Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, ancaq mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. Lütfən mənbələri uyğun şəkildə mətnin daxilində yerləşdirərək məqalənin təkmilləşdirilməsinə kömək edin.
VI İvan və ya İvan Antonoviç (Rusca: Иоанн Антонович) (d. 23 avqust1740, Sankt-Peterburq - ö. 16 iyul1764, Şlisselburq) — Rusiya imperiyasının imperatorudur. Hələ 2 aylıq körpəykən Rusiya taxtına çıxarıldı və anası taxt naibəsi elan edildi. Ancaq təqribən bir il sonra nənəsi Yekaterina İvanovnanın əmisi qızı Yelizaveta tərəfindən tərtiblənən saray çevrilişiylə taxtdan endirildi və qalan ömrünü ailəsiylə birlikdə paytaxtdan uzaqda həbsdə yaşadı. 20 illik həbs həyatının ardından bəzi ordu mənsubları onu yenidən taxta çıxarmağa cəhd etsələr də, iğtişaşlar əsnasında öz mühafizəçiləri tərəfindən qətlə yetirildi. Həbs tutulduğu illərdə dünyaya gələn digər qardaş və bacıları isə sonrakı illərdə bibiləri olan Danimarka kraliçası Yuliana Mariya tərəfindən himayəyə alındı.
İvan Antonoviç 23 avqust1740-cı ildə Sankt-Peterburqda dünyaya gəldi. Atası Brunsvik-Lünberq hersoqu Antoni Ulrix, anası isə Çar V İvanın yeganə nəvəsi Anna Leopoldovnadır. Valideynləri ömür boyu Rusiyada yaşamışdı və dünyaya gələn ilk övladlarının çariçanın xələfi olmasını ümid edirdilər. Belə də oldu. Belə ki, 5 oktyabr1740-cı ildə hələ 2 aylıq ikən ölüm yatağında olan İmperatriça Anna körpəni övladlığa alaraq vəliəhdi elan edir. Bundan başqa imperatriçanın uzun illərdir sevgilisi olan hersoq Ernst İohan von Bironu taxt naibi olaraq elan etdi. Bunda əsas məqsəd isə atası V İvanın şəcərəsini davam etdirmək və ögey əmisi Böyük Pyotrun qızlarını taxtdan uzaqlaşdırmaq idi.
Nəhayət, imperatriça Anna28 oktyabr1740-cı ildə uzun xəstəlikdən sonra vəfat etdi. Son nəfəsində sevgilisi hersoq Bironun adını sayıqladı. Növbəti gün isə hələ 2 aylıq bir körpə olan VI İvan Rusiya imperatoru, hersoq von Biron isə taxt naibi təyin olundu. Ancaq əcnəbi birinin dövlət idarəsində olması həm körpə çarın valideynləri, həm də rus əsilzadələri tərəfindən qəbul edilmədi. Üstəlik hersoq von Biron çariçanın səltənəti illərində çox güclənmişdi və sarayda xeyli düşmən qazanmışdı. Çarın atası tərəfindən planlanan saray çevrilişi ilə hersoq von Biron 19 noyabr gecəsi yataq otağında ələ keçirildi və Sibirə sürgün edildi. Çarın anası Anna Leopoldovna yeni taxt naibəsi elan edildi və dövlət işlərində ən yaxın köməkçisi saray məmuru Andrey Osterman oldu.
Taxtdan endirilişi və həbs illəri
Çar İvanın səltənəti və anasının naibəliyi sadəcə 13 ay davam etdi və 6 dekabr1741-ci ildə baş tutan saray çevrilişi ilə Böyük Pyotrun qızı Yelizaveta Petrovna taxta çıxarıldı. Çevrilişin ardından İvan və ailəsi həbs olundu və qısa zaman sonra 13 dekabrda Riqada həbs edildilər. 1744-cü ilin iyununda isə 4 yaşlı İvan ailəsindən izolə edilərək Ağ dəniz sahillərindəki Arxangelskiyə aparıldı və növbəti 12 il boyunca burada saxlanıldı. Ancaq burada saxlanılan məhbusun sabiq imperator olduğu xəbəri bölgədə yayıldı və İvan daha sərt şəkildə nəzarətə alındığı Şlisselburq qalasına aparıldı. Burada ikən hətta saxlanıldığı qalanın komandiri belə məhbusun kim olduğunu bilmədi.
