Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. (mart 2024) |
Xan bağı — İçərişəhərdə yerləşən və Bakı xan sarayı kompleksinin tərkibində olan tarixi bağdır. Xan bağı sarayın birinci həyətinə, xan ailəsinə məxsus evin qarşısında yerləşir. Bağın mərkəzində kiçik hovuz yerləşir. Həmçinin bağ ərazisində ovdan və təndir vardır.
| Xan bağı | |
|---|---|
 | |
| Məlumatlar | |
| Parkın tipi | şəhər bağı |
| Yerləşməsi | Xan sarayının birinci həyəti, Böyük Qala küçəsi, İçərişəhər |
| Yaradılıb | XVIII əsr |
| Tabeçiliyi | İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Park ərazisində Azərbaycan florasının ayrılmaz ünsürləri olan Eldar şamı, çinar, sərv, ağcaqayın və digər ağaclar saxlanılmış, əlavə olaraq isə müvafiq sahədə gümüşvari küknar, ağ akasiya, leylan sərvi, adi yasəmən, Şərq tuyası, müxtəlif qızılgül kolları vardır.
2018-ci ildən Bakı xan sarayı kompleksi ərazisində bərpa və yenidənqurma işlərinə start verilmişdir.
Tarixi
Bakı xan sarayı şəhərin qədim nüvəsi olan İçərişəhərdə tikilmişdi. Kompleksin inşasına 1754-cü ildə Əbdülrəhim bəy və Mehdiqulu bəyin sifarişi ilə başlanılmışdır. Kompleksin ilk tikililəri Böyük Qala küçəsi boyunca tikilmiş, sonrakı yüzillik ərzində, yəni XIX əsrin sonlarına kimi həyət istiqamətində də tikililərin sayı artırılmışdır. Azərbaycanın SSRİ tərkibinə qatılmasına kimi sarayın birinci həyətində bulaqlar və bağ mövcud idi. Kompleks ərazisinə yaşayış binaları ilə yanaşı kiçik məscid binası və yeraltı hamam da daxil olmuşdur.
Bakı xan sarayı haqqında ətraflı məlumatlar 30 oktyabr 1809-cu ildə həyata keçirilmiş ölçmə işləri və çertyojlar sayəsində dövrümüzə çatmışdır. Çertyojlarda “Xan sarayı və qaçmış bəylərin evləri” adlandırılan kompleksin ətraflı planları, fasadları və kəsimləri verilmişdir. Xan sarayı kompleksi Bakı qalasının Şamaxı qapısından girdikdə sol tərəfdə yerləşir.
Bakı xan sarayının dövrümüzə çatmış ilk tarixi planında beş daxili həyət ətrafında formalaşmış geniş yaşayış kompleksi əksini tapıb. Xan ailəsinə məxsus olmuş ilk böyük həyət birinci yerləşir. Onun ərazisini mərkəzində kiçik hovuzu olan bağ tutur. Plana yazılmış izahlarda həmin bağ “keçmiş xan bağı” kimi qeyd edilmişdir.
Bərpa işləri
2018-ci ildən Bakı xan sarayı kompleksi ərazisində bərpa və yenidənqurma işlərinə start verilmişdir. Layihə çərçivəsində uzun illər məişət tullantıları ilə çirkləndirilmiş sahə təmizlənmişdir. Daha sonra əraziyə arxeoloji tədqiqat qrupu cəlb olunmuş, elmi araşdırmalar aparılmışdır. Həmin bölgədə aşkar edilən ovdan və təndir konservasiya edilmişdir.
İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin verdiyi məlumatda deyilir ki, layihə çərçivəsində salınacaq yeni yaşıllaşdırılma zolağı Arxeoloji parkla birləşdirilərək vahid istirahət guşəsinə çevriləcəkdir. Xam torpaq üzərində müəyyən sahələrdə daş plitələr döşənəcək, qalan hissədə isə yaşıllıq salınacaq. Parkın bədii tərtibatı zamanı portal, asma struktur kimi dekorativ vasitələrdən, fasaddan təbii işıq almaq imkanlardan istifadə olunması planlaşdırılır.
Təsviri
Park ərazisində Azərbaycan florasının ayrılmaz ünsürləri olan Eldar şamı, çinar, sərv, ağcaqayın və digər ağaclar saxlanılmış, əlavə olaraq isə müvafiq sahədə gümüşvari küknar, ağ akasiya, leylan sərvi, adi yasəmən, Şərq tuyası, müxtəlif qızılgül kolları vardır.
Qeydlər
- Rusiya Dövlət Mərkəzi Hərbi-Tarixi Arxivi, ф 349, оп. 3. Д. 3339, л. VI.
İstinadlar
- Таирова, 2016. səh. 230
- Таирова, 2016. səh. 229
- Таирова, 2016. səh. 231
- Саламзаде, 1964. səh. 81
- "BAKI XANLARI PARKI". icherisheher.gov.az. 24 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 may 2019.
Ədəbiyyat
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайдана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1964.
- Таирова, Айдан. Дворцовый комплекс бакинских ханов. Баку: İçəri şəhər tarixdə - tarix İçəri şəhərdə, Elmi-praktik konfrans (Məqalələr toplusu), Elm və təhsil nəşriyyatı. 2016.
