fbpx
Wikipedia

Seqnosaurus

Segnosaurus — təxminən 102-86 milyon il əvvəl Late Cretaceous'un indiki cənub-şərq Monqolustanda yaşadığı dövrdə terizinosaurid dinozavrlar arasındakı cinslərdən biri idi. 1970-ci illərdə Qobi səhrasında bir çox itkin, lakin yaxşı qorunan nümunələr aşkar edildi və 1979-cu ildə Segnosaurus galbinensis cins və növlər seçildi. Ümumi adı Segnosaurus "yavaş kərtənkələ" və galbinensis "Galbin" adı Galbin bölgəsinə aiddir. Bu dinozavrın məlum materialına alt çənə, boyunquyruq vertebra, çanaq, çiyin qurşağı və əza sümükləri daxildir. Nümunələrin bir hissəsi toplandığı üçün itdi və ya zədələndi.

?Seqnosaurus
Segnosaurus
Seqnosaurus
Seqnosaurus
Elmi təsnifat
XƏTA
yuxarı takson/parent parametri göstərilməyib
XƏTA
ranqı/rang parametrində taksonun ranqı göstərilməyib
: Seqnosaurus
Elmi adı
Segnosaurus Perle, 1979-cu il

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
PBDB  

Segnosaurus, təxminən 6-7 m (20-23 fut) uzunluğu və təxminən 1,3 t (1.4 qısa ton) olduğu təxmin edilən böyük bədənli terinosaur idi. Bədənin bədəni əyilmiş zaman iki ayağı olardı. Baş çənələrin ucunda bir tumurcuqla kiçik idi, boyun uzun və nazik idi. Dentiküllər alt çənənin qarşısında üzü üstə durur və dişləri, bəzi arxa dişləri, üçüncü kəsici kənarları da əlavə etmişdir. Ön ayaqları möhkəm idi və böyük ayaqları olan üç barmaq və ayaqları dəstəkləyən dörd barmaq var - bunlardan başqa bütün teropodların üç ayaqlı ayaqları var. Çanağın ön hissəsi böyüdülmüş göbək üçün dəstəklənir. Pubic sümüyü geri döndü, yalnız quşlarda və bir-biri ilə ən yaxından əlaqəli olan dinozavrlarda görülən bir xüsusiyyət.

Segnosaurusun yaxınlığını əvvəlcədən başa düşmək çətindi və müvafiq cins sonradan aşkarlandıqda və Segnosauria infraorder olduqda öz teropod ailəsi Segnosauridae əldə etdi. Alternativ təsnifat sxemləri 1990-cı illərdə daha çox qohumları müəyyənləşdirilənə qədər təklif edildi, bu onları tropod kimi təsdiqlədi. Yeni fəsillər Segnosauridae-nin əvvəllər adlandırılan Therizinosauridae ailəsinin gənc sinonim olduğunu göstərdi. Segnosaurus və onun qohumları, qeyri-adi xüsusiyyətləri ilə qeyd edildiyi kimi, yavaş hərəkət edən heyvanlar, əsasən bitki mənşəli heyvanlar hesab olunurdular, digər bir çox teropod qrupları isə yırtıcı idi. Terizinozavrlar yəqin ki, qidaları emal etmək üçün uzun ön ayaqları, uzun boyunları və tumurcuqlarını gözdən keçirərkən və geniş bağırsaqlardan istifadə etdilər. Segnosaurus, yoldaşları Erlikosaurus və Enigmosaurus ilə birlikdə yaşadığı Şireh Formation'dan tanınıb; bu əlaqəli cinslər, ehtimal ki, niş hissələrinə bölünür.

Kəşf tarixi

 
Təbaşir Monqolustan -Yaşlı dinozavr qalığı yerlərində; Segnosaurus C və D sahələri (sağda, Amtgay və Khara-Khutul bölgələri) tərəfindən tapıldı.

Monqolustan qəbilə dinozavrının fosil yerləri; Segnosaurus C və D bölgələri (sağda, Amtgay və Khara-Khutul bölgələri) tərəfindən tapıldı.

1973-cü ildə Cənub-Şərqi Monqolustanın Qobi səhrasında Amtgay bölgəsində Miss Shireh Formation'ı araşdıran ortaq Sovet-Monqol səfərində naməlum dinozavrın qismən bir skeleti olan fosillər aşkar edildi. 1974 ilə 1975 arasında Amtgay və Khara-Xutul bölgələrində daha çox qalıq tapıldı; Skeletlər itkin olsa da, bərpa olunan sümüklər yaxşı qorunub saxlanılır. Ədəbiyyatda sadalanan digər bölgələrə Bayşin-Tsav və Urilbe-Xuduk daxildir. Bu fosillər 1979-cu ildə yeni cins və növ Segnosaurus galbiensis adını verən paleontoloq Altangerel Perle tərəfindən elmi olaraq təsbit edildi.Üstün adı latınca segnis ("yavaş") və Qədim Yunan saurosundan ("kərtənkələ") yaranmışdır. Xüsusi adı Qobi səhrasının Galbin bölgəsinə aiddir.

Holotype nümunəsi, IGM 100/80 (keçmiş CIN Geoloji Monqolustan İnstitutu) tərəfindən Amtgay saytından Monqol Elmlər Akademiyasının nümunə nömrəsi ilə qəbul edilir. Buraya çənə (alt çənə), itkin humerus, tam radius və dirsək sümüyü (alt qol sümükləri), barmağın barmaq sümükləri, ön ayaqlar arasındakı bir alaq (claw sümüyü), demək olar ki, tam pelvis, natamam sağ femur, altı sakral vertebra daxildir. quyruqun ön hissəsindən on kaudal vertebra, quyruqun arxasından on beş, ilkinqastral qabırğaların parçaları və dorsal qabırğalar. Daha iki nümunə nümunə nümunəsi olaraq təyin edildi; Khara Khutul mövqeyindən nümunə IGM 100/82 femur, tibia və fibula (ayaq sümükləri), tarsals və metatarsals, qeyri-ayaq, qabırğa parçaları, tam alt ischis və alt pubis daxil olmaqla beş ayaq sümükləri daxildir. qisimi. IGM 100/83 nümunəsinə sol skapulokorakoid (çiyin qurşağı), radius, ulnanın bir hissəsi, ön ayaq və servikal (boyun) vertebra daxildir. 1980-ci ildə Perle və paleontoloq Rinchen Barsbold Segnosaurusa başqa bir nümunə verdilər; Amtgay saytından IGM 100/81, sol tibia və fibula ehtiva edir.