Yelizaveta Petrovnanın səltənəti boyunca İvanın adı bütün mənbələrdən silindi. Onun təsviri olan əskinaslar və rəsmi yazışmalar məhv edildi. III Pyotrun 1762-ci ildə taxta çıxmasıyla sabiq çarın vəziyyəti nisbətən yaxşılaşdı. Ancaq bir neçə ay sonra III Pyotrun taxtdan endirilməsi ilə vəziyyət yenidən pisləşdi. Qala mühafizəçilərinə göndərilən yeni təlimatla sabiq çarın ayaqları qandallandı və müqavimət göstərildiyi təqdirdə qamçılanması əmr edildi.
Ölümü
VI. İvanın öldürülməsi. (İvan Tvoroznikov, 1884)
1762-ci ilin yayında II Yekaterinanın taxta çıxmasının ardından yaranan siyasi gərginlik səbəbilə naməlum məhbus barədə daha sərt tədbirlər görüldü. Əmrlərdən birinə görə isə sabiq çarın saxlanıldığı qalaya hər hansı bir hücum zamanı məhbus dərhal yerindəcə qətlə yetirilməli idi. Hətta imperatriçanın şəxsi əlyazısı olmadan sabiq çar heç kəsə sağlam şəkildə təslim edilməməli idi.
20 illik həbs həyatı çarın psixoloji vəziyyətini pisləşdirmişdi. Buna baxmayaraq tutulduğu həbsxanada belə əsilzadə olaraq yaşadı. Təhsil alması qadağan edilsə də, ona yazılan məktublardan oxuyub yazmağı öyrənmişdi və İncili oxuya bilirdi. Şlisselburqda olduğu çox keçmədən aşkar edildi və ölümünə də məhz bu səbəb oldu.
Qala qarnizonunda kiçik leytenant olan Vasili Miroviç məhbusun kim olduğunu öyrəndi və onu azadlığa buraxaraq yenidən taxta çıxarmaqla bağlı plan hazırladı. 5 iyul1764 tarixində gecə yarısı baş tutan hücumla qarnizonun böyük bir qismi ələ alındı və komendant Berednikov həbs olundu. Ancaq bu əsnada şəxsi mühafizəçilər aldıqları gizli əmrlə zindana girərək sabiq çarı dərhal qətlə yetirdilər. Leytenant Miroviç və dəstəkçiləri həbs olundu və bir hissəsi edam edildi. Çar İvan isə gizlicə qalada dəfn olundu və onun ölümü II Yekaterinanın səltənətini daha da sağlamlaşdırdı.
İvanın ölümünün ardından, həbsdə dünyaya gələn digər qardaş və bacıları 30 iyun1780-ci ildə bibiləri Danimarka kraliçası Yuliana Mariya tərəfindən təslim alındılar və ömür boyu Yutlandiyada kiçik bir köşkdə nəzarət altında yaşadılar.
