fbpx
Wikipedia

Sinir

Sinir (lat. nervus qısa N.; cəmdə nervi; qısa Nn.) sinir liflərinin mərkəzi sinir sistemi xaricində toplanmasından əmələ gəlir. Müəyyən miqdar sinir lifləri bir yerə toplaşaraq sinir dəstələri əmələ gətirir; binlar xaricdən lat. endoneurium adlanan nazik birləşdirici toxuma qişası ilə örtülü olur. Kiçik sinir dəstələri də bir yerə toplaşıb böyük sinir dəstələri təşkil edir; bunlar da lat. perineurium deyilən birləşdirici toxuma qişası ilə əhatə olunm1uşdur. Böyük sinir dəstələri öz növbəsində bir yerə toplaşaraq sinir – lat. nervus, ya sinir kötüyü – lat. truncus nervosus əmələ gətirir. Hər bir sinir xaricdən lat. epineurium deyilən sərt birləşdirici qişa ilə örtülü olur. Sinirlərin daxilində olan birləşdirici toxuma qatları onların istinad elementini təşkil etməklə bərabər, eyni zamanda qan və limfa damarlarını (lat. vasa nevrosum) və sinir kötüyünü innervasiya edən sinir liflərini (lat. nervi nervosum) müşayiət edir. Adətən kiçik sinirlər bir dəstədən, böyük sinirlər isə bir neçə dəstədən əmələ gəlir. Sinirlər şaxələndikcə onları təşkil edən dəstələrin miqdarı azalır.

Sinir
Latınca Nervus
Sistem Sinir
Üzv Beyin, Onurğa beyin

Sinir lifləri

Sinirləri təşkil edən sinir lifləri fizioloji cəhətdən müxtəlif olur; hər bir sinir lifi müəyyən qıcığı nəqletmə qabiliyyətinə malikdir. Sinir lifləri vəzifə etibarilə aşağıdakı növlərə bölünür:

  1. Reseptor və afferent liflər;
  2. Effektor ya efferent liflər;
  3. Qapayıcı liflər;
  4. Bitişmə ya komissural liflər – mərkəzi sinir sisteminin simmetrik nahiyələrini bir-birilə birləşdirən liflər;
  5. Damardaraldıcı hərəki liflər (lat. nn. vasoconstrictores).
  6. Damargenəldici hərəki liflər (lat. nn. vasodilatatores).
  7. Damardaraldıcı hissi pressor liflər (lat. nn. pressores).
  8. Damargenəldici issi depressor liflər (lat. nn. depressores).
  9. Sürətləndirici liflər (lat. nn. accelerantes)
  10. Tormozlayıcı liflər.
  11. Sekretor və ya ifrazetdirici liflər
  12. Trofik və ya qidalandırıcı liflər.

Sinir liflərinin mərkəzi sinir sistemindən çıxan hissəsinə kök – lat. radix deyilir. Bir çox nahiyələrdə sinrlər bir birinə şaxələr verir; bəzi yerlərdə bu rabitələrin sayı o qədər çox olur ki, nəticədə kələf – lat. plexus nervosus əmələ gəlir. Buraya onurğa beyni sinirlərinin ön şaxələrinin əmələ gətirdiyi kələflər (boyun kələfi, bazu kələfi və s.) daxildir.

Mənbə

  • Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, III cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1982
  • Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy
  • Р.Д.Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)

Xarici keçidlər

  • Anatomy: Embryologie[ölü keçid]
  • Neuroscience for Kids
  • The Human Brain Project Homepage 2017-07-08 at the Wayback Machine
  • Kimball's Biology Pages, CNS
  • Kimball's Biology Pages, PNS
  • elektronenmikroskopische Bilder von Nerven

Həmçinin bax

İstinadlar

sinir, nervus, qısa, cəmdə, nervi, qısa, sinir, liflərinin, mərkəzi, sinir, sistemi, xaricində, toplanmasından, əmələ, gəlir, müəyyən, miqdar, sinir, lifləri, yerə, toplaşaraq, sinir, dəstələri, əmələ, gətirir, binlar, xaricdən, endoneurium, adlanan, nazik, bi. Sinir lat nervus qisa N cemde nervi qisa Nn sinir liflerinin merkezi sinir sistemi xaricinde toplanmasindan emele gelir Mueyyen miqdar sinir lifleri bir yere toplasaraq sinir desteleri emele getirir binlar xaricden lat endoneurium adlanan nazik birlesdirici toxuma qisasi ile ortulu olur Kicik sinir desteleri de bir yere toplasib boyuk sinir desteleri teskil edir bunlar da lat perineurium deyilen birlesdirici toxuma qisasi ile ehate olunm1usdur Boyuk sinir desteleri oz novbesinde bir yere toplasaraq sinir lat nervus ya sinir kotuyu lat truncus nervosus emele getirir Her bir sinir xaricden lat epineurium deyilen sert birlesdirici qisa ile ortulu olur Sinirlerin daxilinde olan birlesdirici toxuma qatlari onlarin istinad elementini teskil etmekle beraber eyni zamanda qan ve limfa damarlarini lat vasa nevrosum ve sinir kotuyunu innervasiya eden sinir liflerini lat nervi nervosum musayiet edir Adeten kicik sinirler bir desteden boyuk sinirler ise bir nece desteden emele gelir Sinirler saxelendikce onlari teskil eden destelerin miqdari azalir SinirLatinca NervusSistem SinirUzv Beyin Onurga beyinbaxmuzakireredakte Mundericat 1 Sinir lifleri 2 Menbe 3 Xarici kecidler 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarSinir lifleri RedakteSinirleri teskil eden sinir lifleri fizioloji cehetden muxtelif olur her bir sinir lifi mueyyen qicigi neqletme qabiliyyetine malikdir Sinir lifleri vezife etibarile asagidaki novlere bolunur Reseptor ve afferent lifler Effektor ya efferent lifler Qapayici lifler Bitisme ya komissural lifler merkezi sinir sisteminin simmetrik nahiyelerini bir birile birlesdiren lifler Damardaraldici hereki lifler lat nn vasoconstrictores Damargeneldici hereki lifler lat nn vasodilatatores Damardaraldici hissi pressor lifler lat nn pressores Damargeneldici issi depressor lifler lat nn depressores Suretlendirici lifler lat nn accelerantes Tormozlayici lifler Sekretor ve ya ifrazetdirici lifler Trofik ve ya qidalandirici lifler Sinir liflerinin merkezi sinir sisteminden cixan hissesine kok lat radix deyilir Bir cox nahiyelerde sinrler bir birine saxeler verir bezi yerlerde bu rabitelerin sayi o qeder cox olur ki neticede kelef lat plexus nervosus emele gelir Buraya onurga beyni sinirlerinin on saxelerinin emele getirdiyi kelefler boyun kelefi bazu kelefi ve s daxildir Menbe RedakteProf Kamil Ebdulsalam oglu Balakisiyevin Insanin Normal Anatomiyasi III cild MAARIF Nesriyyati Baki 1982 Atlas of Human Cardiac Anatomy Endoscopic views of beating hearts Cardiac anatomy R D Sinelnikov Atlas anatomii cheloveka 4 toma Xarici kecidler RedakteAnatomy Embryologie olu kecid Neuroscience for Kids The Human Brain Project Homepage Arxivlesdirilib 2017 07 08 at the Wayback Machine Kimball s Biology Pages CNS Kimball s Biology Pages PNS elektronenmikroskopische Bilder von NervenHemcinin bax RedakteSinir sistemiIstinadlar Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Sinir amp oldid 5974459, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.