fbpx
Wikipedia

Sevil Qazıyeva

Qazıyeva Sevil Həmzət qızı (1 iyun 1940-23 sentyabr 1963) — Azərbaycan SSR-də ilk qadın mexanizator, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı.

Sevil Qazıyeva
Sevil Həmzət qızı Qazıyev
Doğum tarixi
Doğum yeri Aşağı Tala, Zaqatala rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (23 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Atası Həmzət Qazıyev
Anası Anaxanım Qazıyeva
Mükafatları

Həyatı

Sevil Qazıyeva 1940-cı il iyun ayının 1-də Zaqatala rayonunun Tala kəndində anadan olub. 2 yaşı tamam olmamış atası Həmzət Qazıyevi əsgər aparıblar. Həyat yoldaşı müharibəyə getdiyi üçün evin bütün qayğısı anası Anaxanım Qazıyevanın üzərinə düşüb. Anası kolxoz işində çalışdığı üçün Sevil qonşuların ümidinə qalıb. Ayaqlarının birini müharibədə itirən atasının 1945-ci ildə müharibədən qayıtması ailənin yükünü azaltmayıb.

Sevil Qazıyevanın ən böyük arzusu həkim olmaq idi. 1958-ci ildə orta məktəbi bitirən Sevil sənədlərini indiki Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinə versə də, müsabiqədən keçə bilmir. Kəndə qayıtmayan Sevil elə həmin il sənədlərini Bakıdakı 5 nömrəli sənət məktəbinə verir. Burada mütərrib peşəsinin sirlərini öyrənən Sevil Qazıyeva həm də teatr dərnəyində fəaliyyət göstərir. Ehtiyat Əmək Qüvvələrinin Mədəniyyət Evinin üzvü olan Sevil əvvəlcə Süleyman Sani Axundovun "Laçın yuvası" pyesində Pərican, sonra isə Cəfər Cabbarlının "Sevil" pyesində Sevil obrazlarını yüksək səviyyədə canlandıraraq, xüsusi istedad sahibi olduğunu nümayiş etdirə bilir. Sevil Qazıyevanın həmin illərdə mətbuatda dərc olunan şeirləri də bunu sübut edir.

Sov.İKP Mərkəzi Komitəsinin 1959-cu il dekabr plenumu Sevilin həyatında ciddi dəyişikliyə səbəb olur. Mətbuat vasitəsilə plenumun materialları ilə tanış olan mütərrib-tələbə özbək qızı Tursunoy Axunovanın maşında təkbaşına yüz adam qədər pambıq yığdığını öyrənəndə, sürücü mexanik olmağa qərar verir. Sevil bu qərarını rəfiqəsi Diləfruz Ocaqquliyevaya bildirəndə, o da həvəslə sürücü-mexanik olmağa razılaşır. Ertəsi gün Bakı 5 saylı sənət məktəbinin 4 tələbəsi – Sevil Qazıyeva, Məmləkət Tağıyeva, Solmaz Qurbanova və Diləfruz Ocaqquliyeva Azərbaycan LKGİ Mərkəzi Komitəsinin katibi Məsud Əlizadəyə məktub yazıb, ondan Bakı şəhərində qızlar üçün sürücü-mexanik kurslarının açılmasını xahiş edirlər. Sevil Qazıyevanın və rəfiqələrinin bu təklifi respublika rəhbərliyi tərəfindən dəstəkləndiyi üçün bir müddət sonra Binədəki kənd təsərrüfatını mexanikləşdirmə məktəbində sürücü-mexanik hazırlayan kurs açılır. Sevil və rəfiqələri bu kursda sürücü-mexanik peşəsinin sirlərini öyrənməyə başlayırlar.

1960-cı ilin yayında Sevil və rəfiqələrini indiki Beyləqan rayonundakı 5 nömrəli pambıqçılıq sovxozuna göndərirlər. İstehsalat təcrübəsi zamanı Sevil maşınla 97 ton pambıq yığır.

Binədəki kənd təsərrüfatını mexanikləşdirmə məktəbini bitirəndən sonra Sevil Qazıyeva könüllü şəkildə Beyləqan rayonuna işləməyə gedir. 1961-ci ildə Özbəkistanda sovet pambıqçılarının ümumrespublika toplanısında Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində Sevil Qazıyeva da iştirak edir. Sevil Özbəkistanda olarkən məşhur sovet pambıqçısı Tursunoy Axunovanın iş təcrübəsi ilə yaxından tanış olur. O, Daşkənddən qayıtdıqdan sonra Beyləqanda Tursunoy Axunova kimi kompleks-briqada yaradır və həmin briqadaya başçılıq edir.

