Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Sultan Əhməd mirzə (d.1451-ö.1494) — Əmir Teymurun nəvələrindən Əbu Səid Mirzənin böyük oğludur. Anası Ordu Buga Tarxanın qızı idi. 1451-ci ildə Səmərqənddə anadan olub. Atasının faciəli ölümündən sonra, 1469-ci ildə Mavəraünnəhr sultanı oldu.
| Sultan Əhməd mirzə | |
|---|---|
 | |
 | |
| 1469 – 1494 | |
| Əvvəlki | Sultan Əbu Səid |
| Sonrakı | Sultan Mahmud mirzə |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Səmərqənd, Özbəkistan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Otrar, müasir Tacikistan |
| Atası | Əbu Səid Mirzə |
| Həyat yoldaşı | Mehrnigar xanım |
| Uşaqları | Qara Göz, Rabia Sultan Bəyim, Salehə Sultan Bəyim, Ayşə Sultan Bəyim və Məsumə Sultan Bəyim |
| Ailəsi | Teymurilər |
Həyatı
1451-ci ildə Səmərqənddə anadan olub. Mükəmməl təhsil və tərbiyə almışdır. Dövrün ən böyük alimlərindən Silsilə aliyyenin on səkkizincisi, müsəlmanların məbudu Ubeydullah Əhrar həzrətlərinin söhbətlərində iştirak edirdi. Zahiri və batini elmlərdə dərin alim oldu. Elmi siyasəti dərindən öyrənib. Səmərqənd və Buxaranın əmiri olanda ədalətli şəkildə idarə edib. Şahzadəliyi dövründə Yunis Xanın qızı Mehrigar xanım ilə evlənib.
Atası Əbu Səid mirzə 1469-cu ildə Ağqoyunlu hökmdarı Uzun Həsənlə müharibə edərkən həlak olduqdan sonra Səmərqənd taxtına keçdi. Ağqoyunlulara məğlubiyyətlə dağılmağa başlayan Temuroğulları dövlətinə hakim oldu. Mərkəzi Səmərqənd olmaqla, Mavəraünnəhr-Teymurlu Dövlətinin başına keçdi. İyirmi beş il padşahlıq etdi. Dövründə Orta Asiya, Çox hərəkətli siyasi hadisələrə səhnə olmasına baxmayaraq, ölkəsini sülh və sakitlik içərisində idarə edib. Hakimiyyətinin ilk illərində üsyan edən qardaşı Sultan Mahmudu məğlub etdi. Sultan Mahmud böyük bir ordu toplayaraq qardaşı Sultan Əhməd Mirzənin hakim olduğu Səmərqənd şəhərini mühasirəyə aldı. Əhməd Xan, Xoca Ubeydullah Əhrar həzrətlərinin tövsiyələri ilə qardaşının qüvvələrini darmadağın etdi. Bundan sonra 25 il ədalətlə hökmüranlıq etdi. Yaratdığı imkanlarla, dövründə çox dəyərli alimlər, işində mahir sənətkarlar və dövlət xadimləri yetişdi. Sultan Əhməd mirzə müəllimi Ubeydullah Əhrar həzrətlərinin vəfatından dörd il sonra 45 yaşında vəfat edib (1494).
Sultan Əhməd mirzə şahzadə olarkən atası Əbu Səid onu, Yunis Xanın qızı Mehrnigar xanım ilə evləndirdi. Müxtəlif vaxtlarda Tarhan Xanım, Qutunda Xanım, Xanzadə Xanım, Lətifə Xanım və Həbibə Sultan xanım adlı xanımlar ilə evləndi. İki oğlu oldusa da kiçik yaşda vəfat edib. Qara Göz, Rabia Sultan Bəyim, Salehə Sultan Bəyim, Ayşə Sultan Bəyim və Məsumə Sultan Bəyim adında beş qızı vardı.
Xarici keçidlər
- The letters of Khwāja ʻUbayd Allāh Aḥrār and his associates, per ʻUbayd Allāh ibn Maḥmūd Aḥrār
- Mirza Muhammad Haidar Dughlt, A History of the Moghuls of Central Asia: The Tarikh-I-Rashidi.
