fbpx
Wikipedia

Vestminster abbatlığı

Vestminster abbatlığı (ing. Westminster Abbey), rəsmi olaraq Vestministerdə Müqəddəs Pyotr Kollegial kilsəsi (ing. Collegiate Church of St Peter at Westminster) — Londonun Vestminster şəhəri ərazisində, Vestminster sarayının qərbində yerləşən böyük qotik kilsə. Böyük Britaniyanın ən mühüm və tanınmış dini məbədlərindən biri olan Vestminister abbatlığı İngiltərə, daha sonra isə Böyük Britaniya monarxlarının ənənəvi tacqoyma və dəfn yeridir. 1540-1556-cı illər arasında abbatlıq kafedral statusuna malik olmuşdur. 1560-cı ildən kilsə həm abbatlıq, həm də kafedral statusundan məhrum edilərək Anqlikan kilsəsinin “Kral xası” statusu daşımağa başlamışdır. Kilsə binası özü isə abbatlıq formasına malikdir.

Vestminster abbatlığı
Westminster Abbey
The Collegiate Church of St Peter, Westminster
51°29′57″ şm. e. 0°07′38″ q. u.
Ölkə Böyük Britaniya
Şəhər London
Yerləşir Vestminster borosu
Sifarişçi Benedikt
Mömin Eduard
Əsas tarixlər 960 - əsası qoyulub
1517 - yenidənqurma
XVII əsr - qüllələr inşa edilib
Tikilmə tarixi X əsr - 1745
Üslubu qotika
Sahəsi 3,000 m2 (32,000 ft2)
Zəngləri 10
Qüllələri 2
Vəziyyəti Fəaliyyətdə olan kollegial kilsə, XI əsrdən ingilis monarxlarının tacqoyma mərasimlərinin keçirildiyi yer
Rəsmi sayt westminster-abbey.org
Rəsmi adı: Palace of Westminster and Westminster Abbey including Saint Margaret’s Church
TipiMədəni
Kriteriyai, ii, vi
Təyin edilib1987
İstinad nöm.426
DövlətBöyük Britaniya
RegionAvropa
İngiltərənin qeydiyyata alınmış abidələri
Rəsmi adı: Westminster Abbey (The Collegiate Church of St Peter)
Təyin edilib24 fevral 1958
İstinad nöm.1291494
Vestminister abbatlığı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlk dəfə Silkard tərəfindən 1080-cı ildə qeyd edilən tarixi ənənəyə görə, kilsənin əsası indiki ərazidə (o zaman Torni adası adlandırılırdı) VII əsrdə, Mellitin London yepiskopu olduğu dövrdə qoyulmuşdur. Hazırkı kilsənin inşasına 1245-ci ildə kral III Henrinin tapşırığı ilə başlanılmışdır.

1066-cı ildə Harold Qodvinson və I Fateh Uilyamın tacqoymasından sonra İngiltərəBritaniya monarxlarının tacqoyması daima bu kilsədə keçirilmişdir. 1100-cü ildən bu vaxta kimi kilsədə 16 kral toyu keçirilmişdir. Onlardan ikisi hakimiyyətdə olan monarxların (I Henri və III Riçard) toyu olsa da, 1919-cu ilə kimi 500 il ərzində kilsədə toy olmamışdır.

Tarixi

Abbatlıq haqqında ilk məlumatlar bir qədər sonrakı ənənəni əks etdirir və bu məlumatlarda qeyd edilir ki, Oldriç adlı balıqçı Temza çayında balıq tutarkən kilsənin yerləşdiyi yerin yaxınlığında Müqəddəs Pyotru görüb. O zamanlar bu, abbatlığın Temzadan balıq tutan balıqçılardan hədiyyə alması üçün nəzərdə tutulmuşdu. Müasir dövrdə “Fishmonger's Company” hər il abbatlığa balıq bəxşiş edir. Tarixi əsası olan məlumatlara əsasən isə 960 və ya 970-ci illərdə Kral Edqarın göstərişi ilə Dunstan kilsənin yerləşdiyi ərazidə Müqəddəs Benedikt ordeninin əsasını qoymuşdur.

Kral Mömin Eduardın tikinti işləri

 
Müqəddəs Pyotr abbatlığı Mömin Eduardın dəfni zamanı, Bayo qobeleni üzərində təsvir.

Özünü kral dəfn kilsəsi ilə təmin etmək məqsədi güdən İngiltərə kralı Mömin Eduard 1042-1052-ci illər arasında Müqəddəs Pyotr abbatlığının yenidən qurulmasına başladı. Bu kilsə, İngiltərədə Roman memarlığı üslubunda inşa edilmiş ilk kilsə idi. Təxminən 1090-cı illərdə kilsənin inşası hələ tamamlanmasa da, Mömin Eduardın ölümündən bir həftə əvvəl 28 dekabr 1065-ci ildə kilsəyə xeyir-dua verilmiş, 5 yanvar 1066-cı ildə isə Mömin Eduard vəfat etmişdir. Ölümündən bir həftə sonra kral bu kilsədə dəfn edilmişdir. Doqquz il sonra onun həyat yoldaşı Edit də yanında dəfn edilmişdir. Onun varisi II Haroldun tacqoyma mərasimi də ehtimal ki, kilsədə keçirilmişdir, lakin kilsədə sənədləşdirilmiş ilk tacqoyma mərasimi həmin il I Fateh Uilyam tərəfindən keçirilmişdir.

Mömin Eduardın sifarişi ilə inşa edilmiş kilsənin dövrümüzə çatmış yeganə təsviri Bayo qobeleni üzərində saxlanmışdır və birada kilsə Vestminster sarayına bitişik təsvir edilmişdir. Monastır yataqxanasının aşağı hissələrinin bəzi bölmələri, cənub transeptinin genişləndirmələri Normand dövrü Böyük məktəbinin qalıqlarıdır, qapı isə Sakson abbatlığından qalmışdır. Dunstan tərəfindən əsası qoyulmuş on monax sayı bəxşişlərin çoxluğuna görə on səkkizə qədər artırılmış, həmçinin monastır əşyaları və fəaliyyətinə nəzarət edən çoxsaylı qardaşlar da burada yaşamışlar.

Müasir kilsənin tikintisi

Müasir kilsənin tikintisinə Kral III Henrinin sifarişi ilə 1245-ci ildə başlanmış və kral bu kilsəni özü üçün dəfn məkanı kimi seçmişdir.

Krallara məxsus Vestminster sarayına çox yaxın yaşayan abbot və monaxlar Normand istilasından yüz il sonra, XII əsrdə kral sarayına böyük nüfuz qazanmışdılar. Tez-tez kral xdsmətində çalışan abbotlar, zamanlar Lordlar Palatasında da hüquqi yerlərini tuta bilmişdilər.

X əsrin ortaların Kluniak hərəkatının təsiri ilədini rəhbərliyin təsirindən azad olmuş Müqəddəs Benedikt ordeninin üzvləri cəmiyyətin ictimai həyatında, xüsusilə də yüksək rütbə üzvləri arasında xüsusi hörmət qazanmağa başladılar. Lakin, yüksək sosial mövqe və kral ailəsi ilə əlaqələr abbot və monaxların həyat tərzinə təsir etmədi; Müqəddəs Benedikt ordeninin Vestminster sarayına yaxın üzvləri də digər üzvlər kimi sadə həyat sürməyə davam edirdilər. Abbot iki-üç min arası sakini olan Vestminster şəhərinin mülkədarı olaraq qalırdı: böyük istehlakçı və işverən olan monastır şəhər iqtisadiyyatının yaxşılaşdırılmasında mühüm rol oynamışdır. Temzanın qərb sahilində abbatlıq çoxlu mağaza və yaşayış yerləri inşa etdirmişdi.

Vestminster abbatlığı Normand krallarının tacqoyma mərasiminin keçirildiyi yer olmuşdur. III Henriyə kimi abbatlıqda heç kim dəfn olunmamışdır, lakin Henri Mömin Eduarda hörmət əlaməti olaraq kilsəni anqlo-fransız qotik üslubunda yenidən inşa etdirmiş və öz məzarının da İngiltərənin ən hündür qotik nefi altında olmasını istəmişdir. Mömin Eduardın məzarı sonradan kilsənin kanonlaşdırılmasında mühüm rol oynamışdır. İnşaat işləri 1245-1517-ci illər arasında davam etdirimiş və II Riçardın hakimiyyəti zamanında memar Henri Yevele tərəfindən tamamlanmışdır. III Henri həm də yüksək altar qarşısında unikal Kozmati trotuarının inşasını maliyyələşdirmişdir (Trotuar təmizləmə və konservasiya işləri zamanı bərpa edilmiş və 21 may 2010-cu ildə yenidən həsrlə açılmışdır).

VII Henri abbatlıq binasına perpendikulyar stildə inşa edilmiş kapella binası əlavə etdirmişdir. 1503-cü ildə inşa edilmiş kapella Müqəddəs Bakirə Məryəmə həsr edilmişdir (lakin, daha çox VII Henri kapellası kimi tanınır). İnşaat zamanı inşa edilmiş daşlar Fransanın Kan şəhərindən (Kan daşı), Portlend adasından (Portlend daşı) və Fransanın Luar vadisi ərazisindən (Tüffe qumdaşı) gətirilmişdir.

XVI-XVII əsrlərin inşaat işləri

1535-ci ildə Tüdor sekulyarizasiyası zamanı illik £2400–2800 gəlirə malik olan (2015-ci il ekvivalenti £1,320,000-£1,540,000 arası) Vestminster abbatlığı bu göstəriciləri ilə yalnız Qlastonberi abbatlığından geri qalırdı.

1540-1550: 10 illik kafedral dövrü

1539-cu ildə VIII Henri kilsələr üzərində birbaşa kral idarəsini ləğv etdi, 1540-cı ildə Vestminster abbatlığı kafedral statusu almış və Vestminster arxiyepiskopluğu yaradılmışdır. Abbatlığa kafedral statusu verən VIII Henri bu yolla onu dağılma və qarətdən xilas etmiş, həmin dövrdə əksər İngiltərə abbatlıqları isə dağıdılmışdır.

1550-ci ildən sonra: çətin vaxtlar

1550-ci ildə Vestminster arxiyepiskopluğu ləğv edildi, lakin abbatlıq 1556-cı ilə kimi London yepiskopluğunun ikinci kafedralı kimi fəaliyyət göstərdi. Həmin dövrdən “Pavelə ödəniş üçün Pyotru qarət et” ifadəsi anlamını itirməyə başlayır və Müqəddəs Pyotr üçün ödənilən xərclər artıq Müqəddəs Pavel kafedralının xəzinəsinə yönləndirilmədi.

Katolik I Mariyanın hakimiyyəti dövründə Müqəddəs Benedikt ordeni üzvlərinə abbatlıqda restavrasiya işləri aparmağa icazə verilsə də, I Elizabet 1560-cı ildə onlara qadağa qoymuşdur. 1560-cı ildə I Elizabet Vestminster abbatlığını “Kral xası” olaraq bərpa etdi – Anqlikan kilsəsinin yeparxiya arxiyereyinə deyil birbaşa dövlət başçısına tabe olan kilsəsi – və Müqəddə Pyotr Kollegial kilsəsi adlandırıldı (bu, kafedral kilsə olmayıb dekanın başçılıq etdiyi və kanonlarla idarə olunan kilsədir). I Mariyanın dövründə xidmət etmiş son abbot I Elizabet tərəfindən ilk dekan təyin edildi.

1640-cı illərin üsyanları zamanı kilsə puritan ikonaklastlarının hucumuna məruz qalsa da, İngiltərə respublikası dövründə onun dövlət ilə sıx əlaqələri bərpa edilmişdir. 1658-ci ildə Oliver Kromvel abbatlıqda dəfn edilsə də, 1661-cı ildə ekskumasiya edilərək ölümündən sonra Tayberndə asılmışdır.

 
Kanaletto - Vestminster abbatlığı Bet cəngavərlərinin keçidi zamanı, 1749

Qərb qüllələrinin inşası və sonrakı dövr

Abbatlığın qərb fasadında yerləşən iki qüllə 1722-1745-ci illər arasında memar Nikolas Hoksmur tərəfindən Portlend daşından inşa edilmiş və neoqotika memarlıq cərəyanının ən erkən nümunələrindən biri hesab edilir. Abbatlığın divarlarının üzlənməsi və döşəməsinin işlənməsi üçün Purbek mərməri istifadə edilmiş, lakin müxtəlif məzar daşları fərqli mərmərlərdən hazırlanmışdır. XIX əsrdə abbatlıqda Ser Corc Gilbert Skottun rəhbərliyi ilə bərpa və yenidənqurma işləri aparılmşdır.

XX əsrin ortalarında Ser Edvin Laçens tərəfindən qərb frontu üçün narteks (portiko və ya giriş zalı) layihəsi hazırlansa da, tikinti işlərinə başlanılmamışdır. Binanın qüllələrin inşasından əvvəlki görünüşünü əks etdirən görüntülər çox az olsa da, abbatlığın rəsmi saytında qeyd edilir ki, Yevelenin inşasından sonra yalnız aşağı hissələr və nefin örtüyü tamamlanmışdı.

Metyu Duborq - Kral IV Georqun tacqoyması,
19 iyul 1821
Con Martin - Kraliça Viktoriyanın tacqoyması, 28 iyun 1838

XIX əsrə kimi Vestminster Oksford və Kembricdən sonra İngiltərənin üçüncü ən böyük təhsil mərkəzi olmuşdur. Məhz Burada Kral Yakob Bibliyasının Əhdi-Ətiq hissəsinin üçdə biri və Əhdi-Cədid hissəsinin ikinci yarısı tərcümə edilmişdir. Yeni İngilis Bibliyası da XX əsrdə burada hazırlanmışdır. Blitz əməliyyatı zamanı 15 noyabr 1940-cı ildə Vestminster abbatlığı da qismən zədələnmişdir. 10/11 may 1941-ci ildə Londonun bombalanması zamanı abbatlığın damı dağıdılmışdır.

Bütün bombalar nəzarətçilər tərəfindən söndürülsə də taxta dirəklər və gips elementlər arasına düşən bombalardan biri şimal transeptində yanğına səbəb olmuşdur. Tez bir zamanda yayılmağa başlayan yanğın kilsə avadanlıqlarına da ciddi zədə vurmuşdur. Damdan tökülən alovlu parçalara baxmayaraq mümkün qədər çox tarixi mübül və digər əşyalar xilas edilmişdir. Nəhayət ki, dam tamamilə çökmüş və alov söndürülmüşdür.

 
Kral Eduardın taxtı

1990-cı illərdə Rusiya rəssamı Sergey Fyodrov tərəfindən işlənmiş iki ikona abbatlıqda asılmışdır. 6 sentyabr 1997-ci ildə Şahzadə Diananın dəfn mərasimi abbatlıqda baş tutmuşdur. 17 sentyabr 2010-cu ildə Roma Papası XVI Benedikt abbatlığa gəlmiş ilk papa olmuşdur.

Tacqoymalar

1066-cı ildə Kral Harold Qodvinson və I Fateh Uilyamın tacqoymalarından sonra, İngiltərə və Britaniya monarxlarının tacqoyma mərasimləri Vestminster abbatlığında baş tutmuşdur. 1216-cı ildə London şəhəri Fransa şahzadəsi Luinin işğalı altında olduğuna görə həmin vaxt III Henrinin tacqoyma mərasimi Vestminster abbatlığında deyil, Qloster kafedralında keçirilmişdir. Roma papası III Honoriy bu tacqoymanı tanımadığına görə 17 may 1220-ci ildə Vestminster abbatlığında III Henri üçün yenidən tacqoyma mərasimi təşkil olunmuşdur. Mərasimin kleriki ənənəvi olaraq Kenterberi arxiyepiskopu olmuşdur.

İngiltərə və Britaniya krallarının tacqoyma zamanı oturduqları Kral Eduardın taxtı (və ya Müqəddəs Eduardın taxtı) hazırda da abbatlıqda saxlanılır və 1308-ci ildən bəri keçirilmiş bütün tacqoyma mərasimlərində istifadə edilir. 1301-ci ildən 1996-cı ilə kimi (1950-ci ildə taxtın Şotland milliyətçiləri tərəfindən oğurlandığı qısa müddət istisna olmaqla) taxt həm də Şotlandiya krallarının tacqoyması zamanı istifadə edilmiş Skun daşını özündə ehtiva etmişdir. Hazırda daş Şotlandiyada, Edinburq qalasında saxlanılır, lakin, gələcək tacqoyma mərasimlərində istifadə üçün daşın Müqəddəs Eduard taxtına qaytarılacağı gözlənilir.

Monarx evlilikləri

 
1382-ci ildə Kral II Riçard və Bohemiyalı Annanın toyu, Liber Regalis əlyazmasında təsvir
  1. 11 noyabr 1100: Kral I Henri və Şotlandiyalı Matildanın toyu
  2. 4 yanvar 1243: Kral III Henrinin qardaşı, Kronuoll qrafı Riçard (Sonradan Almaniya kralı) və Provanslı Sançanın toyu. Sança, III Henrinin kraliçası Provanslı Eleanorun bacısı idi.
  3. 9 aprel 1269: III Henrinin oğlu, Lester və Lankaster qrafı Qozbel Edmund və Ledi Avelin de Fozun toyu.
  4. 30 aprel 1290: Kral I Eduardın qızı Akrlı Coanna və VII Qloster qrafının toyu.
  5. 8 iyul 1290: Kral I Eduardın qızı İngiltərəli Marqarita və Brabant qrafının oğlu II Conun toyu.
  6. 20 yanvar 1382: Kral II Riçard və Bohemiyalı Annanın toyu.
  7. 27 fevral 1919: Şahzadə Konnautlu Patrisiya və fəxri kapitan Aleksandr Ramsayın toyu.
  8. 28 fevral 1922: Kral V Georqun qızı Böyük Britaniyalı Mariya və Hervud qraflı Henri Lassellesin toyu.
  9. 26 aprel 1923: Kral V Georqun oğlu, York qrafı Şahzadə Albert (sonradan kral VI Georq) və Ledi Elizabet Boul-Lyonun (sonradan Kraliça ana Elizabet) toyu.
  10. 29 noyabr 1934: Kral V Georqun oğlu, Kent qrafı şahzadə Georq və Yunanıstanlı və Danimarkalı Marinanın toyu.
  11. 20 noyabr 1947: Kral VI Georqun böyük qızı Şahzadə Elizabet (sonradan Kraliça II Elizabet) və Edinburq qrafı Filipp Mauntbettenin toyu.
  12. 6 may 1960: Kral VI Georqun kiçik qızı Şahzadə Marqaret və Entoni Armstronq-Consun (sonradan Snoudon qrafı) toyu.
  13. 24 aprel 1963: Şahzadə Kentli Aleksandra və biznesmen Anqus Oqilvinin toyu.
  14. 14 noyabr 1973: Kraliça II Elizabetin yeganə qızı Şahzadə Anna və Kapitan Mark Filipsin toyu.
  15. 23 iyul 1986: Kraliça II Elizabetin ikinci oğlu, York qrafı Şahzadə Endryu və Miss Sara Ferqusonun toyu.
  16. 29 aprel 2011: Kraliça II Elizabetin nəvəsi, Kembric qrafı Şahzadə Uilyam və Miss Ketrin Midltonun toyu.

Dəfnlər

III Henrinin qəbirüstü abidəsi
Mariya Stüartın qəbirüstü abidəsi

Kral III Henri abbatlığı kraliyyət müqəddəsi Mömin Eduardın şərəfinə bərpa etdirmiş, onun relikviyaları abbatlıq daxilində xüsusi inşa edilmiş türbədə yerləşdirilmişdir.

Əksər Plantagenet kralları, onların həyat yoldaşları və yaxın qohumları kimi, III Henri də Mömin Eduardın məzarı yaxnlığında dəfn edilmişdir. Vindzor qəsrində dəfn edilmiş VI Henri, IV Eduard, VIII HenriI Karl istisna olmaqla, 1760-cı ildə Böyük Britaniya kralı II Georqun ölümünə kimi bütün kral və kraliçalar Vestminster abbatlığında dəfn edilmişlər. İstisna olaraq həmçinin, Lester kafedralında dəfn edilmiş III RiçardLondon qəsrindəki Sent-Peter-ad-Vikula kilsəsində dəfn edilmiş de fakto kraliça Ledi Ceyn Qreyi göstərmək olar. 1760-cı ildən sonra vəfat etmiş monarxlar və kral ailəsi üzvləri əsasən Vindzor qəsrindəki Müqəddəs Georgi kapellasında və ya qəsrdəki Froqmor bağında dəfn edilmişdlər.

Orta əsrlərdən gələn ənənəyə görə, zadəganlar kapellaların daxilində, monaxlar və digər şəxslər isə kluatralarda və digər ərazilərdə dəfn edilirdilər. Bunlardan biri də Cefri Çoser olmuşdur. Kralın İşləri üzrə mütəxəssis olduğuna görə ona abbatlıqda mənzil verilmişdir. Sonradan məşhur şair, yazıçı və musiqiçilər də Çoserin məzarı ətrafında ya dəfn edilmiş, ya da onların xatirəsinə abidə qoyulmuş və beləcə abbatlıq daxilində Şairlər küncü yaranmışdır. Henri Persell kimi abbatlıq musiqiçiləri də işlədikləri yerdə dəfn edilmişlər.

Nəticədə abbatlıqda dəfn edilmə və ya xatirənin əbədiləşdirilməsi Böyük Britaniyada ən diqqətəlayiq şərəflərdən biri hesab edilir. Milli fiqurların abbatlıqda dəfn edilməsi ənənəsi Oliver Kromvelin dövründə, 1657-ci ildə Admiral Robert Bleykin abbatlıqda dəfn edilməsindən sonra başlanılmışdır. Bu ənənəyə əsasən bir çox generallar, admirallar, siyasətçi, həkim və alimlər, o cümlədən 4 aprel 1727-ci ildə İsaak Nyuton, 26 aprel 1882-ci ildə isə Çarlz Darvin Vestminster abbatlığında dəfn edilmişdir. Böyük Britaniya və plantasiyalarda quldarlığa son qoymuş Uilyam Uilberfors isə 3 avqust 1833-cü ildə abbatlığın şimal transeptində, dostu Baş nazir Uilyam Pittin yaxınlığında dəfn edilmişdir.

XX əsrin əvvəllərindən etibarən abbatlıqda tabutların yox, kremasiya edilmiş qalıqların dəfn edilməsi ənənəsi daha geniş yayılmışdır. 1905-ci ildə aktyor Ser Henri İrvinq kremasiya edilmiş və külü abbatlıqda basdırılmışdır, bununla da o, abbatlıqda dəfn edilmiş ilk kremasiya edilmiş şəxs olmuşdur. Bir çox şəxslər abbatlıqda kremasiyadan sonra dəfn edilsə də, hələ də tabutda dəfn adəti saxlanılmaqdadır, belə ki, 2014-cü ildə Vestminster kanonikinin Sebastyan Çarlzın həyat yoldaşı Frensis Çallen həyat yoldaşının yanında dəfn olunmuşdur. Persi ailəsi abbatlıq daxilindəki Sent-Nikolas kapellasında Nortumberlend sərdabəsi adlandırılan xüsusi sərdabəyə malikdir.

Böyük qərb qapısından girdikdə, nefin mərkəzində döşəmədə Naməlum Döyüşçünün məzarı var. Burada Birinci Dünya müharibəsi zamanı həlak olmuş və şəxsiyyəti müəyyənləşdirilməmiş Britaniya əsgəri dəfn edilmişdir. O, abbatlıqda 11 noyabr 1920-ci ildə dəfn olunmuşdur. Məzar abbatlıqda gəzməyin qadağan edildiyi yeganə yerdir.

VII Henri kapellasının şərq qurtaracağında İkinci Dünya müharibəsi zamanı həlak olmuş Britaniya Hərbi Hava Qüvvələri pilotlarının xatirəsinə memorial ucaldılmışdır. Memoriala həm də Britaniya döyüşü xatirəsinə yaradılmış və müharibə zamanı məhv edilmiş Tüdor dövrü vitrajını əvəz edən pəncərə daxildir.

 
Vestminsterdə Şahzadə Diananın dəfn mərasimi
.

6 sentyabr 1997-ci ildə Uels şahzadəsi Diananın dəfni dövlət səviyyəsində yox, formal olaraq həyata keçirilmişdir. Bu, kraliyyət mərasimi və Anqlikan dəfn liturgiyasını da ehtiva edən bir mərasim idi. İkinci ictimai mərasim xalqın tələbi ilə bazar günü keçirilmişdir. Dəfn həmin gün, qapalı şəkildə həyata keçirilmişdir. Dəfndə Diananın keçmiş həyat yoldaşı, anası, övladları, bacı və qardaşları, yaxın dostları və keşişlər iştirak etmişlər. Dəfn zamanı şahzadəyə Ketrin Uolker tərəfindən işlənmiş və Diananın dəfndən bir neçə həftə əvvəl sifariş etdiyi uzun qollu qara don geyindirilmişdir. Əlinə isə Tereza Ana tərəfindən ona bağışlanmış ibadət təsbehi verilmişdir. Şahzadə Diananın məzarı ailə mülkü olan Eltrop ərazisindəki şəxsi kiçik adadadır.

1998-ci ildə abbatlığın qərb fasadındakı Böyük qərb qapısı üzərində on boş heykəl nişi XX əsrin müxtəlif məzhəbləri təmsil edən 10 xristian şəhidinin heykəlləri ilə bəzədilmişdir. Bunlar Maksimilian Kolbe, Manş Masemola, Canani Luvum, Böyük knyaginya Yelezaveta Fyodorovna, Martin Lüter Kinq, Oskar Romero, Ditrix Bonhöffer, Ester Con, Lusiyan Tapiyedi, Van Çjimindir.

9 aprel 2002-ci ildə Vestminster abbatlığında Kraiça ana Yelizavetanın təntənəli dəfn mərasimi baş tutmuşdur. Həmin gün o, Vindzor qəsrindəki Müqəddəs Georgi kapellasındakı VI Georq memorial kapellasında, əlli il əvvəl vəfat etmiş həyat yoldaşı Kral VI Georqun yanında dəfn edilmişdir. 9 fevral 2002-ci ildə vəfat etmiş, Kraliça ananın qızı şahzadə Marqaretin də külü qapalı mərasimlə dəfn edilmişdir.

Memarlıq xüsusiyyətləri

Nef

Vestminster abbatlığının müasir nefinin inşası 1376-cı ildən 1517-ci ilə kimi davam edirdi. İnşaat işlərinin böyük qismi memar Henri Yevelin rəhbərliyi altında həyata keçirilirdi. Konstruksiyada tətbiq olunan arkbutan (yəni zahiri tağ) sistemi nef damının 31 metr hündürlüyə qədər artırılmasına imkan yaratmışdır (bu, İngiltərənin ən hündür nefi hesab olunur).

