fbpx
Wikipedia

Talqat Bigəldinov

Avqust 28, 2021

Talqat Yaqubbəy oğlu Bigəldinov qaz. Талғат Жақыпбекұлы Бигелдинов (5 avqust 1922, Maybalıq, Yeddisu vilayəti, Türküstan MSSR, RSFSR[d] - 10 noyabr 2014, Alma-Ata, Qazaxıstan) — SSRİ qırıcı təyyarə pilotu, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, 24 iyun 1945-ci ildə Qırmızı meydanda Qələbə Paradının iştirakçısı, Qazaxıstan Aviasiya general-mayoru.

Talqat Yaqubbəy oğlu Bigəldinov
qaz. Талғат Жақыпбекұлы Бигелдинов
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 5 avqust 1922(1922-08-05)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 noyabr 2014(2014-11-10) (92 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti SSRİ → Qazaxıstan
Qoşun növü Hərbi Hava Qüvvələri
Xidmət illəri 1940—1956
Rütbə general-mayor
Döyüşlər İkinci Dünya müharibəsi
İstefada Beynəlxal xeyriyyə fondunun prezidenti
Təltifləri

 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Erkən illər

Talqat Yaqubbəy oğlu Bigəldinov 5 avqust 1922-ci ildə Türküstan MSSRnin Yeddisu vilayətinin Maybalıq kəndində anadan olmuşdur..

Arqın tayfasının Quandık qəbiləsindən olan Aqus nəslinin nümayəndəsidir. Talqat Bigəldinov uşaqlığını Frunzedə (1926-cı ilə qədər Pişpək) keçirmişdir.

Valideynləri sadə qazax kəndliləri idi. Anasının adı Hadia idi. Talqatın doğma atasının adı Tusupbəy idi, ancaq 6 yaşından atasının kiçik qardaşı Yaqubbəyin övladsız ailəsində böyümüşdü. Burada mövcud qazax ənənəsinə görə əmisinin ailəsinə verildikdən sonra Bişkek şəhərinə köçmüşdür. Talqat doğma valideynlərini erkən yaşda itirmişdi. Ailə kasıb olduğundan, çox ağır yaşayırdı..

İkinci Dünya müharibəsində iştirak

1938-ci ildə Talqat Bigəldinov Frunze şəhərindəki aero kluba daxil oldu. 1940-cı ildə Balaşov Hərbi Aviasiya Pilotlar Məktəbinə (Saratovun qərbində) daxil oldu. Sonra 1942-ci ildə məzun olduğu Çkalov Hərbi Aviasiya Məktəbinə (Orenburq şəhəri) qəbul edildi. 1943-cü ilin yanvarından İkinci Dünya müharibəsi cəbhələrində döyüşlərə qatıldı. Elə həmin Kommunist Partiyasına üzv seçildi. Döyüşlərə İl-2 təyyarəsində gedirdi. Sovet İttifaqı Qəhrəmanı S.P.Poşivalnikovun eskadrilyasında xidmət keçirdi. Qısa müddətdən sonra Poşivalnikovun müavini oldu.

26 oktyabr 1944-cü il tarixində, Qvardiya Baş leytenantı Bigəldinov Talqat Yaqubbəy oğlu, hava döyüşlərində 4 düşmən təyyarəsini şəxsən vurduğu üçün Znamenka, Kropivnitski şəhərlərinin azad edilməsi zamanı göstərilən cəsarət və döyüş bacarığına görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü.

1944-cü ilin payızında Qvardiya kapitanı Talqat Bigəldinov - 144-cü Qvardiya Hücum Aviasiya Alayının (9-cu Qvardiya Hücum Aviasiya Diviziyası, 1-ci Qvardiya Hücum Aviasiya Korpusu, 2-ci Hava Ordusu, 1-ci Ukrayna Cəbhəsi) eskadron komandir təyin olundu.

24 iyun 1945-ci ildə Moskvada Qırmızı meydanda Qələbə Paradının iştirakçısı olmuşdur.

