Vikipediya azad ensiklopediya Tarixi coğrafi metod folklor tədqiqatlarında əsasən mətn üzərində qurulan mətni müstəqil q

Vikipediya azad ensiklopediya Tarixi cografi metod folklor tedqiqatlarinda esasen metn uzerinde qurulan metni musteqil qebul eden yalniz metn uzerinde tedqiqat aparmaqla ehatelenmis arasdirma metodu Tarixi cografi fin mektebinin yaranmasi span Ilk defe Finlandiyada ve oglu Karl Krun terefinden ireli surulen bu metod nagillar uzerinde aparilan arasdirmalarla sohret qazandi Julius Krohnun 1926 ci ilde nesr edilen eseri daha once Alex Olrikin 1909 cu ilde Kaarle Krohnun telebesi Anti Aamenin 1910 cu ilde ve A Aarnenin telebesi Stith Thompsonun arasdirmalari 1928 1932 1936 tarixi cografi fin mektebinin yaranmasinda esas rol oynamis oldu Bu motiv ve ya sujet gostericileri bu gun de oz aktualligini qorumaqdadir Metodun inkisaf etdirilmesi span Genetik bag tarixi hadiselerin oxsarligi paralel inkisafin neticesinde yaranan oxsarliq bu metodun temsilcilerini urform ilk forma ana variant axtarmaga sovq etdi Her ne qeder bu metod Finlandiyanin adi ile xatirlansa da metodun yaranmasinda Danimarka Islandiya Norvec ve Isvec kimi olkelerin alimleri de boyuk rol oynadilar Bu metodun inkisafinda A Vesselski C Von Sidov R Kristiansen U Anderson ve b boyuk rol oynadilar Bu folklorsunaslarin seyi ile ilk defe olaraq variantlarin onemi uze cixarildi ve elme ekotipler anlayisi getirildi Tarixi cografi fin metodunun bir basqa musbet terefi hindoloji ve misiroloji nezeriyyelerin eksine her hansi etnik medeni fenomeni Avropa medeniyyetinin esasi kimi qebul etmemekdir Bu cur doqmalara qarsi olmasina baxmayaraq tarixi cografi fin arasdirma metodu yene de var olan ehtimallardan birine ustunluk vermesi ile nagillarin efsanelerin yayilma sebebini isbatlamaga calismisdir Daha dogrusu tarixi cografi fin mektebi motivlerin ipek yolu ile yayilmasina etiraz etmemekle tarixi ve ya iqtibas metodunun bezi prinsiplerini qebul etmis olur Tarixi cografi fin metodu folklor yanrlarinin muqayisesi neticesinde tarixi muqayiseli metodun esasini qoydu Butun bu muqayiseler neticesinde yeni yeni kesfler ortaya cixarildi Esas meqsed eski zamanlarin folklor numunelerini muqayise etmekle oxsarliqlarin koklerini tapmaq idi Janrla bagli kliselesmis kodlarin muqayise edilerek axtarilmasi da bu metodun nailiyyetleri arasindadir Her nagilin her motivin ilk seklini urformunu ortaya cixarmaga calismaq tarixi cografi fin metodunun en boyuk nailiyyetlerinden idi Bundan basqa fin mektebi folklor janrlarinin kokunu ve yayilma sahelerini oyrenmeyi de qarsisina meqsed qoydu Ancaq son dovrun performans nezeriyyesi arxetipin teyin ve ya berpa edilmesinin butun zamanlardan dogru olmadigini gostermekle folklorun baslica vezifesinin hec de her hansi bir motivin kokunu tapmaq olmadigini isbatlamis oldu Tarixi cografi fin metodu bu gun span Tarixi cografi fin metodu bu gun de tesir gucunu qoruyan ve en cox tedqiqatcisi olan mektebdir Bezi terefleri ile strukturalistlerin tedqiqlerine benzese de Avropa folklorsunasliginda qehreman tiplerini arasdirmalari ile meshur olan enenevi tarixi cografi fin metodunun numayendelerinden Von Hahnin tertib etdiyi arian qehreman modeli qehreman qelibi Lord Baron Raqlanin enenevi qehreman qelibi Erik Hobsbaumun sosial quldur ve ya xalq qacagi kimi muxtelif qehreman tiplerini gostermek olar Bu qehreman qelibleri bu gun de oz elmiliyini qoruyur Butun bunlar tarixi cografi fin mektebinin dayanmadan yenilendiyinden yeni yeni yollar tapdigindan xeber verir Hemcinin bax span FolklorsunasliqIstinadlar span Bayat Fuzuli Folklor dersleri az 1 ci nesr Baki Elm ve Tehsil 2012 56 58 Kaarle Krohn Folklore Methodology Formulated by Julius Krohn and Expanded by Nordic Researchers Texas University of Texas Press 1971 Kateqoriya Folklorsunasliq