Nef tərtibatının ən tanınan v gözəçarpan elemetlərindən birisi, usta Uilyam Prays tərəfindən hazırlanmış və 1735-ci ildə qərb pəncərəsinə quraşdırılmış vitrajdır. Vitrajın üzərində Avraam, İsaak, İakov və 14 həvari, onların aşağısında isə kral Sabert, I Elizabet, II Georq, rahib Uilkoks və Vestminster şəhəri təsvir olunmuşdur. Vitrajın aşağısında Birinci Dünya müharibəsi illərində həlak olmuş bütün sakinlərə həsr edilmiş naməlum əsgərin məzarı yerləşir; Böyük Britaniyaya rəsmi şəkildə səfər edən hər bir dövlət başçısı ənənəyə uyğun olaraq məhz bu məzarın üzərinə əklil qoyur.

Məşhur Waterford Crystal şirkəti tərəfindən hazırlanan büllur çilçıraqlar 1965-ci ildə abbatlığın doqquz yüzüncü ildönümü münasibətilə Ginness ailəsi tərəfindən ərməğan edilmişdir.

1994-cü ildə nefdə çağdaş ikonayazar Sergey Fyodorovun müəllif olduğu ikonalar yerləşdirilmişdir. Həmin ikonaların birisində İsa Məsih, digərində isə Müqəddəs Məryəm Ana körpə ilə təsvir olnumuşdur.

Böyük Qərp qapısının qarşısında 1996-cı ildə günahsız repressiya qurbanlarının, zorakılıq və müharibələrdən əziyyət çəkmiş insanların xatirəsinə dairəvi memorial daş yerləşdirilmişdir.

 
Vestminster abbatlığının mərkəzi nefi

1998-ci ildə Qərb qapısının portiki üzərində XX əsrin iztirabçılarının heykəlləri quraşdırılmışdır (soldan sağa):

 
Maksimilian Kolbe, Mançe Masemola, Canani Luvum, Böyük knyaginya Yelizaveta Fyodorovna, Martin Lüter Kinq, Oskar Romero, Ditrix Bonhöffer, Ester Con, Lusian Tapiedi, Van Çjimin

Altar

Altar 1867-ci ildə Corc Gilbert Skottun layihəsi əsasında ərsəyə gəlmişdir. Altarın böyük bir hissəsini Sonuncu şam yeməyi adlı mozaik əsər tutur (o, məşhur italyan mozaika ustası Antonio Salviati tərəfindən hazırlanmışdır). Altarın önündəki döşəmə kosmatesko üslubu ilə yığılmış mərmər ilə bəzədilmişdir (mərmər 1268-ci il tarixinə aid edilir).

Şairlər küncü

Abbatlığın cənub transeptində məşhur Şairlər küncü yerləşir. Burada dəfn olunmuş ilk şair Ceffri Çoser idi (1400-cü ildə), 1556-cı ildə isə onun burada heykəli ucaldılır. 1599-cu ildə bu ənənə Edmund Spenserin dəfn edilməsi ilə davam etdirilir. Həmçinin burada Semuel Conson, Tennison, Robert Brauninq, Çarlz Dikkens və digər məşhur şair və prozaiklərin cənazələri uyuyur. Onların yaxınlığında tanınmış aktyor Deyvid Harrik də basdırılıbdır. Bundan başqa, Şairlər küncündə Con Milton, Con Kits, Persi Biş Şelli, Henri Ceyms, Tomas Eliot, Uilyam Bleyk və digər məşhurlara ithaf olunmuş çoxsaylı heykəllər və büstlər qorunub saxlanılmışdır. Sonrakı dövrlərdə hazırlanmış xatirə lövhələrinin arasında şairlər Con Kler və Dilan Tomasa, eləcə də Ser Lorens Olivyeyə həsr olunmuş lövhələri tapmaq olar. Ümumilikdə abbatlığın əhatə etdiyi ərazidə təxminən 3 min nəfər dəfn edilmiş və 600-ə yaxın abidə və xatirə lövhələri quraşdırılmışdır.

VII Henri kapellasının eksteryeri və interyeri

VII Henri kapellası

Əsas məqalə: VII Henri kapellası

Tanrı Anası və VII Henri adı ilə tanınan kapella (ing. Henry VII Lady Chapel) 1503-1519-cu illər arasında, XIII əsrə aid edilən daha qədim altarın bünövrəsi üzərində inşa edilmişdir. Onun tikintisi VII Henrixin hakimiyyəti dövründə başlanmışdır, buna görə də onu tez-tez VII Henrix kapellası da adlandırırlar; kral 1509-cu ildə burada yüksək təmtəraqla dəfn edilmişdir. Kapella memarının kim olduğu indiyə kimi naməlumdur, ehtimal olunur ki, kapella Robert Canninz və Uilyam Vertyunun rəhbərliyi altında tikilmişdir. Kapellanın ölçüləri 23X34 metrdir. Yelpikvarı qabırğaları və sallanan elementləri (ing. pendant fan vault ceiling) ilə hündürlüyü 20 metrə bərabər olan günbəz, kapellanın başlıca memarlıq xüsusiyyətidir və bu ingilis qotika tərzinin ən yaddaqalan elementi sayılır. Bura kapellanın digər hissələrindən mis darvaza və pilləkənlər ilə ayrılmışdır.

Kapella müqəddəslərin və həvarilərin heykəlləri ilə bəzədilmişdir, onların arasında isə Bani Ordeninin cəngavərlərinə məxsus bayraqlar asılmışdır. Altar və VII Henrix və onun həyat yoldaşı Yorklu Elizabetin sərdabələri italyan heykəltəraşı Pyetro Torricano tərəfindən hazırlanmışdır (1512-1519-cu illər).

Kapitul binası

 
Kapitul binası

Kapitul binası III Henrinin hakimiyyəti dövründə, təxminən 1245-1253-cü illərdə abbatlığın şərq qanadı ilə paralel inşa edilmişdir. Bina 1872-ci ildə Ser Corc Gilbert Skott tərəfindən restavrasiya edilmişdir. Binanın şərq kluatra dəhlizindən olan girişi ikiqat qapı yolu və yuxarıdan geniş timpana malikdir.

Daxili və xarici vestibüllər müstəsna memarlıq quruluşuna malik səkkizbucaqlı kapitul binasına aparır. Kapitul Həndəsi Qotika üslubunda inşa edilməklə aşağıda səkkizbucaqlı sərdabəyə malikdir. Tağlı tavanı səkkiz hissədən ibarət sütun saxlayır. Yanlardan kor arkada ilə əhatə olunmuş binanın arkada tağları arasında XIV əsr divar rəsmlərinin qalıqları, yuxarı hissəsində isə geniş pəncərələr var. Onlar demək olar ki, Parisdəki Sent-Şapellə eyni stildədir.

Kapitul binası XIII əsrin ortalarına aid orijinal mozaik səkiyə malikdir. Vestibüldəki qapı 1050-ci ilə aid edilir və İngiltərə ərazisindəki ən qədim qapı hesab edilir. Binanın fasadında XIV əsrdə əlavə edilmiş arkbutanlar və Skott tərəfindən hazırlanmış etillənmiş dəmir dam diqqət çəkir.

Kapitul binası XIII əsrdə Benedikt ordeni monaxları tərəfindən gündəlik yığıncaqların keçirilməsi üçün istifadə edilirdi. Sonradan Magnum Concilium və İcmaların toplantısı üçün də istifadə edilmişdir.

Piks zalı monaxların yataqxanasının zirzəmisində inşa edilmişdir. XI əsrə aid edilən bu zal monastır və kral xəzinəsinin saxlanması üçün istifadə olunmuşdur. Bayır divarları və dairəvi dayaqlar XI əsrə, bəzi kapitallar XII əsrə, daş altar isə XIII əsrə aiddir. Piks termini sikkələrin saxlandığı metal qabı ifadə edir və Piks sınanması mərasimi zamanı yeni basılmış sikkələr münsiflərə təyin edilərək təsdiqlənirdi.

Kapitul binası və Piks zalı İngilis İrsinin himayəsi, lakin Vestminster dekanı və kapitulunun idarəsi altındadır. İngilis İrsi binanın damı və su ötürmə sisteminin təmir, arkbutanların möhkəmləndirilməsi və bərpası, həmçinin işıqlandırma sisteminin təmirini maliyyələşdirib.

Daxili həyət və kluatr

 
Şimal fasadı
 
VII Henri kapellasının interyerlərindən görünüş

Daxili həyəti (ing. The Garth) kluatr adlandırılan və böyük həcmli pəncərələri ilə daxili həyətə doğru açılan 4 üstüörtülü qalereya əhatə edir. Uzunluğu 35 metrəyə bərabər olan qalereyalar XIII-XIV əsrlərdə inşa edilmişdirlər. Benedikt monastırının fəaliyyəti dövründə (1560-cı ilə kimi), rahiblər vaxtın böyük hissəsini kluatrlarda keçirməyi üstün tuturdular. Qərb kluatrında yenicə keşiş vəzifəsinə təyin olunmuş şəxslərin təlimi keçirilirdi, şimal kluatrında kitab dolabları iş masaları yerləşir, cənub kluatrı ziyafət salonuna, şərq kluatrı isə kapitul binasına keçid sağlayırdı.

Daxili həyətdən başqa, abbatlığın ərazisində həmçinin Kiçik kluatr (ing. Little Cloister) yerləşir (o, keçmiş lazaret binasının yerində inşs edilmişdir). Kiçik kluatra şərq tərəfdən İsgəndəriyyəli Müqəddəs Yekaterinanın şərəfinə təqdis olunmuş kapellanın xarabalıqları yanaşır, kluatrın mərkəzində isə 1871-ci ildə quraşdırılmış fəvvarə yerləşir.

Kollec bağı

"Kollec qarden" - Vestminster abbatlığının qonşuluğunda yerləşən böyük bağdır. Bağ 900 illik qürurlu tarixə malikdir. Bağı hasarlayan hündür divarlar XIV əsrdə inşa edilmişdir, bağda günümüzə qədər salamat qalmış beş çinar ağacı isə 1849-ci ildə əkilmişdir. Abbatlığın sakinləri tərəfindən kollec qarden bağı başlanğıcda şəfalı otların, meyvə və tərəvəzlərin becərilməsi üçün istifadə edilirdi. Bağ ərazisində heykəltəraş Arnold Kvellin tərəfindən təxminən 1680-ci illərdə inşa edilmiş altarın tərkib hissələri olmuş müqəddəs himayədarların heykəlləri yerləşir. 1993-cü ildə italyan əsilli britaniyalı heykəltəraş Enzo Plazzotta tərəfindən "Çarmıxa çəkmə" adlı abidə, 2002-ci ildə isə onun yanında nəfis görkəmli fəvvarə quraşdırılmışdır.

Müqəddəs Marqarita kilsəsi

Vestminster abbatlığında icra edilən ibadət mərasimlərində ancaq benedikt rahibləri iştirak etdikləri üçün, sadə şəhər sakinləri üçün ayrıca kilsə inşa edilmişdir. Kilsə Antioxiyalı Marqaritanın şərəfinə Müqəddəs Marqarita kilsəsi olaraq tanınmağa başlamışdır. İlk kilsə XI əsrin sonları və ya XII əsrin əvvəllərində roman üslubunda inşa edilmiş, 1482-1523-cü illərdə isə memar Robert Stouellin layihəsi əsasında qotik üslubda yenidən qurulmuşdur. Kilsə XVIII, XIX və XX əsrlərdə dəfələrlə restavrasiya edilməsinə baxmayaraq, fasadda və interyerdə ciddi dəyişikliklər baş verməmişdir. 1840-cı ildən başlayaraq və 1972-ci ilə qədər Müqəddəs Marqarita kilsəsi birbaşa London yeparxiyasının tabeçiliyinə keçmiş və Vestminster abbatlığından müstəqil şəkildə fəaliyyət göstərmişdir.

İnkişaf planı

2009-cu ilin iyununda son 250 il ərzində abbatlıqda ilk dəfə geniş miqyaslı tikinti işləri haqqında təkliflər səsləndirildi. Bu zaman, mərkəzi xaçvari struktur üzərində 1950-ci illərdə inşa edilmiş piramidal örtüyün tacla – kral tacını xatırladan memarlıq detalı - əvəz edilməsi təklif edilirdi. Bu təklif sonradan açıqlanmış daha geniş inkişaf planının tərkib hissəsi olmaqla, 2013-cü ildə tamamlanması nəzərdə tutulurdu. 4 avqust 2010-cu ildə Abbatlıq dekanı açıqlamasında bildirmişdir ki, çoxsaylı erkən araşdırmalar və sınaqlardan sonra tacın tikintisinin dayandırılması qərara alınmışdır.

2012-ci ildə “Panter Hudspith” memarları vaxtilə abbatlıq monaxları tərəfindən istifadə edilmiş XIV əsr qida dükanını restavrasiya edərək, Kovent-Qardendən olan “Luke Hughes and Company” şirkətinin istehsalı olan palıd mebellərlə təmin etmiş və ingilis mətbəxi restoranı kimi istifadəyə vermişlər.

Hazırda abbatlığın orta əsrlərə aid triforisində Kraliçanın Brilyant Yubileyi şərəfinə Qalereyaların yaradılması prosesi gedir. Layihənin əsas məqsədi yüksək nef ətrafında abbatlıq xəzinəsi üçün yeni yerlərin yaradılmasıdır. Bu məqsədlə memar Ptolomey Din tərəfindən liftə malik yeni qotik qüllə inşa edilməkdədir. Yeni qalereyaların 2018-ci ildə açılması planlaşdırılır.

