Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Xanbikə xanım (1856, Şuşa – 1921, Ağdam) — azərbaycanlı şairə, Xurşidbanu Natəvanın qızı.
| Xanbikə xanım | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 1856 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1921 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Atası | Xasay xan Usmiyev |
| Anası | Xurşidbanu Natəvan |
| Fəaliyyəti | şair |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili, türk dili, fars dili |
Həyatı və yaradıcılığı
Xanbikə xanım 1856-cı ildə Şuşada doğulmuşdur. Xurşidbanu Natəvan irsinin görkəmli tədqiqatçısı Bəylər Məmmədov onun əsl adının Fatmabikə xanım olduğunu, hələ kiçik yaşlarından şair-həkim Mirzə Sadıq Sadiqin və şair Mirzə Rəhim Fənanın təsiri ilə şeir yazmağa başladığını, anası Xurşidbanu Natəvanın yolunu davam etdirərək qəzəllər və rübailər qələmə aldığını göstərmişdir.
Xanbikə xanım 1872-ci ildə Xok və Qıvraq kəndinin atamanı Əmanulla xanla ailə qurmuş, ondan bir neçə övladı olmuşdur. Oğlu 1960-cı illərə qədər yaşamışdır. Dümanın Xurşidbanuya bağışladığı fiqurları, fil sümüyündən olan şahmatı da muzeyə o bağışlamışdır.
Polkovnik Əmanulla xan (1845–1891) vəfat etdikdən sonra Xanbikə xanım 1891-ci ildən sonra Gəncədə yaşayan naxçıvanlı tacir, yazıçı Mirzə Cəlilin yaxın dostu Kərbəlayi Cabbar Hacı Ələsgərov ilə ailə qurur.
Ərinin qulluğu ilə əlaqədar olaraq Xanbikə xanım Naxçıvanda, Tiflisdə, Vladiqafqazda yaşasa da, tez-tez anası ilə məktublaşır, bəzən ailəsi ilə bərabər Qarabağa gəlirdi. Xanbikə xanım 1921-ci ildə Ağdamda vəfat etmiş, İmarətdəki silsiləvi qəbiristanlıqda dəfn olunmuşdur.
Xanbikə xanım Azərbaycan və fars dillərində yazdığı şeirlər bir sıra nəzirələrdən, anası Xurşidbanunun və qızı Ənbərbikənin ayrılığına həsr edilmiş mənzum məktublardan ibarətdir. Bu mənzumələrdə Natəvanın təsiri açıq-aydın şəkildə hiss edilir. Bəylər Məmmədov şairənin təkcə bir şeirinin mətbuat üzü gördüyünü, yerdə qalanları isə arxiv, muzey və əlyazmaları fondunun nadir eksponatlarından olduğunu bildirmişdir.
Bəylər Məmmədov Xanbikə xanımın anası kimi nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr hazırlamaq bacarığı olduğunu yazmışdır.
Onun bir-neçə qəzəli Vasif Quliyevin "Dünənə uzanan cığır" kitabında çap olunmuşdur. Bu kitabda göstərilir ki, Xanbikə xanım "məclisi-üns"ün iştirakçılardan biri idi.
Ailəsi
- İbrahimxəlil xan Cavanşir nəticəsidir.
- Mehdiqulu xan Cavanşirin nəvəsidir.
- Xurşidbanu Natəvannın qızıdır.
- Mehdiqulu xan Vəfanın bacısıdır.
- Əmanulla xan Naxçıvanskinin həyat yoldaşıdır.
- Bəhram xan Naxçıvanskinin anasıdır.
- anasıdır.
- Nəvələri: Xanımcan xanım, Nuşerim xanım, Məhmə xanım, Zibəndə xanım, Seymur xan, İzzət xan, Sürəyya xanım, Həbib xan, Əxtər xanım, Reyhanat xanım, Tərlan xanım, Aman xan, İsgəndər xan
- Nəticələri:
- Nəvələri: Xanımcan xanım, Nuşerim xanım, Məhmə xanım, Zibəndə xanım, Seymur xan, İzzət xan, Sürəyya xanım, Həbib xan, Əxtər xanım, Reyhanat xanım, Tərlan xanım, Aman xan, İsgəndər xan
- Xaqan xan Naxçıvanski, Kamran xan Naxçıvanski, Ənvər xanım Naxçıvanskaya, Sənubər xanım Naxçıvanskaya
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Azərbaycan qadın şairləri antologiyası", Bakı: "Avrasiya press", 2005. səh.111.