Kapitan Talqat Yaqubbəy oğlu Bigəldinov 27 iyun 1945-ci ildə Krakov, Oppeln (indiki Opole) Breslau (indiki Vrotslav), Katovitse və Berlin uğrunda döyüşlərdə eskadron komandiri kimi düşmən qoşunlarına və texnikalarına hücumlara rəhbərlik etdiyi üçün ikinci Qızıl Ulduz medalına layiq görüldü.

Müharibənin iki ili ərzində Talqat Yaqubbəy oğlu Bigəldinov düşmən quru qoşunlarına hücum etmək üçün 305 dəfə döyüş uçuşuna çıxmışdı. O, hava döyüşlərində şəxsən 5 (dörd Me-109 və bir Yu-87) vurmuş və 2-ci qrupun bir hissəsi olaraq düşmən təyyarələrini, çox sayda canlı qüvvə və texnikasını məhv etmişdi.

Müharibədən sonra

 
Talqat Bigəldinov 2009-cu il, 9 may, Alma-Ata şəhəri

Müharibədən sonra, 1950-ci ildə Hava Qüvvələri Akademiyasını bitirdi və 1956-cı ilə qədər SSRİ Hərbi Hava Qüvvələrində xidmətini davam etdirdi. 1957-1970-ci illərdə - mülki aviasiya sahəsində işləmişdir. Qazaxıstan SSR Mülki Aviasiya İdarəsinin sədr müavini vəzifəsində çalışmışdır. Alma-Ata, Aqtöbe, Karaqanda, Kostanay, Jambıl, Ust-Kamenoqorsk və digər bölgə mərkəzlərində uçuş-enmə zolaqlarının yaradılmasına rəhbərlik etmişdir. 1968-ci ildə Talqat Bigeldinov Moskva İnşaat Mühəndisliyi İnstitutunu qiyabi olaraq bitirmiş, bundan sonra Qazaxıstan SSR-in Dövlət Tikinti sistemində rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır.

2-3 və 12-ci çağırış SSRİ Ali Sovetinin deputatı (1946-1954 və 1989-1991-ci illərdə) olmuşdur. Böyük Vətən Müharibəsi əlillərinə və kimsəsiz uşaqlara yardım göstərən Beynəlxalq Xeyriyyə Fondunun prezidenti idi. Alma-Ata şəhərində yaşamışdır.

Polbin adına Orenburq Ali Hərbi Aviasiya pilot məktəbinin fəxri kursantıdır.

11 iyul 2014-cü ildən Toqanbai Kaumbayevin ölümündən sonra, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı unvanının sahib Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı olan yeganə qazaxçı idi. 31 Avqust 2012-ci ildən Hava Marşalı Aleksandr Yefimovun ölümündən sonra, Böyük Vətən müharibəsi dövründə iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını alan yaşayan yeganə qəhrəmanı idi. 10 Noyabr 2014-cü ildə vəfat etmişdir. Alma-Atadaki Kensay-1 qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.

Xatirəsi

  • 9 May 2000-ci ildə, Kökşetau şəhərində Fəxri Lövhəsində iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Talqat Bigəldinovun büstü açılmışdır.
  • İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Talqat Bigəldinovun bürünc büstü Frunze (indiki Bişkek) şəhərində qoyulmuşdur.
  • Aqtöbedə Hava Müdafiə Qüvvələrinin Hərbi İnstitutu (keçmiş ABVAU) iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Talqat Bigəldinovun adını daşıyır.
  • Karaqanda, Respublika hərbi internat məktəbi iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Talqat Bigəldinovun adını daşıyır.
  • 2015-ci ilin dekabr ayında bürünc büst, fərdi sənədlərin nüsxələri, fotoşəkillər və Talqat Bigəldinovun portreti Moskvadakı Böyük Vətən Müharibəsi Mərkəzi Muzeyinə hədiyyə edilmişdir.
  • 8 may 2021-ci ildə Nur-Sultan şəhərində Talqat Bigəldinov küçəsinin və Sarıarka prospektinin kəsişməsində, abidəsi açılmışdır.