1983-cü ildə Barsbold GIN 100/87 və 100/88 əlavə nümunələrini sadaladı. Bununla birlikdə, 2010-cu ildə paleontoloq Lindsay E. Zanno Barsboldun məqaləsində IGM 100/82 və IGM 100/83 (1979-cu ildə verilmişdir) paratiplərinə aid ola biləcəyini təklif etdi, çünki Barsboldun rus-ingilis dilindəki tərcüməsində müxtəlif tipoqrafik səhvlər var. Nümunə nömrələrinə gəlincə. Zanno, iş zamanı Segnosaurus ilə əlaqəli bir çox problemin, o cümlədən IGM nümunələrinin, o cümlədən toplanmadan yaranan zərər, holotip elementlərinin itirilməsi, təyin olunmuş elementlərin yanlış müəyyənləşdirilməsi və eyni nümunə nömrəsi olan çox sayda insanın olduğunu qeyd etdi. Zanotun 2010-cu ildə əldə edə biləcəyi holotip elementləri, ciddi şəkildə zədələnmiş ilium, solium qabırğaları zədələnmiş sakrum idi, beləliklə, iliumun qalan hissəsi ilə yaxşı birləşməyən bir sakrum, iti pubik sümük və yuxarı hissələr olan ischium idi. Nümunə sayı IGM 100/82 olan daha çox sümük tapıldı, ancaq Perle'nin tərifində qeyd edilmədi, ancaq bəzi paratip elementlərinin bilinməyən yerləri tapıldı. 1979-cu ildən bəri çox az tətbiq olunan holotip mandiblin yenidən təyin edilməsində Zanno və həmkarları diş taclarının çoxunun toplanmadan sonra zədələndiyini və əksəriyyətinin ipuçlarını itirdiklərini bildirdi. İki hemimandibitdən (alt çənənin yarısı) sağ demək olar ki, tamamdır; Yalnız mandibulyar simfizin ən arxa hissəsi və yuxarı ön hissəsi (məcburi yarıqların qovuşduğu bölgə) itkin düşdü. Sol yarımkəskin parçalanır və əzildiyi üçün ön hissəni sümük yerdəyişməsi ilə qoruyur.

Təsvir

 
Bir insana nisbətdə ölçü

Segnosaurus, təxminən 6–7 m (20–23 fut) və təxminən 1,3 t (1.4 qısa ton) ağırlığında olduğu təxmin edilən böyük bir bədənli bir terizinosaur idi. Segnosaurus tam olaraq bilinmir, lakin bir terizinosaurid olaraq, digər teropodlarla müqayisədə bədənin gövdəsi yuxarıya doğru əyilmiş vəziyyətdə möhkəm olardı. Başı çənələrin ucunda rampotekka (horny tumurcuq) və uzun, incə bir boyun ilə kiçik olardı. Barmaqlar xüsusilə uzun deyildi, ancaq geniş pençələr çəkirdi. Pelvisin ön hissəsi genişlənmiş qarın dəstəyi üçün uyğunlaşdırılmışdır. Terizinozavrların sadə, primitiv lələklərə sahib olduğu məlumdur. Bazal (və ya "ibtidai") nəsil Beipiaosaurus - Sinosauropteryx və Jianchangosaurus-dan sonra bu cür integemlərlə qorunan ikinci məşhur quş olmayan dinozavrın fosilləri buna sübutdur. Terizinozavrların əksəriyyəti natamam məlum olduğu üçün Segnosaurus'u ayırd etmək üçün istifadə edilən anatomik xüsusiyyətlərin qrup arasında nə qədər yayıldığı bilinmir; ekvivalent sümüklər qorunmadığı üçün bir çox nəsil birbaşa müqayisə edilə bilməz.

Diş və çənə quruluşu

Segnosaurusun hərəkət qabiliyyəti daha ağır olan Erlikosaurus ilə müqayisədə aşağı və uzanmış, lakin nisbətən möhkəm və formalı idi. Təxminən tam sağ yarımkürək (yarının yarısı) öndən arxaya qədər 379 mm (14.9 in), ən yüksək nöqtədə 55.5 mm (2.19 in), ən aşağısında isə 24.5 mm (0.96 in) təşkil edir. Döş qişasının ön hissəsinin çox hissəsini təşkil edən diş sümüyü, erkən terizinozavrlara nisbətən mürəkkəb formada idi. Diş daşıyan hissə, demək olar ki, düzbucaqlı idi və yan nöqtənin ön ucunun yuxarı uzunluğu boyunca açıq bir qövslə, digər terizinozavrlarda bilinəndən daha ekstra idi. Diş həkimi ön hissəsi, bu cins üçün unikal bir xüsusiyyət olan, təxminən 30 dərəcəlik bir açı ilə aşağıya doğru kəsildi. Hər hemimandible digəri ilə ifadə edildikdə, Erlikosaurus və Neimongosaurusda olduğu kimi önə doğru yuxarıya doğru geniş bir U şəkilli, dişsiz mandibulyar simfiz meydana gətirirlər. Geniş, dişsiz ön bölgə holotipin sağ ölçüsündə 25,5 mm (1,00 düym) uzanır. Proportional olaraq diş həkimi dişsiz hissəsinin uzunluğu 150.3 mm (5.92 in) olan diş cərgəsinin 20% -ni təşkil edir. Müqayisə üçün, Erlikosaurusun dişsiz bölgəsi diş sıra uzunluğunun təxminən 12% -ni təşkil etdi və Jianchangosaurusda demək olar ki, yox idi. Diş həkisinin hündürlüyü diş cərgəsinin ən uzanan nöqtəsinə doğru azaldı, sonra kəskin şəkildə arxasında duran sümüklə əlaqə qurdu; əksinə, Erlikosaurusdakı diş həkiminin arxa hissəsi tədricən yumşaq bir qövsdə surungulara yaxınlaşdı.

 
Xarici və daxili görünüşlü holotipin sağ yarısı, fərqli rənglərlə işarələnmiş komponent sümükləri; dentary bone (yaşıl) dişləri dartdı.

Segnosaurus termizozozlar arasında fərqlənirdi ki, diş ağrısının ən uc hissəsi dişsiz idi. Dişlər Jianchangosaurusa bənzər bir şəkildə 24 alveol (diş yuvası) əmələ gətirən, lakin Erlikosaurusdan fərqli olan diş həkimi ön hissəsinin üçdə iki hissəsi ilə məhdudlaşdırılmışdır ki, bu da təxminən bütün diş həkimi 31 alveolu daşıyırdı. Segnosaurusun diş çubuğu, bütün əldə edilmiş (və ya "qabaqcıl") terizinozavrlarda olduğu kimi xarici tərəfdən bir rəf ilə qoyulmuşdur. Digər əlaqəli taksilərdən fərqli olaraq, rəf diş həkimin arxa hissəsi ilə məhdudlaşdırılıb və qaldırılan halqanın belə deyildiyini müəyyənləşdirib. Segnosaurus diş həkimi demək olar ki, bərabər ölçülü ön və arxa hissələrə iki yerə bölən beşinci və on dördüncü alveolalar arasında aşağı bir silsilənin olması ilə unikal idi. Məhz bu silsilənin üstündə, diş həkimi, ön hissədə iki yarıya yaxınlaşdığı mandibulyar simfiz ətrafındakı bölgə tərəfindən daha az nizamlanan Jianchangosaurus və Alxasaurusda olduğu kimi bir sıra foramina ilə deşik edildi. Bu sıra birbaşa Erlikosaurusdakı silsilə ilə yan tərəfdə idi. Döngənin daxili tərəfi boyunca gəzən Meckelian yivi, Erlikosaurusa nisbətən daha aşağıya yerləşdirildi və on üçüncü diş mövqeyinə qədər ardıcıl bir dərinliyə sahib oldu, sonra genişləndi. Diş qişasının arxasındakı alt çənə elementləri (splenial, şəkilli, bucaqlı və preartikulyar sümüklər) digər terizinozavrlardan fərqlənmiş, qarmaqarışıq və xətti olmalı və yarımkürənin arxa hissəsinə uzanan və demək olar ki, düzbucaqlı olmuşdur. Surangular uzun və qılınc formalı, bucaqları qanad şəklində, preartikulyar dar və əyri, splenial isə incə və üçbucaq şəklində idi. Xarici mandibulyar fenestra, mandibanın xarici tərəfində açılan bir hissə, Erlikosaurusdan daha böyük idi, çünki yuxarıdan aşağıya doğru dayaq dayaz idi.