1962-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun mexanizasiya fakültəsinə daxil olan Sevil Qazıyeva işləyə-işləyə həm də qiyabi təhsil alır. 1962-ci ildə onu Azərbaycan LKGİ-nin XXIII qurultayına nümayəndə seçirlər. Qısa müddət ərzində Azərbaycanın adlı-sanlı pambıqçılarından birinə çevrilən Sevil Qazıyeva 1962-ci ildə öz maşını ilə 190 ton pambıq yığır. Sevilin başçılıq etdiyi briqada həmin il hər hektardan 30 sentner pambıq götürdüyü üçün onu "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni ilə təltif edirlər.

Sevil Qazıyeva 1963-cü ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı seçilir. Deputat seçilməsi Sevilin qayğılarını daha da artırır. O, eyni vaxtda həm başçılıq etdiyi briqadanın işlərinə nəzarət edir, həm də seçicilərinin problemləri ilə məşğul olur. Tələbə-deputat boş vaxtlarında isə imtahanlara hazırlaşır. Bütün imtahanlardan əla qiymətlər aldığı üçün müəllimləri onu əyani şöbənin tələbələrinə nümunə göstərirmişlər.

Sevil traktorçu, pambıqyığan kombaynın mexanik-sürücüsü, Mil düzündəki sovxozlardan birinin traktorçular briqadiri işləmişdir. Onun çağırışı ilə, 600-nəfərdən çox qız mexanizator peşəsini seçmişdir.

Sevil Qazıyeva gənc yaşlarında, faciəli surətdə həlak olmuşdur. Onun işlədiyi traktor yanmış və o, öz həyatı bahasına sahəni yanğından xilas etmişdir. Ölümündən sonra "Sosialist Əməyi Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.

Xatirəsi

1970-ci ildə "Azərbaycanfilm" tərəfindən ona həsr olunmuş "Sevil Qazıyeva" filmi çəkilmişdir.

1970-ci illərin əvvəllərində Bakıda onun monumenti qoyulmuşdur. Monumentin heykəltəraş M. Rzayeva, arxitektoru Ş. Zeynalovdur. 2002-ci ilin yayında monumentin qoyulduğu bağda abadlıq işləri görülən zaman, monumentin özü də rekonstruksiya olunmuşdur. Abidənin hər iki tərəfində orijinal dizaynlı fontanlar quraşdırılmışdır.

İstinadlar

  1. . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.

Mənbə

  • Mil düzündə faciə, ölüm gətirən saçlar, “ağ qızıl” ustasının qara taleyi – HEKAYƏT. lent.az, 05.01.2013.  (azərb.)

