Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sentrokaspi Diktaturası (rus. Диктатура Центрокаспия) — 1 avqust 1918-ci ildə Bakı şəhərində daşnaklar və tərəfindən qurulmuş tanınmamış dövlət. Bakı Kommunasını devirən diktatura cəmi 45 gün hakimiyyətdə qalmışdır.
| Tarixi dövlət | |||
| Sentrokaspi Diktaturası | |||
|---|---|---|---|
| Диктатура Центрокаспия | |||
| |||
 | |||
| | |||
| Paytaxt | Bakı | ||
| Dilləri | Azərbaycan dili | ||
| Rəsmi dilləri | rus dili | ||
| İdarəetmə forması | Diktatura | ||
Hökumət
Sentrokaspi Diktaturası 5 nəfər diktatordan ibarət idi. Bakı Kommunasını devirən əsas şəxslər Xəzər donanmasından H.Tuşov (diktatorlardan biri), Peçenkin, M.Tyuşkov, Buşev, Lemley (diktatorlardan biri), Yermakov (diktatorlardan biri), eserlərdən Lev Umanski, Abram Veluns (diktatorlardan biri), menşeviklərdən , M.Sadovski, daşnaklardan A.Arakelyan və S.Məlik-Elçiyan idi.
Britaniya dəstəyi
Lionel Denstervil tərəfindən göndərilən polkovnik C.B.Stokes başçılığında ilk 44 nəfərlik hərbi hissə avqustun 4-ü Bakıya çıxdı. Həmin gün bir alman diplomatik missiyası "Kursk" gəmisində Həştərxandan Bakıya gəldi və "Türk qərargahı"nın yerini soruşdu. Lakin şəhər hələ türklərin əlində deyildi. Bundan şübhələnən diktatura missiyanı həbs etdi. Sonrakı hərbi hissə polkovnik R.Keyworth başçılığında gəlib Bakıya çatdı. Diktatura bu qədər az əsgərin gəlməsini xoş qarşılamamışdı. Bunu Daşnaksütun nümayəndəsi doktor Aratyan vasitəsilə Denstervilə çatdırmışdılar. Diktatura "Kursk" və "Abo" gəmilərini britaniyalıların ixtiyarına vermişdi. Lionel Denstervil özü isə "Prezident Krüger" gəmisi ilə Serbiya bayrağı altında Bakıya yol almışdı. Diktatura isə şəhərdə hakimiyyəti ələ ala bilməmişdi. 15 avqust 1918-ci ildə polkovnik R.Keyworth şəhərdə özbaşınalıq olduğunu, əsgərlərin istədiyi vaxt hərbi hissəni tərk edib şəhərə getdiyini, sanitar vəziyyətin acınacaqlı halda olmasını, aclığın başladığını yazırdı. Denstervil özü artıq 17 avqustda Bakıda idi. Erməni polkovnik Avetisyanı Muğan Müvəqqəti Hərbi Diktaturasına köməyə göndərərək əsas gücü özü əlinə aldı. Diktatorlar özləri ancaq ofisdə otururdular və cəbhə xəttinə getmirdilər.
Bakının ələ keçirilməsi
14 sentyabrda Qafqaz İslam Ordusunun yekun hücumlarından sonra, britaniyalılar Bakıda qalmağın mümkün olmaması haqqında mərkəzə məlumat vermişdilər. Diktatorlar Lemley və Sadovski Denstervilə geri qayıtmaq əmri versə də Britaniya ordusu çoxdan şəhəri tərk etmək qərarına gəlmişdi. 1918-ci il 15 sentyabr tarixində Bakı döyüşü nəticəsində Sentrokaspi Diktaturası məğlub olmuş və Bakı şəhəri Azərbaycan Demokratik Respublikasının nəzarəti altına keçmişdir.
