fbpx
Wikipedia

Uruqvay müharibəsi

Avqust 12, 2021

Uruqvay müharibəsi — 1864-1865 ci ildə baş verən toqquşma Braziliya və Uruqvayın (Ağlar) partiyası arasında baş vermişdir.Braziliya ordusu 10 avqustda Uruqvay ərazisinı daxil olur və ölkənin icərilərinə doğru irəliləyir.1865-ci ilin fevral ayında münaqişə bitir.Braziliyalılar bu müharibəni Uruqvay müharibəsi (Guerra da Uruguai) Uruqvayda isə bu muharibəni Braziliya müdaxiləsi 1864 (İnvasión brasileno de 1864).Müdaxilə nəticəsində Prezident Atanasio Aqirre hakimiyyətdən uzaqlaşdlrılır. Yerinə "Kolorados" partiyasının rəhbəri Venansio Flores gətirilir.Bu da öz növbəsində yeni müharibəyə (Paraqvay müharibəsi) səbəb olur.

Uruqvay müharibə
Tarix 1834-1835
Yeri Uruqvay
Münaqişə tərəfləri

Braziliya İmperiyası
.Uruqvay Kolorado Partiyası
Unitar partiyası
dəstəyi ilə
Argentina

Uruqvay Milli Partiyası

 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müharibədən əvvəlki vəziyyət

Uruqvayda iki partiya (Kolorados və Ağlar) arasında daima mübarizə gedir.Dövlətin səriştəsizliyi sayəsinddə bu iki partiya daima şəxsi düşmənçilik və ideoloji mübarizə gedir.Bunun nəticəsində qarşılıqlı toqquşmalara və kütləvi ölümlərə səbəb olurdu.Uzun illər davam edən Uruqvay Vətəndaş müharibəsi nəhayət ki 1851 ildə bitir .1850-ci illərdə ölkədə barışıq sazişi imzalanır ki bu da ölkədə inşafa səbəb olur.Bu inşaf 'Fuzionizm' adlandırılır. Bir müddət sonra Kolorados partiyasının bəzi üzvləri bu inşafı Ağların hakimiyyətin gücləndiliməsinə səbəb olması bildirirlər və buna qarşı cıxırlar.Həmin üsyançılar tutulur və edam edilir.Flores fuzionizmə qarşı cıxaraq Argentinaya müraciət edir.Belə ki bu vaxt orada Argentina konfedarasiyası və Buenos Ayres hökuməti arasinda mübarizə gedir.Kolorados partiyası ilə Batolome Mitre arasına birgə mübarizə haqqında anlaşma imzalanır.Bu köməyin sayəsində 1861-ci ilə Pavon döyüşündə Argentina Konfederasiyası məğlub olur və Argentina birləşdirilir.1863-cü ilin may-iyun aylarında Mitre verdiyi sözə qisməndə olsa kömək edir.Flores hökumətə qarşı cıxır *Qurtuluş yürüşünə* cıxır.Uruqvay Paraqvayla ittifaqa girmək istəyi bir nəticə vermir amma Karlos Antonio lopesın oğlu bu birliyi dəstələyir .Səbəb o idi ki O Argentinanı Uruqvayı və Paraqvayı işğal etmək istədiyini (Rio de la Plata vice krallığının ərazisini bərpa etməsi) düşünürdü.1863-ci ildə Argentina federalistlərinin rəhbəri Urkiso bu birliyi qoşulur.Braziliya Uruqvayda hadisələri diqqətlə izləyirdi. 1852-ci ildəki Rosasodakı hücumdan sonra Braziliya Rio de la Plata hövzəsində hökümdarlıq etməyə başladı.Argentina və Uruqvaydakı tərəflər arasındakı mübarizədə hansısa tərəfin qüclənməsini Braziliya istəmirdi.Uruqvaydakı vətəndaş müharibəsi zamanı ordakı braziliyalılar bundan təbii ki zərər çəkir. Uruqvayın əhalisinin 18% (220,000)portuqalca danışırdı onlar özlərini Braziliyalı hesab edirdi.Floresın əsas tərəfdarları məz onlar idi.David Konabario və Antoniu di Soza Netu (ferropal cevrilişində iştirak edən) Braziliyanın paytaxtına gedərək nüdaxilə edilməsini tələb edir (səbəb isə uruqvaylıların braziliyalıları qırması və,fermaları dağıdır).Bu zaman Braziliyada vəziyyət fərqli idi.Belə ki Britaniya imperiyası ilə müharibə həddində idi.Buna baxmayaraq Braziliya öz gücünü nümayiş etdirmək üçün Uruqvaya qoşun yeritməyi düşünürdü. 1mart 1864-ci ildəBernardo Berronun prezidenlik müddəti bitir və onu Aqirre əvəz edir.Braziliya Uruqvaydakı münaqişənin bitməsi üçün ora nümayəndə göndərir.Montevideo hökuməti Paraqvayla ittifaqa arxalanaraq Braziliyanın təziqinə əhəmiyyət vermir.1864-cü ildə hökumət Braziliya,Argentin və Britaniyanın vasitəçiliyi ilə ağlar və kolorados arasında qanışıqlar başlanır.4 avqust danışıqlar dirənir.

