Taycin kyofuşo (対人恐怖症, Taijin kyōfushō) və ya TKS – Yaponiya mədəniyyətinə xas olan sindrom. Azərbaycan dilinə "şəxslərarası münasibətdən qorxu" kimi tərcümə olunur. Bu sindroma malik şəxslər öz hərəkətləri və görünüşləri ilə digərlərini narahat etməkdən çox qorxurlar. Mövcudluqları ilə digərlərinə narahatlıq törətmək istəmirlər. Bu sindrom qorxuya əsaslanan sosial fobiyadır.
Sindromun simptonları bunlardır: sosial gəzintilərdən və ya fəaliyyətlərdən qaçınmaq, sürətli ürək döyüntüsü, nəfəs alma çətinliyi, panik hücum, titrəmə, insanlar arasında olanda qorxu və narahatlıq hiss etmə. Sindromun mənbəyi emosional travma və ya psixoloji müdafiə mexanizmləri ola bilər. Qadınlara nisbətən kişilərdə daha çox rast gəlinir. Bir fərdin həyatındakı davamlılıq müddəti 3-13 % təşkil edir.
Alt kateqoriyaları
| ]Taycin kyofuşo fərdin sosial münasibətlərdən qaçmasını və qorxu hissi keçirməsini ehtiva edən şinkeyşitsunun bir altnövü olaraq sosial fobiyanın bir növüdür.
TKS iki altkateqoriyaya bölünür: nevroloji və təcavüzkar. İlk altkateqoriya da klassik və təcavüzkar olmaqla iki altkateqoriyaya bölünür. Klassik tipdə şəxs çatışmazlıqlarına əsaslanan fiziki xüsusiyyətlərinə görə digərlərinin mənfi rəylərindən qorxur və utanır. Tənqid edilməsinə səbəb olan fiziki simptonlar tərləmə və titrəmədir. İkinci tip şəxsin özü haqqındakı mənfi düşüncələri ilə bağlıdır. Qorxularından bəziləri bədən qoxusu, qaz, həddən artıq/kifayət olmayan vizual kontakt, qızarma və s.
Rəsmi şəkildə TKS bu altkateqoriyalara bölünmüşdür:
- Sekimen-kyofu: Qızarma qorxusu.
- Şubo-kyofu: Deformasiya olunmuş bədən qorxusu.
- Cikoşisen-kyofu: Vizual kontakt qorxusu.
- Cikoşu-kyofu: Pis bədən qoxusu qorxusu.
Yaponiya psixologiyası eyni zamanda zorakılığa əsaslanan yeni TKS növlərini də vermişdir:
- Qısa müddətli: BU TKS növü qısa müddətlidir. Əsasən gənclərdə müşahidə olunur. Hər hansı bir vaxtda ortaya çıxa bilər.
- Uydurma: TKS-nin ən geniş yayılmış növüdür. Sosial fobiyaya oxşayır. Xronikidir. Əsasən 30 yaşından öncə başlayır. Ciddiyyət dərəcəsi orta ilə şiddətli arasında dəyişir.
- Şizofrenik: Bu daha mürəkkəb xəstəlikdir. Belə vəziyyətlərdə taycin kyofuşo daha çox şizofrenik simptonların göstəricisidir.
Müalicə
| ]Xəstəliyin müalicəsi Qərb tibbində elə də mümkün deyil. Buna görə də xəstəliyi müalicə etmək üçün tərəfindən Morita müalicəsi adlı müalicə ortaya çıxmışdır (1910-cu ildə). Orijinal müalicəyə xəstə izolyasiyası, məcburi yataq istirahəti, gündəlik yazımı, iş gücü və özünü qəbul etmə dərsləri daxildir. 1930-cu ildə müalicə bir qədər dəyişdirildi. Dəyişdirilmiş müalicə Neo-Morita adlandırıldı. Bununla birlikdə xəstəliyi müalicə etmək üçün dərmanlar da verilməyə başlandı. Digər müaəlicələr yavaş-yavaş şəxsin qorxularına məruz qalmasını, qorxu və qayğıları qarşılamaq üçün rahatlaşma bacarıqlarını öyrənməyi ehtiva edən sistematik duyğusuzlaşdırmaqdan ibarətdir. Bir serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörü (SNRI) olan Milnasipran müasir dövrdə taycin kyofuşonun müalicəsində istifadə olunur və təsirli olduğu göstərilmişdir.
İstinadlar
| ]- Birsen Albayrak. "Kişilerarası İlişkilerden Korku: Taijin Kyofusho Sendromu". Japon Sineması (türkcə). 23 aprel 2017. 30 oktyabr 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 noyabr 2017.
