Qledis-Mari Fray (ing. Gladys-Marie Fry; 6 aprel 1931, Vaşinqton – 7 noyabr 2015, Silver-Sprinq[d], Merilend) — folklorşünas, Merilend Universitetinin (Kollec Park, Merilend) Folklor və İngilis dili üzrə Emeritus Professoru və Afrika-Amerika tekstilləri sahəsində aparıcı mütəxəssisi. Fray bakalavr və magistr dərəcələrini Hovard Universitetində, doktorluq dərəcəsini isə İndiana Universitetində almışdır. O, "Ruhdan Tikilmiş: Amerika Vətəndaş Müharibəsindən əvvəlki dövrdə qulların yorğançılığı" və "Qara Folk Tarixində Gecə Sürənləri" adlı kitabların müəllifidir. Fray, səkkiz muzey kataloquna töhfə vermiş və bir neçə məqalə və kitab fəsillərinin müəllifi olmuşdur. O, həmçinin ölkə daxilində bir çox sərgi və televiziya proqramlarına məsləhətçi kimi xidmət göstərmiş və 11 muzey sərgisinin, o cümlədən Vaşinqtondakı Smitsonian İnstitutunun sərgilərinin kuratoru olmuşdur.
Qledis-Mari Fray | |
---|---|
![]() | |
Doğum tarixi | 6 aprel 1931 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 7 noyabr 2015(84 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Fəaliyyəti | sənətşünas, tarixçi |
Bioqrafiyası
Qledis-Mari Fray 6 aprel 1931-ci ildə Vaşinqtonda, Hovard Universiteti kampusunda yerləşən Freedmen Xəstəxanasında anadan olmuşdur. Onun atası, tanınmış memar və Hovard Universitetinin Memarlıq Bölməsinin sədri olmuş Ser idi. O, 1927-ci ildə Obeliya Sveyrenqenlə evlənmiş və onların 1928-ci ildə Luis adlı oğlu olmuşdur (Luis da memar idi və 2006-cı ildə vəfat etmişdir).
Fray, Hovard Universitetində tarix və folklor üzrə təhsil alaraq, Afrikadan gətirilmiş qulların mədəniyyətini və xüsusilə də qulluqçu qadınların maddi irsini araşdırmışdır. Daha sonra o, doktorluq dərəcəsini İndiana Universitetində müdafiə etmişdir. O, 1988–1989-cu illərdə Radkliff Kollecində Buntinq İnstitutu Təqaüdçüsü olmuş və 2000-ci ildə Merilend Universitetində professor kimi təqaüdə çıxmışdır. Fray həm ABŞ-da, həm də beynəlxalq miqyasda ali təhsil müəssisələrində tez-tez mühazirələr oxumuşdur. O, Amerikan Xalq İncəsənəti Muzeyinin (Nyu-York), Smitsonian İnstitutunun Renvik Qalereyası və Anakostiya İncəsənət Muzeyi (Vaşinqton, DC), Huntsvill İncəsənət Muzeyi (Alabama), Dallas Afro-Amerika İncəsənət Muzeyi və Merilend Universiteti İncəsənət Qalereyası kimi nüfuzlu muzeylərdə bir çox sərgilərin kuratoru olmuşdur.
Amerika yorğançılığı tarixinə töhfələri
1976-cı ildə Fray, Amerika yorğançısı Harriet Pauersin həyatı və əsərləri haqqında "İtmiş Hissələr: Corciya Xalq İncəsənəti 1770–1976" sərgi kataloqunda mühüm araşdırmalar dərc etdirmişdir. Bu, Pauersin Bibliya mövzulu yorğanları və onun həyatına dair aparılmış ilk genişmiqyaslı tədqiqat idi. Pauersin sağ qalan yorğanları hazırda Vaşinqtondakı Amerika Tarixi Milli Muzeyində və Boston İncəsənət Muzeyində nümayiş etdirilir.
