fbpx
Wikipedia

Qıvrımlələk qutan

Qıvrımlələk qutan (lat. Pelecanus crispus) — qutan cinsinə aid quş növü.

?Qıvrımlələk qutan
Pelecanus crispus
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
Sinif:Quşlar
Dəstə:Qutankimilər
Fəsilə:Qutanlar
Cins:Qutan
Növ: Qıvrımlələk qutan
Elmi adı
Pelecanus crispus Bruch, 1832
Mühafizə statusu
Həssas növlər
Vulnerable (IUCN 3.1) Vulnerable: 22697599

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
PBDB  

Təsviri

Rəngi bozumtul-ağdır. Dimdiyinin alt hissəsində boğaz kisəsi vardır. Qanadlarının ucu qaradır. Boynunun arxa hissəsində və başındakı lələklər bulanıq ağ rəngli qıvrım “papaqcıq” əmələ gətirmişdir. Yayılması: Avropa, Asiya və Afrikada yayılıb. Azərbaycanda əsasən Xəzərin sahil sularında, Böyük və Kiçik Qızılağac körfəzlərində, Şirvan Milli Parkında, Araz dəryaçasında və Arpaçay su anbarında, Mahmudçala-Ağçala, Ağgöl və Sarısu göllərində qışlayır. Sarısu və Ağgöldə nəsil verib.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Balıqla zəngin olan iri su hövzələrində məskunlaşır. Cil, Alxovka, Kələdəhnə, Qarasu, Şilyan, Sor-sor, Mehman və s. göllərin qurudulması nəticəsində təbii yaşayış yerləri azalıb. Uçub gəlməsi və ötüb keçməsi payızda oktyabrın ortalarında, noyabrda, yazda isə martda olur. Gündüzlər fəal olur. Balıq yeyir. 3 yaşında cinsiyyət yetişkənliyinə çatır. Koloniya halında nəsil verir. Apreldə yuva tikir, yuvasında 2-3 yumurta olur. 40 günə qədər kürt yatır. Sayı: Rusiyada qışın sərt keçdiyi illərdə şimaldan köçən fərdlər hesabına Azərbaycanda sayı artır. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğunda qışda 1979-cu ildə 800, 1982-ci ildə 50, 1999-cu ildə 180, 2002-ci ildə 130, 2004-cü ildə 190, 2005-ci ildə 260, 2006-cı ildə 1225 fərdi, Kür çayının mənsəbində 2006-cı ildə 590, 2007-ci ildə 39, Ağgöldə 1989-cu ildə 5, 2009-cu ildə 11, Mahmudçala-Ağçala göllərində 1989-cu ildə 31 fərdi qışlayıb. Ağgöldə və Sarısuda 2005-ci ilə qədər hər il 10-15 cütü yuvalayıb. Son illərdə reproduksiya dövründə müşahidə edilməyib.

Məhdudlaşdırıcı amillər

1992-ci ilə qədər Xəzərin neft məhsulları ilə, daxili su hövzələrinin isə kənd təsərrüfatında istifadə olunan zəhərli kimyəvi maddələrlə çirkləndirilməsi nəticəsində yem ehtiyatının azalması, qanunsuz ovlanması, yaşayış yerlərində mühərrikli qayıqların fasiləsiz hərəkəti.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər: Ovlanması qadağandır. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu, Şirvan, Abşeron, Ağgöl Milli Parkları və su-bataqlıq sahələrində yasaqlıqlar təşkil edilməsi faydalı olub. CİTES, Bern, Bonn və Ramsar konvensiyalarına, AEWA sazişinə, Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının Qırmızı Siyahısına, Naxçıvan MR-in (2006) Qırmızı Kitablarına daxil edilib.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər: Sarısu gölünə və Kürün deltasına yasaqlıq statusunun verilməsi, qanunsuz balıq ovuna nəzarətin gücləndirilməsi və növün qorunmasının aktiv təbliği vacibdir

 
Azərbaycan poçt markası, 2013

İstinadlar

Mənbə

  • AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QIRMIZI KİTABI FAUNA, II NƏŞR. 109 səh, Qıvrımlələk qutan.

