fbpx
Wikipedia

Sarı qırxayaqlar

Sarı qırxayaqlar dəstəsi (lat. Julida)-Buğumayaqlılar tipinin İkicütayaqlılar sinfinə aid olan dəstə

Sarı qırxayaqlar
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Sarı qırxayaqlar
Beynəlxalq elmi adı

Xarici quruluşu

Sarı qırxayaqlar dəstəsini silindrik bədən forması və sayı 30-dan artıq olan çoxlu miqdarda silindrik seqmentlər səciyyələndirir. Bəzi torpaq sarı qırxayaqların daha nazik bədəni olur (diametri 1 mm), onlar kordur, zəif piqmentləşmişlər, zəhər vəzilərinin xal şəkilli dəlikləri aydın nəzərə çarpır. Məsələn, nazik sarı qırxayaqlar fəsiləsinin (Blaniulidae) nümayəndələri belədir. Əsl sarı qırxayaqların (Julidae) bədəni naziklərdəkindən daha az dartılmışdır və onlarda adətən gözlər olur.

Həyat tərzi

Sarı qırxayaqlar ikicütayaqlıların ən zəngin və çox yayılmış dəstəsini təmsil edirlər. Əsl sarı qırxayaqlar fəsiləsinin növləri (22 növ) daha zəngindir. Lənkəran zonasının qarışıq meşələrində onlardan Amblyiulus continentalis All. üstünlük təşkil edir. Alçaq dağlıq zonasının dağ-meşə sarıtorpaqlarında bunların sayı 1 m² 65 fərd təşkil edir. A.continentalis yalnız meşə örlüyü altında rast gəlinir, meşə döşənəyində, torpağın üst onsantimetrlik təbəqəsində, çürümüş ağacda yaşayır. Bir neçə il ərzində ömür sürür. Onlarda yaz və payız fəallıq zirvəsi və yay-qış diapauzaları ilə aydın mövsümi ritm müşahidə edilir. A.cjntinentalis-dən fərqli olaraq, Ommotoiulus caspius Lohm. subdominant növü meşələrdə, xam çöl sahələrində, çay və limon plantasiyalarında rast gəlinir. Bütün il ərzində fəal qidalanır. Miqdar səviyyəsi A.continentalis-dən aşağı olsa da, bitki qalıqlarının parçalanmasında onun əhəmiyyətini daha uzun qidalanma dövrü artırır. Hər iki növün fəaliyyəti nəticəsində Lənkəranın alçaq dağlıq zonasındakı meşələrdə olan bütün xəzəllər, demək olar ki, parçalanır. Böyük Qafqazın dağ-meşə qonur və dağ-meşə qəhvəyi torpaqlı qarışıq meşələrində Megaphyllum brachyurum Att. üstünlük təşkil edir. Kiçik Qafqazın alp çəmənlikləri altındakı dağ-çəmən sıx çimli torpaqlı yamaclarında bitki qalıqlarının əsas parçalayıcısı olan Anuroleptophyllum caucasicum Att., sayı 1 m² fərddir. Mühitin əlverişsiz hidrotermik şəraiti ilə bağlı olaraq cəmi 4 ay çəkən fəallıq dövrü ərzində onlar 56 q/m²-ə qədər xəzəl parçalamağa qabildirlər ki, bu da il ərzində torpaqda çürüyən bütün xəzəlin təxminən yarısını təşkil edir. Kiçik Qafqazın alçaq dağlıq zonasındakı mədəniləşmiş şabalıdı (boz-qəhvəyi) torpaqlar üçün (yonca, dənli bitkilər) sarı qırxayaqlardan Brachyiulus lusitanus Verh. səciyyəvidir. Azərbaycanda sarı qırxayaqlar 24 növlə təmsil olunmuşlar.

Yayılması

Azərbaycanda Lənkəran, Kiçik QafqazBöyük Qafqaz bölgələrində yayılmışdır.

Təsnifatı

  • Amblyiulus continentalis All.
  • Anuroleptophyllum caucasicum Att.
  • Ommotoiulus caspius Lohm.
  • Megaphyllum brachyurum Att.
  • Brachyiulus lusitanus Verh.

