fbpx
Wikipedia

Qırğızıstan–Tacikistan sərhədi

September 17, 2022

Qırğızıstan-Tacikistan sərhədi — 984 km uzunluğa malikdir və Özbəkistanla üçlü nöqtədən Çinlə üçlü nöqtəyə qədər uzanır.

Qırğızıstan–Tacikistan sərhədi
Xüsusiyyətləri
Uzunluğu
  • 870 km
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsvir

Sərhəd Tacikistanın şimalında Fərqanə Vadisində başlayır. Sərhəd qərbə doğru uzanır, Çorku şəhəri yaxınlığında kəskin bir tacik qabarıqlığı ilə, Tacik dənizinə çatır. Ancaq Tacikistan ərazisinin incə bir zolağı su anbarı ilə sərhəd arasında uzanır. Sərhəd Türküstan silsiləsi ilə yanaşı, şərqdə Çin ilə sərhəddə olan Alai və Trans-Alai silsilələri boyunca uzanır.

Anklavlar

Sərhəd boyunca Qırğızıstan ərazisinin içərisində yerləşən iki anklav (Vorux və Kayraqaç) var.

Tarix

Rusiya XIX əsrdə əvvəllər müstəqil olan Kokand, Xivə və Buxara əmirliyini özlərinə tabe edərək Orta Asiyanı fəth edir. Oktyabr İnqilabından və SSRİ-nin qurulmasından sonra Orta Asiyanı milli ərazi sərhədləri çərçivəsində etnik respublikalara bölmək qərara alınır.

25 fevral 1924-cü ildə Sov.İKP MK Siyasi Bürosu və Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Orta Asiyada milli-ərazi sərhədlərini davam etdirəcəklərini elan edir. Bu proses bölgənin əsas millətlərindən hər biri üçün (qazaxlar, türkmənlər və özbəklər) üç alt komitə ilə Orta Asiya KP MK Siyasi Bürosunun Xüsusi Komitəsi tərəfindən nəzarət edilməli idi. İş çox sürətlə aparılırdı. Əvvəlcə Xarəzm Sovet Sosialist Respublikası və Buxara Xalq Sovet Respublikası qorunması planlaşdırılır, lakin sonunda 27 oktyabr 1924-cü ildə onlar bölüşdürülür.

Başlanğıcda sərhəd xeyli uzun idi, çünki Xucand rayonu Özbəkistan SSR-in bir hissəsi idi. Sərhəd 1929-cu ildə, Tacikistanın Xocəndi qəbul edərək tam bir Sovet Sosialist Respublikasına çevrildiyi zaman formalaşır. Qara-Qırğız Muxtar Vilayəti 1924-cü ilin oktyabrında RSFSR-nin tərkibində idi və sərhədləri müasir Qırğızıstanın sərhədləri ilə üst-üstə düşürdü. 1925-ci ildə Qırğızıstan Muxtar Bölgəsi adlandırılır. 1926-cı ildə Qırğızıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası və nəhayət 1936-cı ildə Qırğızıstan SSR olur.

Dövlət 1991-ci ildə SSRİ-nin dağılmasından və on beş respublikanın müstəqilliyindən sonra dövlət sərhədi olur. Müstəqillikdən sonrakı dövrdə, xüsusən 1999-cu ildə Özbəkistan İslam Hərəkatının Qırğızıstana basqınlarından sonra sərhəd delimitasiyası və polislə bağlı gərginlik yaşanır. Hazırda sərhəd delimitasiyası davam edir.

İstinadlar

  1. Edgar, Adrienne Lynn (2004) Tribal Nation: The Making Of Soviet Turkmenistan, Princeton University Press, pg. 55
  2. Bergne, Paul (2007) The Birth of Tajikistan: National Identity and the Origins of the Republic, IB Taurus & Co Ltd, pg. 42
  3. Edgar, Adrienne Lynn (2004) Tribal Nation: The Making Of Soviet Turkmenistan, Princeton University Press, pg. 54
  4. Edgar, Adrienne Lynn (2004) Tribal Nation: The Making Of Soviet Turkmenistan, Princeton University Press, pgs. 52-3
  5. Bergne, Paul (2007) The Birth of Tajikistan: National Identity and the Origins of the Republic, IB Taurus & Co Ltd, pg. 92
  6. Starr, S. Frederick (ed.) (2011) Ferghana Valley — the Heart of Central Asia Routledge, pg. 106
  7. Khalid, Adeeb (2015) Making Uzbekistan: Nation, Empire, and Revolution in the Early USSR, Cornell University Press, pg. 271-2
  8. Edgar, Adrienne Lynn (2004) Tribal Nation: The Making Of Soviet Turkmenistan, Princeton University Press, pgs. 56-8
  9. Bergne, Paul (2007) The Birth of Tajikistan: National Identity and the Origins of the Republic, IB Taurus & Co Ltd, pg. 55
  10. Rahim Masov, The History of the Clumsy Delimitation, Irfon Publ. House, Dushanbe, 1991 Şablon:İn lang. English translation: The History of a National Catastrophe, transl. Iraj Bashiri, 1996
  11. Haugen, Arne (2003) The Establishment of National Republics in Central Asia, Palgrave Macmillan, pg. 167