Mükafatları

Ailəsi

  • Uşaqları - oğulları Talqat, Marat, qızları Reyhan, Qalina, İra. Nəvələri - Alen, Yusup, Tamilana, Qaliya, Saniya, Oksana, Rıskali, Yulia, İrina, Hadia, Jasmin, Lara. Nəticələri - Oleq, Andrey, Yunus, Ramazan, İrina, Anastasiya, Yekaterina, Artur, Erik, Tatyana, Matvey, Qeorqi, Zaxar, Aida, Aday, Adel. Yanəticələri - Renata, Nikita, Yusup.
  • Həyat yoldaşları: 1) Bigəldinov Saniya, 2) Bigəldinov Tatyana, 3) Bigəldinov Dameliya, 4) Bigəldinov Orundıbikə

İstinadlar

  1. Бегельдинов Талгат Якубекович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ "Счастливое число Талгата Бегельдинова". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib.
  3. http://www.enu.kz/ru/press-center/daidjest/35725/
  4. Шутка, что все казахи приходятся друг другу родственниками, получила научное подтверждение
  5. Алма-Ата. Энциклопедия (60000 nüs.). Алма-Ата: Гл. ред. Казахской советской энциклопедии. Гл. ред. Козыбаев М. К. 1983. 1 0.
  6. "Талгат Бегельдинов". 2014-11-10 tarixində arxivləşdirilib.
  7. "Лики войны: летчик, которого спасла молитва". 2014-11-10 tarixində .
  8. Талгат Бегельдинов Большая биографическая энциклопедия Бегельдинов, Талгат Якубекович
  9. "Талгат Бигельдинов". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib.
  10. "Талгат Бигельдинов". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib.
  11. "Подвиг длиною в жизнь". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib.
  12. Марина Хегай (2014-11-13). "12 ноября в Алматы простились с прославленным лётчиком Талгатом Бегельдиновым". Газета «Караван», № 45. İstifadə tarixi: 2015-05-08.
  13. Бегельдинов, Талгат Якубекович - Герои страны
  14. В небе он был неустрашим 2013-12-12 at the Wayback Machine // «Красная звезда». 05.09.2013
  15. Центральный музей Великой Отечественной войны
  16. "Памятник Талгату Бегельдинову открыли в Нур-Султане". www.inform.kz. İstifadə tarixi: 2021-05-25.
  17. "Высокие награды Родины". 2013-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-04-06. (#parameter_ignored_suggest)
  18. "Талгат, сын Талгата". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib.

Ədəbiyyat

  • Simonov, Andrey; Bodrikhin, Nikolai (2017). Боевые лётчики — дважды и трижды Герои Советского Союза. Moscow: Russian Knights Foundation and Vadim Zadorozhny Museum of Technology. ISBN 9785990960510. OCLC 1005741956.
  • Бегельдинов Талгат Якубекович // Великая Отечественная война 1941—1945: энциклопедия. М.: Советская энциклопедия. под ред. М. М. Козлова. 1985. 80.

Xarici keçidlər

  • Бегельдинов, Талгат Якубекович - Герои страны  (rus.)

Avqust 28, 2021
talqat, bigəldinov, talqat, yaqubbəy, oğlu, bigəldinov, Талғат, Жақыпбекұлы, Бигелдинов, avqust, 1922, maybalıq, yeddisu, vilayəti, türküstan, mssr, rsfsr, noyabr, 2014, alma, qazaxıstan, ssri, qırıcı, təyyarə, pilotu, dəfə, sovet, ittifaqı, qəhrəmanı, iyun, 1. Talqat Yaqubbey oglu Bigeldinov qaz Talgat Zhakypbekuly Bigeldinov 5 avqust 1922 Maybaliq Yeddisu vilayeti Turkustan MSSR RSFSR d 10 noyabr 2014 Alma Ata Qazaxistan SSRI qirici teyyare pilotu iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani 24 iyun 1945 ci ilde Qirmizi meydanda Qelebe Paradinin istirakcisi Qazaxistan Aviasiya general mayoru Talqat Yaqubbey oglu Bigeldinovqaz Talgat Zhakypbekuly BigeldinovSexsi melumatlarDogum tarixi 5 avqust 1922 1922 08 05 1 Dogum yeri Biskek Yeddisu vilayeti Turkustan MSSR RSFSR d Vefat tarixi 10 noyabr 2014 2014 11 10 92 yasinda Vefat yeri Almati QazaxistanDefn yeri Kensay qebiristanligiVetendasligi SSRI QazaxistanHerbi fealiyyetiMensubiyyeti SSRI QazaxistanQosun novu Herbi Hava QuvveleriXidmet illeri 1940 1956Rutbe general mayorDoyusler Ikinci Dunya muharibesiIstefada Beynelxal xeyriyye fondunun prezidentiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 1 1 Erken iller 1 2 Ikinci Dunya muharibesinde istirak 1 3 Muharibeden sonra 2 Xatiresi 3 Mukafatlari 4 Ailesi 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerHeyati RedakteErken iller Redakte Talqat Yaqubbey oglu Bigeldinov 5 avqust 1922 ci ilde Turkustan MSSRnin Yeddisu vilayetinin Maybaliq kendinde anadan olmusdur 2 Arqin tayfasinin Quandik qebilesinden olan Aqus neslinin numayendesidir 3 4 Talqat Bigeldinov usaqligini Frunzede 1926 ci ile qeder Pispek kecirmisdir 5 6 7 8 Valideynleri sade qazax kendlileri idi Anasinin adi Hadia idi Talqatin dogma atasinin adi Tusupbey idi ancaq 6 yasindan atasinin kicik qardasi Yaqubbeyin ovladsiz ailesinde boyumusdu Burada movcud qazax enenesine gore emisinin ailesine verildikden sonra Biskek seherine kocmusdur Talqat dogma valideynlerini erken yasda itirmisdi Aile kasib oldugundan cox agir yasayirdi 2 9 Ikinci Dunya muharibesinde istirak Redakte 1938 ci ilde Talqat Bigeldinov Frunze seherindeki aero kluba daxil oldu 1940 ci ilde Balasov Herbi Aviasiya Pilotlar Mektebine Saratovun qerbinde daxil oldu Sonra 1942 ci ilde mezun oldugu Ckalov Herbi Aviasiya Mektebine Orenburq seheri qebul edildi 1943 cu ilin yanvarindan Ikinci Dunya muharibesi cebhelerinde doyuslere qatildi Ele hemin Kommunist Partiyasina uzv secildi Doyuslere Il 2 teyyaresinde gedirdi Sovet Ittifaqi Qehremani S P Posivalnikovun eskadrilyasinda xidmet kecirdi Qisa muddetden sonra Posivalnikovun muavini oldu 10 26 oktyabr 1944 cu il tarixinde Qvardiya Bas leytenanti Bigeldinov Talqat Yaqubbey oglu hava doyuslerinde 4 dusmen teyyaresini sexsen vurdugu ucun Znamenka Kropivnitski seherlerinin azad edilmesi zamani gosterilen cesaret ve doyus bacarigina gore Sovet Ittifaqi Qehremani adina layiq goruldu 1944 cu ilin payizinda Qvardiya kapitani Talqat Bigeldinov 144 cu Qvardiya Hucum Aviasiya Alayinin 9 cu Qvardiya Hucum Aviasiya Diviziyasi 1 ci Qvardiya Hucum Aviasiya Korpusu 2 ci Hava Ordusu 1 ci Ukrayna Cebhesi eskadron komandir teyin olundu 24 iyun 1945 ci ilde Moskvada Qirmizi meydanda Qelebe Paradinin istirakcisi olmusdur Kapitan Talqat Yaqubbey oglu Bigeldinov 27 iyun 1945 ci ilde Krakov Oppeln indiki Opole Breslau indiki Vrotslav Katovitse ve Berlin ugrunda doyuslerde eskadron komandiri kimi dusmen qosunlarina ve texnikalarina hucumlara rehberlik etdiyi ucun ikinci Qizil Ulduz medalina layiq goruldu Muharibenin iki ili erzinde Talqat Yaqubbey oglu Bigeldinov dusmen quru qosunlarina hucum etmek ucun 305 defe doyus ucusuna cixmisdi O hava doyuslerinde sexsen 5 dord Me 109 ve bir Yu 87 vurmus ve 2 ci qrupun bir hissesi olaraq dusmen teyyarelerini cox sayda canli quvve ve texnikasini mehv etmisdi Muharibeden sonra Redakte Talqat Bigeldinov 2009 cu il 9 may Alma Ata seheri Muharibeden sonra 1950 ci ilde Hava Quvveleri Akademiyasini bitirdi ve 1956 ci ile qeder SSRI Herbi Hava Quvvelerinde xidmetini davam etdirdi 1957 1970 ci illerde mulki aviasiya sahesinde islemisdir Qazaxistan SSR Mulki Aviasiya Idaresinin sedr muavini vezifesinde calismisdir Alma Ata Aqtobe Karaqanda Kostanay Jambil Ust Kamenoqorsk ve diger bolge merkezlerinde ucus enme zolaqlarinin yaradilmasina rehberlik etmisdir 11 1968 ci ilde Talqat Bigeldinov Moskva Insaat Muhendisliyi Institutunu qiyabi olaraq bitirmis bundan sonra Qazaxistan SSR in Dovlet Tikinti sisteminde rehber vezifelerde calismisdir 2 3 ve 12 ci cagiris SSRI Ali Sovetinin deputati 1946 1954 ve 1989 1991 ci illerde olmusdur Boyuk Veten Muharibesi elillerine ve kimsesiz usaqlara yardim gosteren Beynelxalq Xeyriyye Fondunun prezidenti idi Alma Ata seherinde yasamisdir Polbin adina Orenburq Ali Herbi Aviasiya pilot mektebinin fexri kursantidir 11 iyul 2014 cu ilden Toqanbai Kaumbayevin olumunden sonra Sovet Ittifaqi Qehremani unvaninin sahib Boyuk Veten muharibesinin istirakcisi olan yegane qazaxci idi 31 Avqust 2012 ci ilden Hava Marsali Aleksandr Yefimovun olumunden sonra Boyuk Veten muharibesi dovrunde iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani adini alan yasayan yegane qehremani idi 10 Noyabr 2014 cu ilde vefat etmisdir Alma Atadaki Kensay 1 qebiristanliginda defn edilmisdir 12 Xatiresi Redakte9 May 2000 ci ilde Koksetau seherinde Fexri Lovhesinde iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani Talqat Bigeldinovun bustu acilmisdir Iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani Talqat Bigeldinovun burunc bustu Frunze indiki Biskek seherinde qoyulmusdur 13 Aqtobede Hava Mudafie Quvvelerinin Herbi Institutu kecmis ABVAU iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani Talqat Bigeldinovun adini dasiyir 14 Karaqanda Respublika herbi internat mektebi iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani Talqat Bigeldinovun adini dasiyir 2015 ci ilin dekabr ayinda burunc bust ferdi senedlerin nusxeleri fotosekiller ve Talqat Bigeldinovun portreti Moskvadaki Boyuk Veten Muharibesi Merkezi Muzeyine hediyye edilmisdir 15 8 may 2021 ci ilde Nur Sultan seherinde Talqat Bigeldinov kucesinin ve Sariarka prospektinin kesismesinde abidesi acilmisdir 16 Mukafatlari RedakteSSRI Qizil Ulduz medali Sovet Ittifaqi Qehremani 4619 26 10 1944 Qizil Ulduz medali Sovet Ittifaqi Qehremani 6554 27 06 1945 Lenin ordeni 1944 Qirmizi Bayraq ordeni 1943 Qirmizi Bayraq ordeni 1944 Aleksandr Nevski ordeni SSRI 1944 Veten Muharibesi ordeni 1944 Veten Muharibesi ordeni 1985 Veten Muharibesi ordeni 1943 Qirmizi Ulduz ordeni 1943 Sohret ordeni Qazaxistan SSR Qazaxistan SSR Ali Sovetinin Reyaset Heyeti 18 oktyabr 1958 ci il tarixli fermani ile Talqat Bigeldinovu Alma Ati hava limaninin ucus enme zolaginin insasi ucun hokumet tapsirigini layiqince ve keyfiyyetli yerine yetirdiyine gore fexri diplomla teltif etmisdir Medallari Qazaxistan Veten ordeni 2007 17 Dank ordeni I Derece Astananin 10 illiyi medali 2008 Ailesi RedakteUsaqlari ogullari Talqat Marat qizlari Reyhan Qalina Ira Neveleri Alen Yusup Tamilana Qaliya Saniya Oksana Riskali Yulia Irina Hadia Jasmin Lara Neticeleri Oleq Andrey Yunus Ramazan Irina Anastasiya Yekaterina Artur Erik Tatyana Matvey Qeorqi Zaxar Aida Aday Adel Yaneticeleri Renata Nikita Yusup Heyat yoldaslari 1 Bigeldinov Saniya 2 Bigeldinov Tatyana 3 Bigeldinov Dameliya 4 Bigeldinov Orundibike 18 Istinadlar Redakte Begeldinov Talgat Yakubekovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 1 2 Schastlivoe chislo Talgata Begeldinova 2015 03 29 tarixinde arxivlesdirilib http www enu kz ru press center daidjest 35725 Shutka chto vse kazahi prihodyatsya drug drugu rodstvennikami poluchila nauchnoe podtverzhdenie Alma Ata Enciklopediya 60000 nus Alma Ata Gl red Kazahskoj sovetskoj enciklopedii Gl red Kozybaev M K 1983 1 0 Talgat Begeldinov 2014 11 10 tarixinde arxivlesdirilib Liki vojny letchik kotorogo spasla molitva 2014 11 10 tarixinde arxivlesdirilib Talgat Begeldinov Bolshaya biograficheskaya enciklopediya Begeldinov Talgat Yakubekovich Talgat Bigeldinov 2015 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Talgat Bigeldinov 2015 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Podvig dlinoyu v zhizn 2015 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Marina Hegaj 2014 11 13 12 noyabrya v Almaty prostilis s proslavlennym lyotchikom Talgatom Begeldinovym Gazeta Karavan 45 Istifade tarixi 2015 05 08 Begeldinov Talgat Yakubekovich Geroi strany V nebe on byl neustrashim Arxivlesdirilib 2013 12 12 at the Wayback Machine Krasnaya zvezda 05 09 2013 Centralnyj muzej Velikoj Otechestvennoj vojny Pamyatnik Talgatu Begeldinovu otkryli v Nur Sultane www inform kz Istifade tarixi 2021 05 25 Vysokie nagrady Rodiny 2013 02 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 04 06 parameter ignored suggest Talgat syn Talgata 2015 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Edebiyyat RedakteSimonov Andrey Bodrikhin Nikolai 2017 Boevye lyotchiki dvazhdy i trizhdy Geroi Sovetskogo Soyuza Moscow Russian Knights Foundation and Vadim Zadorozhny Museum of Technology ISBN 9785990960510 OCLC 1005741956 Begeldinov Talgat Yakubekovich Velikaya Otechestvennaya vojna 1941 1945 enciklopediya M Sovetskaya enciklopediya pod red M M Kozlova 1985 80 Xarici kecidler RedakteBegeldinov Talgat Yakubekovich Geroi strany rus Menbe https az wikipedia org w index php title Talqat Bigeldinov amp oldid 6049822, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.