Fəaliyyəti

Dekan və kapitul

Vestminster abbatlığı, dekan və kapitul tərəfindən idarə edilən kollegial kilsədir. Əsası Kraliça I Elizabet tərəfindən 21 may 1560-cı ildə Vestminsterdə Müqəddəs Pyotr Kollegial kilsəsi kimi qoyulan bu kilsə hökmdarın birbaşa hakimiyyətinə tabe olan “Kral xası”dır. Kapitul üzvləri dekan və dörd kanonikdir. Kanoniklərdən biri həm də Vestminsterdəki Sent-Marqaret kilsəsinin rektorudur və İcmalar Palatasının spikeri yanında kapellan postunu tutur.

Dekan və dörd kanonikdən başqa, hazırda daha iki kanonik də fəaliyyət göstərir ki, onların da biri regent, digəri sakrist (psalmist) vəzifələrini tutur. Kiçik kanoniklərə kömək etmək üçün 1970-ci illərdə Keşik Vikar idarəsi də yaradılmışdır. Mömin heyət və rəhbər heəytdən başqa abbatlıqda, orqanist və xor mütəxəssisi, katib, qeydiyyatçı, auditor, qanun katibi, xor məktəbi mütəxəssisi, sənədlərin qoruyucusu və xidmətçisi, həmçinin 12 vikar, 10 xorist və sair şəxslər fəaliyyət göstərirlər.

Vestminster məktəbinin (məktəb özünün İdarə Şurasına malikdir) yetirmələri olan 40 kraliça alimi də kollegiya üzvləri hesab edilirlər. İki kiçik kanonik, həmçinin orqanist və xor ustadı birbaşa liturgik və mərasim məsələləri ilə məşğul olurlar.

Məktəb

Vestminster məktəbi və Vestminster Abbatlığı Xor Məktəbi də abbatlıq divarları daxilində yerləşir. Rahiblərin təhsilə yaxın olması təbii hal idi və Benedikt ordeni rahibləri 1179-cu ildə xeyriyyə məktəbi açmaq üçün Roma Papasından xeyir-dua almışdılar. Xor məktəbi abbatlığın xorunda oxuyan oğlanların təhsili və məşqlərini təmin edir.

Orqan

Orqan 1937-ci ildə “Harrison & Harrison” tərəfindən hazırlanmış və ilk dəfə Kral VI Georqun tacqoyma mərasimində istifadə edilmişdir. 1848-ci ilə aid Hill orqanından bir neçə turba yeni orqana quraşdırılmışdır. Hər iki orqan üçün yer XIX əsrin sonlarında memar Con Lafboro Pirson tərəfindən inşa edilmiş, 1959-cu ildə yenidən quraşdırılmış və rənglənmişdir.

19821987-ci illərdə “Harrison & Harrison” abbatlıq orqanisti Saymon Prestonun rəhbərliyi altında orqanı genişləndirərək Aşağı kilsə orqanı və Bombard orqanını da əlavə etmiş və beləliklə abbatlıq orqanında ümumi idarəçi sayı beşə, trubaların sayı isə 109-a çatdırılmışdır. 2006-cı ildə orqan konsolu “Harrison & Harrison” tərəfindən bərpa edilmiş və əlavə iki orqan üçün yer hazırlanmışdır. Alətlərdən biri olan Selestian orqan hələ də bağlanmayıb və ifa üçün yaralı deyil.

2016-cı ildən etibarən abbatlığın orqanisti Ceyms O’Doneldir.

Zənglər

Abbatlığın zəngləri 1971-ci ildə əsaslı təmir edilmişdir. Zənglər halqası 10 zəngdən ibarət olmaqla 1971-ci ildə “Whitechapel Bell Foundry” şirkəti tərəfindən F#, E, D, C#, B, A, G, F#, E və D olaraq köklənmişdir. Tenor zəng D (588.5 Hz) və ya 1544 kq çəkiyə malikdir.

Bunlardan başqa abbatlıqda Robert Mot tərəfindən 15851598-ci illərdə hazırlanmış iki xidmət zəngi, 1738-ci ildə Riçard Felps və Romas Lester tərəfindən hazırlanmış Sanktus zəngi və biri təxminən 1320-ci illərdə R de Uimbish, digəri isə 1742-ci ildə Tomas Lester tərəfindən hazırlanmış iki istifadəsiz zəng vardır. İki xidmət zəngi, 1320-ci ilə aid zəng və dörd kiçik gümüş “yemək zəngi” abbatlığın yeməkxanasında saxlanılır və Anqlikan Kilsəsi Kilsə Binaları Şurası tərəfindən tarixi dəyərli olması qeyd edilmişdir.

Muzey

Əsas məqalə: Vestminster abbatlıq muzeyi

Vestminster abbatlıq muzeyi, abbatlığın ərazisindəki XI əsrə aid tağlı zirzəmi binasında yerləşir. Bina əvvəl rahiblərin yataqxanası kimi istifadə edilmişdir. Muzeyin yerləşdiyi hissə abbatlığın ən qədim hissələrindən biri olmaqla, 1065-ci ildə Mömin Eduard dövrünə aid edilir. 1908-ci ildən abbatlığın bu hissəsi muzey kimi istifadə olunur.

Ekspozisiya

Muzeyin eksponatları sırasına abbatlıqda dəfn edilmiş monarxlar və digər şəxslərə aid əşyalar, orta əsrlərə aid bir neçə şüşə panel, XII əsrə aid heykəlin qalıqları, II Mariyanın tacqoyma taxtı, tacqoyma reqaliyasının dəqiq kopyaları, III Eduard, VII Henri və onun kraliçası, Yorklu Elizabet, II Karl, III Uilyam, II Mariya və Kraliça Annanın dəfn əşyaları daxildir.

Həmçinin ekspozisiyada Vikont Nelsonun geyimlərinin bəziləri, Baş nazir Uilyam Pitt, Çatem qrafının ABŞ heykəltəraşı Peyşns Rayt tərəfindən hazırlanmış mum tabut kopyaları daxildir. Son dövrlərin bərpa işləri zamanı I Elizabetin məzarından aşkarlanmış 1603-cü ilə aid orijinal korset də burada sərgilənir.

Muzeyin kolleksyasına əlavə edilmiş ən son eksponatlardan biri Vestminster altarıdır. XIII əsrin sonlarına aid altar İngiltərənin ən qədim altarı olmaqla, ehtimal ki, Vestminster abbatlığı üçün hazırlanmışdır. Lakin sonrakı dövrlərdə altar qismən zədələnmişdir. Hazırda təmizlənmiş və konservasiya edilmiş altar panelləri muzeydə sərgilənir.

İstinadlar

  1. Newcomb, Rexford (1997). "Abbey". In Johnston, Bernard (ed.). Collier's Encyclopedia. I A to Ameland (First). New York, NY: P.F. Collier. 8–11.
  2. "Dimensions of Westminster Abbey" (PDF). westminster-abbey.org.Dimensions of Westminster Abbey
  3. archINFORM — 1994.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5383"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5508"></a>
  4. "History". Dean and Chapter of Westminster Abbey. 3 July 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 13 fevral 2016.
  5. "Coronations". Dean and Chapter of Westminster Abbey. 2014-07-14 tarixində . İstifadə tarixi: http://www.westminster-abbey.org/our-history/royals/coronations Westminster-abbey.org.
  6. "Royal Weddings at Westminster Abbey". Westminster Abbey. 14 July 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 13 fevral 2016.
  7. Eric Fernie, in Mortimer ed., Edward the Confessor, pp. 139–143
  8. Pauline Stafford, 'Edith, Edward's Wife and Queen', in Mortimer ed., Edward the Confessor, p. 137
  9. "William I (the Conqueror)". Westminster-abbey.org. 2016. İstifadə tarixi: 14 fevral 2017.
  10. Harvey 1993, p. 2
  11. History – Westminster Abbey. Yoxlanılıb: 16 fevral 2017
  12. "Henry III". Westminster-abbey.org. 2016. İstifadə tarixi: 16 fevral 2017.
  13. Harvey 1993
  14. Harvey 1993, p. 6 ff.
  15. "Cosmati pavement". Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 16 fevral 2017.
  16. "Abbey History". Westminster-abbey.org. İstifadə tarixi: 20 fevral 2017.
  17. Duffy, Eamon & Loades, David (eds.) The Church of Mary Tudor. pp. 79–82. Yoxlanılıb: 20 fevral 2017
  18. Knighton, C. S. (ed.). Acts of the Dean and Chapter of Westminster, 1543–1609: Part One. xviii–xx. İstifadə tarixi: 20 fevral 2017.
  19. "John Windsor'S Guide To Collecting Contemporary Art: Sergei Fyodorov At". The Independent. UK. 10 November 1998. İstifadə tarixi: 20 fevral 2017.
  20. Schjonberg, Mary Frances (17 September 2010). . Episcopal Life Online. 20 September 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 fevral 2017.
  21. "Henry III, Archonotology.org". İstifadə tarixi: 22 fevral 2017.
  22. "Newsbeat – Royal wedding: Prince William and Kate Middleton marry". BBC. 29 April 2011. İstifadə tarixi: 22 fevral 2017.
  23. "Henry Purcell & family". www.westminster-abbey.org. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  24. Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett. səh. 26.
  25. Westminster Abbey Mrs. A. Murray Smith, published 30 August 1904.
  26. "William Wilberforce & family". Westminster-abbey.org. 2016. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  27. . Internet. The Cremation Society of Great Britain. 2010-08-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  28. "Sebastian Charles". Internet. The Dean and Chapter of Westminster. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  29. "Westminster Abbey » Elizabeth, Duchess of Northumberland & Percy family".
  30. . British Legion. 2016-09-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  31. "The Royal Air Force Chapel". Official website. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  32. "Diana Returns Home". BBC News. 1997. İstifadə tarixi: 27 aprel 2017.
  33. Heller, Jenny E. (22 September 1998). "Westminster Abbey Elevates 10 Foreigners". The New York Times. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  34. Streeter, Michael (17 October 1997). "Heritage: Westminster Abbey prepares modern martyrs' corner". The Independent. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  35. "Queen Mother is laid to rest". BBC News. 10 April 2002.
  36. "Travel – Westminster Abbey – London, England" (ingilis). 2014-10-21. İstifadə tarixi: 2015-09-20.
  37. Louise Johnston (2015). (ingilis). Lovin Trends. 2015-09-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-20.
  38. John Windsor (1998-11-10). "The Independent Collector: John Windsor's Guide to Collecting Contemporary Art: Sergei Fyodorov" (ingilis). The Idependent. İstifadə tarixi: 2015-09-06.
  39. "Visiting the Abbey - The Nave" (ingilis). Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 2015-09-14.
  40. "Visiting the Abbey - The High Altar" (ingilis). Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 2015-09-15.
  41. "Visit Abbey - Poets' Corner" (ingilis). Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 2015-09-14.
  42. Scott, Sir George Gilbert (1863). Gleanings from Westminster abbey. 41–43, 56–58.
  43. England, Historic. "The Chapter House and Pyx Chamber in the abbey cloisters, Westminster Abbey - 1003579| Historic England". historicengland.org.uk. İstifadə tarixi: 2017-01-20.
  44. "Abbey oak door 'Britain's oldest'". BBC. 3 August 2005. İstifadə tarixi: 28 fevral 2017.
  45. "Visiting the Abbey - The Cloisters" (ingilis). Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 2015-09-13.
  46. "Little Cloister" (ingilis). Westminster Abbey. İstifadə tarixi: 2015-09-20.
  47. "College Garden" (ingilis). The Dean and Chapter of Westminster. İstifadə tarixi: 2015-09-07.
  48. "Abbey Gardens" (ingilis). The Dean and Chapter of Westminster. İstifadə tarixi: 2015-09-13.
  49. "St Margaret's Church and the north transept of Westminster Abbey, Westminster, London" (ingilis). RIBApix. İstifadə tarixi: 2015-09-18.
  50. "St Margaret's Church - History" (ingilis). The Dean and Chapter of Westminster. İstifadə tarixi: 2015-09-18.
  51. "Building work announced for Abbey". BBC News. 28 June 2009. İstifadə tarixi: 28 fevral 2017.
  52. Kennedy, Maev (29 June 2009). "Dean lines up new crown shaped roof for Westminster Abbey". theguardian.com. İstifadə tarixi: 28 fevral 2017.
  53. "Abbey Development Plan Update". Westminster Abbey. 4 August 2010. İstifadə tarixi: 28 fevral 2012.
  54. Westminster Abbey and Saint Margaret Westminster Act 1972. London: HMSO. 1972. 1.
  55. "N00646". Npor.org.uk. İstifadə tarixi: 27 fevral 2017.
  56. Westminster—Collegiate Church of S Peter (Westminster Abbey), Dove's Guide for Church Bell Ringers, 25 October 2006. Yoxlanılıb:28 fevral 2017.
  57. "Database of Historically Significant Bells and Bell Frames". Churchcare website. Anqlikan kilsəsi. 1 April 2008. İstifadə tarixi: 28 fevral 2017. search on "Westminster Abbey" for bell details
  58. Trowles 2008, p. 156