Müharibənin başlaması

10 avqust Braziliya Uruqvay ərazisinə soxulur.İlk öncə donanma su sərhədini pozur.24 avqustda Paraqvayın 'Villa del Salto' gəmisi braziliya gəmilərinə yaxınlaşaraq xəbərdarlıq atəşi acır sonra Argentina sularına çəkilir.30 avqustda buna cavab olaraq Uruqvay Braziliya ilə bütün əlaqələri kəsir.7 sentyabrda braziliyalılar gəmini ələ keçirmək istəyir .Bu zaman heyət gəminin braziliya donanmasına qismət olmaması üçün gəmini sahilə üzdürərək quma otuzdururlar.<<General Artigas>> gəmisi dokda idi amma Uruqvay gəminin braziliyalılar tərəfindən ələ keçməsini qarşısını akmaq üçün onu satırlar.Braziliyalıların Ağlara qarşı müharibəsindən istifadə edərək Flores və Sarayvo ilə danışıqlar başlayır.20 sentyabr sürətli məktublaşmadan sonra Floreslə Braziliya donanmasın admiralı Lisboa arasın gizli sazış imzalanır.12 oktyabrda Xose Luisa Meni Barret əsas qüvvələrdən ayrılaraq 2 gündən sonra Serro Lorqoya doğru irəliləyir.Kiçik toqquşmalar onun hücumunu ləngitsədə Ağların Melo şəhərini tərk etməsi ilə şəhər ələ keçirilir.Serro Lorqoye döyüşsüz daxil olan braziliyalı qüvvələr şəhəri koloradosa təhvil verərək 24 oktyabrda əsas qüvvələrin yanına qayıdır.Növbəti hədəf Salto şəhəri olur.Şəhər müdafiəçisi Xose 28 noyabrda şəhəri döyüşsüz təslim olur.Kolorados 4 top və 250 nəfəri ələ keçirir.Paysand şəhəri mühasirəyə alınır.6-8 dekabrda şəhərə hücuma keçsədə bir nəticə əldə olunmur.Agirre bura 3000 ordu və 4 top göndərir.Braziliya bura əlavə qüvvələr gəlir.

24 dekabrda Cənub ordusu Paysanda doğru irəliləyir 2 yanvarda şəhər tutulur.31 yanvarda ordu paytaxta yaxınlaşırdı.27 yanvarda 1865 Munos 1500 nəfərlə Braziliya sərhəddini keçir.Milli qvardiya ilə toqquşmadan sonra İnquaran şəhəri mühasirərə alınır .Munos şəhəri təslim olmağı tələb etsədə bir nəticə əldə etməyib geriyə Uruqvaya qayıdır.15 yanvarda Aqirrenin prezidenlik müddəti bitir onu Tomas Vilyalbu seçilir.Tomas Floreslə danışıqlara gedir.Razılaşmaya əsasən Flores rəsmi seçgilərə qədər prezident vəzifəsini yerinə yetirir.