Robert Nisbet Bain, The Pupils of Peter the Great (London, 1897)
Mikhail Semevsky, Ivan VI Antonov’ich (in Russian) (Saint Petersburg, 1866)
Xarici keçidlər
Avqust 25, 2021
ivan, məqalənin, sonunda, mənbə, siyahısı, ancaq, mətndaxili, mənbələr, heç, kifayət, qədər, istifadə, edilmədiyi, üçün, bəzi, məlumatların, mənbəsi, bilinmir, lütfən, mənbələri, uyğun, şəkildə, mətnin, daxilində, yerləşdirərək, məqalənin, təkmilləşdirilməsinə. Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var ancaq metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin VI Ivan ve ya Ivan Antonovic Rusca Ioann Antonovich d 23 avqust 1740 Sankt Peterburq o 16 iyul 1764 Slisselburq Rusiya imperiyasinin imperatorudur 3 Hele 2 ayliq korpeyken Rusiya taxtina cixarildi ve anasi taxt naibesi elan edildi Ancaq teqriben bir il sonra nenesi Yekaterina Ivanovnanin emisi qizi Yelizaveta terefinden tertiblenen saray cevrilisiyle taxtdan endirildi ve qalan omrunu ailesiyle birlikde paytaxtdan uzaqda hebsde yasadi 20 illik hebs heyatinin ardindan bezi ordu mensublari onu yeniden taxta cixarmaga cehd etseler de igtisaslar esnasinda oz muhafizecileri terefinden qetle yetirildi Hebs tutuldugu illerde dunyaya gelen diger qardas ve bacilari ise sonraki illerde bibileri olan Danimarka kralicasi Yuliana Mariya terefinden himayeye alindi VI IvanIoann AntonovichRusiyanin imperatoru28 oktyabr 1740 6 dekabr 1741Selefi Anna IvanovnaXelefi Yelizaveta PetrovnaSexsi melumatlarDogum tarixi 23 avqust 1740Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 16 avqust 1764 23 yasinda Vefat yeri Slisselburq d Rusiya imperiyasi 1 Defn yeri Oreshek fortress d 2 Atasi Antoni UlrixAnasi Anna Leopoldovna Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Heyati 1 1 Ilk illeri ve selteneti 1 2 Taxtdan endirilisi ve hebs illeri 1 3 Olumu 2 Istinadlar 3 Menbe 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteIlk illeri ve selteneti Redakte Ivan Antonovic 23 avqust 1740 ci ilde Sankt Peterburqda dunyaya geldi Atasi Brunsvik Lunberq hersoqu Antoni Ulrix anasi ise Car V Ivanin yegane nevesi Anna Leopoldovnadir Valideynleri omur boyu Rusiyada yasamisdi ve dunyaya gelen ilk ovladlarinin caricanin xelefi olmasini umid edirdiler Bele de oldu Bele ki 5 oktyabr 1740 ci ilde hele 2 ayliq iken olum yataginda olan Imperatrica Anna korpeni ovladliga alaraq veliehdi elan edir Bundan basqa imperatricanin uzun illerdir sevgilisi olan hersoq Ernst Iohan von Bironu taxt naibi olaraq elan etdi Bunda esas meqsed ise atasi V Ivanin seceresini davam etdirmek ve ogey emisi Boyuk Pyotrun qizlarini taxtdan uzaqlasdirmaq idi Nehayet imperatrica Anna 28 oktyabr 1740 ci ilde uzun xestelikden sonra vefat etdi Son nefesinde sevgilisi hersoq Bironun adini sayiqladi Novbeti gun ise hele 2 ayliq bir korpe olan VI Ivan Rusiya imperatoru hersoq von Biron ise taxt naibi teyin olundu Ancaq ecnebi birinin dovlet idaresinde olmasi hem korpe carin valideynleri hem de rus esilzadeleri terefinden qebul edilmedi Ustelik hersoq von Biron caricanin selteneti illerinde cox guclenmisdi ve sarayda xeyli dusmen qazanmisdi Carin atasi terefinden planlanan saray cevrilisi ile hersoq von Biron 19 noyabr gecesi yataq otaginda ele kecirildi ve Sibire surgun edildi Carin anasi Anna Leopoldovna yeni taxt naibesi elan edildi ve dovlet islerinde en yaxin komekcisi saray memuru Andrey Osterman oldu Taxtdan endirilisi ve hebs illeri Redakte Car Ivanin selteneti ve anasinin