 
Frontmost dentary diş, qatlanmış göstərən carinae (LF) və aksesuar denticles (ad)

Seqnosaurusun diş ağrısında ən az dişləri var idi; Hər yarısında 24, yuva sayından, habelə terizinozavrlar arasında tanınan ən böyük dişlərdən müəyyən edilmişdir. Diş dişləri foliodont (yarpaq şəklində) idi və böyüdülmüş, nisbətən hündür, yanların uclarının yuxarı hissəsində bir qədər düzəldilmiş sıxılmış taclar idi. Müqayisə üçün, Erlikosaurusun dişləri daha kiçik, simmetrik və daha sadə idi. Tacların əsasları diş sətri boyunca bir qədər böyüdü və yan tərəflərin sıxılmasının azalmasını əks etdirdi. Tacların və xarici tərəflərin ön səthləri konveks idi, içəriyə baxan tərəflər isə konkav idi. Qalınlaşmış bir silsilə, dişlərin ön və arxa kənarları yaxınlığında zəif yivlərlə bükülmüş tacın yuxarı yarısına yaxın olan daxili tərəfi boyu boyunca qaçdı və demək olar ki, serviks (boyun; tac arasındakı keçid) və kök) dişlərin. Ümumiyyətlə, 18 ön ən çox diş nisbətən homodont (eyni tipli) idi, baxmayaraq ki, ikinci dişin tacı nisbətən daha qısa və daha bükülmüşdü; bu da ilk diş üçün doğrudan da ola bilər, amma saxlanılmamışdır. Sırtdan sonrakı dişlər də nisbi hündürlükdən aşağıya doğru azaldı. Müqayisə üçün, Erlikosaurusun ön dörd-beş diş dişləri tədricən foliodont dişlərinə keçid ilə conidont (konus formalı) idi.

Diş dişləri sıx bir şəkildə yığılmışdı, lakin bir-birinə sıxışdırılmırdı, diş tacları bir-birinə orta uzunluqda yaxınlaşırdı. Denticles (serrations) böyük və bulbul idi, diş uclarına nisbətən bir qədər azalır, 3 mm-ə yaxın 5-6 denticles (0,12 in) olur. Üçüncü-on səkkizinci dişlərdəki tacların daxili səthini üst-üstə salmaq üçün ön carinae (kəsici kənarları) yuxarıya doğru qatlanmışdı, lakin ikinci və ehtimal ki, ilk taclarda belə qıvrımlar yox idi. Dentiküllər diş taclarının ucları ilə təxminən perpendikulyar idi, lakin ön yan qatdakı tac hündürlüyünə paralel və arxa tərəfdəki üçbucaqlı fasad idi. Tacların ön kənarlarını daha geniş pürüz halına gətirən, carinal katlanmaların ön səthlərindən proqnozlaşdırılan bir sıra aksesuar denticles var idi. Arxa kənarları olan carinae də çox dəyişdirilmiş və serviks yaxınlığında bifurcated (ikiyə bölünmüş), burada diş tacından düzəldilmiş və ön kənarındakı qatlanmış karina ilə əlaqə qurmuş və ya yaxınlaşan düzlənmiş üçbucaqlı, qaldırılmış fasit meydana gətirdilər. onların arxasındakı taclar (bu tənzimləmə dişlərin 2-12-də mövcuddur). Bu cür parçalanmış karina digər tretanuran tropodlarından məlumdur, burada travma, boş diş dəyişdirmə və ya genetik amillər səbəb olan anormallıq hesab olunur. Segnosaurusdakı vəziyyət oxşar olsa da, hər iki diş həkiminin dişləri arasında bərabər şəkildə ifadə edildi və anormallıq olmadığı ortaya çıxdı, ancaq diş bazaları arasındakı əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə xidmət etdi.

Segnosaurusun 22-ci və 23-cü diş dişləri digərlərindən xeyli kiçik, demək olar ki, konidont idi və daxili tərəflərində dentikles olan əlavə üçüncü bir karina vardı. Digər ən aşağı diş dişlərinin çoxu zədələnmişdir, buna görə də onların tam xüsusiyyətləri məlum deyildir. 23-cü dişdəki əlavə karina, dişlərin 22-də dişdə tacın bazal tərəfi ilə məhdudlaşdırıldığı zaman tamamilə dişsizləşdirildiyi ortaya çıxdı. Xolotipin sağ dişindəki 14-cü alveol, zahirən patoloji (zədə və ya xəstəlik səbəbiylə) sümük böyüməsi ilə divarlanır, lakin diş hissəsinin həmin hissəsindəki dişlər zədələnmişdir, buna görə dişlərin bunun necə təsir etdiyini müəyyənləşdirmək mümkün deyil. . Sol diş həkimi ayağının eyni bölgəsindəki dişlər üçlü karinae olsa da, bu diş həkimi bu vəziyyətə səbəb ola biləcək bir xarici patoloji göstərişinə sahib deyildir, buna görə də bu xüsusiyyətin bir patologiyanın nəticəsi olduğunu inkar etmək olmaz. Segnosaurus dişlərini iki-üç püskürən tacı əhatə edən çənələrin ön tərəfinə axan dalğalarda əvəz etdi. Tamamən püskürən dişlərin bəziləri, digər terizinozavrlarda görülənlərdən fərqli olaraq, arxa hissələrinin kariyesində köhnəlir. Emaye toxumasının geniş düzensiz olduğu və dişlərin köklərinin demək olar ki, dairəvi olduğu görünür.

 
Həyatın bərpası

Segnosaurusun skapula (çiyin bıçağı) yuxarı hissədə düz idi və skapulokorakoid meydana gətirən korakoid sümüyünə sıçradı. Korakoid çox geniş, konturda düzbucaqlı və ortasında qalın idi. Kütləvi humerusun uzunluğu 560 mm (22 in) idi; demək olar ki, silindrik bir milə və alt qolun radiusu və ulna ilə artikulyasiya üçün yaxşı təyin olunmuş bir kondresiyaya sahib idi. Deltoid əzələsinin humerusun yuxarı ön hissəsinə yapışdırıldığı deltopektoriya qabığı yaxşı inkişaf etmişdir. Humerus digər terizinozavrlardan fərqlənirdi, sigmoid formalı deyil, üst ucunda irəli və genişlənməmişdir. Humerus da ortada genişlənməmiş və entepikondilası yaxşı inkişaf etməmişdir. Bu xüsusiyyətlərin olmaması digər terizinozavrlara nisbətən ornitomimozavrlara və troodontidlərə daha çox bənzəyirdi. Radius da kütləvi idi - humerusun təxminən 60 faizi - düz millə. Ulna radiusdan daha qalın və bir qədər uzun - humerusun təxminən 70 faizi idi və orta ox boyunca bir qədər bükülmüşdü. Əl tridaktil idi (üç barmaqlı). Barmaqların phalanx sümükləri yuxarıdan aşağıya doğru düzləşmiş və yanlarında artikulyar depressiyalar çox inkişaf etməmişdir. Birinci barmağın ilk phalanxları uzun və nazik idi, ikinci barmağın birinci və ikinci phalanxesləri qısa idi. Üçüncü barmağın qeyri-adi olması ikinci phalanxdan bir qədər uzun idi və Segnosaurusun bənzərsiz bir xüsusiyyəti ola bilən yuxarıdan aşağıya qədər düz idi. Bu qeyri-adi, kəskin əyri, çox uclu və yan tərəfdən sıxılmışdı. Qeyri-bərabər olan fleksor tendonlarının bağlandığı alt tüberkül qalın və möhkəm idi.