Nəticə

Martın əvvəlində Floresin əsasən kolorados partiyasından ibarət hökumət təşkil edir.Yeni hökumət orduda və icra hakimiyətini Ağlardan və Fuzionistlərdən təmizləyir.Braziliya özünə Floresin timsalında müttəfiq tapır.Argentina isə bir tərəfdən Mitrenin köhnə dostunun Floresin hakimiyyətə gəlməsi qane edirdisədə bu müttəfiqlik nəticəsində Paraqvay müharibəsinə cəlb olunmasına səbəb olmuşdur.

Ədəbiyyat

  • Barroso, Gustavo (1935). História Militar do Brasil (Portuguese). São Paulo: Companhia Editora Nacional.
  • Bethell, Leslie (1985). The Cambridge History of Latin America. 3. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-23224-4.
  • Bormann, José Bernardino (1907). A Campanha do Uruguay (1864–65) (Portuguese). Rio de Janeiro: Imprensa Nacional.
  • Carvalho, José Murilo de (2007). D. Pedro II: Ser ou Não Ser (Portuguese). São Paulo: Companhia das Letras. ISBN 978-85-359-0969-2.
  • Costa, Wilma Peres (1996). A Espada de Dâmocles: o Exército, a Guerra do Paraguai e a Crise do Império (Portuguese). São Paulo: HUCITEC. ISBN 85-271-0245-5.
  • Golin, Tau (2004). A Fronteira (Portuguese). 2. Porto Alegre: L&PM. ISBN 978-85-254-1438-0.
  • Graham, Robert Bontine Cunninghame (1933). Portrait of a Dictator. London: William Heinemann.
  • Hooker, Terry D. (2008). The Paraguayan War. Nottingham: Foundry Books. ISBN 1-901543-15-3.
  • Kraay, Hendrik; Whigham, Thomas L. (2004). I Die with My Country: Perspectives on the Paraguayan War, 1864–1870. Dexter, Michigan: Thomson-Shore. ISBN 978-0-8032-2762-0.
  • Leuchars, Chris (2002). To the Bitter End: Paraguay and the War of the Triple Alliance. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 0-313-32365-8.
  • Maia, Prado (1975). A Marinha de Guerra do Brasil na Colônia e no Império (Portuguese) (2). Rio de Janeiro: Cátedra.
  • Munro, Dana Gardner (1960). The Latin American Republics: A History (3). New York: Appleton-Century-Crofts.
  • Needell, Jeffrey D. (2006). The Party of Order: the Conservatives, the State, and Slavery in the Brazilian Monarchy, 1831–1871. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-5369-2.
  • Osório, Joaquim Luís; Osório, Fernando Luís (1915). História do General Osório (Portuguese). 1. Pelotas: Tipografia do Diário Popular.
  • Raine, Philip (1956). Paraguay. New Brunswick, New Jersey: Scarecrow Press.
  • Schneider, Louis (2009). A Guerra da Tríplice Aliança Contra o Paraguai (Portuguese). Porto Alegre: Pradense. ISBN 978-85-89072-13-7.
  • Silva, Alfredo Pretextato Maciel da (1906b). Os Generais do Exército Brasileiro de 1822 a 1889: Traços Biográficos (Portuguese). 2. Rio de Janeiro: M. Orosco & C.
  • Tasso Fragoso, Augusto (2009). História da Guerra entre a Tríplice Aliança e o Paraguai (Portuguese). 1 (3). Rio de Janeiro: Biblioteca do Exército.
  • Williams, Mary Wilhelmine (1937). Dom Pedro the Magnanimous, Second Emperor of Brazil. Chapel Hill, North Carolina: University of North Carolina Press.
  • Whigham, Thomas L. (2002). The Paraguayan War: Causes and Early Conduct. 1. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press. ISBN 978-0-8032-4786-4.