Fray, "Ruhdan Tikilmiş" kitabı üçün 1980-ci illərin əvvəllərində 600-dən çox muzeyə məktub göndərərək, qullara aid yorğanlarla bağlı araşdırma aparmışdır. O, muzeylərin inventar siyahılarında "qara qullar tərəfindən tikilmiş" qeydi ilə işarələnmiş 150-yə yaxın yorğan aşkarlamışdır. O, Afrika-Amerikalı kişilərin də yorğançılıqla məşğul olduqlarını sənədləşdirən ilk tədqiqatçılardan biri idi. 1998-ci ildə "Əl işi: Afrika-Amerikalı Kişilər və Yorğançılıq Ənənələri" adlı sərginin kuratoru olmuşdur. Bu sərgidə qulluqçu Paul Buford, Raymond Dobard, David Driskell və daha 11 nəfərin yorğanları nümayiş etdirilmişdir.
Əsərləri
Kitabları
- "İpək, yun, kətan və pambıqdan tikmə işləri üçün fərqli dizaynlar", Pittman, 1955
- "Ruhdan Tikilmiş: Amerika Vətəndaş Müharibəsindən əvvəlki dövrdə qulların yorğançılığı", Şimali Karolina Universiteti Nəşriyyatı (1989–2002-ci illər arasında 8 nəşri çap olunmuşdur)
- "Qara Folk Tarixində Gecə Sürənləri", Şimali Karolina Universiteti Nəşriyyatı (1975–2001-ci illər arasında 14 nəşri çap olunmuşdur)
- Sərgi kataloqları və məqalələri:
- "Qırılmış Ulduz: Qara Qadınların Vətəndaş Müharibəsindən Sonrakı Dövrdə Tikdiyi Yorğanlar", Dallas Afro-Amerika Həyatı və Mədəniyyəti Muzeyi, 1986
- "Harriet Pauers: Qara Yorğançının Portreti", İtmiş Hissələr: Corciya Xalq İncəsənəti 1770–1976, 1976
- "Əl işi", Missisipi Xalq İncəsənəti, Missisipi Tarixi Muzeyi, 1980
- "Əl işi: Afrika-Amerikalı Kişilər və Yorğançılıq Ənənələri", Anakostiya Muzeyi və Afrika-Amerika Tarixi və Mədəniyyəti Mərkəzi, Vaşinqton, DC, 1998
- "Militant İynələr: Qulların tikdiyi yorğanlardan ibarət sərgi", Afro-Amerika Milli Muzeyi, Kolumbus, Ohayo, 1984
- "Qaydalarla deyil, ürəklə: Klementin Hanterin yorğanları", Klementin Hanter – Amerika Xalq Rəssamı, Dallas Afro-Amerika Həyatı və Mədəniyyəti Muzeyi, 1993
İstinadlar
- Gladys-Marie Fry // Solomon Quqqenhaym muzeyi. 1937.
- Freebase Data Dumps. Google.
- "From the African Loom to the American Quilt". Mary Baldwin College. February 8, 2000. February 4, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 19, 2015.
- "Raymond Dobard". African American Visual Arts Database. 4 February 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 June 2017.
- Barnes, Bart. "Gladys-Marie Fry, folklorist of black history, dies at 84". The Washington Post (ingilis). January 5, 2016. ISSN 0190-8286. İstifadə tarixi: January 6, 2016.
- "Louis Edwin Fry". K-State Libraries, Delta Chapter. 2016-02-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-18.
- "Architect Louis Fry Sr". Washington Post (ingilis). June 13, 2000. ISSN 0190-8286. İstifadə tarixi: 2023-09-08.
- Missouri Marriage Records. Jefferson City, MO, USA: Missouri State Archives. 1927. Microfilm.
- Holley, Joe. "Louis Fry Jr., 77". The Washington Post. March 21, 2006. July 14, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 13, 2020.
- Fry, Gladys-Marie. "From the African Loom to the American Quilt". The Fortnightly. 14 (7). February 8, 1999.[ölü keçid]
- Fry, Gladys-Marie. Stitched from the Soul: Slave Quilts from the Antebellum South (2nd). Chapel Hill: The University of North Carolina Press. September 30, 2002. ISBN – Amazon vasitəsilə.
- Fry, Gladys-Marie. Night Riders in Black Folk History. Chapel Hill: The University of North Carolina Press. March 26, 2001. ISBN .
- "A Sermon in Patchwork". UC Press E-Books Collection, 1982-2004.
