Amur çayı (çin黑龍江, rus.Амур ) — Uzaq şərq və Şimali Asiya ərazisindən axan çay. Çay Rusiya və Çin sərhədi boyunca axır. Onun uzunluğu 2824 metr təşkil edir. Çay Oxot dənizi və Yapon dənizinə tökülür.
Çayın adı tunqus-mancur dillərində "amar", "damur" olaraq "böyük çay" mənasında işlədilir. Çinlilər Amuru "Xeyxe" (çin黑河) — "qara çay", sonra isə "Xeylunszyan" — (çin黑龙江) "Qara əjdaha çayı" adlandlrmışlar. Rəvayətə görə çayda yaşayan qara əjdaha xoşməramlı olaraq burada yaşaya ağ əjdagaya qalib gəlmişdir. Ağ əjdaha çayda gəmiləri batırır, insanların balıq tutmasına maneə olur və istənilən canlıya hücum edirdi. Qalib qara əjdaha çay dibində həyatını davam etdirirdi. Bu rəvayətə görə çayın adı Qara əjdağa çayı adlanır.
Qara əjdahanın quyruğu Monqolustan ərazisinə qədər uzanır. Bədəni isə Rusiyanın dörd, Çinin isə bir vilayətini əhatə edir. Ayaqıarı Stanovoy silsiləsində qərarlaşır. İki sol ətrafları Sunqari çayı və Ussuri çayıdır. Başı Oxot dənizindən (Tatar boğazı) su içir. Qara əjdahanın quyruğu ilə birlikdə uzunluğu 4 500 km, yerləşdiyi ərazi isə 1,8 mln km² təşkil edir. Monqollar çayı "Amur Xara-Muren" — "qara enli çay" adlandırırlar. Mancurlar isə çaya "Saxaliyan ula" (Qara su) deyirlər.
Çayın hövzəsi əsasən iynəyarpaqlı və enli yarpaqlı meşələrin geniş sahə tutduğu ərazidən axır. Bəzi bölgələrdə meşə çöl, çöl və hətta yarımsəhralarda vardır. Hövzəssinin cənub-qərbi nisbətən ariddir. Burada illik yağıntının miqdarı 250–300 mm, mənbədə isə 750 mm təşkil edir.
Amur özü Şilka və Arqun çaylarınln birləşməsindən əmələ gəlir. Bu iki çayın birləşməsindən sonra dənizə töküldüyü əraziyə 2824 km uzunluğa malikdir. Çayın hansı dənizinin hövzəsinə aid olmasında fikir ayrılıqları vardır. Bəziləri onu Oxot dənizinə, digərləri isə Yapon dənizinə aid edirlər. Beynəlxalq hidrologiya təşkilı çayı Oxot hövzəsinə aid edir.
Amur üç ölkənin ərazisindən axır. Onun hövzəsinin 995 min km² ərazisi Rusiyanın payına düşür. Bu isə ümumi hövzənin 54 % təşkil edir. Çin ərazisində 44,2 %, Monqolustanda 1,8 % yerləşir.
Hidrologiyası
Amurda orta aylıq su axını (м³/сек) Komsomolke-na-Amure məntəüəsində 1933–1990 illər. ərzində ölçülmüşdür.
. 2013-09-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-11.
"Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. 1953. 2013-02-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 February 2013.
Amur Basin, Station: Komsomolsk
Mənbə
Amurun şəkilləri
"Сказание о великой реке Амуре которое разгранила русское селение с Китайцы".
Чертёж течения Амура по " Хорографической чертежной книге" С. У. Ремезова начала XVIII в.
VikianbardaAmur çayı ilə əlaqəli mediafayllar var.