Avqust 12, 2021
uruqvay, müharibəsi, 1864, 1865, ildə, baş, verən, toqquşma, braziliya, uruqvayın, ağlar, partiyası, arasında, baş, vermişdir, braziliya, ordusu, avqustda, uruqvay, ərazisinı, daxil, olur, ölkənin, icərilərinə, doğru, irəliləyir, 1865, ilin, fevral, ayında, mü. Uruqvay muharibesi 1864 1865 ci ilde bas veren toqqusma Braziliya ve Uruqvayin Aglar partiyasi arasinda bas vermisdir Braziliya ordusu 10 avqustda Uruqvay erazisini daxil olur ve olkenin icerilerine dogru irelileyir 1865 ci ilin fevral ayinda munaqise bitir Braziliyalilar bu muharibeni Uruqvay muharibesi Guerra da Uruguai Uruqvayda ise bu muharibeni Braziliya mudaxilesi 1864 Invasion brasileno de 1864 Mudaxile neticesinde Prezident Atanasio Aqirre hakimiyyetden uzaqlasdlrilir Yerine Kolorados partiyasinin rehberi Venansio Flores getirilir Bu da oz novbesinde yeni muharibeye Paraqvay muharibesi sebeb olur Uruqvay muharibeTarix 1834 1835Yeri UruqvayMunaqise terefleriBraziliya Imperiyasi Uruqvay Kolorado PartiyasiUnitar partiyasi desteyi ile Argentina Uruqvay Milli Partiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Muharibeden evvelki veziyyet 2 Muharibenin baslamasi 3 Netice 4 EdebiyyatMuharibeden evvelki veziyyet RedakteUruqvayda iki partiya Kolorados ve Aglar arasinda daima mubarize gedir Dovletin seristesizliyi sayesindde bu iki partiya daima sexsi dusmencilik ve ideoloji mubarize gedir Bunun neticesinde qarsiliqli toqqusmalara ve kutlevi olumlere sebeb olurdu Uzun iller davam eden Uruqvay Vetendas muharibesi nehayet ki 1851 ilde bitir 1850 ci illerde olkede barisiq sazisi imzalanir ki bu da olkede insafa sebeb olur Bu insaf Fuzionizm adlandirilir Bir muddet sonra Kolorados partiyasinin bezi uzvleri bu insafi Aglarin hakimiyyetin guclendilimesine sebeb olmasi bildirirler ve buna qarsi cixirlar Hemin usyancilar tutulur ve edam edilir Flores fuzionizme qarsi cixaraq Argentinaya muraciet edir Bele ki bu vaxt orada Argentina konfedarasiyasi ve Buenos Ayres hokumeti arasinda mubarize gedir Kolorados partiyasi ile Batolome Mitre arasina birge mubarize haqqinda anlasma imzalanir Bu komeyin sayesinde 1861 ci ile Pavon doyusunde Argentina Konfederasiyasi meglub olur ve Argentina birlesdirilir 1863 cu ilin may iyun aylarinda Mitre verdiyi soze qismende olsa komek edir Flores hokumete qarsi cixir Qurtulus yurusune cixir Uruqvay Paraqvayla ittifaqa girmek isteyi bir netice vermir amma Karlos Antonio lopesin oglu bu birliyi desteleyir Sebeb o idi ki O Argentinani Uruqvayi ve Paraqvayi isgal etmek istediyini Rio de la Plata vice kralliginin erazisini berpa etmesi dusunurdu 1863 ci ilde Argentina federalistlerinin rehberi Urkiso bu birliyi qosulur Braziliya Uruqvayda hadiseleri diqqetle izleyirdi 1852 ci ildeki Rosasodaki hucumdan sonra Braziliya Rio de la Plata hovzesinde hokumdarliq etmeye basladi Argentina ve Uruqvaydaki terefler arasindaki mubarizede hansisa terefin quclenmesini Braziliya istemirdi Uruqvaydaki vetendas muharibesi zamani ordaki braziliyalilar