fbpx
Wikipedia

Tatarıstan

Tatarıstan (rus. Респу́блика Татарста́н; Tatarca: Татарстан Республикасы) — Rusiya Federasiyasında muxtar respublika.

Rusiya Federasiyasının subyekti, muxtar respublika
Tatarıstan
Tatarca: Татарстан Республикасы
Rusca: Республика Татарстан
Azərbaycanca: Tatarıstan Republikası
Tatarıstan Republikasının Milli Himni

55°33′ şm. e. 50°56′ ş. u.


Ölkə Rusiya
İnzibati mərkəz Kazan
Prezident Rüstəm Minnixanov
Baş Nazir Aleksey Pesoşın
Dövlət Şurasının başçısı Dövlət Şurasının başçısı
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1990
Sahəsi
  • 67.847 km²
Saat qurşağı
  • Moskva vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu RU-TA
Avtomobil nömrəsi 16, 116
Rəsmi sayt
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Tatarıstanın rayonları

Ərazisi 68,000 km² əhali sayı isə 3,800,000 nəfərdir ki onların əksəriyəti tatarlardan təşkil olunur. Tatarıstanın paytaxtı Qazan şəhəridir. Qeyri-rəsmi Tatarıstan ideyası: Bez Buldırabız! (Biz Bacarırıq!) adlanır.

Tarixi

80-ci illərin sonunda Volqaboyu və Sibirin türk xalqları milli muxtar qurumlarının siyasi statuslarının artırılması uğrunda mübarizə aparırdılarsa, SSRİ dağıldıqdan sonra Tatarıstanda müstəqillik meylləri güclənməyə başladı. Tatarıstan Başqırdıstan ilə bərabər Rusiya Federasiyası ilə birbaşa müqavilə imzalamaq təklifini irəli sürdü. Tatar xalqının qurultayı Respublika Ali Sovetinə alternativ orqan olan Məclis təşkil edildi. 1991-1993-cü illərdə Tatarıstanda müstəqillik uğrunda kütləvi hərəkat başlandı. Kazanda isə xalq ordusunun yaradılmasına cəhd göstərildi. Muxtar respublikada prezident seçkisi keçirildi. Mintimer Şaymiyev Tatarıstanın prezidenti seçildi. O, milli hərəkatla parlamentin Moskva meylli müxalifəti arasında çox bacarıqla manevr edərək respublikada sabitliyi qoruyub saxlaya bildi. Tatarıstan Rusiyanın muxtar qurumları içərisində ilk olaraq Suverenlik haqqında Bəyannamə qəbul etdi. Referendum keçirildi və respublika beynəlxalq hüquq obyekti kimi, Rusiya Federasiyası ilə assosiasiya olunan xüsusi statuslu suveren dövlət elan edildi. Lakin Rusiya Federasiyasının Konstitusiya məhkəməsi bu qərarı təsdiq etmədi. Tatarıstan mərkəzə heç bir vergi ödəmədən müstəqil iqtisadi siyasət həyata keçirməyə başladı. Neft ehtiyatları və istehsal gücündən istifadə edən respublika iqtisadiyyatın inkişafı sahəsində böyük nailiyyətlər əldə etdi. 1994-cü il fevralın 15-də Rusiya ilə Tatarıstan arasında dövlət idarələrinin səlahiyyətlərinin bölüşdürülməsi haqqında müqavilə imzalandı. Hər iki tərəf müqaviləni münasibətlərin tənzim edilməsi sahəsində nailiyyət kimi qəbul etdi. Federal hakimiyyət bu müqavilə ilə dövlətin bütövlüyünün saxlanması, Tatarıstan isə xüsusi statusunun möhkəmləndirilməsi hüququnu qazandı.

Təbii ehtiyatları

Neft, təbii qaz, gips.

Bölgələr

Tatarıstan 43 rayon və 20 şəhərdən ibarətdir. Paytaxtı Kazan şəhəridir. Kazan çox qədim tarixə malikdir və minarəsi ilə tanınır.

İstinadlar

  1. http://www.perepis2002.ru/ct/doc/English/4-2.xls
  2. . 2008-06-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-20.

