Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Səddam Hüseyn (ərəb. صدام حسين عبد المجيد التكريتي), Səddam Hüseyn Əbdülməcid ət-Tikriti; (28 aprel 1937[…], Əl-Аudcа, Səlahəddin mühafəzəsi, İraq krallığı[d] – 30 dekabr 2006[…], Kazımiyyə[d], Bağdad) — İraq dövlət və siyasi xadimi, İraqın 5-ci prezidenti (1979–2003), 11-ci və 15-ci baş naziri (1979–1991 və 1994–2003), 1979-cu ildən Bəəs partiyasının İraq bölməsinin rəhbəri və İnqilabi komandanlıq şurasının sədri (1968–1979-cu illərdə sədr müavini), marşal (1979).
| Səddam Hüseyn | |
|---|---|
| ərəb. صدام حسين عبد المجيد التكريتي | |
 | |
 | |
| 16 iyul 1979 – 9 aprel 2003 | |
| Əvvəlki | Əhməd Həsən əl-Bəkr |
| Sonrakı | Cəlal Talabani |
 | |
| 30 may 1994 – 9 aprel 2003 | |
| Əvvəlki | Əhməd Hüseyn əs-Samarrayi |
| Sonrakı | İbrahim əl-Cəfəri (2005-dən) |
| |
| 16 iyul 1979 – 23 mart 1991 | |
| Əvvəlki | Əhməd Həsən əl-Bəkr |
| Sonrakı | Sədun Həmmadi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 28 aprel 1937[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 30 dekabr 2006[…](69 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | Edam olunub |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | Bəəs (1957-dən) |
| Təhsili | 1) Qahirə Universiteti 2) "Müntəziriyə" Universiteti |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi qulluqçu, yazıçı, roman yazıçısı |
| Atası | Hüseyn ət-Tikriti |
| Anası | Səbha Tulfa |
| Həyat yoldaşları | 1) Sacidə Talfa 2) Samirə Şahbəndər 3) Nidal əl-Həmdani 4) Vəfa əl-Molla əl-Huveyş |
| Uşaqları | 1-ci evlilikdən: oğlanları: Udey, Qusey qızları: Rağad, Rəna, Hala 2-ci evlilikdən: oğlu: Əli |
| Dini | İslam |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | |
| Rütbəsi | marşal |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1980-ci ildə onun rəhbərliyi altında İraqın İrana qarşı başlatdığı müharibə və 1991-ci ildə Küveyti işğal etməsindən sonra İraqın neft ixracına tətbiq edilən BMT embarqosu və ABŞ tərəfindən Küveytin azad edilməsi üçün həyata keçirilən "Səhrada tufan" əməliyyatı İraqın 1970-ci illərdə nail olduğu iqtisadi dirçəlişin nəticələrini heçə endirdi.
2003-cü ildə ABŞ və Böyük Britaniyanın rəhbərliyi altındakı çoxmillətli koalisiya qoşunlarının İraqı işğal etməsi nəticəsində hakimiyyətdən devrilmiş, həmin il dekabrın 13 — də Tikritdə həbs olunmuş və İraq məhkəməsinin 2006-cı il 5 noyabr tarixli qərarı ilə ölümə məhkum edilmişdir.2006-cı il dekabrın 30-da İraq Ali Məhkəməsinin qərarına əsasən insanlıq suçundan asılaraq edam edilmişdir.
Həyatı
Uşaqlıq illəri
28 aprel 1937-ci ildə İraqın Tikrit şəhərindən 13 kilometr uzaqlıqda yerləşən Əl-Audca kəndində kasıb bir ailədə anadan oldu. Atası Səddam Hüseyn dünyaya gəlməmişdən əvvəl öldü. Anası ona ərəbcə "müqavimətçi" mənasını verən Səddam adını verdi.