Ədəbiyyat

  • Bradley, S. and N. Pevsner (2003) The Buildings of England – London 6: Westminster, New Haven: Yale University Press, pp. 105–207. ISBN 0-300-09595-3
  • Mortimer, Richard ed., Edward the Confessor: The Man and the Legend, The Boydell Press, 2009. Eric Fernie, 'Edward the Confessor's Westminster Abbey', pp. 139–150. Warwick Rodwell, 'New Glimpses of Edward the Confessor's Abbey at Westminster', pp. 151–167. Richard Gem, Craftsmen and Administrators in the Building of the Confessor's Abbey', pp. 168–172. ISBN 978-1-84383-436-6
  • Harvey, B. (1993) Living and Dying in England 1100–1540: The Monastic Experience, Ford Lecture series, Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-820161-3
  • Morton, H. V. [1951] (1988) In Search of London, London: Methuen. ISBN 0-413-18470-6
  • Trowles, T. (2008) Treasures of Westminster Abbey, London: Scala. ISBN 978-1-85759-454-6

Xarici keçidlər

  • Vestminster abbatlığının rəsmi saytı
  • Walter Thornbury, Old and New London, Volume 3, 1878, pp. 394–462, British History Online
  • Westminster Abbey Article at Encyclopaedia Britannica
  • Historic images of Westminster Abbey 2014-01-07 at the Wayback Machine
  • Westminster Abbey: A Peek Inside 2010-12-28 at the Wayback MachineLife jurnalında abbatlıq fotolarından slayd
  • Keith Short – Sculptor Vestminster abbatlığında daş yonma işləri
  • Carved Crests for the Knights of the Bath
  • A history of the choristers and choir school of Westminster Abbey 2006-06-23 at the Wayback Machine
  • Catholic Encyclopedia: Westminster Abbey
  • Adrian Fletcher’s Paradoxplace Westminster Abbey Pages—Photos 2013-08-12 at the Wayback Machine
  • A panorama of Westminster Abbey in daytime – JPG and 3D QuickTime versions
  • Westminster Abbey on Twitter
  • Audio Guide of Westminster Abbey