 
Sol görünüşdə yenidən qurulmuş holotip çanaq və üst görünüşdə metatarsus

Segnosaurusun çanağı möhkəm idi və kəskin şəkildə ön tərəfə yönəldilmiş lobları vardı. Çanaq ön tərəfdə qısaldılmışdı, quş bənzər tropodlar arasında aşkar edilmiş, lakin bütövlükdə theropodlar arasında nadir olan bir xüsusiyyət. Pubik sümük işçi ilə paralel olaraq geri və aşağıya yönəldildi; pubis sümüyünün bu geri istiqamətləndirilməsi opistopopik vəziyyət olaraq bilinir. Bu xüsusiyyət yalnız quşlardan və ən yaxın coelurosaurian qohumlarından məlumdur, digər teropod dinozavrların isə irəli yönəldilmiş pubik sümükləri idi. Pubik sümük uzanmış, yan tərəfə düzülmüş və alt ucunun ön hissəsində ellisoid proyeksiya və ya "çəkmə" var. Çanaq digər terizinozavrlardan fərqlənirdi ki, bu iliumun yuxarı hissəsində aşağı tərəfdə açıq bir aşırım var idi və ischiumun arxa proyeksiya prosesi geniş idi, öndən-arxa uzunluğunun təxminən 50 faizi. obturator prosesi. Pelvisin bəzi xüsusiyyətləri, Nothronychus'un, xüsusən də iskiyanın xüsusiyyətlərinə bənzəyirdi, lakin bu oxşarlıqların digər törəmə terizinosauridlərin xaric edilməsinə ortaq bir əcdadının olması və ya digər qohumlarda itirdikləri üçün bazal xüsusiyyətlərini qoruduqları səbəbi ilə bağlı olmadıqları məlum deyil. . Segnosaurus ischiumu, Nothronychus'dan, demək olar ki, düzbucaqlı bir obturator prosesi və demək olar ki, dairəvi obturator foramenə sahib olması ilə fərqlənirdi. Çanaq, enigmosaurusun dərin obturator prosesi ilə ortasında həmkarı ilə birləşməməsi, istifadə edilməmiş pubik çəkməsi ilə fərqlənirdi və pubic şaftının aşağı hissəsi öndən arxaya qədər geniş olduğundan. Segnosaurus həm Nothronychus, həm də Enigmosaurus'dan dərin bir brevis fossa (quyruqun caudofemoralis brevis əzələsinin meydana gəldiyi bir yiv) və onun yetişdirmə nöqtəsinin yaxşı inkişaf etmiş arxa proyeksiya olmadığından fərqlənirdi.

Dişi düz bir oval kəsiyi ilə idi və uzunluğu 840 mm (33 in) idi. Femurun başı uzun bir "boyun" üzərinə qoyulmuş və alt kondisionerlər yaxşı təyin olunmuşdur. Tibia düz, femurdan bir qədər qısa və oxu boyunca bükülmüşdü. Fibula uzun və alt hissəsinə doğru daraldı. Ayağın metatarsusu qısa, kütləvi və beş sümükdən ibarət idi. Dördü dəstək elementi kimi fəaliyyət göstərmiş və dörd ayaq barmağında kəsilmişdi. Funksional tetradaktil (dörd barmaqlı) ayaqlar, əldə edilmiş terizinozavrlara xas idi; bazal termizozozlar və digər bütün teropodların ilk barmağının qısa olduğu və yerə çatmadığı tridaktil ayaqları vardı. Xarici olaraq, metatarsus, prosauropodlardan nisbətən daha böyük olsa da, sauropodomorfların erkən təkamül dərəcəsi idi. Üst metatarsallardakı epifizlər cinsin fərqli bir xüsusiyyəti olan hipertrofiya (böyüdülmüş) idi. Birinci barmaq digərlərindən qısa, lakin eyni dərəcədə funksional əhəmiyyətə malik idi; ikinci və üçüncü ayaqları eyni uzun idi, dördüncü ən incə idi. Ayaq barmaqlığı möhkəm, kəskin əyri, yan tərəfdə düz və prosauropodlara nisbətən daha uclu idi. Fleksor bağlarının bağlandığı alt tüberkül sağlam idi. Ayaq barmaqlarının güclü sıxılmasının olmaması Segnosaurusu eyni forma ilə Erlikosaurusdan fərqləndirsə də, sıxılma olmaması terizinozavrlar arasında yayılmışdı və buna görə də Segnosaurusa xas deyildi. Servikal vertebra platycoelous idi və böyük, kütləvi sentra (cisimlər) və aşağı sinir qövsləri idi. Sakrum altı, möhkəm əridilmiş vertebradan ibarət idi; bu onurğaların sentra genişlənmiş və nisbətən uzanmış və hər bir santimetr onların enindən bir qədər uzun idi. Buradakı sinir belləri çox uzun deyildi, ancaq iliyanın səviyyəsindən üstün idi. Bədənə ən yaxın olan kaudal (quyruq) vertebra kütləvi, yüksək və bir qədər yan tərəfdən yan-yana sıxılmışdı. Sinir arch kiçik bir sinir kanal ilə aşağı idi. Quyruqun ucuna yaxın olan kaudal vertebra platycoelous idi və qısa, kütləvi sentra idi. Kaudal vertebra və qabırğaların eninə prosesləri möhkəm və uzanırdı.

İstinadlar

  1. Perle, A. (1979). Siskron, C.; Welles, S. P. tərəfindən tərcümə olunub. "Segnosauridae – novoe semeistvo teropod is posdnego mela Mongolii" [Segnosauridae – a new family of Theropoda from the Lower Cretaceous of Mongolia] (PDF). Trudy – Sovmestnaya Sovetsko-Mongol'skaya Paleontologicheskaya Ekspeditsiya (Russian). 8: 45–55. 2012-11-28 tarixində (PDF).
  2. Glut, D. F. (1997). Dinosaurs: The Encyclopedia. Jefferson: McFarland & Co. 806–807. ISBN 978-0-89950-917-4.
  3. Barsbold, R. (1983). Siskron, C.; Welles, S. P. tərəfindən tərcümə olunub. "Khishchnye dinosavry mela Mongoliy" [Carnivorous dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia] (PDF). Transactions of the Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition (Russian). 19: 51–52, 76, 108–109. 2016-03-13 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-09-21.
  4. Zanno, L. E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 507–508, 512–515, 522–524, 527, 533, 538–539. doi:10.1080/14772019.2010.488045.
  5. Barsbold, R.; Perle, A. (1980). "Segnosauria, a new infraorder of carnivorous dinosaurs". Acta Palaeontologica Polonica. 25 (2): 187–195. 2019-09-21 tarixində .
  6. Zanno, L. E.; Tsogtbaatar, K.; Chinzorig, T.; Gates, T. A. (2016). "Specializations of the mandibular anatomy and dentition of Segnosaurus galbinensis (Theropoda: Therizinosauria)". PeerJ. 4. e1885. doi:10.7717/peerj.1885. PMC 4824891. PMID 27069815.
  7. Paul, G.S. (2016). The Princeton Field Guide to Dinosaurs (2). Princeton: Princeton University Press. 162, 166–167. ISBN 978-0-691-16766-4.
  8. Holtz, T. R. Jr. (2012). Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages. New York: Random House. səh. 382. ISBN 978-0-375-82419-7.
  9. Xu, X.; Tang, Z.; Wang, X. (1999). "A therizinosauroid dinosaur with integumentary structures from China". Nature. 399 (6734): 350–354. Bibcode:1999Natur.399..350X. doi:10.1038/20670.
  10. Hendrickx, C.; Hartman, S. A.; Mateus, O. (2015). "An overview on non-avian theropod discoveries and classification". PalArch's Journal of Vertebrate Palaeontology. 12 (1): 27–29. 2018-06-22 tarixində .
  11. Barsbold, R. (1979). "Opisthopubic pelvis in the carnivorous dinosaurs". Nature. 279 (5716): 792–793. Bibcode:1979Natur.279..792B. doi:10.1038/279792a0.

