1579-1585-ci illərdə Yermak kazak qoşununun başında Küçüm xana qarşı bir neçə yürüş təşkil etdi. Məqsəd Sibiri işğal edib rus dövlətinə qatmaqdan ibarət idi. Bu yürüşlər Sibir xanlığının dağılmasına və Sibirin ruslar tərəfindən kolonizasiyasına gətirdi.
1555-ci ildə Sibir xanlığı Moskvadan vassal asılığını qəbul etdi. Ancaq Yedigir xanın varisi Küçüm xan rus dövləti ilə münasibətləri qırdı. Ruslarla-tatarlar arasında yenə müharibə başladı. Tatarlar Perm torpaqlarına hucumlar təşkil etdilər. 1573-cü ildə rus səfiri Çebukov öldürüldü. Bu tatarların qətiyyətindən xəbər verirdi. 1574-cü ildə tacir və sənayeçi Stroqanovlar İvan QroznıdanOb və İrtış çayları sahillərində möhkəmləndililmiş şəhərlər tikmək və öz hesabına silahlı adam saxlamaq icazəsi aldılar. Stroqanovlar işğal etdikləri tatar torpaqlarını qorumaq və işğalı davam etdirmək üçün Yermakinataman olduğu kazak dəstəsini satın aldılar. 1581-ci ilin sentyabrın birində Yermak 300 tüfəng, 3 top, qırma ilə atəş açan tüfənglərlə və arkebuzlarla yaraqlanmış 840 nəfərlik qoşunla, 20 nəfər tutan böyük qayıqlarda Taqil, Tura, Tobol çayları ilə aşağı enərək və Kuçuma tabe yerli bəyləri məğlub edərək 1582-ci ilin sentyabrında Sibir xanlığının içərilərinə soxuldu. 25 oktyabr 1582-ci ildə İrtışdakı Çuvaş şəhərciyi yaxınlığındakı döyüşdə Yermak Küçümun əsas qüvvələrini məğlub etdi və 26 oktyabrda onun paytaxtı Qaşlıqı aldı. Dekabrda isə(İrtışın qolu olan) Vaqay çayında Kuçumun oğlu Mamedqulu məğlub edərək onu əsir aldı. Yürüşün ruslar üçün uğurlu olması Sibir xanlığının siyasi və hərbi zəifliyi, eləcə də ruslarda odlu silahın olması ilə izah oluna bilər. Sonrakı illərdə Yermakın dəstəsi İrtış və Ob boyu bir çox rayonları istila etdilər. İvan Qroznı Yermakın köməyinə 500 nəfər streles göndərdi. 1585-ci il avqustun əvvəlində, İrtışın nisbətən yuxarı axarında Yermakın başçılığı ilə 100 nəfərlik kazak dəstəsinin tatarlarla Buxaradan gələn karvan uğrunda döyüşü olur. 6 avqust 1585-ci ildə Kuçumun təxminən 1000 nəfərlik dəstəsi qəflətən Yermakın dəstəsini həmlə edir. Ağır zirehli kazakların bir çoxu o cümlədən Yermak çayda batır. Yermakın yürüşü rus folklorunda öz əksini tapıb.
Mənbə
Voyennaya ensiklopediya v 8 tomax."D" Kvartiryer. Moskva Voyennoye İzdatelstvo 1995 səh. 165-166
İyun 02, 2022
sibirin, istilası, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsin. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz iyun 2022 1579 1585 ci illerde Yermak kazak qosununun basinda Kucum xana qarsi bir nece yurus teskil etdi Meqsed Sibiri isgal edib rus dovletine qatmaqdan ibaret idi Bu yurusler Sibir xanliginin dagilmasina ve Sibirin ruslar terefinden kolonizasiyasina getirdi 1555 ci ilde Sibir xanligi Moskvadan vassal asiligini qebul etdi Ancaq Yedigir xanin varisi Kucum xan rus dovleti ile munasibetleri qirdi Ruslarla tatarlar arasinda yene muharibe basladi Tatarlar Perm torpaqlarina hucumlar teskil etdiler 1573 cu ilde rus sefiri Cebukov olduruldu Bu tatarlarin qetiyyetinden xeber verirdi 1574 cu ilde tacir ve senayeci Stroqanovlar Ivan Qroznidan Ob ve Irtis caylari sahillerinde mohkemlendililmis seherler tikmek ve oz hesabina silahli adam saxlamaq icazesi aldilar Stroqanovlar isgal etdikleri tatar torpaqlarini qorumaq ve isgali davam etdirmek ucun Yermakin ataman oldugu kazak destesini satin aldilar 1581 ci ilin sentyabrin birinde Yermak 300 tufeng 3 top qirma ile ates acan tufenglerle ve arkebuzlarla yaraqlanmis 840 neferlik qosunla 20 nefer tutan boyuk qayiqlarda Taqil Tura Tobol caylari ile asagi enerek ve Kucuma tabe yerli beyleri meglub ederek 1582 ci ilin sentyabrinda Sibir xanliginin icerilerine soxuldu 25 oktyabr 1582 ci ilde Irtisdaki Cuvas seherciyi yaxinligindaki doyusde Yermak Kucumun esas quvvelerini meglub etdi ve 26 oktyabrda onun paytaxti Qasliqi aldi Dekabrda ise Irtisin qolu olan Vaqay cayinda Kucumun oglu Mamedqulu meglub ederek onu esir aldi Yurusun ruslar ucun ugurlu olmasi Sibir xanliginin siyasi ve herbi zeifliyi elece de ruslarda odlu silahin olmasi ile izah oluna biler Sonraki illerde Yermakin destesi Irtis ve Ob boyu bir cox rayonlari istila etdiler Ivan Qrozni Yermakin komeyine 500 nefer streles gonderdi 1585 ci il avqustun evvelinde Irtisin nisbeten yuxari axarinda Yermakin basciligi ile 100 neferlik kazak destesinin tatarlarla Buxaradan gelen karvan ugrunda doyusu olur 6 avqust 1585 ci ilde Kucumun texminen 1000 neferlik destesi qefleten Yermakin destesini hemle edir Agir zirehli kazaklarin bir coxu o cumleden Yermak cayda batir Yermakin yurusu rus folklorunda oz eksini tapib Menbe RedakteVoyennaya ensiklopediya v 8 tomax D Kvartiryer Moskva Voyennoye Izdatelstvo 1995 seh 165 166 Menbe https az wikipedia org w index php title Sibirin rus istilasi amp oldid 6369756, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