vestminster, abbatlığı, westminster, abbey, rəsmi, olaraq, vestministerdə, müqəddəs, pyotr, kollegial, kilsəsi, collegiate, church, peter, westminster, londonun, vestminster, şəhəri, ərazisində, vestminster, sarayının, qərbində, yerləşən, böyük, qotik, kilsə, . Vestminster abbatligi ing Westminster Abbey resmi olaraq Vestministerde Muqeddes Pyotr Kollegial kilsesi ing Collegiate Church of St Peter at Westminster Londonun Vestminster seheri erazisinde Vestminster sarayinin qerbinde yerlesen boyuk qotik kilse Boyuk Britaniyanin en muhum ve taninmis dini mebedlerinden biri olan Vestminister abbatligi Ingiltere daha sonra ise Boyuk Britaniya monarxlarinin enenevi tacqoyma ve defn yeridir 1540 1556 ci iller arasinda abbatliq kafedral statusuna malik olmusdur 1560 ci ilden kilse hem abbatliq hem de kafedral statusundan mehrum edilerek Anqlikan kilsesinin Kral xasi statusu dasimaga baslamisdir Kilse binasi ozu ise abbatliq formasina malikdir Vestminster abbatligiWestminster AbbeyThe Collegiate Church of St Peter Westminster51 29 57 sm e 0 07 38 q u Olke Boyuk BritaniyaSeher LondonYerlesir Vestminster borosu 3 Sifarisci BenediktMomin EduardEsas tarixler 960 esasi qoyulub1517 yenidenqurmaXVII esr qulleler insa edilibTikilme tarixi X esr 1 1745Uslubu qotikaSahesi 3 000 m2 32 000 ft2 2 Zengleri 10Qulleleri 2Veziyyeti Fealiyyetde olan kollegial kilse XI esrden ingilis monarxlarinin tacqoyma merasimlerinin kecirildiyi yerResmi sayt westminster abbey orgUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Palace of Westminster and Westminster Abbey including Saint Margaret s ChurchTipiMedeniKriteriyai ii viTeyin edilib1987Istinad nom 426DovletBoyuk BritaniyaRegionAvropaIngilterenin qeydiyyata alinmis abideleriResmi adi Westminster Abbey The Collegiate Church of St Peter Teyin edilib24 fevral 1958Istinad nom 1291494Vestminister abbatligi Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk defe Silkard terefinden 1080 ci ilde qeyd edilen tarixi eneneye gore kilsenin esasi indiki erazide o zaman Torni adasi adlandirilirdi VII esrde Mellitin London yepiskopu oldugu dovrde qoyulmusdur Hazirki kilsenin insasina 1245 ci ilde kral III Henrinin tapsirigi ile baslanilmisdir 4 1066 ci ilde Harold Qodvinson ve I Fateh Uilyamin tacqoymasindan sonra Ingiltere ve Britaniya monarxlarinin tacqoymasi daima bu kilsede kecirilmisdir 4 5 1100 cu ilden bu vaxta kimi kilsede 16 kral toyu kecirilmisdir Onlardan ikisi hakimiyyetde olan monarxlarin I Henri ve III Ricard toyu olsa da 1919 cu ile kimi 500 il erzinde kilsede toy olmamisdir 6 Mundericat 1 Tarixi 1 1 Kral Momin Eduardin tikinti isleri 1 2 Muasir kilsenin tikintisi 1 3 XVI XVII esrlerin insaat isleri 1 3 1 1540 1550 10 illik kafedral dovru 1 3 2 1550 ci ilden sonra cetin vaxtlar 1 4 Qerb qullelerinin insasi ve sonraki dovr 1 5 Tacqoymalar 1 6 Monarx evlilikleri 1 7 Defnler 2 Memarliq xususiyyetleri 2 1 Nef 2 2 Altar 2 3 Sairler kuncu 2 4 VII Henri kapellasi 2 5 Kapitul binasi 2 6 Daxili heyet ve kluatr 2 7 Kollec bagi 2 8 Muqeddes Marqarita kilsesi 2 9 Inkisaf plani 3 Fealiyyeti 3 1 Dekan ve kapitul 3 2 Mekteb 3 3 Orqan 3 4 Zengler 3 5 Muzey 3 5 1 Ekspozisiya 4 Istinadlar 5 Edebiyyat 6 Xarici kecidlerTarixi RedakteAbbatliq haqqinda ilk melumatlar bir qeder sonraki eneneni eks etdirir ve bu melumatlarda qeyd edilir ki Oldric adli baliqci Temza cayinda baliq tutarken kilsenin yerlesdiyi yerin yaxinliginda Muqeddes Pyotru gorub O zamanlar bu abbatligin Temzadan baliq tutan baliqcilardan hediyye almasi ucun nezerde tutulmusdu Muasir dovrde Fishmonger s Company her il abbatliga baliq bexsis edir Tarixi esasi olan melumatlara esasen ise 960 ve ya 970 ci illerde Kral Edqarin gosterisi ile Dunstan kilsenin yerlesdiyi erazide Muqeddes Benedikt ordeninin esasini qoymusdur Kral Momin Eduardin tikinti isleri Redakte Muqeddes Pyotr abbatligi Momin Eduardin defni zamani Bayo qobeleni uzerinde tesvir Ozunu kral defn kilsesi ile temin etmek meqsedi guden Ingiltere krali Momin Eduard 1042 1052 ci iller arasinda Muqeddes Pyotr abbatliginin yeniden qurulmasina basladi Bu kilse Ingilterede Roman memarligi uslubunda insa edilmis ilk kilse idi Texminen 1090 ci illerde kilsenin insasi hele tamamlanmasa da Momin Eduardin olumunden bir hefte evvel 28 dekabr 1065 ci ilde kilseye xeyir dua verilmis 5 yanvar 1066 ci ilde ise Momin Eduard vefat etmisdir 7 Olumunden bir hefte sonra kral bu kilsede defn edilmisdir Doqquz il sonra onun heyat yoldasi Edit de yaninda defn edilmisdir 8 Onun varisi II Haroldun tacqoyma merasimi de ehtimal ki kilsede kecirilmisdir lakin kilsede senedlesdirilmis ilk tacqoyma merasimi hemin il I Fateh Uilyam terefinden kecirilmisdir 9 Momin Eduardin sifarisi ile insa edilmis kilsenin dovrumuze catmis yegane tesviri Bayo qobeleni uzerinde saxlanmisdir ve birada kilse Vestminster sarayina bitisik tesvir edilmisdir Monastir yataqxanasinin asagi hisselerinin bezi bolmeleri cenub transeptinin genislendirmeleri Normand dovru Boyuk mektebinin qaliqlaridir qapi ise Sakson abbatligindan qalmisdir Dunstan terefinden esasi qoyulmus on monax sayi bexsislerin coxluguna gore on sekkize qeder artirilmis 10 hemcinin monastir esyalari ve fealiyyetine nezaret eden coxsayli qardaslar da burada yasamislar Muasir kilsenin tikintisi Redakte Muasir kilsenin tikintisine Kral III Henrinin 11 sifarisi ile 1245 ci ilde baslanmis ve kral bu kilseni ozu ucun defn mekani kimi secmisdir 12 Krallara mexsus Vestminster sarayina cox yaxin yasayan abbot ve monaxlar Normand istilasindan yuz il sonra XII esrde kral sarayina boyuk nufuz qazanmisdilar Tez tez kral xdsmetinde calisan abbotlar zamanlar Lordlar Palatasinda da huquqi yerlerini tuta bilmisdiler 13 X esrin ortalarin Kluniak herekatinin tesiri iledini rehberliyin tesirinden azad olmus Muqeddes Benedikt ordeninin uzvleri cemiyyetin ictimai heyatinda xususile de yuksek rutbe uzvleri arasinda xususi hormet qazanmaga basladilar Lakin yuksek sosial movqe ve kral ailesi ile elaqeler abbot ve monaxlarin heyat terzine tesir etmedi Muqeddes Benedikt ordeninin Vestminster sarayina yaxin uzvleri de diger uzvler kimi sade heyat surmeye davam edirdiler Abbot iki uc min arasi sakini olan Vestminster seherinin mulkedari olaraq qalirdi boyuk istehlakci ve isveren olan monastir seher iqtisadiyyatinin yaxsilasdirilmasinda muhum rol oynamisdir 14 Temzanin qerb sahilinde abbatliq coxlu magaza ve yasayis yerleri insa etdirmisdi Vestminster abbatligi Normand krallarinin tacqoyma merasiminin kecirildiyi yer olmusdur III Henriye kimi abbatliqda hec kim defn olunmamisdir lakin Henri Momin Eduarda hormet elameti olaraq kilseni anqlo fransiz qotik uslubunda yeniden insa etdirmis ve oz mezarinin da Ingilterenin en hundur qotik nefi altinda olmasini istemisdir Momin Eduardin mezari sonradan kilsenin kanonlasdirilmasinda muhum rol oynamisdir Insaat isleri 1245 1517 ci iller arasinda davam etdirimis ve II Ricardin hakimiyyeti zamaninda memar Henri Yevele terefinden tamamlanmisdir III Henri hem de yuksek altar qarsisinda unikal Kozmati trotuarinin insasini maliyyelesdirmisdir Trotuar temizleme ve konservasiya isleri zamani berpa edilmis ve 21 may 2010 cu ilde yeniden hesrle acilmisdir 15 VII Henri abbatliq binasina perpendikulyar stilde insa edilmis kapella binasi elave etdirmisdir 1503 cu ilde insa edilmis kapella Muqeddes Bakire Meryeme hesr edilmisdir lakin daha cox VII Henri kapellasi kimi taninir Insaat zamani insa edilmis daslar Fransanin Kan seherinden Kan dasi Portlend adasindan Portlend dasi ve Fransanin Luar vadisi erazisinden Tuffe qumdasi getirilmisdir XVI XVII esrlerin insaat isleri Redakte 1535 ci ilde Tudor sekulyarizasiyasi zamani illik 2400 2800 gelire malik olan 2015 ci il ekvivalenti 1 320 000 1 540 000 arasi Vestminster abbatligi bu gostericileri ile yalniz Qlastonberi abbatligindan geri qalirdi 1540 1550 10 illik kafedral dovru Redakte 1539 cu ilde VIII Henri kilseler uzerinde birbasa kral idaresini legv etdi 1540 ci ilde Vestminster abbatligi kafedral statusu almis ve Vestminster arxiyepiskoplugu yaradilmisdir Abbatliga kafedral statusu veren VIII Henri bu yolla onu dagilma ve qaretden xilas etmis hemin dovrde ekser Ingiltere abbatliqlari ise dagidilmisdir 1550 ci ilden sonra cetin vaxtlar Redakte 1550 ci ilde Vestminster arxiyepiskoplugu legv edildi lakin abbatliq 1556 ci ile kimi London yepiskoplugunun ikinci kafedrali kimi fealiyyet gosterdi 16 17 18 Hemin dovrden Pavele odenis ucun Pyotru qaret et ifadesi anlamini itirmeye baslayir ve Muqeddes Pyotr ucun odenilen xercler artiq Muqeddes Pavel kafedralinin xezinesine yonlendirilmedi Katolik I Mariyanin hakimiyyeti dovrunde Muqeddes Benedikt ordeni uzvlerine abbatliqda restavrasiya isleri aparmaga icaze verilse de I Elizabet 1560 ci ilde onlara qadaga qoymusdur 1560 ci ilde I Elizabet Vestminster abbatligini Kral xasi olaraq berpa etdi Anqlikan kilsesinin yeparxiya arxiyereyine deyil birbasa dovlet bascisina tabe olan kilsesi ve Muqedde Pyotr Kollegial kilsesi adlandirildi bu kafedral kilse olmayib dekanin basciliq etdiyi ve kanonlarla idare olunan kilsedir I Mariyanin dovrunde xidmet etmis son abbot I Elizabet terefinden ilk dekan teyin edildi 1640 ci illerin usyanlari zamani kilse puritan ikonaklastlarinin hucumuna meruz qalsa da Ingiltere respublikasi dovrunde onun dovlet ile six elaqeleri berpa edilmisdir 1658 ci ilde Oliver Kromvel abbatliqda defn edilse de 1661 ci ilde ekskumasiya edilerek olumunden sonra Taybernde asilmisdir Kanaletto Vestminster abbatligi Bet cengaverlerinin kecidi zamani 1749 Qerb qullelerinin insasi ve sonraki dovr Redakte Abbatligin qerb fasadinda yerlesen iki qulle 1722 1745 ci iller arasinda memar Nikolas Hoksmur terefinden Portlend dasindan insa edilmis ve neoqotika memarliq cereyaninin en erken numunelerinden biri hesab edilir Abbatligin divarlarinin uzlenmesi ve dosemesinin islenmesi ucun Purbek mermeri istifade edilmis lakin muxtelif mezar daslari ferqli mermerlerden hazirlanmisdir XIX esrde abbatliqda Ser Corc Gilbert Skottun rehberliyi ile berpa ve yenidenqurma isleri aparilmsdir XX esrin ortalarinda Ser Edvin Lacens terefinden qerb frontu ucun narteks portiko ve ya giris zali layihesi hazirlansa da tikinti islerine baslanilmamisdir Binanin qullelerin insasindan evvelki gorunusunu eks etdiren goruntuler cox az olsa da abbatligin resmi saytinda qeyd edilir ki Yevelenin insasindan sonra yalniz asagi hisseler ve nefin ortuyu tamamlanmisdi Metyu Duborq Kral IV Georqun tacqoymasi 19 iyul 1821 Con Martin Kralica Viktoriyanin tacqoymasi 28 iyun 1838 XIX esre kimi Vestminster Oksford ve Kembricden sonra Ingilterenin ucuncu en boyuk tehsil merkezi olmusdur Mehz Burada Kral Yakob Bibliyasinin Ehdi Etiq hissesinin ucde biri ve Ehdi Cedid hissesinin ikinci yarisi tercume edilmisdir Yeni Ingilis Bibliyasi da XX esrde burada hazirlanmisdir Blitz emeliyyati zamani 15 noyabr 1940 ci ilde Vestminster abbatligi da qismen zedelenmisdir 10 11 may 1941 ci ilde Londonun bombalanmasi zamani abbatligin dami dagidilmisdir Butun bombalar nezaretciler terefinden sondurulse de taxta direkler ve gips elementler arasina dusen bombalardan biri simal transeptinde yangina sebeb olmusdur Tez bir zamanda yayilmaga baslayan yangin kilse avadanliqlarina da ciddi zede vurmusdur Damdan tokulen alovlu parcalara baxmayaraq mumkun qeder cox tarixi mubul ve diger esyalar xilas edilmisdir Nehayet ki dam tamamile cokmus ve alov sondurulmusdur Kral Eduardin taxti 1990 ci illerde Rusiya ressami Sergey Fyodrov terefinden islenmis iki ikona abbatliqda asilmisdir 19 6 sentyabr 1997 ci ilde Sahzade Diananin defn merasimi abbatliqda bas tutmusdur 17 sentyabr 2010 cu ilde Roma Papasi XVI Benedikt abbatliga gelmis ilk papa olmusdur 20 Tacqoymalar Redakte 1066 ci ilde Kral Harold Qodvinson ve I Fateh Uilyamin tacqoymalarindan sonra Ingiltere ve Britaniya monarxlarinin tacqoyma merasimleri Vestminster abbatliginda bas tutmusdur 4 5 1216 ci ilde London seheri Fransa sahzadesi Luinin isgali altinda olduguna gore hemin vaxt III Henrinin tacqoyma merasimi Vestminster abbatliginda deyil Qloster kafedralinda kecirilmisdir Roma papasi III Honoriy bu tacqoymani tanimadigina gore 17 may 1220 ci ilde Vestminster abbatliginda III Henri ucun yeniden tacqoyma merasimi teskil olunmusdur 21 Merasimin kleriki enenevi olaraq Kenterberi arxiyepiskopu olmusdur Ingiltere ve Britaniya krallarinin tacqoyma zamani oturduqlari Kral Eduardin taxti ve ya Muqeddes Eduardin taxti hazirda da abbatliqda saxlanilir ve 1308 ci ilden beri kecirilmis butun tacqoyma merasimlerinde istifade edilir 1301 ci ilden 1996 ci ile kimi 1950 ci ilde taxtin Sotland milliyetcileri terefinden ogurlandigi qisa muddet istisna olmaqla taxt hem de Sotlandiya krallarinin tacqoymasi zamani istifade edilmis Skun dasini ozunde ehtiva etmisdir Hazirda das Sotlandiyada Edinburq qalasinda saxlanilir lakin gelecek tacqoyma merasimlerinde istifade ucun dasin Muqeddes Eduard taxtina qaytarilacagi gozlenilir Monarx evlilikleri Redakte 1382 ci ilde Kral II Ricard ve Bohemiyali Annanin toyu Liber Regalis elyazmasinda tesvir 11 noyabr 1100 Kral I Henri ve Sotlandiyali Matildanin toyu 4 yanvar 1243 Kral III Henrinin qardasi Kronuoll qrafi Ricard Sonradan Almaniya krali ve Provansli Sancanin toyu Sanca III Henrinin kralicasi Provansli Eleanorun bacisi idi 9 aprel 1269 III Henrinin oglu Lester ve Lankaster qrafi Qozbel Edmund ve Ledi Avelin de Fozun toyu 30 aprel 1290 Kral I Eduardin qizi Akrli Coanna ve VII Qloster qrafinin toyu 8 iyul 1290 Kral I Eduardin qizi Ingiltereli Marqarita ve Brabant qrafinin oglu II Conun toyu 20 yanvar 1382 Kral II Ricard ve Bohemiyali Annanin toyu 27 fevral 1919 Sahzade Konnautlu Patrisiya ve fexri kapitan Aleksandr Ramsayin toyu 28 fevral 1922 Kral V Georqun qizi Boyuk Britaniyali Mariya ve Hervud qrafli Henri Lassellesin toyu 26 aprel 1923 Kral V Georqun oglu York qrafi Sahzade Albert sonradan kral VI Georq ve Ledi Elizabet Boul Lyonun sonradan Kralica ana Elizabet toyu 29 noyabr 1934 Kral V Georqun oglu Kent qrafi sahzade Georq ve Yunanistanli ve Danimarkali Marinanin toyu 20 noyabr 1947 Kral VI Georqun boyuk qizi Sahzade Elizabet sonradan Kralica