda belə ölümcül ola bilər. Çində, bu arıların yaşadığı bölgələrdə ənənəvi düşüncəyə görə 10 dəfə sancılan adama tibbi müdaxilə lazımdır və təcili tibbi yardım isə 30 dəfə sancılan adam lazımdır. Sancmalar həmçinin böyrək çatışmamazlığına da səbəb ola bilər. Yaponiyada dörd adadamdan üçü hər il arı və eşşəkarısı (Yaponiya nəhən eşşəkarısı da daxil olmaqla) sancmasından həyatını itirir.
İstinadlar
↑ Ross, Piper (2007). Extraordinary Animals: An Encyclopedia of Curious and Unusual Animals. 9–11. ISBN978-0-313-33922-6.
Sugahara, M.; Sakamoto, F. (2009). "Heat and carbon dioxide generated by honeybees jointly act to kill hornets". Naturwissenschaften. 96 (9): 1133–1136. doi:10.1007/s00114-009-0575-0. PMID 19551367.
Schmidt, Justin O.; Yamane, Soichi; Matsuura, Makoto; Starr, Christopher K. (1986). "Hornet venoms: Lethalities and lethal capacities" (PDF). Toxicon. Elsevier. 24 (9): 950–954. doi:10.1016/0041-0101(86)90096-6. PMID 3810666.
Branigan, Tania (26 September 2013). "Hornet attacks kill dozens in China". The Guardian.
According to "わが国における蜂刺症 The Topic of This Month Vol.18 No.8(No.210) 国立感染症研究所", fatalities from bees and wasps are 30-40 annually in Japan (including hornets).
Avqust 12, 2021
yaponiya, nəhəng, eşşəkarısı, vespa, mandarinia, japonica, dünyanın, böyük, eşşəkarısı, olan, asya, nəhən, eşşəkarısının, mandarinia, yarımnövüdür, yetginliyə, çatdıqlarında, uzunluğu, dən, qənəd, açıqlığı, dən, çox, olur, böyük, gözləri, olan, sarı, başı, tün. Yaponiya neheng essekarisi Vespa mandarinia japonica dunyanin en boyuk essekarisi olan Asya nehen essekarisinin V mandarinia yarimnovudur Yetginliye catdiqlarinda uzunlugu 4 5 sm den ve qened aciqligi 6 sm den cox olur Boyuk gozleri olan iri sari basi tund qehveyi rengli thorax sine ve sari qehveyi cizgili qarni vardir Basinin ustunde iki gozun arasinda elave uc eded kicik sade goze sahibdir Adindan da melum oldugu kimi bu nov yanlizca Yaponiya adalarina endemikdir Kend erazilerinde agac oyuqlarinda yuva qururlar 1 Yaponiyada ōsuzumebachi オオスズメバチ 大雀蜂 大胡蜂 adi ile bilinir ki herfi tercumede boyuk serce arisi demekdir Yaponya Neheng EssekarisiVespa mandarinia japonicaElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip BugumayaqlilarSinif HeseratlarYarimsinif QanadlilarInfrasinif YeniqanadlilarDesteustu Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDeste PerdeqanadlilarV mandarinia Yaponya Neheng EssekarisiElmi adiVespa mandarinia japonicaSeklin VikiAnbardaaxtarisiNCBI 1053483EOL Mundericat 1 Xarakteristikasi 1 1 Ari yirticiligi 1 1 1 Yaponya bal arilarinin mudafiyesi 1 2 Zeheri 2 IstinadlarXarakteristikasi Redakte Yaponiya neheng essekarisi Isciler sufreni qidalandirmaq ucun yem axtarar Onlarin qidasi heseratin muxtelif novlerinden o cumleden bitki zerervericilerinden ibaretdir ve bu sebebe gore essek arilari faydali hesab olunur Isciler sikarinin bedenini yalinizca ucus ezeleleri kimi qida cehetden zengin olan parcalari yuvaya apardiqlari ucun qalan hisseleri atirlar Yuvada isciler sufreni qidalandirmadan evvel getirdikleri qida parcalarini ceyneyib onu xususi bir mayeye cevirirler Bu maye vespa amin tursusu qarisigi VAAM olaraq bilinir Sintetik VAAM insan qidasina elave olunmasi ucun suni olaraq istehsal olunur ve atletik performansi artirdigi iddia edilir 2 Yapon dagliq kendlerde essekarisi qizartmasi bir nov letafetlilik olaraq qebul olunur Ari yirticiligi Redakte Yaponyada aricilar Yaponyanin endemik bal arilarindan daha produktiv olduqlari ucun Avrupa bal arilarini