İstinadlar
- Cəmil Həsənli - Али Мардан-бек Топчибашев: Жизнь за идею - 2014, Moskva,
- Cəmil Həsənli - РУССКАЯ РЕВОЛЮЦИЯ И АЗЕРБАЙДЖАН - 2011, Moskva, Издательство «Флинта»
- Lionel Denstervil - "", 1920, səh 228.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sentrokaspi Diktaturasi rus Diktatura Centrokaspiya 1 avqust 1918 ci ilde Baki seherinde dasnaklar ve terefinden qurulmus taninmamis dovlet Baki Kommunasini deviren diktatura cemi 45 gun hakimiyyetde qalmisdir Tarixi dovletSentrokaspi DiktaturasiDiktatura CentrokaspiyaBayraq 1918 1918Paytaxt BakiDilleri Azerbaycan diliResmi dilleri rus diliIdareetme formasi DiktaturaHokumetSentrokaspi Diktaturasi 5 nefer diktatordan ibaret idi Baki Kommunasini deviren esas sexsler Xezer donanmasindan H Tusov diktatorlardan biri Pecenkin M Tyuskov Busev Lemley diktatorlardan biri Yermakov diktatorlardan biri eserlerden Lev Umanski Abram Veluns diktatorlardan biri menseviklerden M Sadovski dasnaklardan A Arakelyan ve S Melik Elciyan idi Britaniya desteyiLionel Denstervil terefinden gonderilen polkovnik C B Stokes basciliginda ilk 44 neferlik herbi hisse avqustun 4 u Bakiya cixdi Hemin gun bir alman diplomatik missiyasi Kursk gemisinde Hesterxandan Bakiya geldi ve Turk qerargahi nin yerini sorusdu Lakin seher hele turklerin elinde deyildi Bundan subhelenen diktatura missiyani hebs etdi Sonraki herbi hisse polkovnik R Keyworth basciliginda gelib Bakiya catdi Diktatura bu qeder az esgerin gelmesini xos qarsilamamisdi Bunu Dasnaksutun numayendesi doktor Aratyan vasitesile Denstervile catdirmisdilar Diktatura Kursk ve Abo gemilerini britaniyalilarin ixtiyarina vermisdi Lionel Denstervil ozu ise Prezident Kruger gemisi ile Serbiya bayragi altinda Bakiya yol almisdi Diktatura ise seherde hakimiyyeti ele ala bilmemisdi 15 avqust 1918 ci ilde polkovnik R Keyworth seherde ozbasinaliq oldugunu esgerlerin istediyi vaxt herbi hisseni terk edib sehere getdiyini sanitar veziyyetin acinacaqli halda olmasini acligin basladigini yazirdi Denstervil ozu artiq 17 avqustda Bakida idi Ermeni polkovnik Avetisyani Mugan Muveqqeti Herbi Diktaturasina komeye gondererek esas gucu ozu eline aldi Diktatorlar ozleri ancaq ofisde otururdular ve cebhe xettine getmirdiler Bakinin ele kecirilmesi14 sentyabrda Qafqaz Islam Ordusunun yekun hucumlarindan sonra britaniyalilar Bakida qalmagin mumkun olmamasi haqqinda merkeze melumat vermisdiler Diktatorlar Lemley ve Sadovski Denstervile geri qayitmaq emri verse de Britaniya ordusu coxdan seheri terk etmek qerarina gelmisdi 1918 ci il 15 sentyabr tarixinde Baki doyusu neticesinde Sentrokaspi Diktaturasi meglub olmus ve Baki seheri Azerbaycan Demokratik Respublikasinin nezareti altina kecmisdir IstinadlarCemil Hesenli Ali Mardan bek Topchibashev Zhizn za ideyu 2014 Moskva ISBN 978 5 9765 1757 8 Cemil Hesenli RUSSKAYa REVOLYuCIYa I AZERBAJDZhAN 2011 Moskva Izdatelstvo Flinta Lionel Denstervil 1920 seh 228 Xarici kecidler