II Elizabet ve Edinburq qrafi Filipp Mauntbettenin toyu 6 may 1960 Kral VI Georqun kicik qizi Sahzade Marqaret ve Entoni Armstronq Consun sonradan Snoudon qrafi toyu 24 aprel 1963 Sahzade Kentli Aleksandra ve biznesmen Anqus Oqilvinin toyu 14 noyabr 1973 Kralica II Elizabetin yegane qizi Sahzade Anna ve Kapitan Mark Filipsin toyu 23 iyul 1986 Kralica II Elizabetin ikinci oglu York qrafi Sahzade Endryu ve Miss Sara Ferqusonun toyu 29 aprel 2011 Kralica II Elizabetin nevesi Kembric qrafi Sahzade Uilyam ve Miss Ketrin Midltonun toyu 22 Defnler Redakte III Henrinin qebirustu abidesi Mariya Stuartin qebirustu abidesi Kral III Henri abbatligi kraliyyet muqeddesi Momin Eduardin serefine berpa etdirmis onun relikviyalari abbatliq daxilinde xususi insa edilmis turbede yerlesdirilmisdir Ekser Plantagenet krallari onlarin heyat yoldaslari ve yaxin qohumlari kimi III Henri de Momin Eduardin mezari yaxnliginda defn edilmisdir Vindzor qesrinde defn edilmis VI Henri IV Eduard VIII Henri ve I Karl istisna olmaqla 1760 ci ilde Boyuk Britaniya krali II Georqun olumune kimi butun kral ve kralicalar Vestminster abbatliginda defn edilmisler Istisna olaraq hemcinin Lester kafedralinda defn edilmis III Ricard ve London qesrindeki Sent Peter ad Vikula kilsesinde defn edilmis de fakto kralica Ledi Ceyn Qreyi gostermek olar 1760 ci ilden sonra vefat etmis monarxlar ve kral ailesi uzvleri esasen Vindzor qesrindeki Muqeddes Georgi kapellasinda ve ya qesrdeki Froqmor baginda defn edilmisdler Orta esrlerden gelen eneneye gore zadeganlar kapellalarin daxilinde monaxlar ve diger sexsler ise kluatralarda ve diger erazilerde defn edilirdiler Bunlardan biri de Cefri Coser olmusdur Kralin Isleri uzre mutexessis olduguna gore ona abbatliqda menzil verilmisdir Sonradan meshur sair yazici ve musiqiciler de Coserin mezari etrafinda ya defn edilmis ya da onlarin xatiresine abide qoyulmus ve belece abbatliq daxilinde Sairler kuncu yaranmisdir Henri Persell kimi abbatliq musiqicileri de isledikleri yerde defn edilmisler 23 Isaak Nyutonun mezari Neticede abbatliqda defn edilme ve ya xatirenin ebedilesdirilmesi Boyuk Britaniyada en diqqetelayiq sereflerden biri hesab edilir 24 Milli fiqurlarin abbatliqda defn edilmesi enenesi Oliver Kromvelin dovrunde 1657 ci ilde Admiral Robert Bleykin abbatliqda defn edilmesinden sonra baslanilmisdir 25 Bu eneneye esasen bir cox generallar admirallar siyasetci hekim ve alimler o cumleden 4 aprel 1727 ci ilde Isaak Nyuton 26 aprel 1882 ci ilde ise Carlz Darvin Vestminster abbatliginda defn edilmisdir Boyuk Britaniya ve plantasiyalarda quldarliga son qoymus Uilyam Uilberfors ise 3 avqust 1833 cu ilde abbatligin simal transeptinde dostu Bas nazir Uilyam Pittin yaxinliginda defn edilmisdir 26 XX esrin evvellerinden etibaren abbatliqda tabutlarin yox kremasiya edilmis qaliqlarin defn edilmesi enenesi daha genis yayilmisdir 1905 ci ilde aktyor Ser Henri Irvinq kremasiya edilmis ve kulu abbatliqda basdirilmisdir bununla da o abbatliqda defn edilmis ilk kremasiya edilmis sexs olmusdur 27 Bir cox sexsler abbatliqda kremasiyadan sonra defn edilse de hele de tabutda defn adeti saxlanilmaqdadir bele ki 2014 cu ilde Vestminster kanonikinin Sebastyan Carlzin heyat yoldasi Frensis Callen heyat yoldasinin yaninda defn olunmusdur 28 Persi ailesi abbatliq daxilindeki Sent Nikolas kapellasinda Nortumberlend serdabesi adlandirilan xususi serdabeye malikdir 29 Boyuk qerb qapisindan girdikde nefin merkezinde dosemede Namelum Doyuscunun mezari var Burada Birinci Dunya muharibesi zamani helak olmus ve sexsiyyeti mueyyenlesdirilmemis Britaniya esgeri defn edilmisdir O abbatliqda 11 noyabr 1920 ci ilde defn olunmusdur Mezar abbatliqda gezmeyin qadagan edildiyi yegane yerdir 30 VII Henri kapellasinin serq qurtaracaginda Ikinci Dunya muharibesi zamani helak olmus Britaniya Herbi Hava Quvveleri pilotlarinin xatiresine memorial ucaldilmisdir Memoriala hem de Britaniya doyusu xatiresine yaradilmis ve muharibe zamani mehv edilmis Tudor dovru vitrajini evez eden pencere daxildir 31 Vestminsterde Sahzade Diananin defn merasimi 6 sentyabr 1997 ci ilde Uels sahzadesi Diananin defni dovlet seviyyesinde yox formal olaraq heyata kecirilmisdir Bu kraliyyet merasimi ve Anqlikan defn liturgiyasini da ehtiva eden bir merasim idi Ikinci ictimai merasim xalqin telebi ile bazar gunu kecirilmisdir Defn hemin gun qapali sekilde heyata kecirilmisdir Defnde Diananin kecmis heyat yoldasi anasi ovladlari baci ve qardaslari yaxin dostlari ve kesisler istirak etmisler Defn zamani sahzadeye Ketrin Uolker terefinden islenmis ve Diananin defnden bir nece hefte evvel sifaris etdiyi uzun qollu qara don geyindirilmisdir Eline ise Tereza Ana terefinden ona bagislanmis ibadet tesbehi verilmisdir Sahzade Diananin mezari aile mulku olan Eltrop erazisindeki sexsi kicik adadadir 32 1998 ci ilde abbatligin qerb fasadindaki Boyuk qerb qapisi uzerinde on bos heykel nisi XX esrin muxtelif mezhebleri temsil eden 10 xristian sehidinin heykelleri ile bezedilmisdir Bunlar Maksimilian Kolbe Mans Masemola Canani Luvum Boyuk knyaginya Yelezaveta Fyodorovna Martin Luter Kinq Oskar Romero Ditrix Bonhoffer Ester Con Lusiyan Tapiyedi Van Cjimindir 33 34 9 aprel 2002 ci ilde Vestminster abbatliginda Kraica ana Yelizavetanin tenteneli defn merasimi bas tutmusdur Hemin gun o Vindzor qesrindeki Muqeddes Georgi kapellasindaki VI Georq memorial kapellasinda elli il evvel vefat etmis heyat yoldasi Kral VI Georqun yaninda defn edilmisdir 9 fevral 2002 ci ilde vefat etmis Kralica ananin qizi sahzade Marqaretin de kulu qapali merasimle defn edilmisdir 35 Memarliq xususiyyetleri Redakte Nef Redakte Vestminster abbatliginin muasir nefinin insasi 1376 ci ilden 1517 ci ile kimi davam edirdi Insaat islerinin boyuk qismi memar Henri Yevelin rehberliyi altinda heyata kecirilirdi Konstruksiyada tetbiq olunan arkbutan yeni zahiri tag sistemi nef daminin 31 metr hundurluye qeder artirilmasina imkan yaratmisdir bu Ingilterenin en hundur nefi hesab olunur Nef tertibatinin en taninan v gozecarpan elemetlerinden birisi usta Uilyam Prays terefinden hazirlanmis ve 1735 ci ilde qerb penceresine qurasdirilmis vitrajdir Vitrajin uzerinde Avraam Isaak Iakov ve 14 hevari onlarin asagisinda ise kral Sabert I Elizabet II Georq rahib Uilkoks ve Vestminster seheri tesvir olunmusdur Vitrajin asagisinda Birinci Dunya muharibesi illerinde helak olmus butun sakinlere hesr edilmis namelum esgerin mezari yerlesir Boyuk Britaniyaya resmi sekilde sefer eden her bir dovlet bascisi eneneye uygun olaraq mehz bu mezarin uzerine eklil qoyur Meshur Waterford Crystal sirketi terefinden hazirlanan bullur cilciraqlar 1965 ci ilde abbatligin doqquz yuzuncu ildonumu munasibetile Ginness ailesi terefinden ermegan edilmisdir 36 37 1994 cu ilde nefde cagdas ikonayazar Sergey Fyodorovun muellif oldugu ikonalar yerlesdirilmisdir 38 Hemin ikonalarin birisinde Isa Mesih digerinde ise Muqeddes Meryem Ana korpe ile tesvir olnumusdur Boyuk Qerp qapisinin qarsisinda 1996 ci ilde gunahsiz repressiya qurbanlarinin zorakiliq ve muharibelerden eziyyet cekmis insanlarin xatiresine dairevi memorial das yerlesdirilmisdir 39 Vestminster abbatliginin merkezi nefi 1998 ci ilde Qerb qapisinin portiki uzerinde XX esrin iztirabcilarinin heykelleri qurasdirilmisdir soldan saga Maksimilian Kolbe Mance Masemola Canani Luvum Boyuk knyaginya Yelizaveta Fyodorovna Martin Luter Kinq Oskar Romero Ditrix Bonhoffer Ester Con Lusian Tapiedi Van Cjimin Altar Redakte Altar 1867 ci ilde Corc Gilbert Skottun layihesi esasinda erseye gelmisdir Altarin boyuk bir hissesini Sonuncu sam yemeyi adli mozaik eser tutur o meshur italyan mozaika ustasi Antonio Salviati terefinden hazirlanmisdir Altarin onundeki doseme kosmatesko uslubu ile yigilmis mermer ile bezedilmisdir mermer 1268 ci il tarixine aid edilir 40 Sairler kuncu Redakte Abbatligin cenub transeptinde meshur Sairler kuncu yerlesir Burada defn olunmus ilk sair Ceffri Coser idi 1400 cu ilde 1556 ci ilde ise onun burada heykeli ucaldilir 1599 cu ilde bu enene Edmund Spenserin defn edilmesi ile davam etdirilir Hemcinin burada Semuel Conson Tennison Robert Brauninq Carlz Dikkens ve diger meshur sair ve prozaiklerin cenazeleri uyuyur Onlarin yaxinliginda taninmis aktyor Deyvid Harrik de basdirilibdir Bundan basqa Sairler kuncunde Con Milton Con Kits Persi Bis Selli Henri Ceyms Tomas Eliot Uilyam Bleyk ve diger meshurlara ithaf olunmus coxsayli heykeller ve bustler qorunub saxlanilmisdir Sonraki dovrlerde hazirlanmis xatire lovhelerinin arasinda sairler Con Kler ve Dilan Tomasa elece de Ser Lorens Olivyeye hesr olunmus lovheleri tapmaq olar 41 Umumilikde abbatligin ehate etdiyi erazide texminen 3 min nefer defn edilmis ve 600 e yaxin abide ve xatire lovheleri qurasdirilmisdir VII Henri kapellasinin eksteryeri ve interyeri VII Henri kapellasi Redakte Esas meqale VII Henri kapellasiTanri Anasi ve VII Henri adi ile taninan kapella ing Henry VII Lady Chapel 1503 1519 cu iller arasinda XIII esre aid edilen daha qedim altarin bunovresi uzerinde insa edilmisdir Onun tikintisi VII Henrixin hakimiyyeti dovrunde baslanmisdir buna gore de onu tez tez VII Henrix kapellasi da adlandirirlar kral 1509 cu ilde burada yuksek temteraqla defn edilmisdir Kapella memarinin kim oldugu indiye kimi namelumdur ehtimal olunur ki kapella Robert Canninz ve Uilyam Vertyunun rehberliyi altinda tikilmisdir Kapellanin olculeri 23X34 metrdir Yelpikvari qabirgalari ve sallanan elementleri ing pendant fan vault ceiling ile hundurluyu 20 metre beraber olan gunbez kapellanin baslica memarliq xususiyyetidir ve bu ingilis qotika terzinin en yaddaqalan elementi sayilir Bura kapellanin diger hisselerinden mis darvaza ve pillekenler ile ayrilmisdir Kapella muqeddeslerin ve hevarilerin heykelleri ile bezedilmisdir onlarin arasinda ise Bani Ordeninin cengaverlerine mexsus bayraqlar asilmisdir Altar ve VII Henrix ve onun heyat yoldasi Yorklu Elizabetin serdabeleri italyan heykelterasi Pyetro Torricano terefinden hazirlanmisdir 1512 1519 cu iller Kapitul binasi Redakte Kapitul binasi Kapitul binasi III Henrinin hakimiyyeti dovrunde texminen 1245 1253 cu illerde abbatligin serq qanadi ile paralel insa edilmisdir 42 Bina 1872 ci ilde Ser Corc Gilbert Skott terefinden restavrasiya edilmisdir Binanin serq kluatra dehlizinden olan girisi ikiqat qapi yolu ve yuxaridan genis timpana malikdir 42 Daxili ve xarici vestibuller mustesna memarliq qurulusuna malik sekkizbucaqli kapitul binasina aparir Kapitul Hendesi Qotika uslubunda insa edilmekle asagida sekkizbucaqli serdabeye malikdir Tagli tavani sekkiz hisseden ibaret sutun saxlayir Yanlardan kor arkada ile ehate olunmus binanin arkada taglari arasinda XIV esr divar resmlerinin qaliqlari yuxari hissesinde ise genis pencereler var 42 Onlar demek olar ki Parisdeki Sent Sapelle eyni stildedir 42 Kapitul binasi XIII esrin ortalarina aid orijinal mozaik sekiye malikdir Vestibuldeki qapi 1050 ci ile aid edilir 43 ve Ingiltere erazisindeki en qedim qapi hesab edilir 44 Binanin fasadinda XIV esrde elave edilmis arkbutanlar ve Skott terefinden hazirlanmis etillenmis demir dam diqqet cekir Kapitul binasi XIII esrde Benedikt ordeni monaxlari terefinden gundelik yigincaqlarin kecirilmesi ucun istifade edilirdi Sonradan Magnum Concilium ve Icmalarin toplantisi ucun de istifade edilmisdir Piks zali monaxlarin yataqxanasinin zirzemisinde insa edilmisdir XI esre aid edilen bu zal monastir ve kral xezinesinin saxlanmasi ucun istifade olunmusdur Bayir divarlari ve dairevi dayaqlar XI esre bezi kapitallar XII esre das altar ise XIII esre aiddir Piks termini sikkelerin saxlandigi metal qabi ifade edir ve Piks sinanmasi merasimi zamani yeni basilmis sikkeler munsiflere teyin edilerek tesdiqlenirdi Kapitul binasi ve Piks zali Ingilis Irsinin himayesi lakin Vestminster dekani ve kapitulunun idaresi altindadir Ingilis Irsi binanin dami ve su oturme sisteminin temir arkbutanlarin mohkemlendirilmesi ve berpasi hemcinin isiqlandirma sisteminin temirini maliyyelesdirib Daxili heyet ve kluatr Redakte Simal fasadi VII Henri kapellasinin interyerlerinden gorunus Daxili heyeti ing The Garth kluatr adlandirilan ve boyuk hecmli pencereleri ile daxili heyete dogru acilan 4 ustuortulu qalereya ehate edir Uzunlugu 35 metreye beraber olan qalereyalar XIII XIV esrlerde insa edilmisdirler Benedikt monastirinin fealiyyeti dovrunde 1560 ci ile kimi rahibler vaxtin boyuk hissesini kluatrlarda kecirmeyi ustun tuturdular Qerb kluatrinda yenice kesis vezifesine teyin olunmus sexslerin telimi kecirilirdi simal kluatrinda kitab dolablari is masalari yerlesir cenub kluatri ziyafet salonuna serq kluatri ise kapitul binasina kecid saglayirdi 45 Daxili heyetden basqa abbatligin erazisinde hemcinin Kicik kluatr ing Little Cloister yerlesir o kecmis lazaret binasinin yerinde inss edilmisdir Kicik kluatra serq terefden Isgenderiyyeli Muqeddes Yekaterinanin serefine teqdis olunmus kapellanin xarabaliqlari yanasir kluatrin merkezinde ise 1871 ci ilde qurasdirilmis fevvare yerlesir 46 Kollec bagi Redakte Kollec qarden Vestminster abbatliginin qonsulugunda yerlesen boyuk bagdir Bag 900 illik qururlu tarixe malikdir Bagi hasarlayan hundur divarlar XIV esrde insa edilmisdir bagda gunumuze qeder salamat qalmis bes cinar agaci ise 1849 ci ilde ekilmisdir Abbatligin sakinleri terefinden kollec qarden bagi baslangicda sefali otlarin meyve ve terevezlerin becerilmesi ucun istifade edilirdi 47 Bag erazisinde heykelteras Arnold Kvellin terefinden texminen 1680 ci illerde insa edilmis altarin terkib hisseleri olmus muqeddes himayedarlarin heykelleri yerlesir 1993 cu ilde italyan esilli britaniyali heykelteras Enzo Plazzotta terefinden Carmixa cekme adli abide 2002 ci ilde ise onun yaninda nefis gorkemli fevvare qurasdirilmisdir 48 Muqeddes Marqarita kilsesi Redakte Vestminster abbatliginda icra edilen ibadet merasimlerinde ancaq benedikt rahibleri istirak etdikleri ucun sade seher sakinleri ucun ayrica kilse insa edilmisdir Kilse Antioxiyali Marqaritanin serefine Muqeddes Marqarita kilsesi olaraq taninmaga baslamisdir Ilk kilse XI esrin sonlari ve ya XII esrin evvellerinde roman