Xaldeylər (Babil. Kaldu, İv. כַּשְׂדִּים - Kasdim, yun.Χαλδαίοι ) - Mesopotamiyanın cənubunda , Fars körfəzinin şimal-qərb sahilindəki Dəclə və Fərat çaylarının arasında , eramızdan əvvəl X-IV əsrlərdə yaşamış semit tayfaları.Babilə sahib olmaq üçün Assuriya ilə döyuşlərdə iştirak edirlər. E.ə. 626-536-cı illərdə Babili Yeni Babil krallığını quran Xaldey sülaləsi idarə edib.
Xaldeylər haqqında ilk məlumat eramızdan əvvəl 878-ci ilə aid edilir. Onlar hqqında ilk məlumatı Assuriya kralı II Aşurnazirpalın salnamələrində görmək olar. Fars körfəzi sahillərində , Dəclə və Fəratın aşağı axınındakı bataqlıqlar və göllər ərazisində yaşayırdılar. Bu gün müasir tarixçilərə məlum 6 Xaldey qəbiləsi olub. E.ə. IX əsrdə Xaldeylər Babilin cənub hissəsini işğal etdilər və tədricən şimala doğru irəliləyirlər. Onlar eyni zamanda qədim Akkad / Babil mədəniyyətini gördukcə bu mədəniyyəti və onların dinini qəbul edirlər. Bütün Xaldey tayfaları yarı köçəri həyat tərzi sürmüş və maldarlıqla məşğul olublar. Mixi yazı mənbələrinə əsasən, Xaldey qəbilələrinin başçılarının adları aşağıdakı kimi olub:
Assuriya kralı III Şalmanasar eramızdan əvvəl 851-ci ildə Xaldey şahzadələri Bit-Dakuri, Bit-Amukani və Bit-Yakin xərac ödəməyə məcbur etdi. Aşşur padşahları Şamşi-Adad V və III Adad-nirari onlarla müharibələr aparır.
Miladdan əvvəl 744-cü ildə Assuriya kralı III Tiglatpalasar ( e.ə. 745 - e.ə.727 ) Babilistanı işğal etdi və Sippardan Fars körfəzinin bataqlıqlarına qədər olan ərazidə müttəfiq Xaldey tayfalarını məğlub edir. Bu qələbədən sonra Assur şahı " Sümer və Akkad kralı" titulunu alır. Babil Assuriya hakimiyyətini qəbul etməli olur. Babil şəhərlərinin dini dairələri, məmurları və tacirləri tədricən Assuriya hökmranlığının möhkəm dayağına çevrilir və ölkənin müstəqilliyi uğrunda mübarizədə təşəbbüs Xaldeylərə və şəhər əhalisinin aşağı təbəqələrinə keçdi . Miladdan əvvəl 732-ci ildə Babil sülaləsinin sona çatması Babil mirası üçün Assuriya, Xaldeylər və Elam arasında müabrizənin başlanmasına səbəb olur.
Babilin fəthi
Maraqlı faktlar
Qədim Yunanıstanda gəzən falçılara, astroloqlara Xaldeylər deyilirdi.
Qədim Rusiyada küçələrdə, bazarlarda insanları əyləndirən insanlara Xalde deyilirdi.
Hal-hazırda, Xaldey, xidmət personalı, əsasən garsonlar üçün bir jarqon adıdır
İstinad siyahısı
Дан 2:4
ИСТОРИЯ ДРЕВНЕГО ВОСТОКА
Толковый словарь Кузнецова
September 10, 2021
xaldeylər, babil, kaldu, ים, kasdim, Χαλδαίοι, mesopotamiyanın, cənubunda, fars, körfəzinin, şimal, qərb, sahilindəki, dəclə, fərat, çaylarının, arasında, eramızdan, əvvəl, əsrlərdə, yaşamış, semit, tayfaları, babilə, sahib, olmaq, üçün, assuriya, ilə, döyuşlə. Xaldeyler Babil Kaldu Iv כ ש ד ים Kasdim yun Xaldaioi Mesopotamiyanin cenubunda Fars korfezinin simal qerb sahilindeki Decle ve Ferat caylarinin arasinda eramizdan evvel X IV esrlerde yasamis semit tayfalari Babile sahib olmaq ucun Assuriya ile doyuslerde istirak edirler E e 626 536 ci illerde Babili Yeni Babil kralligini quran Xaldey sulalesi idare edib Arami dilinde danisiblar 1 Xaldeyler haqqinda Bibliyada bir nece defe xatirlanir Mundericat 1 Tarix 1 1 Babilin fethi 2 Maraqli faktlar 3 Istinad siyahisiTarix Redakte Xaldey Xaldey indiki Iraqda Xaldeyler haqqinda ilk melumat eramizdan evvel 878 ci ile aid edilir Onlar hqqinda ilk melumati Assuriya krali II Asurnazirpalin salnamelerinde gormek olar Fars korfezi sahillerinde Decle ve Feratin asagi axinindaki bataqliqlar ve goller erazisinde yasayirdilar Bu gun muasir tarixcilere melum 6 Xaldey qebilesi olub E e IX esrde Xaldeyler Babilin cenub hissesini isgal etdiler ve tedricen simala dogru irelileyirler Onlar eyni zamanda qedim Akkad Babil medeniyyetini gordukce bu medeniyyeti ve onlarin dinini qebul edirler Butun Xaldey tayfalari yari koceri heyat terzi surmus ve maldarliqla mesgul olublar Mixi yazi menbelerine esasen Xaldey qebilelerinin bascilarinin adlari asagidaki kimi olub Bit Yakin Elam ile hemserhed qebile Bit Dakuri en boyuk qebile Bit Amukani Bit Adini Bit Silini ve Bit Sa alli Assuriya krali III Salmanasar eramizdan evvel 851 ci ilde Xaldey sahzadeleri Bit Dakuri Bit Amukani ve Bit Yakin xerac odemeye mecbur etdi Assur padsahlari Samsi Adad V ve III Adad nirari onlarla muharibeler aparir Miladdan evvel 744 cu ilde Assuriya krali III Tiglatpalasar e e 745 e e 727 Babilistani isgal etdi ve Sippardan Fars korfezinin bataqliqlarina qeder olan erazide muttefiq Xaldey tayfalarini meglub edir Bu qelebeden sonra Assur sahi Sumer ve Akkad krali titulunu alir Babil Assuriya hakimiyyetini qebul etmeli olur Babil seherlerinin dini daireleri memurlari ve tacirleri tedricen Assuriya hokmranliginin mohkem dayagina cevrilir ve olkenin musteqilliyi ugrunda mubarizede tesebbus Xaldeylere ve seher ehalisinin asagi tebeqelerine kecdi 2 Miladdan evvel 732 ci ilde Babil sulalesinin sona catmasi Babil mirasi ucun Assuriya Xaldeyler ve Elam arasinda muabrizenin baslanmasina sebeb olur Babilin fethi RedakteMaraqli faktlar RedakteQedim Yunanistanda gezen falcilara astroloqlara Xaldeyler deyilirdi Qedim Rusiyada kucelerde bazarlarda insanlari eylendiren insanlara Xalde deyilirdi Hal hazirda Xaldey xidmet personali esasen garsonlar ucun bir jarqon adidir 3 Istinad siyahisi Redakte Dan 2 4 ISTORIYa DREVNEGO VOSTOKA Tolkovyj slovar KuznecovaMenbe https az wikipedia org w index php title Xaldeyler amp oldid 5827667, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