Həmçinin bax
- Xan bağı - Gəncə xanlarının saldırdığı tarixi bağ
portalı portalı |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Sehifeye yenilenmis melumatlar elave etmekle Vikipediyani zenginlesdirmeye komek ede bilersiniz mart 2024 Bu adin diger istifade formalari ucun bax Xan bagi Xan bagi Iceriseherde yerlesen ve Baki xan sarayi kompleksinin terkibinde olan tarixi bagdir Xan bagi sarayin birinci heyetine xan ailesine mexsus evin qarsisinda yerlesir Bagin merkezinde kicik hovuz yerlesir Hemcinin bag erazisinde ovdan ve tendir vardir Xan bagiMelumatlarParkin tipi seher bagiYerlesmesi Xan sarayinin birinci heyeti Boyuk Qala kucesi IceriseherYaradilib XVIII esrTabeciliyi Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Park erazisinde Azerbaycan florasinin ayrilmaz unsurleri olan Eldar sami cinar serv agcaqayin ve diger agaclar saxlanilmis elave olaraq ise muvafiq sahede gumusvari kuknar ag akasiya leylan servi adi yasemen Serq tuyasi muxtelif qizilgul kollari vardir 2018 ci ilden Baki xan sarayi kompleksi erazisinde berpa ve yenidenqurma islerine start verilmisdir TarixiEsas meqale Baki xan sarayi Baki xan sarayi seherin qedim nuvesi olan Iceriseherde tikilmisdi Kompleksin insasina 1754 cu ilde Ebdulrehim bey ve Mehdiqulu beyin sifarisi ile baslanilmisdir Kompleksin ilk tikilileri Boyuk Qala kucesi boyunca tikilmis sonraki yuzillik erzinde yeni XIX esrin sonlarina kimi heyet istiqametinde de tikililerin sayi artirilmisdir Azerbaycanin SSRI terkibine qatilmasina kimi sarayin birinci heyetinde bulaqlar ve bag movcud idi Kompleks erazisine yasayis binalari ile yanasi kicik mescid binasi ve yeralti hamam da daxil olmusdur Baki xan sarayi haqqinda etrafli melumatlar 30 oktyabr 1809 cu ilde heyata kecirilmis olcme isleri ve certyojlar sayesinde dovrumuze catmisdir Certyojlarda Xan sarayi ve qacmis beylerin evleri adlandirilan kompleksin etrafli planlari fasadlari ve kesimleri verilmisdir Xan sarayi kompleksi Baki qalasinin Samaxi qapisindan girdikde sol terefde yerlesir Baki xan sarayinin dovrumuze catmis ilk tarixi planinda bes daxili heyet etrafinda formalasmis genis yasayis kompleksi eksini tapib Xan ailesine mexsus olmus ilk boyuk heyet birinci yerlesir Onun erazisini merkezinde kicik hovuzu olan bag tutur Plana yazilmis izahlarda hemin bag kecmis xan bagi kimi qeyd edilmisdir Berpa isleri 2018 ci ilden Baki xan sarayi kompleksi erazisinde berpa ve yenidenqurma islerine start verilmisdir Layihe cercivesinde uzun iller meiset tullantilari ile cirklendirilmis sahe temizlenmisdir Daha sonra eraziye arxeoloji tedqiqat qrupu celb olunmus elmi arasdirmalar aparilmisdir Hemin bolgede askar edilen ovdan ve tendir konservasiya edilmisdir Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin verdiyi melumatda deyilir ki layihe cercivesinde salinacaq yeni yasillasdirilma zolagi Arxeoloji parkla birlesdirilerek vahid istirahet gusesine cevrilecekdir Xam torpaq uzerinde mueyyen sahelerde das pliteler dosenecek qalan hissede ise yasilliq salinacaq Parkin bedii tertibati zamani portal asma struktur kimi dekorativ vasitelerden fasaddan tebii isiq almaq imkanlardan istifade olunmasi planlasdirilir TesviriPark erazisinde Azerbaycan florasinin ayrilmaz unsurleri olan Eldar sami cinar serv agcaqayin ve diger agaclar saxlanilmis elave olaraq ise muvafiq sahede gumusvari kuknar ag akasiya leylan servi adi yasemen Serq tuyasi muxtelif qizilgul kollari vardir QeydlerRusiya Dovlet Merkezi Herbi Tarixi Arxivi f 349 op 3 D 3339 l VI IstinadlarTairova 2016 seh 230 Tairova 2016 seh 229 Tairova 2016 seh 231 Salamzade 1964 seh 81 BAKI XANLARI PARKI icherisheher gov az 24 June 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 may 2019 EdebiyyatSalamzade A V Arhitektura Azerbajdana XVI XIX vv Baku Izdatelstvo Akademii nauk Azerbajdzhanskoj SSR 1964 Tairova Ajdan Dvorcovyj kompleks bakinskih hanov Baku Iceri seher tarixde tarix Iceri seherde Elmi praktik konfrans Meqaleler toplusu Elm ve tehsil nesriyyati 2016 Hemcinin baxXan bagi Gence xanlarinin saldirdigi tarixi bag Azerbaycan portali Memarliq portali