Gənclik illəri
Maddi sıxıntılar səbəbi ilə anası Səddam doğulandan sonra onu Dəclə çayının sahilində yerləşən Tikrit şəhərində yaşayan dayısı Hayrallahın yanına göndərdi. Səddam həyatının dörd ilini dayısı Hayrallahın yanında keçirdi. Dayısı 1941-ci ildə İraqdakı Britaniya əsarətinə qarşı keçirilən üsyana qoşuldu. Dayısı Britaniya tərəfindən qarşısı alınan bu üsyana qatıldığına görə vəzifəsindən çıxarılıb həbs edildi. Sonradan anasının yanına qayıdan Səddam qısa müddət sonra dayısının yanına geri qayıtdı.
1956-cı ildə dayısının təşviqi ilə hərbi akademiyaya qəbul olmaq üçün imtahan verdi. Amma qəbul imtahanında uğursuz oldu. 1957-ci ildə Bəəs partiyasına qoşuldu. 1959-cu ildə Bəəs üzvlərinin İraq prezidenti Əbdülkərim Qasıma qarşı hazırladığı uğursuz sui-qəsdə qatıldı. Burada yaralandı və Suriyaya oradan da Misirə qaçdı. Sürgündə olduğu vaxtda Qahirə universitetinin hüquq fakültəsində təhsil almağa başladı (1962–63).
1963-cü ildə dayısın qızı Səcidə Talfah ilə evləndi. Bu evliliyindən Rəna, Raqad, Hala adlı üç qızı və Uday, Kusay adlı iki oğlu dünyaya gəldi. Daha sonra iki dəfə evlənən Səddam Hüseyinin Əli adlı bir oğlu da vardır.
Ölkəsinə qayıtdığı ildə Əbdül Salam Arifin Bəəsçilərə qarşı hazrıladığı çevrilişdə həbs edildi və beləcə bir neçə ilini həbsdə keçirtdi. 1967-ci ildə həbsdən qaçaraq qısa müddət Bəəsin liderlərindən biri oldu.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Saddam Husain // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/6218485.stm.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-11.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seddam Huseyn ereb صدام حسين عبد المجيد التكريتي Seddam Huseyn Ebdulmecid et Tikriti 28 aprel 1937 El Audca Selaheddin muhafezesi Iraq kralligi d 30 dekabr 2006 Kazimiyye d Bagdad Iraq dovlet ve siyasi xadimi Iraqin 5 ci prezidenti 1979 2003 11 ci ve 15 ci bas naziri 1979 1991 ve 1994 2003 1979 cu ilden Bees partiyasinin Iraq bolmesinin rehberi ve Inqilabi komandanliq surasinin sedri 1968 1979 cu illerde sedr muavini marsal 1979 Seddam Huseynereb صدام حسين عبد المجيد التكريتي Iraqin 5 ci prezidenti16 iyul 1979 9 aprel 2003EvvelkiEhmed Hesen el BekrSonrakiCelal TalabaniIraqin 15 ci bas naziri30 may 1994 9 aprel 2003EvvelkiEhmed Huseyn es SamarrayiSonrakiIbrahim el Ceferi 2005 den Iraqin 11 ci bas naziri16 iyul 1979 23 mart 1991EvvelkiEhmed Hesen el BekrSonrakiSedun HemmadiSexsi melumatlarDogum tarixi 28 aprel 1937 1937 04 28 Dogum yeri El Audca Selaheddin muhafezesi Iraq kralligi d Vefat tarixi 30 dekabr 2006 2006 12 30 69 yasinda Vefat yeri Kazimiyye d BagdadVefat sebebi Edam olunubDefn yeri El AudcaPartiya Bees 1957 den Tehsili 1 Qahire Universiteti 2 Munteziriye UniversitetiFealiyyeti siyasetci herbi qulluqcu yazici roman yazicisiAtasi Huseyn et TikritiAnasi Sebha TulfaHeyat yoldaslari 1 Sacide Talfa 2 Samire Sahbender 3 Nidal el Hemdani 4 Vefa el Molla el HuveysUsaqlari 1 ci evlilikden oglanlari