- . 2016-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sultan Ehmed mirze d 1451 o 1494 Emir Teymurun nevelerinden Ebu Seid Mirzenin boyuk ogludur Anasi Ordu Buga Tarxanin qizi idi 1451 ci ilde Semerqendde anadan olub Atasinin facieli olumunden sonra 1469 ci ilde Maveraunnehr sultani oldu Sultan Ehmed mirzeTeymuriler imperiyasi Maveraunnehr sultani1469 1494EvvelkiSultan Ebu SeidSonrakiSultan Mahmud mirzeSexsi melumatlarDogum tarixi 1451Dogum yeri Semerqend OzbekistanVefat tarixi 1494Vefat yeri Otrar muasir TacikistanAtasi Ebu Seid MirzeHeyat yoldasi Mehrnigar xanimUsaqlari Qara Goz Rabia Sultan Beyim Salehe Sultan Beyim Ayse Sultan Beyim ve Mesume Sultan BeyimAilesi TeymurilerHeyati1451 ci ilde Semerqendde anadan olub Mukemmel tehsil ve terbiye almisdir Dovrun en boyuk alimlerinden Silsile aliyyenin on sekkizincisi muselmanlarin mebudu Ubeydullah Ehrar hezretlerinin sohbetlerinde istirak edirdi Zahiri ve batini elmlerde derin alim oldu Elmi siyaseti derinden oyrenib Semerqend ve Buxaranin emiri olanda edaletli sekilde idare edib Sahzadeliyi dovrunde Yunis Xanin qizi Mehrigar xanim ile evlenib Atasi Ebu Seid mirze 1469 cu ilde Agqoyunlu hokmdari Uzun Hesenle muharibe ederken helak olduqdan sonra Semerqend taxtina kecdi Agqoyunlulara meglubiyyetle dagilmaga baslayan Temurogullari dovletine hakim oldu Merkezi Semerqend olmaqla Maveraunnehr Teymurlu Dovletinin basina kecdi Iyirmi bes il padsahliq etdi Dovrunde Orta Asiya Cox hereketli siyasi hadiselere sehne olmasina baxmayaraq olkesini sulh ve sakitlik icerisinde idare edib Hakimiyyetinin ilk illerinde usyan eden qardasi Sultan Mahmudu meglub etdi Sultan Mahmud boyuk bir ordu toplayaraq qardasi Sultan Ehmed Mirzenin hakim oldugu Semerqend seherini muhasireye aldi Ehmed Xan Xoca Ubeydullah Ehrar hezretlerinin tovsiyeleri ile qardasinin quvvelerini darmadagin etdi Bundan sonra 25 il edaletle hokmuranliq etdi Yaratdigi imkanlarla dovrunde cox deyerli alimler isinde mahir senetkarlar ve dovlet xadimleri yetisdi Sultan Ehmed mirze muellimi Ubeydullah Ehrar hezretlerinin vefatindan dord il sonra 45 yasinda vefat edib 1494 Sultan Ehmed mirze sahzade olarken atasi Ebu Seid onu Yunis Xanin qizi Mehrnigar xanim ile evlendirdi Muxtelif vaxtlarda Tarhan Xanim Qutunda Xanim Xanzade Xanim Letife Xanim ve Hebibe Sultan xanim adli xanimlar ile evlendi Iki oglu oldusa da kicik yasda vefat edib Qara Goz Rabia Sultan Beyim Salehe Sultan Beyim Ayse Sultan Beyim ve Mesume Sultan Beyim adinda bes qizi vardi Xarici kecidlerVikianbarda Sultan Ehmed mirze ile elaqeli mediafayllar var The letters of Khwaja ʻUbayd Allah Aḥrar and his associates per ʻUbayd Allah ibn Maḥmud Aḥrar Mirza Muhammad Haidar Dughlt A History of the Moghuls of Central Asia The Tarikh I Rashidi 2016 03 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 02 04