naibeliyi sadece 13 ay davam etdi ve 6 dekabr 1741 ci ilde bas tutan saray cevrilisi ile Boyuk Pyotrun qizi Yelizaveta Petrovna taxta cixarildi Cevrilisin ardindan Ivan ve ailesi hebs olundu ve qisa zaman sonra 13 dekabrda Riqada hebs edildiler 1744 cu ilin iyununda ise 4 yasli Ivan ailesinden izole edilerek Ag deniz sahillerindeki Arxangelskiye aparildi ve novbeti 12 il boyunca burada saxlanildi Ancaq burada saxlanilan mehbusun sabiq imperator oldugu xeberi bolgede yayildi ve Ivan daha sert sekilde nezarete alindigi Slisselburq qalasina aparildi Burada iken hetta saxlanildigi qalanin komandiri bele mehbusun kim oldugunu bilmedi Yelizaveta Petrovnanin selteneti boyunca Ivanin adi butun menbelerden silindi Onun tesviri olan eskinaslar ve resmi yazismalar mehv edildi III Pyotrun 1762 ci ilde taxta cixmasiyla sabiq carin veziyyeti nisbeten yaxsilasdi Ancaq bir nece ay sonra III Pyotrun taxtdan endirilmesi ile veziyyet yeniden pislesdi Qala muhafizecilerine gonderilen yeni telimatla sabiq carin ayaqlari qandallandi ve muqavimet gosterildiyi teqdirde qamcilanmasi emr edildi Olumu Redakte VI Ivanin oldurulmesi Ivan Tvoroznikov 1884 1762 ci ilin yayinda II Yekaterinanin taxta cixmasinin ardindan yaranan siyasi gerginlik sebebile namelum mehbus barede daha sert tedbirler goruldu Emrlerden birine gore ise sabiq carin saxlanildigi qalaya her hansi bir hucum zamani mehbus derhal yerindece qetle yetirilmeli idi Hetta imperatricanin sexsi elyazisi olmadan sabiq car hec kese saglam sekilde teslim edilmemeli idi 20 illik hebs heyati carin psixoloji veziyyetini pislesdirmisdi Buna baxmayaraq tutuldugu hebsxanada bele esilzade olaraq yasadi Tehsil almasi qadagan edilse de ona yazilan mektublardan oxuyub yazmagi oyrenmisdi ve Incili oxuya bilirdi Slisselburqda oldugu cox kecmeden askar edildi ve olumune de mehz bu sebeb oldu Qala qarnizonunda kicik leytenant olan Vasili Mirovic mehbusun kim oldugunu oyrendi ve onu azadliga buraxaraq yeniden taxta cixarmaqla bagli plan hazirladi 5 iyul 1764 tarixinde gece yarisi bas tutan hucumla qarnizonun boyuk bir qismi ele alindi ve komendant Berednikov hebs olundu Ancaq bu esnada sexsi muhafizeciler aldiqlari gizli emrle zindana girerek sabiq cari derhal qetle yetirdiler Leytenant Mirovic ve destekcileri hebs olundu ve bir hissesi edam edildi Car Ivan ise gizlice qalada defn olundu ve onun olumu II Yekaterinanin seltenetini daha da saglamlasdirdi Ivanin olumunun ardindan hebsde dunyaya gelen diger qardas ve bacilari 30 iyun 1780 ci ilde bibileri Danimarka kralicasi Yuliana Mariya terefinden teslim alindilar ve omur boyu Yutlandiyada kicik bir koskde nezaret altinda yasadilar Istinadlar Redakte Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi Avstriya Milli Kitabxanasi Record 118556169 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lenta ru Najdeny ostanki rossijskogo imperatora Ivana VI Robert Nisbet Bain The Pupils of Peter the Great London 1897 Menbe RedakteA Bruckner The Emperor Ivan VI and his Family in Russian Moscow 1874 V A Bilbasov Geschichte Catherine II vol ii Berlin 1891 1893 Detlev Schwennicke Europaische Stammtafeln vol I 1 table 27 Frankfurt Main 1998 Robert Nisbet Bain The Pupils of Peter the Great London 1897 Mikhail Semevsky Ivan VI Antonov ich in Russian Saint Petersburg 1866 Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title VI Ivan amp oldid 6012726, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