Udey Qusey qizlari Ragad Rena Hala 2 ci evlilikden oglu EliDini IslamHerbi xidmetDoyusler Iran Iraq muharibesi Kuveytin isgali Korfez muharibesi Iraq muharibesiRutbesi marsal Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1980 ci ilde onun rehberliyi altinda Iraqin Irana qarsi baslatdigi muharibe ve 1991 ci ilde Kuveyti isgal etmesinden sonra Iraqin neft ixracina tetbiq edilen BMT embarqosu ve ABS terefinden Kuveytin azad edilmesi ucun heyata kecirilen Sehrada tufan emeliyyati Iraqin 1970 ci illerde nail oldugu iqtisadi dircelisin neticelerini hece endirdi 2003 cu ilde ABS ve Boyuk Britaniyanin rehberliyi altindaki coxmilletli koalisiya qosunlarinin Iraqi isgal etmesi neticesinde hakimiyyetden devrilmis hemin il dekabrin 13 de Tikritde hebs olunmus ve Iraq mehkemesinin 2006 ci il 5 noyabr tarixli qerari ile olume mehkum edilmisdir 2006 ci il dekabrin 30 da Iraq Ali Mehkemesinin qerarina esasen insanliq sucundan asilaraq edam edilmisdir HeyatiUsaqliq illeri 28 aprel 1937 ci ilde Iraqin Tikrit seherinden 13 kilometr uzaqliqda yerlesen El Audca kendinde kasib bir ailede anadan oldu Atasi Seddam Huseyn dunyaya gelmemisden evvel oldu Anasi ona erebce muqavimetci menasini veren Seddam adini verdi Genclik illeri Seddam Huseyn Qahire universitetinde oxuyanda sagdan ucuncu Maddi sixintilar sebebi ile anasi Seddam dogulandan sonra onu Decle cayinin sahilinde yerlesen Tikrit seherinde yasayan dayisi Hayrallahin yanina gonderdi Seddam heyatinin dord ilini dayisi Hayrallahin yaninda kecirdi Dayisi 1941 ci ilde Iraqdaki Britaniya esaretine qarsi kecirilen usyana qosuldu Dayisi Britaniya terefinden qarsisi alinan bu usyana qatildigina gore vezifesinden cixarilib hebs edildi Sonradan anasinin yanina qayidan Seddam qisa muddet sonra dayisinin yanina geri qayitdi 1956 ci ilde dayisinin tesviqi ile herbi akademiyaya qebul olmaq ucun imtahan verdi Amma qebul imtahaninda ugursuz oldu 1957 ci ilde Bees partiyasina qosuldu 1959 cu ilde Bees uzvlerinin Iraq prezidenti Ebdulkerim Qasima qarsi hazirladigi ugursuz sui qesde qatildi Burada yaralandi ve Suriyaya oradan da Misire qacdi Surgunde oldugu vaxtda Qahire universitetinin huquq fakultesinde tehsil almaga basladi 1962 63 1963 cu ilde dayisin qizi Secide Talfah ile evlendi Bu evliliyinden Rena Raqad Hala adli uc qizi ve Uday Kusay adli iki oglu dunyaya geldi Daha sonra iki defe evlenen Seddam Huseyinin Eli adli bir oglu da vardir Olkesine qayitdigi ilde Ebdul Salam Arifin Beescilere qarsi hazriladigi cevrilisde hebs edildi ve belece bir nece ilini hebsde kecirtdi 1967 ci ilde hebsden qacaraq qisa muddet Beesin liderlerinden biri oldu IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Saddam Husain Brockhauz Ensiklopediyasi alm http news bbc co uk 1 hi world middle east 6218485 stm Arxivlenmis suret 2016 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 11 Arxivlenmis suret 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 11