Xarici keçidlər

tatarıstan, Респу, блика, Татарста, tatarca, Татарстан, Республикасы, rusiya, federasiyasında, muxtar, respublika, rusiya, federasiyasının, subyekti, muxtar, respublikatatarca, Татарстан, Республикасы, rusca, Республика, Татарстан, azərbaycanca, republikasıbay. Tataristan rus Respu blika Tatarsta n Tatarca Tatarstan Respublikasy Rusiya Federasiyasinda muxtar respublika Rusiya Federasiyasinin subyekti muxtar respublikaTataristanTatarca Tatarstan Respublikasy Rusca Respublika Tatarstan Azerbaycanca Tataristan RepublikasiBayraq GerbTataristan Republikasinin Milli Himni55 33 sm e 50 56 s u Olke RusiyaInzibati merkez KazanPrezident Rustem MinnixanovBas Nazir Aleksey PesosinDovlet Surasinin bascisi Dovlet Surasinin bascisiTarixi ve cografiyasiYaradilib 1990Sahesi 67 847 km Saat qursagi Moskva vaxti d EhalisiEhalisi 3 894 120 nef 1 yanvar 2021 Reqemsal identifikatorlarISO kodu RU TAAvtomobil nomresi 16 116Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarTataristanin rayonlari Erazisi 68 000 km ehali sayi ise 3 800 000 neferdir ki onlarin ekseriyeti tatarlardan teskil olunur 1 Tataristanin paytaxti Qazan seheridir Qeyri resmi Tataristan ideyasi Bez Buldirabiz Biz Bacaririq adlanir 2 Mundericat 1 Tarixi 2 Tebii ehtiyatlari 3 Bolgeler 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTarixi Redakte80 ci illerin sonunda Volqaboyu ve Sibirin turk xalqlari milli muxtar qurumlarinin siyasi statuslarinin artirilmasi ugrunda mubarize aparirdilarsa SSRI dagildiqdan sonra Tataristanda musteqillik meylleri guclenmeye basladi Tataristan Basqirdistan ile beraber Rusiya Federasiyasi ile birbasa muqavile imzalamaq teklifini ireli surdu Tatar xalqinin qurultayi Respublika Ali Sovetine alternativ orqan olan Meclis teskil edildi 1991 1993 cu illerde Tataristanda musteqillik ugrunda kutlevi herekat baslandi Kazanda ise xalq ordusunun yaradilmasina cehd gosterildi Muxtar respublikada prezident seckisi kecirildi Mintimer Saymiyev Tataristanin prezidenti secildi O milli herekatla parlamentin Moskva meylli muxalifeti arasinda cox bacariqla manevr ederek respublikada sabitliyi qoruyub saxlaya bildi Tataristan Rusiyanin muxtar qurumlari icerisinde ilk olaraq Suverenlik haqqinda Beyanname qebul etdi Referendum kecirildi ve respublika beynelxalq huquq obyekti kimi Rusiya Federasiyasi ile assosiasiya olunan xususi statuslu suveren dovlet elan edildi Lakin Rusiya Federasiyasinin Konstitusiya mehkemesi bu qerari tesdiq etmedi Tataristan merkeze hec bir vergi odemeden musteqil iqtisadi siyaset heyata kecirmeye basladi Neft ehtiyatlari ve istehsal gucunden istifade eden respublika iqtisadiyyatin inkisafi sahesinde boyuk nailiyyetler elde etdi 1994 cu il fevralin 15 de Rusiya ile Tataristan arasinda dovlet idarelerinin selahiyyetlerinin bolusdurulmesi haqqinda muqavile imzalandi Her iki teref muqavileni munasibetlerin tenzim edilmesi sahesinde nailiyyet kimi qebul etdi Federal hakimiyyet bu muqavile ile dovletin butovluyunun saxlanmasi Tataristan ise xususi statusunun mohkemlendirilmesi huququnu qazandi Tebii ehtiyatlari RedakteNeft tebii qaz gips Bolgeler RedakteTataristan 43 rayon ve 20 seherden ibaretdir Paytaxti Kazan seheridir Kazan cox qedim tarixe malikdir ve minaresi ile taninir Istinadlar Redakte http www perepis2002 ru ct doc English 4 2 xls Prezident Tatarstannyn milli ideyasen Buldyrabyz dip bilgelәde 2008 06 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 09 20 Xarici kecidler RedakteEnsiklopediya Arxivlesdirilib 2010 07 17 at the Wayback Machine rus tatar Olke ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Tataristan amp oldid 6054762, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.