seqnosaurus, segnosaurus, təxminən, milyon, əvvəl, late, cretaceous, indiki, cənub, şərq, monqolustanda, yaşadığı, dövrdə, terizinosaurid, dinozavrlar, arasındakı, cinslərdən, biri, 1970, illərdə, qobi, səhrasında, çox, itkin, lakin, yaxşı, qorunan, nümunələr,. Segnosaurus texminen 102 86 milyon il evvel Late Cretaceous un indiki cenub serq Monqolustanda yasadigi dovrde terizinosaurid dinozavrlar arasindaki cinslerden biri idi 1970 ci illerde Qobi sehrasinda bir cox itkin lakin yaxsi qorunan numuneler askar edildi ve 1979 cu ilde Segnosaurus galbinensis cins ve novler secildi Umumi adi Segnosaurus yavas kertenkele ve galbinensis Galbin adi Galbin bolgesine aiddir Bu dinozavrin melum materialina alt cene boyun ve quyruq vertebra canaq ciyin qursagi ve eza sumukleri daxildir Numunelerin bir hissesi toplandigi ucun itdi ve ya zedelendi SeqnosaurusSegnosaurusSeqnosaurusSeqnosaurusElmi tesnifatXETAyuxari takson parent parametri gosterilmeyibXETA ranqi rang parametrinde taksonun ranqi gosterilmeyib SeqnosaurusElmi adiSegnosaurus Perle 1979 cu ilVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiPBDB 38711Segnosaurus texminen 6 7 m 20 23 fut uzunlugu ve texminen 1 3 t 1 4 qisa ton oldugu texmin edilen boyuk bedenli terinosaur idi Bedenin bedeni eyilmis zaman iki ayagi olardi Bas cenelerin ucunda bir tumurcuqla kicik idi boyun uzun ve nazik idi Dentikuller alt cenenin qarsisinda uzu uste durur ve disleri bezi arxa disleri ucuncu kesici kenarlari da elave etmisdir On ayaqlari mohkem idi ve boyuk ayaqlari olan uc barmaq ve ayaqlari destekleyen dord barmaq var bunlardan basqa butun teropodlarin uc ayaqli ayaqlari var Canagin on hissesi boyudulmus gobek ucun desteklenir Pubic sumuyu geri dondu yalniz quslarda ve bir biri ile en yaxindan elaqeli olan dinozavrlarda gorulen bir xususiyyet Segnosaurusun yaxinligini evvelceden basa dusmek cetindi ve muvafiq cins sonradan askarlandiqda ve Segnosauria infraorder olduqda oz teropod ailesi Segnosauridae elde etdi Alternativ tesnifat sxemleri 1990 ci illerde daha cox qohumlari mueyyenlesdirilene qeder teklif edildi bu onlari tropod kimi tesdiqledi Yeni fesiller Segnosauridae nin evveller adlandirilan Therizinosauridae ailesinin genc sinonim oldugunu gosterdi Segnosaurus ve onun qohumlari qeyri adi xususiyyetleri ile qeyd edildiyi kimi yavas hereket eden heyvanlar esasen bitki menseli heyvanlar hesab olunurdular diger bir cox teropod qruplari ise yirtici idi Terizinozavrlar yeqin ki qidalari emal etmek ucun uzun on ayaqlari uzun boyunlari ve tumurcuqlarini gozden kecirerken ve genis bagirsaqlardan istifade etdiler Segnosaurus yoldaslari Erlikosaurus ve Enigmosaurus ile birlikde yasadigi Sireh Formation dan taninib bu elaqeli cinsler ehtimal ki nis hisselerine bolunur Mundericat 1 Kesf tarixi 2 Tesvir 3 Dis ve cene qurulusu 4 IstinadlarKesf tarixi Redakte Tebasir Monqolustan Yasli dinozavr qaligi yerlerinde Segnosaurus C ve D saheleri sagda Amtgay ve Khara Khutul bolgeleri terefinden tapildi Monqolustan qebile dinozavrinin fosil yerleri Segnosaurus C ve D bolgeleri sagda Amtgay ve Khara Khutul bolgeleri terefinden tapildi 1973 cu ilde Cenub Serqi Monqolustanin Qobi sehrasinda Amtgay bolgesinde Miss Shireh Formation i arasdiran ortaq Sovet Monqol seferinde namelum dinozavrin qismen bir skeleti olan fosiller askar edildi 1974 ile 1975 arasinda Amtgay ve Khara Xutul bolgelerinde daha cox qaliq tapildi Skeletler itkin olsa da berpa olunan sumukler yaxsi qorunub saxlanilir Edebiyyatda sadalanan diger bolgelere Baysin Tsav ve Urilbe Xuduk daxildir Bu fosiller 1979 cu ilde yeni cins ve nov Segnosaurus galbiensis adini veren paleontoloq Altangerel Perle terefinden elmi olaraq tesbit edildi Ustun adi latinca segnis yavas ve Qedim Yunan saurosundan kertenkele yaranmisdir Xususi adi Qobi sehrasinin Galbin bolgesine aiddir 1 2 3 Holotype numunesi IGM 100 80 kecmis CIN Geoloji Monqolustan Institutu terefinden Amtgay saytindan Monqol Elmler Akademiyasinin numune nomresi ile qebul edilir Buraya cene alt cene itkin humerus tam radius ve dirsek sumuyu alt qol sumukleri barmagin barmaq sumukleri on ayaqlar arasindaki bir alaq claw sumuyu demek olar ki tam pelvis natamam sag femur alti sakral vertebra daxildir quyruqun on hissesinden on kaudal vertebra quyruqun arxasindan on bes ilkinqastral qabirgalarin parcalari ve dorsal qabirgalar Daha iki numune numune numunesi olaraq teyin edildi Khara Khutul movqeyinden numune IGM 100 82 femur tibia ve fibula ayaq sumukleri tarsals ve metatarsals qeyri ayaq qabirga parcalari tam alt ischis ve alt pubis daxil olmaqla bes ayaq sumukleri daxildir qisimi IGM 100 83 numunesine sol skapulokorakoid ciyin qursagi radius ulnanin bir hissesi on ayaq ve servikal boyun vertebra daxildir 1 4 1980 ci ilde Perle ve paleontoloq Rinchen Barsbold Segnosaurusa basqa bir numune verdiler Amtgay saytindan IGM 100 81 sol tibia ve fibula ehtiva edir 4 5 1983 cu ilde Barsbold GIN 100 87 ve 100 88 elave numunelerini sadaladi Bununla birlikde 2010 cu ilde paleontoloq Lindsay E Zanno Barsboldun meqalesinde IGM 100 82 ve IGM 100 83 1979 cu ilde verilmisdir paratiplerine aid ola bileceyini teklif etdi cunki Barsboldun rus ingilis dilindeki tercumesinde muxtelif tipoqrafik sehvler var Numune nomrelerine gelince Zanno is zamani Segnosaurus ile elaqeli bir cox problemin o cumleden IGM numunelerinin o cumleden toplanmadan yaranan zerer holotip elementlerinin itirilmesi teyin olunmus elementlerin yanlis mueyyenlesdirilmesi ve eyni numune nomresi olan cox sayda insanin oldugunu qeyd etdi Zanotun 2010 cu ilde elde ede bileceyi holotip elementleri ciddi sekilde zedelenmis ilium solium qabirgalari