- "Paul Buford". African American Visual Arts Database. 4 February 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 June 2017.
- Jones, Carleton. "Folklorist Stitches Together History of Black Quiltmaking". Baltimore Sun. January 18, 1989.
Xarici keçidlər
- WorldCat Identities: Fry, Gladys-Marie 1931-2015
- Georges, Robert A.; Jones, Michael O. Confrontation // People Studying People: The Human Element in Fieldwork. University of California Press. 1980. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qledis Mari Fray ing Gladys Marie Fry 6 aprel 1931 Vasinqton 7 noyabr 2015 Silver Sprinq d Merilend folklorsunas Merilend Universitetinin Kollec Park Merilend Folklor ve Ingilis dili uzre Emeritus Professoru ve Afrika Amerika tekstilleri sahesinde aparici mutexessisi Fray bakalavr ve magistr derecelerini Hovard Universitetinde doktorluq derecesini ise Indiana Universitetinde almisdir O Ruhdan Tikilmis Amerika Vetendas Muharibesinden evvelki dovrde qullarin yorganciligi ve Qara Folk Tarixinde Gece Surenleri adli kitablarin muellifidir Fray sekkiz muzey kataloquna tohfe vermis ve bir nece meqale ve kitab fesillerinin muellifi olmusdur O hemcinin olke daxilinde bir cox sergi ve televiziya proqramlarina meslehetci kimi xidmet gostermis ve 11 muzey sergisinin o cumleden Vasinqtondaki Smitsonian Institutunun sergilerinin kuratoru olmusdur Qledis Mari FrayDogum tarixi 6 aprel 1931 1931 04 06 Dogum yeri Vasinqton ABSVefat tarixi 7 noyabr 2015 2015 11 07 84 yasinda Vefat yeri Silver Sprinq d Montqomeri Merilend ABSFealiyyeti senetsunas tarixciBioqrafiyasiQledis Mari Fray 6 aprel 1931 ci ilde Vasinqtonda Hovard Universiteti kampusunda yerlesen Freedmen Xestexanasinda anadan olmusdur Onun atasi taninmis memar ve Hovard Universitetinin Memarliq Bolmesinin sedri olmus Ser idi O 1927 ci ilde Obeliya Sveyrenqenle evlenmis ve onlarin 1928 ci ilde Luis adli oglu olmusdur Luis da memar idi ve 2006 ci ilde vefat etmisdir Fray Hovard Universitetinde tarix ve folklor uzre tehsil alaraq Afrikadan getirilmis qullarin medeniyyetini ve xususile de qulluqcu qadinlarin maddi irsini arasdirmisdir Daha sonra o doktorluq derecesini Indiana Universitetinde mudafie etmisdir O 1988 1989 cu illerde Radkliff Kollecinde Buntinq Institutu Teqaudcusu olmus ve 2000 ci ilde Merilend Universitetinde professor kimi teqaude cixmisdir Fray hem ABS da hem de beynelxalq miqyasda ali tehsil muessiselerinde tez tez muhazireler oxumusdur O Amerikan Xalq Inceseneti Muzeyinin Nyu York Smitsonian Institutunun Renvik Qalereyasi ve Anakostiya Incesenet Muzeyi Vasinqton DC Huntsvill Incesenet Muzeyi Alabama Dallas Afro Amerika Incesenet Muzeyi ve Merilend Universiteti Incesenet Qalereyasi kimi nufuzlu muzeylerde bir cox sergilerin kuratoru olmusdur Amerika yorganciligi tarixine tohfeleri1976 ci ilde Fray Amerika yorgancisi Harriet Pauersin heyati ve eserleri haqqinda Itmis Hisseler Corciya Xalq Inceseneti 1770 1976 sergi kataloqunda muhum arasdirmalar derc etdirmisdir Bu Pauersin Bibliya movzulu yorganlari ve onun heyatina dair aparilmis ilk genismiqyasli tedqiqat idi Pauersin sag qalan yorganlari hazirda Vasinqtondaki Amerika Tarixi Milli Muzeyinde ve Boston Incesenet Muzeyinde numayis etdirilir Fray Ruhdan Tikilmis kitabi ucun 1980 ci illerin evvellerinde 600 den cox muzeye mektub gondererek qullara aid yorganlarla bagli arasdirma aparmisdir O muzeylerin inventar siyahilarinda qara qullar terefinden