fbpx
Wikipedia

Qələgah

QələgahAzərbaycan Respublikasının Şabran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Qələgah
41°12′54″ şm. e. 48°52′16″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon Şabran rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 255 nəfər

Tarixi

Yerli tələffüz formaları "Qalagə", "Qələyə", eləcə də "Qələgah" və yaxud "Qələgah"dır.

Sözün birinci komponenti olan qala (qələ) sözü yerli şivələrdə qala və yaxud qələ varianlarında işlənmişdir. Gah komponenti yerli şivələrdə gəh və gə variantlarında işlədilir. Mənşəcə İran dillərinə məxsus olan gah ünsürü həmin dillərdə (xüsusilə qədim və orta fars dillərində) "yer, məkan", "vaxt", "taxt-tac" mənaları daşıyan müstəqil söz kimi işlənmişdir. Müasir İran dillərində gah söz-şəkilçi funksiyasını yerinə yetirir. Linqvistik və ekstralinqivistik faktlar göstərir ki, bu yolla yaranmış mürəkkəb oykonimlər Azərbaycan toponimlər sistemində qədim yaşayış məntəqəsi adlarındandır. Onlar "gah"ın həm İran, həm də türk dillərində məhz müstəqil leksik vahid kimi işləndiyi dövrlərdə meydana gəlmişdir. Həm də toponimlərin tərkibindəki bu format başqa mənalarda deyil, məhz "yer, məkan" mənasında işlənmişdir. Topoformatın incə semantik çalarına diqqət edildikdə məlum olur ki, onda "yer, məkan" mənası ilə yanaşı, "kənd,yaşayış yeri, yaşayış məskəni" çaları daha güclüdür. Bu cəhətdən onun keçmişində, əsasən oykonim yaradan formant kimi işləndiyini qəbul etmək olar. Gah komponentli oykonimlər Azərbaycanın şimal-şərq və cənub-şərq zonaları üçün səciyyəvidir. Oykonim qala və tat dilində məkan, yer bildirən "gə" sözlərindən ibarət olub "qala olan yer, qala yeri"mənalarını ifadə edir.

Qələgah (Qalagah) kəndi yanında ilkin orta əsrlərdə mühüm müdafiə əhəmiyyəti olan Xursan (Xurs) qalası olmuşdur. Qala dağıldıqdan sonra buraya köçüb gələnlər buranı sadəcə Qalagah (Qalayeri) adlandırmışlar.

VI əsrdə Sasanilərin Qafqaz Albaniyası arasında mərzivanlar oturan on bir vilayətə bölmüşdülər. Bu vilayətlərdən biri də Xursanşahlıq olmuşdur. Banazirinin (IX əsr) məlumatına görə ləzgiləri tabe vəziyyətinə salmış Xursan hakimləri əvvəllər ərəblərə müqavimət göstərsələr də, sonralar onların vassalığını (asılığını) qəbul etməyə məcbur olmuşlar. Xursanın ərazisi X əsrin ortalarında Şirvanşah Məhəmməd ibn Yəziddin dövründə Şirvan şahlığına qatıldı.

Əhalisi

Kəndin əhalisi 255 nəfər təşkil edir. Əhalisi azərbaycanlılardan ibarətdir.

İnfrastruktur

Kənd 19 iyul 2013-cü ildə ölkə Prezidentinin iştirakı ilə açılışı olmuş Şabran-Pirəbədil-Zeyvə avtomobil yolunun üstündədir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti. 2 cilddə. Bakı-2007. II cild, səh.11.
  2. "İlham Əliyev Şabran-Pirəbədil-Zeyvə avtomobil yolunun açılışında iştirak etmişdir". president.az. İstifadə tarixi: 14.06.2014.  (az.)

qələgah, azərbaycan, respublikasının, şabran, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, kənd, ölkə, azərbaycanrayon, şabran, rayonutarixi, coğrafiyasısaat, qurşağı, 00əhalisiəhalisi, nəfər, mündəricat, tarixi, əhalisi, infrastruktur, həmçinin, istinadlartarixi, r. Qelegah Azerbaycan Respublikasinin Sabran rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qelegah41 12 54 sm e 48 52 16 s u Olke AzerbaycanRayon Sabran rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 255 nefer Mundericat 1 Tarixi 2 Ehalisi 3 Infrastruktur 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarTarixi RedakteYerli teleffuz formalari Qalage Qeleye elece de Qelegah ve yaxud Qelegah dir Sozun birinci komponenti olan qala qele sozu yerli sivelerde qala ve yaxud qele varianlarinda islenmisdir Gah komponenti yerli sivelerde geh ve ge variantlarinda isledilir Mensece Iran dillerine mexsus olan gah unsuru hemin dillerde xususile qedim ve orta fars dillerinde yer mekan vaxt taxt tac menalari dasiyan musteqil soz kimi islenmisdir Muasir Iran dillerinde gah soz sekilci funksiyasini yerine yetirir Linqvistik ve ekstralinqivistik faktlar gosterir ki bu yolla yaranmis murekkeb oykonimler Azerbaycan toponimler sisteminde qedim yasayis menteqesi adlarindandir Onlar gah in hem Iran hem de turk dillerinde mehz musteqil leksik vahid kimi islendiyi dovrlerde meydana gelmisdir Hem de toponimlerin terkibindeki bu format basqa menalarda deyil mehz yer mekan menasinda islenmisdir Topoformatin ince semantik calarina diqqet edildikde melum olur ki onda yer mekan menasi ile yanasi kend yasayis yeri yasayis meskeni calari daha gucludur Bu cehetden onun kecmisinde esasen oykonim yaradan formant kimi islendiyini qebul etmek olar Gah komponentli oykonimler Azerbaycanin simal serq ve cenub serq zonalari ucun seciyyevidir Oykonim qala ve tat dilinde mekan yer bildiren ge sozlerinden ibaret olub qala olan yer qala yeri menalarini ifade edir 1 Qelegah Qalagah kendi yaninda ilkin orta esrlerde muhum mudafie ehemiyyeti olan Xursan Xurs qalasi olmusdur Qala dagildiqdan sonra buraya kocub gelenler burani sadece Qalagah Qalayeri adlandirmislar VI esrde Sasanilerin Qafqaz Albaniyasi arasinda merzivanlar oturan on bir vilayete bolmusduler Bu vilayetlerden biri de Xursansahliq olmusdur Banazirinin IX esr melumatina gore lezgileri tabe veziyyetine salmis Xursan hakimleri evveller ereblere muqavimet gosterseler de sonralar onlarin vassaligini asiligini qebul etmeye mecbur olmuslar Xursanin erazisi X esrin ortalarinda Sirvansah Mehemmed ibn Yeziddin dovrunde Sirvan sahligina qatildi Ehalisi RedakteKendin ehalisi 255 nefer teskil edir Ehalisi azerbaycanlilardan ibaretdir Infrastruktur RedakteKend 19 iyul 2013 cu ilde olke Prezidentinin istiraki ile acilisi olmus Sabran Pirebedil Zeyve avtomobil yolunun ustundedir 2 Hemcinin bax RedakteQalagah Ismayilli Qalagah Quba Hemdulla efendi EfendizadeIstinadlar Redakte Azerbaycan toponimlerinin ensklopedik lugeti 2 cildde Baki 2007 II cild seh 11 Ilham Eliyev Sabran Pirebedil Zeyve avtomobil yolunun acilisinda istirak etmisdir president az Istifade tarixi 14 06 2014 az Sabran rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Qelegah amp oldid 5903966, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.