Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Dağtərxunu (lat. Tanacetum) — mürəkkəbçiçəklilər Fəsiləsinə aid bitki cinsi.
| Dağtərxunu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Dağtərxunu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Xüsusiyyətləri
Lələkvarı yarpaqları növbəli, bəzən dilimlidir. Çiçəkləri səbət çiçək qrupunda yerləşir və ikicinsli çoxsaylı boruvarı çiçəklərdən ibarətdir. Toxumu beş tilli, meyvəsi toxumcadır. Şimal yarımkürəsinin qeyri-tropik ölkələrində 50-dən çox, Azərbaycanda isə 4 növü bitir. Yarpaq və çiçəklərində efir yağı, flavonoidlər, aşı maddəsi və alkaloidlər var. Tibdə bağırsaq qurdlarına qarşı işlədilir. Dağtərxunundan insektisid kimi istifadə olunan toz (ovuntu)alınır. Dağtərxunu qaramal üçün zəhərlidir. Bəzən Dağtərxunu cinsi xrizantema (payızgülü) cinsi ilə birləşdirilir.
Növləri
Azərbaycanın dərman bitkiləri
- Minyarpaq dağtərxunu (lat. Tanacetum millefolium (L.) Tzvel. (=Chrysanthemum millefolium (L.) E.J. Nyarady)
- Adi dağtərxunu (lat. Tanacetum vulgare L. (=Chrysanthemum vulgare L.))
Digər növləri
Təbabətdə
Adi dağtərxunu çiçəklərindən qurd əleyhinə vasitə kimi askaridoz və enterobiozda, eləcə də ödqovucu kimi qaraciyərin, öd kisəsinin və öd yollarının xəstəliklərində istifadə olunur.
Əks göstəriş
Hamiləlik.
İstifadə qaydası
10 q (1 x. q.) xammalın üzərinə 200 ml (1 stəkan) qaynar su tökülür, qaynayan su hamamında 15 dəq. dəmlənir, otaq temperaturunda soyudulur, süzülür. Gündə 3 dəfə, hər dəfə 1-2 xörək qaşığı daxilə qəbul edilir.
İstinadlar
- Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 366. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 843.
- Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
- Dağtərxunu// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — VI cild. Bakı, 2009. — Səh.: 228.
- Dağtərxunu The Plant List saytında
 | İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dagterxunu lat Tanacetum murekkebcicekliler Fesilesine aid bitki cinsi DagterxunuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste AstraciceklilerFesile MurekkebciceklilerYarimfesile AsteroideaeTriba Cins DagterxunuBeynelxalq elmi adiTanacetum L 1753Sekil axtarisiITIS 36321NCBI 99105EOL 59478XususiyyetleriLelekvari yarpaqlari novbeli bezen dilimlidir Cicekleri sebet cicek qrupunda yerlesir ve ikicinsli coxsayli boruvari ciceklerden ibaretdir Toxumu bes tilli meyvesi toxumcadir Simal yarimkuresinin qeyri tropik olkelerinde 50 den cox Azerbaycanda ise 4 novu bitir Yarpaq ve ciceklerinde efir yagi flavonoidler asi maddesi ve alkaloidler var Tibde bagirsaq qurdlarina qarsi isledilir Dagterxunundan insektisid kimi istifade olunan toz ovuntu alinir Dagterxunu qaramal ucun zeherlidir Bezen Dagterxunu cinsi xrizantema payizgulu cinsi ile birlesdirilir NovleriAzerbaycanin derman bitkileri Minyarpaq dagterxunu lat Tanacetum millefolium L Tzvel Chrysanthemum millefolium L E J Nyarady Adi dagterxunu lat Tanacetum vulgare L Chrysanthemum vulgare L Diger novleriTebabetdeAdi dagterxunu ciceklerinden qurd eleyhine vasite kimi askaridoz ve enterobiozda elece de odqovucu kimi qaraciyerin od kisesinin ve od yollarinin xesteliklerinde istifade olunur Eks gosteris Hamilelik Istifade qaydasi 10 q 1 x q xammalin uzerine 200 ml 1 stekan qaynar su tokulur qaynayan su hamaminda 15 deq demlenir otaq temperaturunda soyudulur suzulur Gunde 3 defe her defe 1 2 xorek qasigi daxile qebul edilir IstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 366 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 843 Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Dagterxunu Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde VI cild Baki 2009 Seh 228 DagterxunuThe Plant List saytinda Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin