Sunqari çayı (çin松花江) — Şimal-şərqi Çin ərazisindən axan, su miqdarı baxımından Amur çayının ən böyük qolu. amurun sağ qollarından biri. Sunqari çayı Çinin Qirin və Heylunszyan əyalətlərindən axır; axarı boyuncaə Qirin, Harbin, Szyamusi şəhərləri vardır. Çay axını su elektrik stansiyaları tərəfindən tənzimlənir.
Yuxarı Sunqari Koreya sərhəddinin yaxınlığındakı Canbayşan silsiləsinin əsas zirvəsin olan vulkanik Pektusan dağından hötürü. Onun qollarından biri Pektusan kalderasında yerləşən məşhur Çxeonci gölündən başlayır. Aşağı axınlarda Sunqari Mancuriya düzənliyi boyunca olduqca bərabər relyeflə axır. Bu çay yatağınln genuiş ərazidə meandrlaşdırır və onun dəyişkənliyinə səbəb olur.
Sunqari çayında ÇXR üçün endemik olan iki növ suda-quruda yaşayana rastlanılır:S. tridactyla və S. keyserlingii.
XV əsrin əvvəllərində Sungari boyunca Amura qədər evxun İşixinin donanmaları hərəkər edirdi.
1650-ci illərdə Sin imperiyasına xərac verən yerli qəbilələri zəbt edən Stepan Kuznetsin Onufrii dəstəsinin hərəkətləri ilə əlaqədar olaraq Sin hakimiyyəti Ninguta bölgəsindəki (indiki Ninqan) Aşağı Sunqariyanın əhalisini köçürdü və yalnız möhkəmləndirilmiş aymak kəndi çayın ağzında qaldı. Şarhudun fəaliyyəti nəticəsində Qirin şəhəri Sunqari sahillərində meydana gəldi. Daha sonra iqamətgah Ninqutdan ora köçürüldü.
1860-cı illərdə Ussuri buxar gəmisi Sunqari boyunca üzən ilk buxar gəmisi oldu. XIX əsrin sonlarında çayda bir Rus çay ticarət ekspedisiyası fəaliyyət göstərirdi.
1949-1988-ci illərdə Sunqarinin mənbəsindən Çindəki Nenjianq çayının axmasına qədər olan hissəsi rəsmi olaraq "İkinci Sungari çayı" adlandırılırdı. Bəzən bu ad bu gün də işlədilir.
Fövqəladə hadisələr
3 Noyabr 2005-ci ildə Çinin Szilin əyalətində Kimya fabrikində partlayış baş vermiş və nəticədə 100 tona yaxın zərərli maddə (əsasən benzol və nitrobenzol) Sunqari çayına axıdıldı. Nəticədə meydana gələn benzol ləkəsi çayın boyunca aşağı hərəkət etməyə başladı. Əvvəlcə Oxot dənizinə qədər bütün bölgənin təbiətinə fəlakətli ziyan vuracağı gözlənilirdi. Amma nəticələr daha gözlənilənin əksinə daha kiçik həcm alır.
16 dekabr 2005-ci ildə bu benzol ləkəsi Sunqari boyunca üzərək Amura çatdı. Son dəfə nitrobenzolun olması Amurda 21 yanvar 2006-cı ildə Xabarovsk ərazisinin Ulçi rayonundakı Boqorodskoye kəndinin yaxınlığında və minimum səviyyədə qeydə alındı. Zərərli maddələrin bir hissəsinin uzun müddət çayın dibində formalaş buzda olması ehtimalı ssəbəbindən Sunqari və Amurda balıq ovu əlverişsiz hesab edilir.
29 iyul 2010-cu ildə daşqın səbəbindən, dəri ilə təmasda olan güclü yanıqlara səbəb olan partlayıcı zərərli kimyəvi maddələr olan bir neçə min barel trimetilxlorosilandan ibarət çəllək çaya düşdü.
İstinadlar
Поярков Н. А. Филогенетические связи и систематика хвостатых амфибий семейства углозубов (Amphibia: Caudata, Hynobiidae), 2010
Михаил Владимирович Грулёв Сунгарийская речная экспедиция 1895 года. СПб., 1895
На химической фабрике в Китае произошла серия взрывов
Бензольное пятно из реки Сунгари попало в Амур
Пятно бензола не дошло до Охотского моря
В Китае контейнеры с ядохимикатами смыло наводнением в реку
Минприроды России запросило у Китая подробности ЧП в реке Сунгари
Avqust 09, 2021
sunqari, çayı, çin, 松花江, şimal, şərqi, çin, ərazisindən, axan, miqdarı, baxımından, amur, çayının, böyük, qolu, amurun, sağ, qollarından, biri, çinin, qirin, heylunszyan, əyalətlərindən, axır, axarı, boyuncaə, qirin, harbin, szyamusi, şəhərləri, vardır, çay, a. Sunqari cayi cin 松花江 Simal serqi Cin erazisinden axan su miqdari baximindan Amur cayinin en boyuk qolu amurun sag qollarindan biri Sunqari cayi Cinin Qirin ve Heylunszyan eyaletlerinden axir axari boyuncae Qirin Harbin Szyamusi seherleri vardir Cay axini su elektrik stansiyalari terefinden tenzimlenir Sunqari cayicin 松花江Olke CXR CXRMenbeyi Yuksekliyi 900 mMensebi Amur cayi Yuksekliyi 305 mUzunlugu 1927 kmSu serfi 2 470 m sHovzesinin sahesi 524 000 km menbeyi mensebiSunqari cayi Cinnin fiziki xeritesinde 42 43 40 sm e 127 13 26 s u 47 42 22 sm e 132 31 04 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiya 2 Qollari 3 Tarixi 4 Fovqelade hadiseler 5 IstinadlarCografiya RedakteYuxari Sunqari Koreya serheddinin yaxinligindaki Canbaysan silsilesinin esas zirvesin olan vulkanik Pektusan dagindan hoturu Onun qollarindan biri Pektusan kalderasinda yerlesen meshur Cxeonci golunden baslayir Asagi axinlarda Sunqari Mancuriya duzenliyi boyunca olduqca beraber relyefle axir Bu cay yataginln genuis erazide meandrlasdirir ve onun deyiskenliyine sebeb olur Sunqari cayinda CXR ucun endemik olan iki nov suda quruda yasayana rastlanilir S tridactyla ve S keyserlingii 1 Qollari RedakteInmaxe Hoyfaxe Nenszyan Hulanhe Tanvanhe Saolinhe Calinxe sol Mudanszyan Lalinhe Mayinhe Asihe sag Tarixi RedakteXV esrin evvellerinde Sungari boyunca Amura qeder evxun Isixinin donanmalari hereker edirdi 1650 ci illerde Sin imperiyasina xerac veren yerli qebileleri zebt eden Stepan Kuznetsin Onufrii destesinin hereketleri ile elaqedar olaraq Sin hakimiyyeti Ninguta bolgesindeki indiki Ninqan Asagi Sunqariyanin ehalisini kocurdu ve yalniz mohkemlendirilmis aymak kendi cayin agzinda qaldi Sarhudun fealiyyeti neticesinde Qirin seheri Sunqari sahillerinde meydana geldi Daha sonra iqametgah Ninqutdan ora kocuruldu 1860 ci illerde Ussuri buxar gemisi Sunqari boyunca uzen ilk buxar gemisi oldu XIX esrin sonlarinda cayda bir Rus cay ticaret ekspedisiyasi fealiyyet gosterirdi 2 1949 1988 ci illerde Sunqarinin menbesinden Cindeki Nenjianq cayinin axmasina qeder olan hissesi resmi olaraq Ikinci Sungari cayi adlandirilirdi Bezen bu ad bu gun de isledilir Fovqelade hadiseler Redakte3 Noyabr 2005 ci ilde Cinin Szilin eyaletinde Kimya fabrikinde partlayis bas vermis ve neticede 100 tona yaxin zererli madde esasen benzol ve nitrobenzol Sunqari cayina axidildi 3 Neticede meydana gelen benzol lekesi cayin boyunca asagi hereket etmeye basladi Evvelce Oxot denizine qeder butun bolgenin tebietine felaketli ziyan vuracagi gozlenilirdi Amma neticeler daha gozlenilenin eksine daha kicik hecm alir 16 dekabr 2005 ci ilde bu benzol lekesi Sunqari boyunca uzerek Amura catdi 4 Son defe nitrobenzolun olmasi Amurda 21 yanvar 2006 ci ilde Xabarovsk erazisinin Ulci rayonundaki Boqorodskoye kendinin yaxinliginda ve minimum seviyyede qeyde alindi 5 Zererli maddelerin bir hissesinin uzun muddet cayin dibinde formalas buzda olmasi ehtimali ssebebinden Sunqari ve Amurda baliq ovu elverissiz hesab edilir 29 iyul 2010 cu ilde dasqin sebebinden deri ile temasda olan guclu yaniqlara sebeb olan partlayici zererli kimyevi maddeler olan bir nece min barel trimetilxlorosilandan ibaret cellek caya dusdu 6 7 Istinadlar Redakte Poyarkov N A Filogeneticheskie svyazi i sistematika hvostatyh amfibij semejstva uglozubov Amphibia Caudata Hynobiidae 2010 Mihail Vladimirovich Grulyov Sungarijskaya rechnaya ekspediciya 1895 goda SPb 1895 Na himicheskoj fabrike v Kitae proizoshla seriya vzryvov Benzolnoe pyatno iz reki Sungari popalo v Amur Pyatno benzola ne doshlo do Ohotskogo morya V Kitae kontejnery s yadohimikatami smylo navodneniem v reku Minprirody Rossii zaprosilo u Kitaya podrobnosti ChP v reke SungariMenbe https az wikipedia org w index php title Sunqari cayi amp oldid 6011757, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
