1768-1774-cü illər Osmanlı-Rus müharibəsi Dunay, Krım, və Cənubi Qafqaz istiqamətinə aparılırdı.Osmanlı qoşunları 1769-cu ildə Rusiyanın içərilərinə hərəkət etsə də sonrakı hərbi əməliyyatlar uğurlu alınmadı.Əsas hərbi əməliyyatlar 1770-1771-ci illərdə oldu.Rus qoşunlarının baş komandanı Rumyantsev 1770-ci ilin yayında Larqa və Kaqul çayları yaxınlığındakı döyüşlərdə qələbə qazanaraq Dunayın sağ sahilinə keçdi. Bessarabiya, Valaxiya və Moldova ruslar tərəfindən tutuldu. Rus donanması 1770-ci ilin iyununda Xios yaxınlığındakı Çeşmə buxtasında Osmanlı donanmasını məğlub etdi. Avstriya Rusiyanın Balkanlarda güclənməsini istəmirdi. Rusiyada baş verən Puqaçov üsyanı və Avropa dövlətlərinin Rusiyaya təzyiqi onu danışıqlara başlamağa məcbur etdi.1774-cü ildə Osmanlı dövləti ilə Rusiya arasında Bolqarıstanın Kiçik Qaynarca kəndindəsülh bağlandı. Buq və Dnepr arasındakı ərazilər, Krımdakı Kerc, Yeniqala, Kubana qədər olan torpaqlar Rusiyaya keçdi.Krım xanlığı Osmanlı asılılığından çıxaraq müstəqil oldu.(sonralar 1783-cü ildə Rusiya tərəfindən işğal olundu. Kiçik Qaynarca sülhü Krım xanlığının işğalını asanlaşdırdı. Krım xanlığı xeyli zəiflədiyindən Osmanlı da ona hərbi yardım edə bilmədi).Rusiya Azov qalasını möhkəmləndirmək hüququ aldı.Rus ticarət cəmiləri Bosfor və Dardanel boğazlarından sərbəst keçə bilərdi.Rus gəmilərinə ilk dəfə Qara dənizdə üzmək hüququ verildi.Osmanlı 4,5 milyon rubl təzminat ödəməli idi.Valaxiya və Moldova Rusiya "himayəsinə" verilirdi.Osmanlı bu knyazlıqların idarə olunması haqqında şərtlərə əməl etməli idi.1676-1681-ci illerde Bağçasaray sülh müqavilesi bağlanmışdı,qeyd edek ki , bu müqavilə Rusiya-Osmanlı arasında bağlanan ilk müqavilə idi.
Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Avqust 03, 2021
rusiya, osmanlı, müharibəsi, 1768, 1774, 1768, 1774, illər, osmanlı, müharibəsi, dunay, krım, cənubi, qafqaz, istiqamətinə, aparılırdı, osmanlı, qoşunları, 1769, ildə, rusiyanın, içərilərinə, hərəkət, etsə, sonrakı, hərbi, əməliyyatlar, uğurlu, alınmadı, əsas,. 1768 1774 cu iller Osmanli Rus muharibesi Dunay Krim ve Cenubi Qafqaz istiqametine aparilirdi Osmanli qosunlari 1769 cu ilde Rusiyanin icerilerine hereket etse de sonraki herbi emeliyyatlar ugurlu alinmadi Esas herbi emeliyyatlar 1770 1771 ci illerde oldu Rus qosunlarinin bas komandani Rumyantsev 1770 ci ilin yayinda Larqa ve Kaqul caylari yaxinligindaki doyuslerde qelebe qazanaraq Dunayin sag sahiline kecdi Bessarabiya Valaxiya ve Moldova ruslar terefinden tutuldu Rus donanmasi 1770 ci ilin iyununda Xios yaxinligindaki Cesme buxtasinda Osmanli donanmasini meglub etdi Avstriya Rusiyanin Balkanlarda guclenmesini istemirdi Rusiyada bas veren Puqacov usyani ve Avropa dovletlerinin Rusiyaya tezyiqi onu danisiqlara baslamaga mecbur etdi 1774 cu ilde Osmanli dovleti ile Rusiya arasinda Bolqaristanin Kicik Qaynarca kendindesulh baglandi Buq ve Dnepr arasindaki eraziler Krimdaki Kerc Yeniqala Kubana qeder olan torpaqlar Rusiyaya kecdi Krim xanligi Osmanli asililigindan cixaraq musteqil oldu sonralar 1783 cu ilde Rusiya terefinden isgal olundu Kicik Qaynarca sulhu Krim xanliginin isgalini asanlasdirdi Krim xanligi xeyli zeiflediyinden Osmanli da ona herbi yardim ede bilmedi Rusiya Azov qalasini mohkemlendirmek huququ aldi Rus ticaret cemileri Bosfor ve Dardanel bogazlarindan serbest kece bilerdi Rus gemilerine ilk defe Qara denizde uzmek huququ verildi Osmanli 4 5 milyon rubl tezminat odemeli idi Valaxiya ve Moldova Rusiya himayesine verilirdi Osmanli bu knyazliqlarin idare olunmasi haqqinda sertlere emel etmeli idi 1676 1681 ci illerde Bagcasaray sulh muqavilesi baglanmisdi qeyd edek ki bu muqavile Rusiya Osmanli arasinda baglanan ilk muqavile idi Rusiya Osmanli muharibesiYeri Serqi Avropa Vikianbarda elaqeli mediafayllarHemcinin bax Redakte Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Menbe https az wikipedia org w index php title Rusiya Osmanli muharibesi 1768 1774 amp oldid 5921350, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