September 17, 2022
qırğızıstan, tacikistan, sərhədi, qırğızıstan, tacikistan, sərhədi, uzunluğa, malikdir, özbəkistanla, üçlü, nöqtədən, çinlə, üçlü, nöqtəyə, qədər, uzanır, xüsusiyyətləriuzunluğu, vikianbarda, əlaqəli, mediafayllar, mündəricat, təsvir, anklavlar, tarix, istinad. Qirgizistan Tacikistan serhedi 984 km uzunluga malikdir ve Ozbekistanla uclu noqteden Cinle uclu noqteye qeder uzanir Qirgizistan Tacikistan serhediXususiyyetleriUzunlugu 870 km Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tesvir 2 Anklavlar 3 Tarix 4 IstinadlarTesvir RedakteSerhed Tacikistanin simalinda Ferqane Vadisinde baslayir Serhed qerbe dogru uzanir Corku seheri yaxinliginda keskin bir tacik qabariqligi ile Tacik denizine catir Ancaq Tacikistan erazisinin ince bir zolagi su anbari ile serhed arasinda uzanir Serhed Turkustan silsilesi ile yanasi serqde Cin ile serhedde olan Alai ve Trans Alai silsileleri boyunca uzanir Anklavlar RedakteSerhed boyunca Qirgizistan erazisinin icerisinde yerlesen iki anklav Vorux ve Kayraqac var Tarix RedakteRusiya XIX esrde evveller musteqil olan Kokand Xive ve Buxara emirliyini ozlerine tabe ederek Orta Asiyani feth edir Oktyabr Inqilabindan ve SSRI nin qurulmasindan sonra Orta Asiyani milli erazi serhedleri cercivesinde etnik respublikalara bolmek qerara alinir 1 2 25 fevral 1924 cu ilde Sov IKP MK Siyasi Burosu ve Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesi Orta Asiyada milli erazi serhedlerini davam etdireceklerini elan edir Bu proses bolgenin esas milletlerinden her biri ucun qazaxlar turkmenler ve ozbekler uc alt komite ile Orta Asiya KP MK Siyasi Burosunun Xususi Komitesi terefinden nezaret edilmeli idi Is cox suretle aparilirdi 3 4 5 6 7 Evvelce Xarezm Sovet Sosialist Respublikasi ve Buxara Xalq Sovet Respublikasi qorunmasi planlasdirilir lakin sonunda 27 oktyabr 1924 cu ilde onlar bolusdurulur 8 Baslangicda serhed xeyli uzun idi cunki Xucand rayonu Ozbekistan SSR in bir hissesi idi Serhed 1929 cu ilde Tacikistanin Xocendi qebul ederek tam bir Sovet Sosialist Respublikasina cevrildiyi zaman formalasir 9 10 Qara Qirgiz Muxtar Vilayeti 1924 cu ilin oktyabrinda RSFSR nin terkibinde idi ve serhedleri muasir Qirgizistanin serhedleri ile ust uste dusurdu 1925 ci ilde Qirgizistan Muxtar Bolgesi adlandirilir 1926 ci ilde Qirgizistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi ve nehayet 1936 ci ilde Qirgizistan SSR olur 11 Dovlet 1991 ci ilde SSRI nin dagilmasindan ve on bes respublikanin musteqilliyinden sonra dovlet serhedi olur Musteqillikden sonraki dovrde xususen 1999 cu ilde Ozbekistan Islam Herekatinin Qirgizistana basqinlarindan sonra serhed delimitasiyasi ve polisle bagli gerginlik yasanir Hazirda serhed delimitasiyasi davam edir Istinadlar Redakte Edgar Adrienne Lynn 2004 Tribal Nation The Making Of Soviet Turkmenistan Princeton University Press pg 55 Bergne Paul 2007 The Birth of Tajikistan National Identity and the Origins of the Republic IB Taurus amp Co Ltd pg 42 Edgar Adrienne Lynn 2004 Tribal Nation The Making Of Soviet Turkmenistan Princeton University Press pg 54 Edgar Adrienne Lynn 2004 Tribal Nation The Making Of Soviet Turkmenistan Princeton University Press pgs 52 3 Bergne Paul 2007 The Birth of Tajikistan National Identity and the Origins of the Republic IB Taurus amp Co Ltd pg 92 Starr S Frederick ed 2011 Ferghana Valley the Heart of Central Asia Routledge pg 106 Khalid Adeeb 2015 Making Uzbekistan Nation Empire and Revolution in the Early USSR Cornell University Press pg 271 2 Edgar Adrienne Lynn 2004 Tribal Nation The Making Of Soviet Turkmenistan Princeton University Press pgs 56 8 Bergne Paul 2007 The Birth of Tajikistan National Identity and the Origins of the Republic IB Taurus amp Co Ltd pg 55 Rahim Masov The History of the Clumsy Delimitation Irfon Publ House Dushanbe 1991 Sablon In lang English translation The History of a National Catastrophe transl Iraj Bashiri 1996 Haugen Arne 2003 The Establishment of National Republics in Central Asia Palgrave Macmillan pg 167 Menbe https az wikipedia org w index php title Qirgizistan Tacikistan serhedi amp oldid 6062071, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.