bundan tebii ki zerer cekir Uruqvayin ehalisinin 18 220 000 portuqalca danisirdi onlar ozlerini Braziliyali hesab edirdi Floresin esas terefdarlari mez onlar idi David Konabario ve Antoniu di Soza Netu ferropal cevrilisinde istirak eden Braziliyanin paytaxtina gederek nudaxile edilmesini teleb edir sebeb ise uruqvaylilarin braziliyalilari qirmasi ve fermalari dagidir Bu zaman Braziliyada veziyyet ferqli idi Bele ki Britaniya imperiyasi ile muharibe heddinde idi Buna baxmayaraq Braziliya oz gucunu numayis etdirmek ucun Uruqvaya qosun yeritmeyi dusunurdu 1mart 1864 ci ildeBernardo Berronun prezidenlik muddeti bitir ve onu Aqirre evez edir Braziliya Uruqvaydaki munaqisenin bitmesi ucun ora numayende gonderir Montevideo hokumeti Paraqvayla ittifaqa arxalanaraq Braziliyanin teziqine ehemiyyet vermir 1864 cu ilde hokumet Braziliya Argentin ve Britaniyanin vasiteciliyi ile aglar ve kolorados arasinda qanisiqlar baslanir 4 avqust danisiqlar direnir Muharibenin baslamasi Redakte 10 avqust Braziliya Uruqvay erazisine soxulur Ilk once donanma su serhedini pozur 24 avqustda Paraqvayin Villa del Salto gemisi braziliya gemilerine yaxinlasaraq xeberdarliq atesi acir sonra Argentina sularina cekilir 30 avqustda buna cavab olaraq Uruqvay Braziliya ile butun elaqeleri kesir 7 sentyabrda braziliyalilar gemini ele kecirmek isteyir Bu zaman heyet geminin braziliya donanmasina qismet olmamasi ucun gemini sahile uzdurerek quma otuzdururlar lt lt General Artigas gt gt gemisi dokda idi amma Uruqvay geminin braziliyalilar terefinden ele kecmesini qarsisini akmaq ucun onu satirlar Braziliyalilarin Aglara qarsi muharibesinden istifade ederek Flores ve Sarayvo ile danisiqlar baslayir 20 sentyabr suretli mektublasmadan sonra Floresle Braziliya donanmasin admirali Lisboa arasin gizli sazis imzalanir 12 oktyabrda Xose Luisa Meni Barret esas quvvelerden ayrilaraq 2 gunden sonra Serro Lorqoya dogru irelileyir Kicik toqqusmalar onun hucumunu lengitsede Aglarin Melo seherini terk etmesi ile seher ele kecirilir Serro Lorqoye doyussuz daxil olan braziliyali quvveler seheri koloradosa tehvil vererek 24 oktyabrda esas quvvelerin yanina qayidir Novbeti hedef Salto seheri olur Seher mudafiecisi Xose 28 noyabrda seheri doyussuz teslim olur Kolorados 4 top ve 250 neferi ele kecirir Paysand seheri muhasireye alinir 6 8 dekabrda sehere hucuma kecsede bir netice elde olunmur Agirre bura 3000 ordu ve 4 top gonderir Braziliya bura elave quvveler gelir 24 dekabrda Cenub ordusu Paysanda dogru irelileyir 2 yanvarda seher tutulur 31 yanvarda ordu paytaxta yaxinlasirdi 27 yanvarda 1865 Munos 1500 neferle Braziliya serheddini kecir Milli qvardiya ile toqqusmadan sonra Inquaran seheri muhasirere alinir Munos seheri teslim olmagi teleb etsede bir netice elde etmeyib geriye Uruqvaya qayidir 15 yanvarda Aqirrenin prezidenlik muddeti bitir onu Tomas Vilyalbu secilir Tomas Floresle danisiqlara gedir Razilasmaya esasen Flores resmi secgilere qeder prezident vezifesini yerine yetirir