uslubunda insa edilmis 1482 1523 cu illerde ise memar Robert Stouellin layihesi esasinda qotik uslubda yeniden qurulmusdur 49 Kilse XVIII XIX ve XX esrlerde defelerle restavrasiya edilmesine baxmayaraq fasadda ve interyerde ciddi deyisiklikler bas vermemisdir 1840 ci ilden baslayaraq ve 1972 ci ile qeder Muqeddes Marqarita kilsesi birbasa London yeparxiyasinin tabeciliyine kecmis ve Vestminster abbatligindan musteqil sekilde fealiyyet gostermisdir 50 Inkisaf plani Redakte 2009 cu ilin iyununda son 250 il erzinde abbatliqda ilk defe genis miqyasli tikinti isleri haqqinda teklifler seslendirildi Bu zaman merkezi xacvari struktur uzerinde 1950 ci illerde insa edilmis piramidal ortuyun tacla kral tacini xatirladan memarliq detali evez edilmesi teklif edilirdi Bu teklif sonradan aciqlanmis daha genis inkisaf planinin terkib hissesi olmaqla 2013 cu ilde tamamlanmasi nezerde tutulurdu 51 52 4 avqust 2010 cu ilde Abbatliq dekani aciqlamasinda bildirmisdir ki coxsayli erken arasdirmalar ve sinaqlardan sonra tacin tikintisinin dayandirilmasi qerara alinmisdir 53 2012 ci ilde Panter Hudspith memarlari vaxtile abbatliq monaxlari terefinden istifade edilmis XIV esr qida dukanini restavrasiya ederek Kovent Qardenden olan Luke Hughes and Company sirketinin istehsali olan palid mebellerle temin etmis ve ingilis metbexi restorani kimi istifadeye vermisler Hazirda abbatligin orta esrlere aid triforisinde Kralicanin Brilyant Yubileyi serefine Qalereyalarin yaradilmasi prosesi gedir Layihenin esas meqsedi yuksek nef etrafinda abbatliq xezinesi ucun yeni yerlerin yaradilmasidir Bu meqsedle memar Ptolomey Din terefinden lifte malik yeni qotik qulle insa edilmekdedir Yeni qalereyalarin 2018 ci ilde acilmasi planlasdirilir Fealiyyeti RedakteDekan ve kapitul Redakte Vestminster abbatligi dekan ve kapitul terefinden idare edilen kollegial kilsedir Esasi Kralica I Elizabet terefinden 21 may 1560 ci ilde 54 Vestminsterde Muqeddes Pyotr Kollegial kilsesi kimi qoyulan bu kilse hokmdarin birbasa hakimiyyetine tabe olan Kral xasi dir Kapitul uzvleri dekan ve dord kanonikdir Kanoniklerden biri hem de Vestminsterdeki Sent Marqaret kilsesinin rektorudur ve Icmalar Palatasinin spikeri yaninda kapellan postunu tutur Dekan ve dord kanonikden basqa hazirda daha iki kanonik de fealiyyet gosterir ki onlarin da biri regent digeri sakrist psalmist vezifelerini tutur Kicik kanoniklere komek etmek ucun 1970 ci illerde Kesik Vikar idaresi de yaradilmisdir Momin heyet ve rehber heeytden basqa abbatliqda orqanist ve xor mutexessisi katib qeydiyyatci auditor qanun katibi xor mektebi mutexessisi senedlerin qoruyucusu ve xidmetcisi hemcinin 12 vikar 10 xorist ve sair sexsler fealiyyet gosterirler Vestminster mektebinin mekteb ozunun Idare Surasina malikdir yetirmeleri olan 40 kralica alimi de kollegiya uzvleri hesab edilirler Iki kicik kanonik hemcinin orqanist ve xor ustadi birbasa liturgik ve merasim meseleleri ile mesgul olurlar Mekteb Redakte Vestminster mektebi ve Vestminster Abbatligi Xor Mektebi de abbatliq divarlari daxilinde yerlesir Rahiblerin tehsile yaxin olmasi tebii hal idi ve Benedikt ordeni rahibleri 1179 cu ilde xeyriyye mektebi acmaq ucun Roma Papasindan xeyir dua almisdilar Xor mektebi abbatligin xorunda oxuyan oglanlarin tehsili ve mesqlerini temin edir Orqan Redakte Orqan 1937 ci ilde Harrison amp Harrison terefinden hazirlanmis ve ilk defe Kral VI Georqun tacqoyma merasiminde istifade edilmisdir 1848 ci ile aid Hill orqanindan bir nece turba yeni orqana qurasdirilmisdir Her iki orqan ucun yer XIX esrin sonlarinda memar Con Lafboro Pirson terefinden insa edilmis 1959 cu ilde yeniden qurasdirilmis ve renglenmisdir 55 1982 ve 1987 ci illerde Harrison amp Harrison abbatliq orqanisti Saymon Prestonun rehberliyi altinda orqani genislendirerek Asagi kilse orqani ve Bombard orqanini da elave etmis ve belelikle abbatliq orqaninda umumi idareci sayi bese trubalarin sayi ise 109 a catdirilmisdir 2006 ci ilde orqan konsolu Harrison amp Harrison terefinden berpa edilmis ve elave iki orqan ucun yer hazirlanmisdir 55 Aletlerden biri olan Selestian orqan hele de baglanmayib ve ifa ucun yarali deyil 2016 ci ilden etibaren abbatligin orqanisti Ceyms O Doneldir Zengler Redakte Abbatligin zengleri 1971 ci ilde esasli temir edilmisdir Zengler halqasi 10 zengden ibaret olmaqla 1971 ci ilde Whitechapel Bell Foundry sirketi terefinden F E D C B A G F E ve D olaraq koklenmisdir Tenor zeng D 588 5 Hz ve ya 1544 kq cekiye malikdir 56 Bunlardan basqa abbatliqda Robert Mot terefinden 1585 ve 1598 ci illerde hazirlanmis iki xidmet zengi 1738 ci ilde Ricard Felps ve Romas Lester terefinden hazirlanmis Sanktus zengi ve biri texminen 1320 ci illerde R de Uimbish digeri ise 1742 ci ilde Tomas Lester terefinden hazirlanmis iki istifadesiz zeng vardir 56 Iki xidmet zengi 1320 ci ile aid zeng ve dord kicik gumus yemek zengi abbatligin yemekxanasinda saxlanilir ve Anqlikan Kilsesi Kilse Binalari Surasi terefinden tarixi deyerli olmasi qeyd edilmisdir 57 Muzey Redakte Esas meqale Vestminster abbatliq muzeyiVestminster abbatliq muzeyi abbatligin erazisindeki XI esre aid tagli zirzemi binasinda yerlesir Bina evvel rahiblerin yataqxanasi kimi istifade edilmisdir Muzeyin yerlesdiyi hisse abbatligin en qedim hisselerinden biri olmaqla 1065 ci ilde Momin Eduard dovrune aid edilir 1908 ci ilden abbatligin bu hissesi muzey kimi istifade olunur 58 Ekspozisiya Redakte Muzeyin eksponatlari sirasina abbatliqda defn edilmis monarxlar ve diger sexslere aid esyalar orta esrlere aid bir nece suse panel XII esre aid heykelin qaliqlari II Mariyanin tacqoyma taxti tacqoyma reqaliyasinin deqiq kopyalari III Eduard VII Henri ve onun kralicasi Yorklu Elizabet II Karl III Uilyam II Mariya ve Kralica Annanin defn esyalari daxildir Hemcinin ekspozisiyada Vikont Nelsonun geyimlerinin bezileri Bas nazir Uilyam Pitt Catem qrafinin ABS heykelterasi Peysns Rayt terefinden hazirlanmis mum tabut kopyalari daxildir Son dovrlerin berpa isleri zamani I Elizabetin mezarindan askarlanmis 1603 cu ile aid orijinal korset de burada sergilenir Muzeyin kolleksyasina elave edilmis en son eksponatlardan biri Vestminster altaridir XIII esrin sonlarina aid altar Ingilterenin en qedim altari olmaqla ehtimal ki Vestminster abbatligi ucun hazirlanmisdir Lakin sonraki dovrlerde altar qismen zedelenmisdir Hazirda temizlenmis ve konservasiya edilmis altar panelleri muzeyde sergilenir Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Newcomb Rexford 1997 Abbey In Johnston Bernard ed Collier s Encyclopedia I A to Ameland First New York NY P F Collier 8 11 Dimensions of Westminster Abbey PDF westminster abbey org Dimensions of Westminster Abbey archINFORM 1994 lt a href https wikidata org wiki Track P5383 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5604 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q265049 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5573 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5508 gt lt a gt 1 2 3 History Dean and Chapter of Westminster Abbey 3 July 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 fevral 2016 1 2 Coronations Dean and Chapter of Westminster Abbey 2014 07 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi http www westminster abbey org our history royals coronations Westminster abbey org Royal Weddings at Westminster Abbey Westminster Abbey 14 July 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 fevral 2016 Eric Fernie in Mortimer ed Edward the Confessor pp 139 143 Pauline Stafford Edith Edward s Wife and Queen in Mortimer ed Edward the Confessor p 137 William I the Conqueror Westminster abbey org 2016 Istifade tarixi 14 fevral 2017 Harvey 1993 p 2 History Westminster Abbey Yoxlanilib 16 fevral 2017 Henry III Westminster abbey org 2016 Istifade tarixi 16 fevral 2017 Harvey 1993 Harvey 1993 p 6 ff Cosmati pavement Westminster Abbey Istifade tarixi 16 fevral 2017 Abbey History Westminster abbey org Istifade tarixi 20 fevral 2017 Duffy Eamon amp Loades David eds The Church of Mary Tudor pp 79 82 Yoxlanilib 20 fevral 2017 Knighton C S ed Acts of the Dean and Chapter of Westminster 1543 1609 Part One xviii xx Istifade tarixi 20 fevral 2017 John Windsor S Guide To Collecting Contemporary Art Sergei Fyodorov At The Independent UK 10 November 1998 Istifade tarixi 20 fevral 2017 Schjonberg Mary Frances 17 September 2010 Benedict becomes first pope to visit Lambeth Westminster Abbey Episcopal Life Online 20 September 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 fevral 2017 Henry III Archonotology org Istifade tarixi 22 fevral 2017 Newsbeat Royal wedding Prince William and Kate Middleton marry BBC 29 April 2011 Istifade tarixi 22 fevral 2017 Henry Purcell amp family www westminster abbey org Istifade tarixi 27 fevral 2017 Dunton Larkin 1896 The World and Its People Silver Burdett seh 26 Westminster Abbey Mrs A Murray Smith published 30 August 1904 William Wilberforce amp family Westminster abbey org 2016 Istifade tarixi 27 fevral 2017 Woking Crematorium Internet The Cremation Society of Great Britain 2010 08 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 fevral 2017 Sebastian Charles Internet The Dean and Chapter of Westminster Istifade tarixi 27 fevral 2017 Westminster Abbey Elizabeth Duchess of Northumberland amp Percy family The Tomb of The Unknown Warrior British Legion 2016 09 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 fevral 2017 The Royal Air Force Chapel Official website Istifade tarixi 27 fevral 2017 Diana Returns Home BBC News 1997 Istifade tarixi 27 aprel 2017 Heller Jenny E 22 September 1998 Westminster Abbey Elevates 10 Foreigners The New York Times Istifade tarixi 27 fevral 2017 Streeter Michael 17 October 1997 Heritage Westminster Abbey prepares modern martyrs corner The Independent Istifade tarixi 27 fevral 2017 Queen Mother is laid to rest BBC News 10 April 2002 Travel Westminster Abbey London England ingilis 2014 10 21 Istifade tarixi 2015 09 20 Louise Johnston 2015 17 Random Facts About The World Famous Waterford Crystal ingilis Lovin Trends 2015 09 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 09 20 John Windsor 1998 11 10 The Independent Collector John Windsor s Guide to Collecting Contemporary Art Sergei Fyodorov ingilis The Idependent Istifade tarixi 2015 09 06 Visiting the Abbey The Nave ingilis Westminster Abbey Istifade tarixi 2015 09 14 Visiting the Abbey The High Altar ingilis Westminster Abbey Istifade tarixi 2015 09 15 Visit Abbey Poets Corner ingilis Westminster Abbey Istifade tarixi 2015 09 14 1 2 3 4 Scott Sir George Gilbert 1863 Gleanings from Westminster abbey 41 43 56 58 England Historic The Chapter House and Pyx Chamber in the abbey cloisters Westminster Abbey 1003579 Historic England historicengland org uk Istifade tarixi 2017 01 20 Abbey oak door Britain s oldest BBC 3 August 2005 Istifade tarixi 28 fevral 2017 Visiting the Abbey The Cloisters ingilis Westminster Abbey Istifade tarixi 2015 09 13 Little Cloister ingilis Westminster Abbey Istifade tarixi 2015 09 20 College Garden ingilis The Dean and Chapter of Westminster Istifade tarixi 2015 09 07 Abbey Gardens ingilis The Dean and Chapter of Westminster Istifade tarixi 2015 09 13 St Margaret s Church and the north transept of Westminster Abbey Westminster London ingilis RIBApix Istifade tarixi 2015 09 18 St Margaret s Church History ingilis The Dean and Chapter of Westminster Istifade tarixi 2015 09 18 Building work announced for Abbey BBC News 28 June 2009 Istifade tarixi 28 fevral 2017 Kennedy Maev 29 June 2009 Dean lines up new crown shaped roof for Westminster Abbey theguardian com Istifade tarixi 28 fevral 2017 Abbey Development Plan Update Westminster Abbey 4 August 2010 Istifade tarixi 28 fevral 2012 Westminster Abbey and Saint Margaret Westminster Act 1972 London HMSO 1972 1 1 2 N00646 Npor org uk Istifade tarixi 27 fevral 2017 1 2 Westminster Collegiate Church of S Peter Westminster Abbey Dove s Guide for Church Bell Ringers 25 October 2006 Yoxlanilib 28 fevral 2017 Database of Historically Significant Bells and Bell Frames Churchcare website Anqlikan kilsesi 1 April 2008 Istifade tarixi 28 fevral 2017 search on Westminster Abbey for bell details Trowles 2008 p 156Edebiyyat RedakteBradley S and N Pevsner 2003 The Buildings of England London 6 Westminster New Haven Yale University Press pp 105 207 ISBN 0 300 09595 3 Mortimer Richard ed Edward the Confessor The Man and the Legend The Boydell Press 2009 Eric Fernie Edward the Confessor s Westminster Abbey pp 139 150 Warwick Rodwell New Glimpses of Edward the Confessor s Abbey at Westminster pp 151 167 Richard Gem Craftsmen and Administrators in the Building of the Confessor s Abbey pp 168 172 ISBN 978 1 84383 436 6 Harvey B 1993 Living and Dying in England 1100 1540 The Monastic Experience Ford Lecture series Oxford Clarendon Press ISBN 0 19 820161 3 Morton H V 1951 1988 In Search of London London Methuen ISBN 0 413 18470 6 Trowles T 2008 Treasures of Westminster Abbey London Scala ISBN 978 1 85759 454 6Xarici kecidler RedakteVestminster abbatliginin resmi sayti Walter Thornbury Old and New London Volume 3 1878 pp 394 462 British History Online Westminster Abbey Article at Encyclopaedia Britannica Historic images of Westminster Abbey Arxivlesdirilib 2014 01 07 at the Wayback Machine Westminster Abbey A Peek Inside Arxivlesdirilib 2010 12 28 at the Wayback Machine Life jurnalinda abbatliq fotolarindan slayd Keith Short Sculptor Vestminster abbatliginda das yonma isleri Carved Crests for the Knights of the Bath A history of the choristers and choir school of Westminster Abbey Arxivlesdirilib 2006 06 23 at the Wayback Machine Catholic Encyclopedia Westminster Abbey Adrian Fletcher s Paradoxplace Westminster Abbey Pages Photos Arxivlesdirilib 2013 08 12 at the Wayback Machine A panorama of Westminster Abbey in daytime JPG and 3D QuickTime versions Westminster Abbey on Twitter Audio Guide of Westminster AbbeyMenbe https az wikipedia org w index php title Vestminster abbatligi amp oldid 6049271, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.