Ukrayna Dövləti
Ukrayna Dövləti (ukr. Українська Держава) və ya İkinci Getmanlıq (ukr. Другий Гетьманат) — 1918-ci ilin aprel-dekabr aylarında, Rusiya vətəndaş müharibəsi dövründə Almaniyanın protektoriyası altında Ukraynanın dövlət quruluşu formasının rəsmi adı.
ukr. Українська Держава | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Statusu | Almaniya imperiyasının protektoratı | ||||||||||||||||
Paytaxtı | Kiyev | ||||||||||||||||
Rəsmi dilləri | ukraynca | ||||||||||||||||
Ümumi dilləri | ukraynca | ||||||||||||||||
Dini | pravoslavlıq | ||||||||||||||||
Demonim(lər)i | ukraynalı | ||||||||||||||||
İdarəetmə forması | müvəqqəti getman diktaturası | ||||||||||||||||
Getman | |||||||||||||||||
• 1918 | Pavel Skoropadski | ||||||||||||||||
Tarixi dövr | Birinci Dünya müharibəsi | ||||||||||||||||
• Yaranması | 29 aprel 1918 | ||||||||||||||||
• Süqutu | 14 dekabr 1918 | ||||||||||||||||
Ərazisi | |||||||||||||||||
Əhalisi | |||||||||||||||||
• 1918 | təq. 25 milyon nəfər | ||||||||||||||||
Valyutası | karbovanets | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İndi tərkibində |
Yarı-monarxiyalı, diktatorlu getman rejimi 29 aprel 1918-ci il tarixində dövlət çevrilişi nəticəsində qurulmuşdur. Bəyan edilmiş Ukrayna Dövlətinin başçısı Pavel Skoropadski – dövlətin, ordunun və məhkəmənin ali rəhbəri idi. Skoropadski avstriyalı və alman işğalçı qüvvələr, böyük mülkədarlar, burjuaziya və getman ordusunda xidmət edən rus zabitlərə arxalanırdı.
Getman Skoropadski Mərkəzi Şuranı və onun orqanlarını, respublikanı və Ukrayna Xalq Respublikası dövründə edilmiş islahatları ləğv etmişdir.
Getman rejimi təsis olunandan bəri keçmiş Milli Şuranın bazasından olan partiyaların təzyiqinə məruz qalmışdı. İşğalçı qüvvələrin yerli xalqa davranışı və ərzaqları oğurlaması genişmiqyaslı kəndli üsyanlarına səbəb olurdu.
Hökumət
Ukrayna Dövlətinin hökuməti belə idi:
Nazirlər | 30 aprel — 4 may | 4 may — 24 oktyabr | 25 oktyabr — 14 noyabr | 14 noyabr — 14 dekabr |
---|---|---|---|---|
Otaman-nazir | N. P. Vasilenko (kadet) | F. A. Lizoqub | F. A. Lizoqub | S. N. Gerbel |
Xarici işlər | N. P. Vasilenko | D. İ. Doroşenko | G. E. Afanasev | — |
Hərb | — | A. F. Raqoza | — | — |
Dəniz | N. L. Maksimov | N. L. Maksimov | A. G. Pokrovski | — |
Daxili işlər | A. A. Vişnevski | F. A. Lizoqub | И. А. Kistyakovski | — |
Maliyyə | A. K. Rjepetski (kadet) | A. K. Rjepetski | A. K. Rjepetski | A. K. Rjepetski |
Ticarət | S. M. Qutnik (kadet) | — | — | S. F. Merinq |
Əmək | Y. N. Vaqner | Y. N. Vaqner | M. A. Slavinski (с/ф) | V. A. Kosinski |
Nəqliyyat | B. A. Butenko | B. A. Butenko | — | V. E. Landeberq |
Azuqə | Y. Y. Sokolovski | Y. Y. Sokolovski | — | — |
Ədliyyə | M. P. Çubinski | M. P. Çubinski A. F. Romanov | A. G. Vyazlov | V. E. Reynbolt |
Din | N. P. Vasilenko | V. V. Zenkovski | A. İ. Lototski (с/ф) P. Y. Stebnitski (с/ф) | M. M. Voronoviç |
Xalq səhiyyəsi | V. Y. Lyubinski | V. Y. Lyubinski | V. Y. Lyubinski | — |
Xalq maarifçiliyi | — | N. P. Vasilenko | — | V. P. Naumenko |
Əkinçilik | — | В. Г. Колокольцов | В. Н. Леонтович | — |
Dövlət nəzarətçisi | — | G. E. Afanasev | — | — |
Dövlət katibi | M. L. Gijitski | İ. A. Kistyakovski S. V. Zavadski | — | — |
İnzibati bölgü
quberniya | paytaxt |
---|---|
Volınsk | Jitomir |
Yekaterinoslav | Yekaterinoslav |
Kiyev | Kiyev |
Подольская | Kamenets-Podolski |
Polessk mahalı (Minsk quberniyası daxilində) | Mozir |
Poltava | Poltava |
Taviçensk (Krım daxilində) | Berdyansk |
Xarkov (Kursk və Voronejsk quberniyaları daxilində) | Xarkov |
Xerson | Xerson |
Xolmsk (Qrodnensk quberniyası daxilində) | Brest-Litovsk |
Çerniqov (Kursk quberniyası daxilində) | Çerniqov |
Qeydlər
- Ukrayna Seyminin qurulmasına qədər.