Netice RedakteMartin evvelinde Floresin esasen kolorados partiyasindan ibaret hokumet teskil edir Yeni hokumet orduda ve icra hakimiyetini Aglardan ve Fuzionistlerden temizleyir Braziliya ozune Floresin timsalinda muttefiq tapir Argentina ise bir terefden Mitrenin kohne dostunun Floresin hakimiyyete gelmesi qane edirdisede bu muttefiqlik neticesinde Paraqvay muharibesine celb olunmasina sebeb olmusdur Edebiyyat RedakteBarroso Gustavo 1935 Historia Militar do Brasil Portuguese Sao Paulo Companhia Editora Nacional Bethell Leslie 1985 The Cambridge History of Latin America 3 Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 23224 4 Bormann Jose Bernardino 1907 A Campanha do Uruguay 1864 65 Portuguese Rio de Janeiro Imprensa Nacional Carvalho Jose Murilo de 2007 D Pedro II Ser ou Nao Ser Portuguese Sao Paulo Companhia das Letras ISBN 978 85 359 0969 2 Costa Wilma Peres 1996 A Espada de Damocles o Exercito a Guerra do Paraguai e a Crise do Imperio Portuguese Sao Paulo HUCITEC ISBN 85 271 0245 5 Golin Tau 2004 A Fronteira Portuguese 2 Porto Alegre L amp PM ISBN 978 85 254 1438 0 Graham Robert Bontine Cunninghame 1933 Portrait of a Dictator London William Heinemann Hooker Terry D 2008 The Paraguayan War Nottingham Foundry Books ISBN 1 901543 15 3 Kraay Hendrik Whigham Thomas L 2004 I Die with My Country Perspectives on the Paraguayan War 1864 1870 Dexter Michigan Thomson Shore ISBN 978 0 8032 2762 0 Leuchars Chris 2002 To the Bitter End Paraguay and the War of the Triple Alliance Westport Connecticut Greenwood Press ISBN 0 313 32365 8 Maia Prado 1975 A Marinha de Guerra do Brasil na Colonia e no Imperio Portuguese 2 Rio de Janeiro Catedra Munro Dana Gardner 1960 The Latin American Republics A History 3 New York Appleton Century Crofts Needell Jeffrey D 2006 The Party of Order the Conservatives the State and Slavery in the Brazilian Monarchy 1831 1871 Stanford California Stanford University Press ISBN 978 0 8047 5369 2 Osorio Joaquim Luis Osorio Fernando Luis 1915 Historia do General Osorio Portuguese 1 Pelotas Tipografia do Diario Popular Raine Philip 1956 Paraguay New Brunswick New Jersey Scarecrow Press Schneider Louis 2009 A Guerra da Triplice Alianca Contra o Paraguai Portuguese Porto Alegre Pradense ISBN 978 85 89072 13 7 Silva Alfredo Pretextato Maciel da 1906b Os Generais do Exercito Brasileiro de 1822 a 1889 Tracos Biograficos Portuguese 2 Rio de Janeiro M Orosco amp C Tasso Fragoso Augusto 2009 Historia da Guerra entre a Triplice Alianca e o Paraguai Portuguese 1 3 Rio de Janeiro Biblioteca do Exercito Williams Mary Wilhelmine 1937 Dom Pedro the Magnanimous Second Emperor of Brazil Chapel Hill North Carolina University of North Carolina Press Whigham Thomas L 2002 The Paraguayan War Causes and Early Conduct 1 Lincoln Nebraska University of Nebraska Press ISBN 978 0 8032 4786 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Uruqvay muharibesi amp oldid 5772623, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.