- Bəylər Məmmədov. Natəvanın şair qohumları. Bakı, 1989
Mənbələr
- Xurşidbanu Natəvanın həyatı
- shexsiyyetler.nakhchivan.az
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xanbike xanim 1856 Susa 1921 Agdam azerbaycanli saire Xursidbanu Natevanin qizi Xanbike xanimDogum tarixi 1856Dogum yeri Susa Susa qezasi Samaxi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1921Vefat yeri Agdam Susa qezasiDefn yeri Imaret qebiristanligiAtasi Xasay xan UsmiyevAnasi Xursidbanu NatevanFealiyyeti sairEserlerinin dili Azerbaycan dili turk dili fars diliHeyati ve yaradiciligiXanbike xanim 1856 ci ilde Susada dogulmusdur Xursidbanu Natevan irsinin gorkemli tedqiqatcisi Beyler Memmedov onun esl adinin Fatmabike xanim oldugunu hele kicik yaslarindan sair hekim Mirze Sadiq Sadiqin ve sair Mirze Rehim Fenanin tesiri ile seir yazmaga basladigini anasi Xursidbanu Natevanin yolunu davam etdirerek qezeller ve rubailer qeleme aldigini gostermisdir Xanbike xanim 1872 ci ilde Xok ve Qivraq kendinin atamani Emanulla xanla aile qurmus ondan bir nece ovladi olmusdur Oglu 1960 ci illere qeder yasamisdir Dumanin Xursidbanuya bagisladigi fiqurlari fil sumuyunden olan sahmati da muzeye o bagislamisdir Polkovnik Emanulla xan 1845 1891 vefat etdikden sonra Xanbike xanim 1891 ci ilden sonra Gencede yasayan naxcivanli tacir yazici Mirze Celilin yaxin dostu Kerbelayi Cabbar Haci Elesgerov ile aile qurur Erinin qullugu ile elaqedar olaraq Xanbike xanim Naxcivanda Tiflisde Vladiqafqazda yasasa da tez tez anasi ile mektublasir bezen ailesi ile beraber Qarabaga gelirdi Xanbike xanim 1921 ci ilde Agdamda vefat etmis Imaretdeki silsilevi qebiristanliqda defn olunmusdur Xanbike xanim Azerbaycan ve fars dillerinde yazdigi seirler bir sira nezirelerden anasi Xursidbanunun ve qizi Enberbikenin ayriligina hesr edilmis menzum mektublardan ibaretdir Bu menzumelerde Natevanin tesiri aciq aydin sekilde hiss edilir Beyler Memmedov sairenin tekce bir seirinin metbuat uzu gorduyunu yerde qalanlari ise arxiv muzey ve elyazmalari fondunun nadir eksponatlarindan oldugunu bildirmisdir Beyler Memmedov Xanbike xanimin anasi kimi nefis el isleri muxtelif janrda tikmeler hazirlamaq bacarigi oldugunu yazmisdir Onun bir nece qezeli Vasif Quliyevin Dunene uzanan cigir kitabinda cap olunmusdur Bu kitabda gosterilir ki Xanbike xanim meclisi uns un istirakcilardan biri idi AilesiIbrahimxelil xan Cavansir neticesidir Mehdiqulu xan Cavansirin nevesidir Xursidbanu Natevannin qizidir Mehdiqulu xan Vefanin bacisidir Emanulla xan Naxcivanskinin heyat yoldasidir Behram xan Naxcivanskinin anasidir anasidir Neveleri Xanimcan xanim Nuserim xanim Mehme xanim Zibende xanim Seymur xan Izzet xan Sureyya xanim Hebib xan Exter xanim Reyhanat xanim Terlan xanim Aman xan Isgender xan Neticeleri Xaqan xan Naxcivanski Kamran xan Naxcivanski Enver xanim Naxcivanskaya Senuber xanim NaxcivanskayaIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Azerbaycan qadin sairleri antologiyasi Baki Avrasiya press 2005 seh 111 Beyler Memmedov Natevanin sair qohumlari Baki 1989MenbelerXursidbanu Natevanin heyati shexsiyyetler nakhchivan az