Xarici keçidlər
| ]- DMOZ-da Taycin kyofuşo üçün dəstək qrupu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Taycin kyofuso 対人恐怖症 Taijin kyōfushō ve ya TKS Yaponiya medeniyyetine xas olan sindrom Azerbaycan diline sexslerarasi munasibetden qorxu kimi tercume olunur Bu sindroma malik sexsler oz hereketleri ve gorunusleri ile digerlerini narahat etmekden cox qorxurlar Movcudluqlari ile digerlerine narahatliq toretmek istemirler Bu sindrom qorxuya esaslanan sosial fobiyadir Sindromun simptonlari bunlardir sosial gezintilerden ve ya fealiyyetlerden qacinmaq suretli urek doyuntusu nefes alma cetinliyi panik hucum titreme insanlar arasinda olanda qorxu ve narahatliq hiss etme Sindromun menbeyi emosional travma ve ya psixoloji mudafie mexanizmleri ola biler Qadinlara nisbeten kisilerde daha cox rast gelinir Bir ferdin heyatindaki davamliliq muddeti 3 13 teskil edir Alt kateqoriyalari span Taycin kyofuso ferdin sosial munasibetlerden qacmasini ve qorxu hissi kecirmesini ehtiva eden sinkeysitsunun bir altnovu olaraq sosial fobiyanin bir novudur TKS iki altkateqoriyaya bolunur nevroloji ve tecavuzkar Ilk altkateqoriya da klassik ve tecavuzkar olmaqla iki altkateqoriyaya bolunur Klassik tipde sexs catismazliqlarina esaslanan fiziki xususiyyetlerine gore digerlerinin menfi reylerinden qorxur ve utanir Tenqid edilmesine sebeb olan fiziki simptonlar terleme ve titremedir Ikinci tip sexsin ozu haqqindaki menfi dusunceleri ile baglidir Qorxularindan bezileri beden qoxusu qaz hedden artiq kifayet olmayan vizual kontakt qizarma ve s Resmi sekilde TKS bu altkateqoriyalara bolunmusdur Sekimen kyofu Qizarma qorxusu Subo kyofu Deformasiya olunmus beden qorxusu Cikosisen kyofu Vizual kontakt qorxusu Cikosu kyofu Pis beden qoxusu qorxusu Yaponiya psixologiyasi eyni zamanda zorakiliga esaslanan yeni TKS novlerini de vermisdir Qisa muddetli BU TKS novu qisa muddetlidir Esasen genclerde musahide olunur Her hansi bir vaxtda ortaya cixa biler Uydurma TKS nin en genis yayilmis novudur Sosial fobiyaya oxsayir Xronikidir Esasen 30 yasindan once baslayir Ciddiyyet derecesi orta ile siddetli arasinda deyisir Sizofrenik Bu daha murekkeb xestelikdir Bele veziyyetlerde taycin kyofuso daha cox sizofrenik simptonlarin gostericisidir Mualice span Xesteliyin mualicesi Qerb tibbinde ele de mumkun deyil Buna gore de xesteliyi mualice etmek ucun terefinden Morita mualicesi adli mualice ortaya cixmisdir 1910 cu ilde Orijinal mualiceye xeste izolyasiyasi mecburi yataq istiraheti gundelik yazimi is gucu ve ozunu qebul etme dersleri daxildir 1930 cu ilde mualice bir qeder deyisdirildi Deyisdirilmis mualice Neo Morita adlandirildi Bununla birlikde xesteliyi mualice etmek ucun dermanlar da verilmeye baslandi Diger muaeliceler yavas yavas sexsin qorxularina meruz qalmasini qorxu ve qaygilari qarsilamaq ucun rahatlasma bacariqlarini oyrenmeyi ehtiva eden sistematik duygusuzlasdirmaqdan ibaretdir Bir serotonin norepinefrin geri alim inhibitoru SNRI olan Milnasipran muasir dovrde taycin kyofusonun mualicesinde istifade olunur ve tesirli oldugu gosterilmisdir Istinadlar span Birsen Albayrak Kisilerarasi Iliskilerden Korku Taijin Kyofusho Sendromu Japon Sinemasi turkce 23 aprel 2017 30 oktyabr 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 noyabr 2017 Xarici kecidler span DMOZ da Taycin kyofuso ucun destek qrupu Kateqoriyalar Medeniyyetle elaqeli sindromlarYaponiya cemiyyetiFobiyalar