qıvrımlələk, qutan, pelecanus, crispus, qutan, cinsinə, quş, növü, pelecanus, crispuselmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, sonağızlılartip, xordalılaryarımtip, onurğalılarsinif, quşlardəstə, qutankimil. Qivrimlelek qutan lat Pelecanus crispus qutan cinsine aid qus novu Qivrimlelek qutanPelecanus crispusElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif QuslarDeste QutankimilerFesile QutanlarCins QutanNov Qivrimlelek qutanElmi adiPelecanus crispus Bruch 1832Muhafize statusuHessas novlerVulnerable IUCN 3 1 Vulnerable 22697599VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 174692NCBI 36300EOL 45513855PBDB 369361 Mundericat 1 Tesviri 2 Yasayis yeri ve heyat terzi 3 Mehdudlasdirici amiller 4 Istinadlar 5 MenbeTesviri RedakteRengi bozumtul agdir Dimdiyinin alt hissesinde bogaz kisesi vardir Qanadlarinin ucu qaradir Boynunun arxa hissesinde ve basindaki lelekler bulaniq ag rengli qivrim papaqciq emele getirmisdir Yayilmasi Avropa Asiya ve Afrikada yayilib Azerbaycanda esasen Xezerin sahil sularinda Boyuk ve Kicik Qizilagac korfezlerinde Sirvan Milli Parkinda Araz deryacasinda ve Arpacay su anbarinda Mahmudcala Agcala Aggol ve Sarisu gollerinde qislayir Sarisu ve Aggolde nesil verib Yasayis yeri ve heyat terzi RedakteBaliqla zengin olan iri su hovzelerinde meskunlasir Cil Alxovka Keledehne Qarasu Silyan Sor sor Mehman ve s gollerin qurudulmasi neticesinde tebii yasayis yerleri azalib Ucub gelmesi ve otub kecmesi payizda oktyabrin ortalarinda noyabrda yazda ise martda olur Gunduzler feal olur Baliq yeyir 3 yasinda cinsiyyet yetiskenliyine catir Koloniya halinda nesil verir Aprelde yuva tikir yuvasinda 2 3 yumurta olur 40 gune qeder kurt yatir Sayi Rusiyada qisin sert kecdiyi illerde simaldan kocen ferdler hesabina Azerbaycanda sayi artir Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugunda qisda 1979 cu ilde 800 1982 ci ilde 50 1999 cu ilde 180 2002 ci ilde 130 2004 cu ilde 190 2005 ci ilde 260 2006 ci ilde 1225 ferdi Kur cayinin mensebinde 2006 ci ilde 590 2007 ci ilde 39 Aggolde 1989 cu ilde 5 2009 cu ilde 11 Mahmudcala Agcala gollerinde 1989 cu ilde 31 ferdi qislayib Aggolde ve Sarisuda 2005 ci ile qeder her il 10 15 cutu yuvalayib Son illerde reproduksiya dovrunde musahide edilmeyib Mehdudlasdirici amiller Redakte1992 ci ile qeder Xezerin neft mehsullari ile daxili su hovzelerinin ise kend teserrufatinda istifade olunan zeherli kimyevi maddelerle cirklendirilmesi neticesinde yem ehtiyatinin azalmasi qanunsuz ovlanmasi yasayis yerlerinde muherrikli qayiqlarin fasilesiz hereketi Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler Ovlanmasi qadagandir Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugu Sirvan Abseron Aggol Milli Parklari ve su bataqliq sahelerinde yasaqliqlar teskil edilmesi faydali olub CITES Bern Bonn ve Ramsar konvensiyalarina AEWA sazisine Beynelxalq Tebieti Muhafize Ittifaqinin Qirmizi Siyahisina Naxcivan MR in 2006 Qirmizi Kitablarina daxil edilib Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler Sarisu golune ve Kurun deltasina yasaqliq statusunun verilmesi qanunsuz baliq ovuna nezaretin guclendirilmesi ve novun qorunmasinin aktiv tebligi vacibdir Azerbaycan poct markasi 2013Istinadlar RedakteMenbe RedakteAZERBAYCAN RESPUBLIKASININ QIRMIZI KITABI FAUNA II NESR 109 seh Qivrimlelek qutan Menbe https az wikipedia org w index php title Qivrimlelek qutan amp oldid 6092240, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.