İstinadlar
- ↑ Савченко В. А. Двенадцать войн за Украину. — Харьков: Фолио, 2006. Глава пятая. Крестьянское восстание против гетмана Украины Скоропадского и война директории УНР против гетманского режима (май — декабрь 1918)
- Кульчицкий (Львов), S. "Украинская Держава (Гетманат)". histpol.pl.ua (rus). İstifadə tarixi: March 19, 2020.
Ədəbiyyat
- Akunov, V. Германский прихвостень, или Московский запроданец? (rus). «Проза.ру».
- Volkov, Sergey (2009). Генералитет Российской империи: Энциклопедический словарь генералов и адмиралов от Петра I до Николая II (rus). Moskva: «Центрполиграф».
- Volkov, Sergey (2002). Офицеры российской гвардии (rus). Moskva: «Центрполиграф».
- Volkov, Sergey (1993). "Офицерство после катастрофы русской армии.". Трагедия русского офицерства (rus). Moskva: «Центрполиграф».
- Qolovin, N. N. Российская контрреволюция (rus). 12. səh. 15−16.
- Qulp, R. (1922). Киевская эпопея (rus). II. Berlin: Архив русской революции.
- Zalensski, K. A. (2003). Кто был кто в Первой мировой войне (rus). Moskva: «Центрполиграф».
- Lazarevski, G. (1995). "Гетмащина. Сборник. 2. 1930. Калиш. Скоропадский М. Воспоминания (апрель 1917−декабрь 1918)". «За государственность» (rus). Kiyev.
- Nesteroviç-Berq, Mariya. В борьбе с большевиками (rus). səh. 195−197.
- Puçenkov, A. S. (2011), "Киев в конце 1918 г.: падение режима гетмана П. П. Скоропадского" (PDF), history.spbu.ru (rus), Sankt-Peterburq: Sankt-Peterburq Dövlət Universiteti. Tarix fakültəsi, səh. 57−72, March 19, 2013 tarixində (PDF)
- Savçenko, V. A. (2006). Двенадцать войн за Украину (rus). Xarkov: «Фолио».
- Субтельний, O. (1993). Історія України (ukrayna). Kiyev: «Либідь». səh. 720. ISBN 5-325-00451-4.
- Tınçenko, Y. (2009). Украинские Вооружённые Силы (ukrayna). Kiyev: «Темпора». səh. 246.
- Tınçenko, Y. (2007). Офицерский корпус армии Украинской Народной Республики (ukrayna). Kiyev: «Темпора».
- Tınçenko, Y. "«Старый Цейхгауз»" (ukrayna) (№ 30): 46−52.
- Tınçenko, Y. (2002). Сердюки гетмана Скоропадского. Украина, 1918. «Цейхгауз» (ukrayna).
- "Les Annales de l'Ukraine" (fransız) (№ 952). Kiyev: Ministère des affaires etrangères. 1918: 16.
Xarici keçidlər
- Skromnitski, A. (September 9, 2006). "Подготовка антигетьманского восстания". kuprienko.info (rus). «Kuprienko». January 1, 2013 tarixində arxivləşdirilib.
- Кисель Д., Коршунов С. Кому принадлежал Брест в 1918 году? // «Брестская Газета», 25−31 марта 2011. — № 13 (432).
- Булгарин Р. «Киев. 1918» : роман // Сайт «Проза.ру» (proza.ru) 18.05.2013.
- Карта Украинской державы гетмана П. П. Скоропадского (1918)