zedelenmis sakrum idi belelikle iliumun qalan hissesi ile yaxsi birlesmeyen bir sakrum iti pubik sumuk ve yuxari hisseler olan ischium idi Numune sayi IGM 100 82 olan daha cox sumuk tapildi ancaq Perle nin terifinde qeyd edilmedi ancaq bezi paratip elementlerinin bilinmeyen yerleri tapildi 3 4 1979 cu ilden beri cox az tetbiq olunan holotip mandiblin yeniden teyin edilmesinde Zanno ve hemkarlari dis taclarinin coxunun toplanmadan sonra zedelendiyini ve ekseriyyetinin ipuclarini itirdiklerini bildirdi Iki hemimandibitden alt cenenin yarisi sag demek olar ki tamamdir Yalniz mandibulyar simfizin en arxa hissesi ve yuxari on hissesi mecburi yariqlarin qovusdugu bolge itkin dusdu Sol yarimkeskin parcalanir ve ezildiyi ucun on hisseni sumuk yerdeyismesi ile qoruyur 6 Tesvir Redakte Bir insana nisbetde olcu Segnosaurus texminen 6 7 m 20 23 fut ve texminen 1 3 t 1 4 qisa ton agirliginda oldugu texmin edilen boyuk bir bedenli bir terizinosaur idi 6 7 8 Segnosaurus tam olaraq bilinmir lakin bir terizinosaurid olaraq diger teropodlarla muqayisede bedenin govdesi yuxariya dogru eyilmis veziyyetde mohkem olardi Basi cenelerin ucunda rampotekka horny tumurcuq ve uzun ince bir boyun ile kicik olardi Barmaqlar xususile uzun deyildi ancaq genis penceler cekirdi Pelvisin on hissesi genislenmis qarin desteyi ucun uygunlasdirilmisdir 1 6 7 Terizinozavrlarin sade primitiv leleklere sahib oldugu melumdur Bazal ve ya ibtidai nesil Beipiaosaurus Sinosauropteryx ve Jianchangosaurus dan sonra bu cur integemlerle qorunan ikinci meshur qus olmayan dinozavrin fosilleri buna subutdur 9 10 Terizinozavrlarin ekseriyyeti natamam melum oldugu ucun Segnosaurus u ayird etmek ucun istifade edilen anatomik xususiyyetlerin qrup arasinda ne qeder yayildigi bilinmir ekvivalent sumukler qorunmadigi ucun bir cox nesil birbasa muqayise edile bilmez 4 6 Dis ve cene qurulusu RedakteSegnosaurusun hereket qabiliyyeti daha agir olan Erlikosaurus ile muqayisede asagi ve uzanmis lakin nisbeten mohkem ve formali idi Texminen tam sag yarimkurek yarinin yarisi onden arxaya qeder 379 mm 14 9 in en yuksek noqtede 55 5 mm 2 19 in en asagisinda ise 24 5 mm 0 96 in teskil edir Dos qisasinin on hissesinin cox hissesini teskil eden dis sumuyu erken terizinozavrlara nisbeten murekkeb formada idi Dis dasiyan hisse demek olar ki duzbucaqli idi ve yan noqtenin on ucunun yuxari uzunlugu boyunca aciq bir qovsle diger terizinozavrlarda bilinenden daha ekstra idi Dis hekimi on hissesi bu cins ucun unikal bir xususiyyet olan texminen 30 derecelik bir aci ile asagiya dogru kesildi Her hemimandible digeri ile ifade edildikde Erlikosaurus ve Neimongosaurusda oldugu kimi one dogru yuxariya dogru genis bir U sekilli dissiz mandibulyar simfiz meydana getirirler Genis dissiz on bolge holotipin sag olcusunde 25 5 mm 1 00 duym uzanir Proportional olaraq dis hekimi dissiz hissesinin uzunlugu 150 3 mm 5 92 in olan dis cergesinin 20 ni teskil edir Muqayise ucun Erlikosaurusun dissiz bolgesi dis sira uzunlugunun texminen 12 ni teskil etdi ve Jianchangosaurusda demek olar ki yox idi Dis hekisinin hundurluyu dis cergesinin en uzanan noqtesine dogru azaldi sonra keskin sekilde arxasinda duran sumukle elaqe qurdu eksine Erlikosaurusdaki dis hekiminin arxa hissesi tedricen yumsaq bir qovsde surungulara yaxinlasdi 1 6 Xarici ve daxili gorunuslu holotipin sag yarisi ferqli renglerle isarelenmis komponent sumukleri dentary bone yasil disleri dartdi Segnosaurus termizozozlar arasinda ferqlenirdi ki dis agrisinin en uc hissesi dissiz idi Disler Jianchangosaurusa benzer bir sekilde 24 alveol dis yuvasi emele getiren lakin Erlikosaurusdan ferqli olan dis hekimi on hissesinin ucde iki hissesi ile mehdudlasdirilmisdir ki bu da texminen butun dis hekimi 31 alveolu dasiyirdi Segnosaurusun dis cubugu butun elde edilmis ve ya qabaqcil terizinozavrlarda oldugu kimi xarici terefden bir ref ile qoyulmusdur Diger elaqeli taksilerden ferqli olaraq ref dis hekimin arxa hissesi ile mehdudlasdirilib ve qaldirilan halqanin bele deyildiyini mueyyenlesdirib Segnosaurus dis hekimi demek olar ki beraber olculu on ve arxa hisselere iki yere bolen besinci ve on dorduncu alveolalar arasinda asagi bir silsilenin olmasi ile unikal idi Mehz bu silsilenin ustunde dis hekimi on hissede iki yariya yaxinlasdigi mandibulyar simfiz etrafindaki bolge terefinden daha az nizamlanan Jianchangosaurus ve Alxasaurusda oldugu kimi bir sira foramina ile desik edildi Bu sira birbasa Erlikosaurusdaki silsile ile yan terefde idi Dongenin daxili terefi boyunca gezen Meckelian yivi Erlikosaurusa nisbeten daha asagiya yerlesdirildi ve on ucuncu dis movqeyine qeder ardicil bir derinliye sahib oldu sonra genislendi Dis qisasinin arxasindaki alt cene elementleri splenial sekilli bucaqli ve preartikulyar sumukler diger terizinozavrlardan ferqlenmis qarmaqarisiq ve xetti olmali ve yarimkurenin arxa hissesine uzanan ve demek olar ki duzbucaqli olmusdur Surangular uzun ve qilinc formali bucaqlari qanad seklinde preartikulyar dar ve eyri splenial ise ince ve ucbucaq seklinde idi Xarici mandibulyar fenestra mandibanin xarici terefinde acilan bir hisse Erlikosaurusdan daha boyuk idi cunki yuxaridan asagiya dogru dayaq dayaz idi 1 Frontmost dentary dis qatlanmis gosteren carinae LF ve aksesuar denticles ad Seqnosaurusun dis agrisinda en az disleri var idi Her yarisinda 24 yuva sayindan habele terizinozavrlar arasinda taninan en boyuk dislerden mueyyen edilmisdir Dis disleri foliodont yarpaq seklinde idi ve boyudulmus nisbeten hundur yanlarin uclarinin yuxari hissesinde bir qeder duzeldilmis sixilmis taclar idi Muqayise ucun Erlikosaurusun disleri daha kicik