saxlamaga ustunluk verirler Ancaq Yaponiya neheng essek arilarinin yuvaya zerer vermesine gore Avrupa bal arilari olan yuvani qorumaq cetin ola bilir Bir kesfiyyatci Yaponiya neheng essekarisi Avrupa bal arisi yuvasini mueyyenlesdirdikden sonra diger ferdleri oraya cekmesi ucun oraya fermon buraxir Tek bir Yaponiya essekarisi deqiqe basina qirx bal arisini oldure bilir 30 ferdden ibaret bir qrup ise dord saatdan qissa bir muddete 30000 bal arisi olan yuvani mehv ede bilir 3 Essekarisi bal arisini oldurub etraflarini temizler ve yuvaya aparacagi thorax hissesini saxlayir Bal ve ari sufresi de hemcinin yuvaya essekarisi sufrelerinin qidalandirilmasi ucun aparilir Yaponya bal arilarinin mudafiyesi Redakte Avropa bal arilarinin eksine yapon bal arilari yapon essekarilarina qarsi mudafiyeye sahibdirler Essekarisi yuvaya fermon buraxmaq ucun yaxinlasdiginda isci arilar yuvaya geri cekilir ve kesfiyyatci essekarisinin yuvaya girmesine imkan verirler Sonra arilar gizlendiyi yerden cixib 500 ferdden tesgil olunmus bulud formasinda essekarisinin uzerine cumurlar 1 Basqinci essekarisinin etrafinda sixi topa yaradirlar guclu qened vibrasiyasi ile ezeleleri isinir ve istiliyi merkeze dogru vermeye baslayan konveksiya sobasi kimi hereket edirler Bu vaxt topanin daxilinde temperatur 47 C ye qeder catir Bundan elave arilarin aktivliyi topa icerisinde karbon dioksid konsentrasiyasini artirir Karbon dioksid konsentrasiyasi artdiqca essekarisinin istiliye davamliligi azalir neticede de bu artan temperaturun olumcul olmasina sebeb olur 4 Zeheri Redakte Yaponya neheng essekarisi narahat edildiyinde xeyli aqressiv ola bilir Onun zeheri 6 25 mm lik iyne terefinden injeksiya edilir zeher bir basa sinir sistemine tesir gosterir ve qurbanin toxumalarina zerer verir 5 Sancmasinin quvvesi sebebi ile coxlu miqdarda zeher injeksiya edilir son derece agrilidir ve hospitalizasiyaya ehtiyac ola biler Asya neheng essekarisinin sancmasi allerqiyasi olan insanlarda anafilaktik soka sebeb ola biler ancaq dozun cox oldugu zaman alerqiyasi olmayan insanlarda bele olumcul ola biler Cinde bu arilarin yasadigi bolgelerde enenevi dusunceye gore 10 defe sancilan adama tibbi mudaxile lazimdir ve tecili tibbi yardim ise 30 defe sancilan adam lazimdir Sancmalar hemcinin boyrek catismamazligina 6 da sebeb ola biler Yaponiyada dord adadamdan ucu her il ari ve essekarisi Yaponiya nehen essekarisi da daxil olmaqla sancmasindan heyatini itirir 1 7 Istinadlar Redakte 1 2 3 Ross Piper 2007 Extraordinary Animals An Encyclopedia of Curious and Unusual Animals 9 11 ISBN 978 0 313 33922 6 VAAM Energy Vespa Amino Acid Mixture Metabolize Fat Into Energy www vaam energy com Istifade tarixi 2016 04 20 https www youtube com watch v EZ1eAM8CChc Sugahara M Sakamoto F 2009 Heat and carbon dioxide generated by honeybees jointly act to kill hornets Naturwissenschaften 96 9 1133 1136 doi 10 1007 s00114 009 0575 0 PMID 19551367 Schmidt Justin O Yamane Soichi Matsuura Makoto Starr Christopher K 1986 Hornet venoms Lethalities and lethal capacities PDF Toxicon Elsevier 24 9 950 954 doi 10 1016 0041 0101 86 90096 6 PMID 3810666 Branigan Tania 26 September 2013 Hornet attacks kill dozens in China The Guardian According to わが国における蜂刺症 The Topic of This Month Vol 18 No 8 No 210 国立感染症研究所 fatalities from bees and wasps are 30 40 annually in Japan including hornets Menbe https az wikipedia org w index php title Yaponiya neheng essekarisi amp oldid 4409348, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