Şəkillər

İstinadlar

  1. [(unknown) Integrated Taxonomic Information System] (ing.). 1999.
  2. Shear W. A. [(unknown) Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844]. // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness / red. Z. Zhang 2011. C. , burax. . S. . ISBN
  3. Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004

Ədəbiyyat

  • Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004

Xarici keçidlər

  • Order Julida
  • Julida

Həmçinin bax

sarı, qırxayaqlar, dəstəsi, julida, buğumayaqlılar, tipinin, ikicütayaqlılar, sinfinə, olan, dəstəelmi, təsnifatxəta, parent, rang, parametrlərini, doldurmaq, lazımdır, beynəlxalq, elmi, adıjulida, brandt, 1833, şəkilaxtarışıitis, 154418ncbi, 41448eol, 6453fw,. Sari qirxayaqlar destesi lat Julida Bugumayaqlilar tipinin Ikicutayaqlilar sinfine aid olan desteSari qirxayaqlarElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Sari qirxayaqlarBeynelxalq elmi adiJulida Brandt 1833 1 2 SekilaxtarisiITIS 154418NCBI 41448EOL 6453FW 281808 Mundericat 1 Xarici qurulusu 2 Heyat terzi 3 Yayilmasi 4 Tesnifati 5 Sekiller 6 Istinadlar 7 Edebiyyat 8 Xarici kecidler 9 Hemcinin baxXarici qurulusu RedakteSari qirxayaqlar destesini silindrik beden formasi ve sayi 30 dan artiq olan coxlu miqdarda silindrik seqmentler seciyyelendirir Bezi torpaq sari qirxayaqlarin daha nazik bedeni olur diametri 1 mm onlar kordur zeif piqmentlesmisler zeher vezilerinin xal sekilli delikleri aydin nezere carpir Meselen nazik sari qirxayaqlar fesilesinin Blaniulidae numayendeleri beledir Esl sari qirxayaqlarin Julidae bedeni naziklerdekinden daha az dartilmisdir ve onlarda adeten gozler olur 3 Heyat terzi RedakteSari qirxayaqlar ikicutayaqlilarin en zengin ve cox yayilmis destesini temsil edirler Esl sari qirxayaqlar fesilesinin novleri 22 nov daha zengindir Lenkeran zonasinin qarisiq meselerinde onlardan Amblyiulus continentalis All ustunluk teskil edir Alcaq dagliq zonasinin dag mese saritorpaqlarinda bunlarin sayi 1 m 65 ferd teskil edir A continentalis yalniz mese orluyu altinda rast gelinir mese doseneyinde torpagin ust onsantimetrlik tebeqesinde curumus agacda yasayir Bir nece il erzinde omur surur Onlarda yaz ve payiz fealliq zirvesi ve yay qis diapauzalari ile aydin movsumi ritm musahide edilir A cjntinentalis den ferqli olaraq Ommotoiulus caspius Lohm subdominant novu meselerde xam col sahelerinde cay ve limon plantasiyalarinda rast gelinir Butun il erzinde feal qidalanir Miqdar seviyyesi A continentalis den asagi olsa da bitki qaliqlarinin parcalanmasinda onun ehemiyyetini daha uzun qidalanma dovru artirir Her iki novun fealiyyeti neticesinde Lenkeranin alcaq dagliq zonasindaki meselerde olan butun xezeller demek olar ki parcalanir Boyuk Qafqazin dag mese qonur ve dag mese qehveyi torpaqli qarisiq meselerinde Megaphyllum brachyurum Att ustunluk teskil edir Kicik Qafqazin alp cemenlikleri altindaki dag cemen six cimli torpaqli yamaclarinda bitki qaliqlarinin esas parcalayicisi olan Anuroleptophyllum caucasicum Att sayi 1 m ferddir Muhitin elverissiz hidrotermik seraiti ile bagli olaraq cemi 4 ay ceken fealliq dovru erzinde onlar 56 q m e qeder xezel parcalamaga qabildirler ki bu da il erzinde torpaqda curuyen butun xezelin texminen yarisini teskil edir Kicik Qafqazin alcaq dagliq zonasindaki medenilesmis sabalidi boz qehveyi torpaqlar ucun yonca denli bitkiler sari qirxayaqlardan Brachyiulus lusitanus Verh seciyyevidir Azerbaycanda sari qirxayaqlar 24 novle temsil olunmuslar 3 Yayilmasi RedakteAzerbaycanda Lenkeran Kicik Qafqaz ve Boyuk Qafqaz bolgelerinde yayilmisdir 3 Tesnifati RedakteAmblyiulus continentalis All Anuroleptophyllum caucasicum Att Ommotoiulus caspius Lohm Megaphyllum brachyurum Att Brachyiulus lusitanus Verh Sekiller RedakteSari qirxayaqlar destesi Istinadlar Redakte unknown Integrated Taxonomic Information System ing 1999 Shear W A unknown Class Diplopoda de Blainville in Gervais 1844 Animal Biodiversity An Outline of Higher level Classification and Survey of Taxonomic Richness red Z Zhang 2011 C burax S ISBN 1 2 3 Azerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Edebiyyat RedakteAzerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Xarici kecidler RedakteOrder Julida JulidaHemcinin bax Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Sari qirxayaqlar amp oldid 6813818, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.