Həmçinin bax

sevil, qazıyeva, qazıyeva, sevil, həmzət, qızı, iyun, 1940, sentyabr, 1963, azərbaycan, qadın, mexanizator, sosialist, əməyi, qəhrəmanı, azərbaycan, sovetinin, deputatı, sevil, həmzət, qızı, qazıyevdoğum, tarixi, iyun, 1940doğum, yeri, aşağı, tala, zaqatala, r. Qaziyeva Sevil Hemzet qizi 1 iyun 1940 23 sentyabr 1963 Azerbaycan SSR de ilk qadin mexanizator Sosialist Emeyi Qehremani Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati Sevil QaziyevaSevil Hemzet qizi QaziyevDogum tarixi 1 iyun 1940Dogum yeri Asagi Tala Zaqatala rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 23 sentyabr 1963 23 yasinda Vefat yeri Jdanov Jdanov rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRIAtasi Hemzet QaziyevAnasi Anaxanim QaziyevaMukafatlari Mundericat 1 Heyati 2 Xatiresi 3 Istinadlar 4 Menbe 5 Hemcinin baxHeyati RedakteSevil Qaziyeva 1940 ci il iyun ayinin 1 de Zaqatala rayonunun Tala kendinde anadan olub 2 yasi tamam olmamis atasi Hemzet Qaziyevi esger apariblar Heyat yoldasi muharibeye getdiyi ucun evin butun qaygisi anasi Anaxanim Qaziyevanin uzerine dusub Anasi kolxoz isinde calisdigi ucun Sevil qonsularin umidine qalib Ayaqlarinin birini muharibede itiren atasinin 1945 ci ilde muharibeden qayitmasi ailenin yukunu azaltmayib Sevil Qaziyevanin en boyuk arzusu hekim olmaq idi 1958 ci ilde orta mektebi bitiren Sevil senedlerini indiki Azerbaycan Dovlet Tibb Universitetine verse de musabiqeden kece bilmir Kende qayitmayan Sevil ele hemin il senedlerini Bakidaki 5 nomreli senet mektebine verir Burada muterrib pesesinin sirlerini oyrenen Sevil Qaziyeva hem de teatr derneyinde fealiyyet gosterir Ehtiyat Emek Quvvelerinin Medeniyyet Evinin uzvu olan Sevil evvelce Suleyman Sani Axundovun Lacin yuvasi pyesinde Perican sonra ise Cefer Cabbarlinin Sevil pyesinde Sevil obrazlarini yuksek seviyyede canlandiraraq xususi istedad sahibi oldugunu numayis etdire bilir Sevil Qaziyevanin hemin illerde metbuatda derc olunan seirleri de bunu subut edir Sov IKP Merkezi Komitesinin 1959 cu il dekabr plenumu Sevilin heyatinda ciddi deyisikliye sebeb olur Metbuat vasitesile plenumun materiallari ile tanis olan muterrib telebe ozbek qizi Tursunoy Axunovanin masinda tekbasina yuz adam qeder pambiq yigdigini oyrenende surucu mexanik olmaga qerar verir Sevil bu qerarini refiqesi Dilefruz Ocaqquliyevaya bildirende o da hevesle surucu mexanik olmaga razilasir Ertesi gun Baki 5 sayli senet mektebinin 4 telebesi Sevil Qaziyeva Memleket Tagiyeva Solmaz Qurbanova ve Dilefruz Ocaqquliyeva Azerbaycan LKGI Merkezi Komitesinin katibi Mesud Elizadeye mektub yazib ondan Baki seherinde qizlar ucun surucu mexanik kurslarinin acilmasini xahis edirler Sevil Qaziyevanin ve refiqelerinin bu teklifi respublika rehberliyi terefinden desteklendiyi ucun bir muddet sonra Binedeki kend teserrufatini mexaniklesdirme mektebinde surucu mexanik hazirlayan kurs acilir Sevil ve refiqeleri bu kursda surucu mexanik pesesinin sirlerini oyrenmeye baslayirlar 1960 ci ilin yayinda Sevil ve refiqelerini indiki Beyleqan rayonundaki 5 nomreli pambiqciliq sovxozuna gonderirler Istehsalat tecrubesi zamani Sevil masinla 97 ton pambiq yigir Binedeki kend teserrufatini mexaniklesdirme mektebini bitirenden sonra Sevil Qaziyeva konullu sekilde Beyleqan rayonuna islemeye gedir 1961 ci ilde Ozbekistanda sovet pambiqcilarinin umumrespublika toplanisinda Azerbaycan numayende heyetinin terkibinde Sevil Qaziyeva da istirak edir Sevil Ozbekistanda olarken meshur sovet pambiqcisi Tursunoy Axunovanin is tecrubesi ile yaxindan tanis olur O Daskendden qayitdiqdan sonra Beyleqanda Tursunoy Axunova kimi kompleks briqada yaradir ve hemin briqadaya basciliq edir 1962 ci ilde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunun mexanizasiya fakultesine daxil olan Sevil Qaziyeva isleye isleye hem de qiyabi tehsil alir 1962 ci ilde onu Azerbaycan LKGI nin XXIII qurultayina numayende secirler Qisa muddet erzinde Azerbaycanin adli sanli pambiqcilarindan birine cevrilen Sevil Qaziyeva 1962 ci ilde oz masini ile 190 ton pambiq yigir Sevilin basciliq etdiyi briqada hemin il her hektardan 30 sentner pambiq goturduyu ucun onu Qirmizi Emek Bayragi ordeni ile teltif edirler Sevil Qaziyeva 1963 cu ilde Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati secilir Deputat secilmesi Sevilin qaygilarini daha da artirir O eyni vaxtda hem basciliq etdiyi briqadanin islerine nezaret edir hem de secicilerinin problemleri ile mesgul olur Telebe deputat bos vaxtlarinda ise imtahanlara hazirlasir Butun imtahanlardan ela qiymetler aldigi ucun muellimleri onu eyani sobenin telebelerine numune gosterirmisler Sevil traktorcu pambiqyigan kombaynin mexanik surucusu Mil duzundeki sovxozlardan birinin traktorcular briqadiri islemisdir Onun cagirisi ile 600 neferden cox qiz mexanizator pesesini secmisdir Sevil Qaziyeva genc yaslarinda facieli suretde helak olmusdur Onun islediyi traktor yanmis ve o oz heyati bahasina saheni yangindan xilas etmisdir Olumunden sonra Sosialist Emeyi Qehremani adina layiq gorulmusdur 1 Xatiresi Redakte1970 ci ilde Azerbaycanfilm terefinden ona hesr olunmus Sevil Qaziyeva filmi cekilmisdir 1970 ci illerin evvellerinde Bakida onun monumenti qoyulmusdur 1 Monumentin heykelteras M Rzayeva arxitektoru S Zeynalovdur 1 2002 ci ilin yayinda monumentin qoyuldugu bagda abadliq isleri gorulen zaman monumentin ozu de rekonstruksiya olunmusdur 1 Abidenin her iki terefinde orijinal dizaynli fontanlar qurasdirilmisdir 1 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Sevil Qaziyevanin heykeli 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 18 Menbe RedakteMil duzunde facie olum getiren saclar ag qizil ustasinin qara taleyi HEKAYET lent az 05 01 2013 azerb Hemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Sevil Qaziyeva amp oldid 5742101, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.