41 17 39 şm e 36 19 57 ş u H G Y O Vikipediya azad ensiklopediya Samsun qalasıSamsun qalasından qalan tək şəkil ümumi mə

41 17 39 sm e 36 19 57 s u H G Y O Vikipediya azad ensiklopediya Samsun qalasiSamsun qalasindan qalan tek sekil Umumi melumatlarOlke TurkiyeKoordinatlar 41 17 39 sm e 36 19 57 s u H G Y O Vikianbarda elaqeli mediafayllar Samsun qalasi bugunku Samsun seherinin esasini teskil eden ve 1092 ci ilde Danismendliler terefinden tikilmis qesrdir Qalanin serhedleri indiki Saathane meydanindan qapali bazara deniz sahilinde Ziraat Banki Xususi Emeliyyat Merkezinin yerlesdiyi eraziden Boyuk Mescidin yerlesdiyi eraziye qeder uzanirdi Qalanin qerb qapisi serq qapisi ve sahile acilan Kumkapi adlanan uc qapisi var idi Bu darvazalar iri ve hundur hazirlanmis qalin taxtalari tokme demir lovheler ve mismarlarla ortulmusdu Qerb qapisi bu gun Namik Kamal kucesinin sonundaki Kale Mescidinin yerlesdiyi yerde idi O zaman Kalekapi mescidi adlanan bina seher divarlarinin duz yaninda yerlesirdi Serq qapisi ise ustu ortulu bazarin qapisinin yaninda idi Kumkapi bu gun Osmanli Bankinin oldugu yer idi Her qapinin uzerinde kitabeler var idi Kumkapi uzerindeki kitabenin gunumuze qeder gelib catan fotosekili arasdirildiqda kitabenin uzerinde asagidakilarin yazildigi anlasilir Qazilerin ve mucahidlerin sahi kafir ve musriklerin dusmeni Beyazid xanin oglu Boyuk Sultan Mehmedin dovrunde 813 cu ilde serkerde Timurtas beye Allah onun dovletini daimi etsin Frank qesrinin dagidilmasi Allah onu yandirdiqdan sonra boyuk emri verilir Kim o qesri tikmeye icaze verse ve sey gosterse Allahin melekleri ve insanlarin lenetine ducar olsun Qalanin icerisinde yuzlerle ev dukkan iki kicik mescid ve bir boyuk mescid var idi Bu mescid Selcuqlu serkerdelerinden Hizir bey terefinden tikilib ve indiki Boyuk Mescidin yerlesdiyi erazide yerlesirdi Iki kicik mescidden biri Osmanli Bankinin qarsisindaki Haci Xelil mescidi digeri ise ustu ortulu bazarin yuxari qapisi ile uzbeuz yerlesirdi Boyuk Samsun yangini zamani yanan mescidin yerine iki minareli boyuk mescid tikilib Qala divarlarinin hundurluyu deniz terefde sekkiz metr quruya baxan terefde ise alti metr idi Denize baxan divarlar Qara denizin siddetli dalgalarina tab getirmek ucun her on iki addimdan bir tikilen cixintilarla mohkemlendirilmisdi Ovliya Celebi 1640 ci ilde Samsuna seferi zamani yazdigi qeydlerde Samsun qalasindan da behs etmisdir Bu qeydlerle yaradilan Seyahetnamede qala cevresi 5000 addim 70 qullesi 2000 doyus divari ve qapisi ile denizde mohtesem bir tikili idi kimi tesvir edilmisdir 1648 ci ilde eserini yazmaga baslayan Katib Celebi mescidi hamami ve kicik bazari olan qalanin berbad veziyyetde oldugunu yazir 1668 ci ilde Simali Anadoluda merkezi Samsun Ladik golunde olan 8 0 bal gucunde zelzelede Samsun qalasinin divarlari ve qulleleri zedelenmis tikilinin bezi hisseleri dagilmisdir Samsun qalasi zaman zaman temir edilse de 1869 cu il Boyuk Samsun Yanginina qeder mohkem dayanmisdi Yangindan sonra seherin yeniden qurulmasina cehdler edilib Isvecre esilli bir fransiz muhendis devet edildi ve bugunku Samsun seherinin inkisaf planlari edildi Bu plan cercivesinde qalanin quru terefde olan divarlari sokuldu Plana gore 15 000 m sahe elde edilecekdi Bu erazinin her m ni 50 qepiye satmaqla 60 000 qepik elde edileceyi hesablanmisdi Yene deniz divarlarinin ve cebbexanani xaricindeki divarlari sokerek elde edilecek 15 000 m dasin seherin yeniden qurulmasi nda istifade oluna bileceyi dusunulurdu Yanginda evlerini ve dukanlarini itiren insanlara satilacaq qala zibil daslarinin qiymeti m ucun 30 qepik mueyyen edilib Bu temir plani ile Anadoluda deniz sahilinde tikilmis yegane qala aradan qaldirildi Lakin qala yerinde dusmen gemilerine qarsi kicik bir esger destesi saxlanilmaga davam edirdi Ikinci Mesrutiyyet dovrunde Herb Nazirliyi Samsun qalasi kimi kohne xarabaliqlarin goturulmesine qerar vermis ve bu qerari Sultan V Mehmed de tesdiq etmisdir Qala erazisinin torpaqlari sonradan Herbi Nazirliye verildi Sonradan Kaleyeri adlanan bu erazi Maliyye Nazirliyinin tabeliyine kecmis paylanaraq herrac yolu ile satilib 2008 ci ilin yanvar ayinda Samsun Boyukseher Belediyyesinin Boyuk Cami etrafinda apardigi isler zamani qalanin sokulmemis divarlari uze cixarildi Divarlar muhafizeye goturulur ve etrafinda qalanin tarixine dair melumat lovheleri qurasdirilir 2015 ci ilde Saathane Meydaninda aparilan qazintilar zamani qalaya aid oldugu dusunulen divarlar uze cixarilib Qalereya span Qalanin serhedlerini gosteren 1856 ci il xeritesi Cumhuriyyet meydaninin bu gun oldugu yerden 1870 ci ilde cekilmis fotosekil Samsun qalasinin denizkenari divarlari aydin gorunur Samsun qalasinin 2009 cu ilde askar edilen divarlari Samsun qalasinin 2009 cu ilde askar edilen divarlari ucun Samsun Boyukseher Belediyyesi terefinden hazirlanmis melumat lovhesi Istinadlar span Istanbul Universitesi Istanbul Universitesi Kutuphane ve Dokumantasyon Daire Baskanligi nin arsivinde Samsun Kalesi 90764 10 numarasiyla kayitlidir Turkceye ceviren Yard Doc Dr Recep GUN OMU Ilahiyat Fakultesi Evliya Celebi Seyahatnamesi 2 Cilt ISBN 9781316347850 https archive org details earthquakesinmed0000ambr bare url missing title Arxivlenmis suret 2 aprel 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 iyun 2025 Kateqoriyalar Elifba sirasina gore tikililerTurkiye qesrleriSamsun iliGizli kateqoriya Kartographer uzantisindan istifade eden sehifeler