tikilmis qeydi ile isarelenmis 150 ye yaxin yorgan askarlamisdir O Afrika Amerikali kisilerin de yorganciliqla mesgul olduqlarini senedlesdiren ilk tedqiqatcilardan biri idi 1998 ci ilde El isi Afrika Amerikali Kisiler ve Yorganciliq Eneneleri adli serginin kuratoru olmusdur Bu sergide qulluqcu Paul Buford Raymond Dobard David Driskell ve daha 11 neferin yorganlari numayis etdirilmisdir EserleriKitablari Ipek yun ketan ve pambiqdan tikme isleri ucun ferqli dizaynlar Pittman 1955 Ruhdan Tikilmis Amerika Vetendas Muharibesinden evvelki dovrde qullarin yorganciligi Simali Karolina Universiteti Nesriyyati 1989 2002 ci iller arasinda 8 nesri cap olunmusdur Qara Folk Tarixinde Gece Surenleri Simali Karolina Universiteti Nesriyyati 1975 2001 ci iller arasinda 14 nesri cap olunmusdur Sergi kataloqlari ve meqaleleri Qirilmis Ulduz Qara Qadinlarin Vetendas Muharibesinden Sonraki Dovrde Tikdiyi Yorganlar Dallas Afro Amerika Heyati ve Medeniyyeti Muzeyi 1986 Harriet Pauers Qara Yorgancinin Portreti Itmis Hisseler Corciya Xalq Inceseneti 1770 1976 1976 El isi Missisipi Xalq Inceseneti Missisipi Tarixi Muzeyi 1980 El isi Afrika Amerikali Kisiler ve Yorganciliq Eneneleri Anakostiya Muzeyi ve Afrika Amerika Tarixi ve Medeniyyeti Merkezi Vasinqton DC 1998 Militant Iyneler Qullarin tikdiyi yorganlardan ibaret sergi Afro Amerika Milli Muzeyi Kolumbus Ohayo 1984 Qaydalarla deyil urekle Klementin Hanterin yorganlari Klementin Hanter Amerika Xalq Ressami Dallas Afro Amerika Heyati ve Medeniyyeti Muzeyi 1993IstinadlarGladys Marie Fry Solomon Quqqenhaym muzeyi 1937 Freebase Data Dumps Google From the African Loom to the American Quilt Mary Baldwin College February 8 2000 February 4 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 19 2015 Raymond Dobard African American Visual Arts Database 4 February 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 June 2017 Barnes Bart Gladys Marie Fry folklorist of black history dies at 84 The Washington Post ingilis January 5 2016 ISSN 0190 8286 Istifade tarixi January 6 2016 Louis Edwin Fry K State Libraries Delta Chapter 2016 02 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 03 18 Architect Louis Fry Sr Washington Post ingilis June 13 2000 ISSN 0190 8286 Istifade tarixi 2023 09 08 Missouri Marriage Records Jefferson City MO USA Missouri State Archives 1927 Microfilm Holley Joe Louis Fry Jr 77 The Washington Post March 21 2006 July 14 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi July 13 2020 Fry Gladys Marie From the African Loom to the American Quilt The Fortnightly 14 7 February 8 1999 olu kecid Fry Gladys Marie Stitched from the Soul Slave Quilts from the Antebellum South 2nd Chapel Hill The University of North Carolina Press September 30 2002 ISBN 978 0 80784 995 8 Amazon vasitesile Fry Gladys Marie Night Riders in Black Folk History Chapel Hill The University of North Carolina Press March 26 2001 ISBN 978 0 80784 963 7 A Sermon in Patchwork UC Press E Books Collection 1982 2004 Paul Buford African American Visual Arts Database 4 February 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 June 2017 Jones Carleton Folklorist Stitches Together History of Black Quiltmaking Baltimore Sun January 18 1989 Xarici kecidlerWorldCat Identities Fry Gladys Marie 1931 2015 Georges Robert A Jones Michael O Confrontation People Studying People The Human Element in Fieldwork University of California Press 1980 ISBN 9780520039896