Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qeyri-müsəlman — islam hüququnda və dünyagörüşündə müsəlman olmayanları təsvir etmək üçün istifadə edilən termin. İslam prinsipləri ilə idarə olunan dövlətlərin idarəsi altında yaşayan, islamdan başqa əqidəyə malik olan fərdlər və icmalar həmçinin, zimmilər kimi təsnif edilir.
Osmanlı imperiyasında
İslam hüququ ümumiyyətlə dörd dinin mənsublarını "kitab əhli" hesab edir, baxmayaraq ki, imamların fərqli baxışları var. Bunlar xristianlar, yəhudilər, zərdüştilər və sabilərdir. Yenə islam şəriətinin müddəalarına əsasən, "kitab əhli" müsəlman ölkəsində yaşayarsa, onların varlığı və təhlükəsizliyi islam dövlətinin öhdəsində olur və onlara "əhli-zimmət", yaxud sadəcə olaraq zimmi deyilir. Osmanlı torpaqlarında yaşayan qeyri-müsəlmanlar da bu statusda idilər. Bu dörd dini qrupdan zərdüştilərə Osmanlı torpaqlarında heç vaxt rast gəlinməmişdir, sabilər isə demək olar ki, yox idi. Qalan iki qrupdan ən çoxsaylısı xristianlar idi. Yəhudilər xristianlardan daha az olsalar da, onların ölkə daxilində iqtisadi təsiri kifayət qədər böyük olmuşdur. Osmanlı imperiyasında yaşayan qeyri-müsəlmanları din, məzhəb və etnik vəziyyətinə görə aşağıdakı kimi təsnif etmək olar:
| Xristianlar | Yəhudilər | Sabiilər | |
|---|---|---|---|
| Katoliklər | Qeyri-katoliklər | ||
| Ortodokslar | Sabiilər | ||
| Katolik ermənilər | Qriqorianlar | ||
| Ortodoks aysorlar | |||
| Mandeylər | |||
Etnik olaraq rumlar, yunanlar, bolqarlar, slavyanlar, albanlar, rumınlar , qaqauzlar, macarlar, polyaklar, qaraçılar, ermənilər, gürcülər, aysorlar, xaldeylər, ərəblər, yəhudilər, qibtilər və həbəşlər qeyri-müsəlman ölkənin bir hissəsini təşkil edirdilər.
İstinadlar
- Bozkurt, Gülnihal. Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukuki Durumu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. 1996. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qeyri muselman islam huququnda ve dunyagorusunde muselman olmayanlari tesvir etmek ucun istifade edilen termin Islam prinsipleri ile idare olunan dovletlerin idaresi altinda yasayan islamdan basqa eqideye malik olan ferdler ve icmalar hemcinin zimmiler kimi tesnif edilir Osmanli imperiyasindaIslam huququ umumiyyetle dord dinin mensublarini kitab ehli hesab edir baxmayaraq ki imamlarin ferqli baxislari var Bunlar xristianlar yehudiler zerdustiler ve sabilerdir Yene islam serietinin muddealarina esasen kitab ehli muselman olkesinde yasayarsa onlarin varligi ve tehlukesizliyi islam dovletinin ohdesinde olur ve onlara ehli zimmet yaxud sadece olaraq zimmi deyilir Osmanli torpaqlarinda yasayan qeyri muselmanlar da bu statusda idiler Bu dord dini qrupdan zerdustilere Osmanli torpaqlarinda hec vaxt rast gelinmemisdir sabiler ise demek olar ki yox idi Qalan iki qrupdan en coxsaylisi xristianlar idi Yehudiler xristianlardan daha az olsalar da onlarin olke daxilinde iqtisadi tesiri kifayet qeder boyuk olmusdur Osmanli imperiyasinda yasayan qeyri muselmanlari din mezheb ve etnik veziyyetine gore asagidaki kimi tesnif etmek olar Xristianlar Yehudiler SabiilerKatolikler Qeyri katoliklerOrtodokslar SabiilerKatolik ermeniler QriqorianlarOrtodoks aysorlarMandeyler Etnik olaraq rumlar yunanlar bolqarlar slavyanlar albanlar ruminlar qaqauzlar macarlar polyaklar qaracilar ermeniler gurculer aysorlar xaldeyler erebler yehudiler qibtiler ve hebesler qeyri muselman olkenin bir hissesini teskil edirdiler IstinadlarBozkurt Gulnihal Gayrimuslim Osmanli Vatandaslarinin Hukuki Durumu Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari 1996 ISBN 9789751601667