Avqust 03, 2021
amur, çayı, çin, 黑龍江, Амур, uzaq, şərq, şimali, asiya, ərazisindən, axan, çay, çay, rusiya, çin, sərhədi, boyunca, axır, onun, uzunluğu, 2824, metr, təşkil, edir, çay, oxot, dənizi, yapon, dənizinə, tökülür, amurçin, 黑龙江, Амурölkələr, rusiya, rusiyaçxr, çxrmon. Amur cayi cin 黑龍江 rus Amur Uzaq serq ve Simali Asiya erazisinden axan cay Cay Rusiya ve Cin serhedi boyunca axir Onun uzunlugu 2824 metr teskil edir Cay Oxot denizi ve Yapon denizine 1 tokulur Amurcin 黑龙江 rus AmurOlkeler Rusiya RusiyaCXR CXRMonqolustan MonqolustanMenbeyi Onon cayi Yuksekliyi 304 mMensebi Oxot denizi Yuksekliyi 0 mUzunlugu 2824 kmSu serfi 12 800 m sHovzesinin sahesi 1855000 km menbeyi mensebiAmur Rusiyanin fiziki xeritesinde 50 20 00 sm e 121 28 53 s u 52 59 28 sm e 141 02 48 s u DSR ru 20030300112118100000012 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Adi 2 Cografi yerlesmesi 3 Hidrologiyasi 4 Qollari 5 Yasayis menteqesi 6 Istinadlar 7 MenbeAdi RedakteCayin adi tunqus mancur dillerinde amar damur olaraq boyuk cay 2 menasinda isledilir Cinliler Amuru Xeyxe cin 黑河 qara cay sonra ise Xeylunszyan cin 黑龙江 Qara ejdaha cayi adlandlrmislar Revayete gore cayda yasayan qara ejdaha xosmeramli olaraq burada yasaya ag ejdagaya qalib gelmisdir Ag ejdaha cayda gemileri batirir insanlarin baliq tutmasina manee olur ve istenilen canliya hucum edirdi Qalib qara ejdaha cay dibinde heyatini davam etdirirdi Bu revayete gore cayin adi Qara ejdaga cayi adlanir Qara ejdahanin quyrugu Monqolustan erazisine qeder uzanir Bedeni ise Rusiyanin dord Cinin ise bir vilayetini ehate edir Ayaqiari Stanovoy silsilesinde qerarlasir Iki sol etraflari Sunqari cayi ve Ussuri cayidir Basi Oxot denizinden Tatar bogazi su icir Qara ejdahanin quyrugu ile birlikde uzunlugu 4 500 km yerlesdiyi erazi ise 1 8 mln km teskil edir Monqollar cayi Amur Xara Muren qara enli cay adlandirirlar Mancurlar ise caya Saxaliyan ula Qara su deyirler Cografi yerlesmesi Redakte Amurun hovzesi Mediani oxut Cayin hovzesi esasen iyneyarpaqli ve enli yarpaqli meselerin genis sahe tutdugu eraziden axir Bezi bolgelerde mese col col ve hetta yarimsehralarda vardir Hovzessinin cenub qerbi nisbeten ariddir Burada illik yagintinin miqdari 250 300 mm menbede ise 750 mm teskil edir Amur ozu Silka ve Arqun caylarinln birlesmesinden emele gelir Bu iki cayin birlesmesinden sonra denize tokulduyu eraziye 2824 km uzunluga malikdir Cayin hansi denizinin hovzesine aid olmasinda fikir ayriliqlari vardir Bezileri onu Oxot denizine digerleri ise Yapon denizine aid edirler Beynelxalq hidrologiya teskili cayi Oxot hovzesine aid edir 3 Amur uc olkenin erazisinden axir Onun hovzesinin 995 min km erazisi Rusiyanin payina dusur Bu ise umumi hovzenin 54 teskil edir Cin erazisinde 44 2 Monqolustanda 1 8 yerlesir Hidrologiyasi RedakteAmurda orta ayliq su axini m sek Komsomolke na Amure menteuesinde 1933 1990 iller 4 erzinde olculmusdur Qollari RedakteEsas qollari Zeya cayi Bureya cayi Sunqari Ussuri Anyuy cayi Amqun cayi Yasayis menteqesi RedakteSeherler Amursk Blaqovesensk Xabarovsk Komsomolsk na Amure Nikolayevsk na Amure Rusiya Xeyxe Cin Istinadlar Redakte Ohotskoe more Enciklopediya M Mezhdunarodnye otnosheniya 2009 ISBN 978 5 7133 1354 8 Amurun nece adi var 2013 09 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 11 Limits of Oceans and Seas 3rd edition PDF International Hydrographic Organization 1953 2013 02 15 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 February 2013 Amur Basin Station KomsomolskMenbe RedakteAmurun sekilleri Skazanie o velikoj reke Amure kotoroe razgranila russkoe selenie s Kitajcy Chertyozh techeniya Amura po Horograficheskoj chertezhnoj knige S U Remezova nachala XVIII v Vikianbarda Amur cayi ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Amur cayi amp oldid 6011505, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