simmetrik ve daha sade idi Taclarin esaslari dis setri boyunca bir qeder boyudu ve yan tereflerin sixilmasinin azalmasini eks etdirdi Taclarin ve xarici tereflerin on sethleri konveks idi iceriye baxan terefler ise konkav idi Qalinlasmis bir silsile dislerin on ve arxa kenarlari yaxinliginda zeif yivlerle bukulmus tacin yuxari yarisina yaxin olan daxili terefi boyu boyunca qacdi ve demek olar ki serviks boyun tac arasindaki kecid ve kok dislerin Umumiyyetle 18 on en cox dis nisbeten homodont eyni tipli idi baxmayaraq ki ikinci disin taci nisbeten daha qisa ve daha bukulmusdu bu da ilk dis ucun dogrudan da ola biler amma saxlanilmamisdir Sirtdan sonraki disler de nisbi hundurlukden asagiya dogru azaldi Muqayise ucun Erlikosaurusun on dord bes dis disleri tedricen foliodont dislerine kecid ile conidont konus formali idi 1 6 Dis disleri six bir sekilde yigilmisdi lakin bir birine sixisdirilmirdi dis taclari bir birine orta uzunluqda yaxinlasirdi Denticles serrations boyuk ve bulbul idi dis uclarina nisbeten bir qeder azalir 3 mm e yaxin 5 6 denticles 0 12 in olur Ucuncu on sekkizinci dislerdeki taclarin daxili sethini ust uste salmaq ucun on carinae kesici kenarlari yuxariya dogru qatlanmisdi lakin ikinci ve ehtimal ki ilk taclarda bele qivrimlar yox idi Dentikuller dis taclarinin uclari ile texminen perpendikulyar idi lakin on yan qatdaki tac hundurluyune paralel ve arxa terefdeki ucbucaqli fasad idi Taclarin on kenarlarini daha genis puruz halina getiren carinal katlanmalarin on sethlerinden proqnozlasdirilan bir sira aksesuar denticles var idi Arxa kenarlari olan carinae de cox deyisdirilmis ve serviks yaxinliginda bifurcated ikiye bolunmus burada dis tacindan duzeldilmis ve on kenarindaki qatlanmis karina ile elaqe qurmus ve ya yaxinlasan duzlenmis ucbucaqli qaldirilmis fasit meydana getirdiler onlarin arxasindaki taclar bu tenzimleme dislerin 2 12 de movcuddur Bu cur parcalanmis karina diger tretanuran tropodlarindan melumdur burada travma bos dis deyisdirme ve ya genetik amiller sebeb olan anormalliq hesab olunur Segnosaurusdaki veziyyet oxsar olsa da her iki dis hekiminin disleri arasinda beraber sekilde ifade edildi ve anormalliq olmadigi ortaya cixdi ancaq dis bazalari arasindaki elaqelerin daha da mohkemlenmesine xidmet etdi 6 Segnosaurusun 22 ci ve 23 cu dis disleri digerlerinden xeyli kicik demek olar ki konidont idi ve daxili tereflerinde dentikles olan elave ucuncu bir karina vardi Diger en asagi dis dislerinin coxu zedelenmisdir buna gore de onlarin tam xususiyyetleri melum deyildir 23 cu disdeki elave karina dislerin 22 de disde tacin bazal terefi ile mehdudlasdirildigi zaman tamamile dissizlesdirildiyi ortaya cixdi Xolotipin sag disindeki 14 cu alveol zahiren patoloji zede ve ya xestelik sebebiyle sumuk boyumesi ile divarlanir lakin dis hissesinin hemin hissesindeki disler zedelenmisdir buna gore dislerin bunun nece tesir etdiyini mueyyenlesdirmek mumkun deyil Sol dis hekimi ayaginin eyni bolgesindeki disler uclu karinae olsa da bu dis hekimi bu veziyyete sebeb ola bilecek bir xarici patoloji gosterisine sahib deyildir buna gore de bu xususiyyetin bir patologiyanin neticesi oldugunu inkar etmek olmaz Segnosaurus dislerini iki uc puskuren taci ehate eden cenelerin on terefine axan dalgalarda evez etdi Tamamen puskuren dislerin bezileri diger terizinozavrlarda gorulenlerden ferqli olaraq arxa hisselerinin kariyesinde kohnelir Emaye toxumasinin genis duzensiz oldugu ve dislerin koklerinin demek olar ki dairevi oldugu gorunur 6 Heyatin berpasi Segnosaurusun skapula ciyin bicagi yuxari hissede duz idi ve skapulokorakoid meydana getiren korakoid sumuyune sicradi Korakoid cox genis konturda duzbucaqli ve ortasinda qalin idi Kutlevi humerusun uzunlugu 560 mm 22 in idi demek olar ki silindrik bir mile ve alt qolun radiusu ve ulna ile artikulyasiya ucun yaxsi teyin olunmus bir kondresiyaya sahib idi Deltoid ezelesinin humerusun yuxari on hissesine yapisdirildigi deltopektoriya qabigi yaxsi inkisaf etmisdir 1 Humerus diger terizinozavrlardan ferqlenirdi sigmoid formali deyil ust ucunda ireli ve genislenmemisdir Humerus da ortada genislenmemis ve entepikondilasi yaxsi inkisaf etmemisdir Bu xususiyyetlerin olmamasi diger terizinozavrlara nisbeten ornitomimozavrlara ve troodontidlere daha cox benzeyirdi 4 Radius da kutlevi idi humerusun texminen 60 faizi duz mille Ulna radiusdan daha qalin ve bir qeder uzun humerusun texminen 70 faizi idi ve orta ox boyunca bir qeder bukulmusdu El tridaktil idi uc barmaqli Barmaqlarin phalanx sumukleri yuxaridan asagiya dogru duzlesmis ve yanlarinda artikulyar depressiyalar cox inkisaf etmemisdir Birinci barmagin ilk phalanxlari uzun ve nazik idi ikinci barmagin birinci ve ikinci phalanxesleri qisa idi Ucuncu barmagin qeyri adi olmasi ikinci phalanxdan bir qeder uzun idi ve Segnosaurusun benzersiz bir xususiyyeti ola bilen yuxaridan asagiya qeder duz idi Bu qeyri adi keskin eyri cox uclu ve yan terefden sixilmisdi Qeyri beraber olan fleksor tendonlarinin baglandigi alt tuberkul qalin ve mohkem idi 1 4 5 11 Sol gorunusde yeniden qurulmus holotip canaq ve ust gorunusde metatarsus Segnosaurusun canagi mohkem idi ve keskin sekilde on terefe yoneldilmis loblari vardi Canaq on terefde qisaldilmisdi qus benzer tropodlar arasinda askar edilmis lakin butovlukde theropodlar arasinda nadir olan bir xususiyyet 1 Pubik sumuk isci ile paralel olaraq geri ve asagiya yoneldildi pubis sumuyunun bu geri istiqametlendirilmesi opistopopik veziyyet olaraq bilinir Bu xususiyyet yalniz quslardan ve en yaxin coelurosaurian qohumlarindan melumdur diger teropod dinozavrlarin ise ireli yoneldilmis pubik sumukleri idi 11 11 Pubik sumuk uzanmis yan terefe duzulmus ve alt ucunun on hissesinde ellisoid proyeksiya ve ya cekme var 5 11 Canaq diger terizinozavrlardan ferqlenirdi ki bu iliumun yuxari hissesinde asagi terefde aciq bir asirim var idi ve ischiumun arxa proyeksiya prosesi genis idi onden arxa uzunlugunun texminen 50 faizi obturator prosesi Pelvisin bezi xususiyyetleri Nothronychus un xususen de iskiyanin xususiyyetlerine benzeyirdi lakin bu oxsarliqlarin diger toreme terizinosauridlerin xaric edilmesine ortaq bir ecdadinin olmasi ve ya diger qohumlarda itirdikleri ucun bazal xususiyyetlerini qoruduqlari sebebi ile bagli olmadiqlari melum deyil Segnosaurus ischiumu Nothronychus dan demek olar ki duzbucaqli bir obturator prosesi ve demek olar ki dairevi obturator foramene sahib olmasi ile ferqlenirdi Canaq enigmosaurusun derin obturator prosesi ile ortasinda hemkari ile birlesmemesi istifade edilmemis pubik cekmesi ile ferqlenirdi ve pubic saftinin asagi hissesi onden arxaya qeder genis oldugundan Segnosaurus hem Nothronychus hem de Enigmosaurus dan derin bir brevis fossa quyruqun caudofemoralis brevis ezelesinin meydana geldiyi bir yiv ve onun yetisdirme noqtesinin yaxsi inkisaf etmis arxa proyeksiya olmadigindan ferqlenirdi 4 Disi duz bir oval kesiyi ile idi ve uzunlugu 840 mm 33 in idi Femurun basi uzun bir boyun uzerine qoyulmus ve alt kondisionerler yaxsi teyin olunmusdur Tibia duz femurdan bir qeder qisa ve oxu boyunca bukulmusdu Fibula uzun ve alt hissesine dogru daraldi Ayagin metatarsusu qisa kutlevi ve bes sumukden ibaret idi Dordu destek elementi kimi fealiyyet gostermis ve dord ayaq barmaginda kesilmisdi Funksional tetradaktil dord barmaqli ayaqlar elde edilmis terizinozavrlara xas idi bazal termizozozlar ve diger butun teropodlarin ilk barmaginin qisa oldugu ve yere catmadigi tridaktil ayaqlari vardi Xarici olaraq metatarsus prosauropodlardan nisbeten daha boyuk olsa da sauropodomorflarin erken tekamul derecesi idi Ust metatarsallardaki epifizler cinsin ferqli bir xususiyyeti olan hipertrofiya boyudulmus idi Birinci barmaq digerlerinden qisa lakin eyni derecede funksional ehemiyyete malik idi ikinci ve ucuncu ayaqlari eyni uzun idi dorduncu en ince idi Ayaq barmaqligi mohkem keskin eyri yan terefde duz ve prosauropodlara nisbeten daha uclu idi Fleksor baglarinin baglandigi alt tuberkul saglam idi Ayaq barmaqlarinin guclu sixilmasinin olmamasi Segnosaurusu eyni forma ile Erlikosaurusdan ferqlendirse de sixilma olmamasi terizinozavrlar arasinda yayilmisdi ve buna gore de Segnosaurusa xas deyildi 1 4 5 Servikal vertebra platycoelous idi ve boyuk kutlevi sentra cisimler ve asagi sinir qovsleri idi Sakrum alti mohkem eridilmis vertebradan ibaret idi bu onurgalarin sentra genislenmis ve nisbeten uzanmis ve her bir santimetr onlarin eninden bir qeder uzun idi Buradaki sinir belleri cox uzun deyildi ancaq iliyanin seviyyesinden ustun idi Bedene en yaxin olan kaudal quyruq vertebra kutlevi yuksek ve bir qeder yan terefden yan yana sixilmisdi Sinir arch kicik bir sinir kanal ile asagi idi Quyruqun ucuna yaxin olan kaudal vertebra platycoelous idi ve qisa kutlevi sentra idi Kaudal vertebra ve qabirgalarin enine prosesleri mohkem ve uzanirdi 1 5 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Perle A 1979 Siskron C Welles S P terefinden tercume olunub Segnosauridae novoe semeistvo teropod is posdnego mela Mongolii Segnosauridae a new family of Theropoda from the Lower Cretaceous of Mongolia PDF Trudy Sovmestnaya Sovetsko Mongol skaya Paleontologicheskaya Ekspeditsiya Russian 8 45 55 2012 11 28 tarixinde arxivlesdirilib PDF Glut D F 1997 Dinosaurs The Encyclopedia Jefferson McFarland amp Co 806 807 ISBN 978 0 89950 917 4 1 2 Barsbold R 1983 Siskron C Welles S P terefinden tercume olunub Khishchnye dinosavry mela Mongoliy Carnivorous dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia PDF Transactions of the Joint Soviet Mongolian Paleontological Expedition Russian 19 51 52 76 108 109 2016 03 13 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2019 09 21 1 2 3 4 5 6 7 8 Zanno L E 2010 A taxonomic and phylogenetic re evaluation of Therizinosauria Dinosauria Maniraptora Journal of Systematic Palaeontology 8 4 507 508 512 515 522 524 527 533 538 539 doi 10 1080 14772019 2010 488045 1 2 3 4 5 Barsbold R Perle A 1980 Segnosauria a new infraorder of carnivorous dinosaurs Acta Palaeontologica Polonica 25 2 187 195 2019 09 21 tarixinde arxivlesdirilib 1 2 3 4 5 6 7 8 Zanno L E Tsogtbaatar K Chinzorig T Gates T A 2016 Specializations of the mandibular anatomy and dentition of Segnosaurus galbinensis Theropoda Therizinosauria PeerJ 4 e1885 doi 10 7717 peerj 1885 PMC 4824891 PMID 27069815 1 2 Paul G S 2016 The Princeton Field Guide to Dinosaurs 2 Princeton Princeton University Press 162 166 167 ISBN 978 0 691 16766 4 Holtz T R Jr 2012 Dinosaurs The Most Complete Up to date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages New York Random House seh 382 ISBN 978 0 375 82419 7 Xu X Tang Z Wang X 1999 A therizinosauroid dinosaur with integumentary structures from China Nature 399 6734 350 354 Bibcode 1999Natur 399 350X doi 10 1038 20670 Hendrickx C Hartman S A Mateus O 2015 An overview on non avian theropod discoveries and classification PalArch s Journal of Vertebrate Palaeontology 12 1 27 29 2018 06 22 tarixinde arxivlesdirilib 1 2 3 4 Barsbold R 1979 Opisthopubic pelvis in the carnivorous dinosaurs Nature 279 5716 792 793 Bibcode 1979Natur 279 792B doi 10 1038 279792a0 Menbe https az wikipedia org w index php title Seqnosaurus amp oldid 6092728, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.