Vərdək vilayəti, Vərdəg və ya Məydən-Vərdək (puşt. وردګ, dəri وردک) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri.
Vərdək vilayəti | |
---|---|
دایکندی | |
![]() | |
| |
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Meydanşəhr |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Hündürlük | 2.848 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
ISO kodu | AF-WAR |
![]() | |
![]() |
Coğrafiyası
Vilayətin sahəsi 8.938 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 540.1 min nəfər, inzibati mərkəzi Meydanşəhr şəhəridir.
Əhalisi
Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 20%-ni həzaralar və 10%-ni digər xalqların nümayəndələri (kuçilər, taciklər, qızılbaşlar və s.) təşkil edir.
Vilayətdə puştunların böyük Vardak tayfası məskunlaşıb. Bu tayfa Mayar, Mirxel (və ya Mirel) və Nuri qəbilələrindən ibarətdir. Bu tayfaya mənsub insanlar Hisai-Əvvəli Behsud və Mərkəzi Behsud rayonlarında əhalinin əksəriyyətini təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarda da yaşayırlar. Həmçinin vilayətdə puştunlarına Qılzay (Xəlci) İttifaqına daxil olan Hotak və Xaroti tayfaları da yaşayırlar.
Qızılbaşlar Əfqanıstana Səfəvilər və Əfşarlar imperiyası zamanı Azərbaycandan köçürülmüşlər. Yüksək savadlılığı ilə seçilir və dövlət idarəsi orqanlarında çalışırlar. Dinləri islam (şiə qolu) dinidir. Etnik kökən baxımından əsasən afşar türklərindən ibarətdirlər. Kompakt şəkildə vilayətin Hisai-Əvvəli Behsud və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.
Taciklər viləyətin mərkəzi Maydanşəhr şəhəri ətrafında və Hisai-Əvvəli Behsud rayonunda yaşayırlar.
Həzaralər şiə-islam etiqadlı türk-monqol kökənli xalqdır. Vilayətin əsasən Mərkəzi Behsud, Cağatu, Nirx və Day Mirdad rayonlarında məskunlaşıblar.
Kuçilər az sayda olmaqla vilayətin Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Nirx və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.
İnzibati quruluşu
Vilayət inzibati cəhətdən Meydanşəhr, Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Dəy-Mirdad, Çəki Vərdək, Seydabad, Nirx və Cağatu rayonlarına bölünür.
İstinadlar
- Estimated Population of Afghanistan 2020-21 (ərəb.). الجهاز المركزي للإحصاء.
- . 2010-01-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-29.
- "Administrative Divisions of Countries ("Statoids"): Afghanistan". 2006-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-10.
- "Program for Culture & Confilict Studies". 2015-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-11.
- "Wardak". 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-10.
- "Countries and Their Cultures: Qizilbash". 2015-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-06-11.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Verdek vilayeti Verdeg ve ya Meyden Verdek pust وردګ deri وردک Efqanistan Islam Respublikasinin 34 vilayetinden biri Verdek vilayetiدایکندی34 24 sm e 68 24 s u Olke EfqanistanInzibati merkez MeydansehrTarixi ve cografiyasiSahesi 9 934 km Hundurluk 2 848 mSaat qursagi UTC 04 30EhalisiEhalisi 656 720 nef 2021 Reqemsal identifikatorlarISO kodu AF WAR Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiVilayetin sahesi 8 938 km 2009 cu ilin evveline olan resmi melumata esasen ehalisi 540 1 min nefer inzibati merkezi Meydansehr seheridir EhalisiEhalisinin 70 ni pustunlar 20 ni hezaralar ve 10 ni diger xalqlarin numayendeleri kuciler tacikler qizilbaslar ve s teskil edir Vilayetde pustunlarin boyuk Vardak tayfasi meskunlasib Bu tayfa Mayar Mirxel ve ya Mirel ve Nuri qebilelerinden ibaretdir Bu tayfaya mensub insanlar Hisai Evveli Behsud ve Merkezi Behsud rayonlarinda ehalinin ekseriyyetini teskil etmekle yanasi diger rayonlarda da yasayirlar Hemcinin vilayetde pustunlarina Qilzay Xelci Ittifaqina daxil olan Hotak ve Xaroti tayfalari da yasayirlar Qizilbaslar Efqanistana Sefeviler ve Efsarlar imperiyasi zamani Azerbaycandan kocurulmusler Yuksek savadliligi ile secilir ve dovlet idaresi orqanlarinda calisirlar Dinleri islam sie qolu dinidir Etnik koken baximindan esasen afsar turklerinden ibaretdirler Kompakt sekilde vilayetin Hisai Evveli Behsud ve Dey Mirdad rayonlarinda yasayirlar Tacikler vileyetin merkezi Maydansehr seheri etrafinda ve Hisai Evveli Behsud rayonunda yasayirlar Hezaraler sie islam etiqadli turk monqol kokenli xalqdir Vilayetin esasen Merkezi Behsud Cagatu Nirx ve Day Mirdad rayonlarinda meskunlasiblar Kuciler az sayda olmaqla vilayetin Celriz Hisai Evveli Behsud Merkezi Behsud Nirx ve Dey Mirdad rayonlarinda yasayirlar Inzibati qurulusuVilayet inzibati cehetden Meydansehr Celriz Hisai Evveli Behsud Merkezi Behsud Dey Mirdad Ceki Verdek Seydabad Nirx ve Cagatu rayonlarina bolunur IstinadlarEstimated Population of Afghanistan 2020 21 ereb الجهاز المركزي للإحصاء 2010 01 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 07 29 Administrative Divisions of Countries Statoids Afghanistan 2006 07 07 tarixinde Istifade tarixi 2009 06 10 Program for Culture amp Confilict Studies 2015 06 14 tarixinde Istifade tarixi 2009 06 11 Wardak 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2009 06 10 Countries and Their Cultures Qizilbash 2015 07 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 06 11 Hemcinin bax Efqanistan ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin