fbpx
Wikipedia

Qaramannamə

September 18, 2021

Qaramannamə, Kitab-i Qaramaniyyə ya da Kitab-i Təvarix-i Qaramaniyyə — Şikari tərəfindən qələmə alınan və Qaramanoğulları bəyliyinin rəsmi tarixçəsi olaraq qəbul edilən əlyazma əsər. Ərəb əlifbası istifadə edilərək türkcə yazılan əsər yazıldığı dövrə hakim olan Osmanlı baxış tərzinin xaricində yazılan Düstürnamə-i Ənvəri, Bəzm-ü Rəzm və kitab-I Diyarbəkriyyə ilə birlikdə az saydakı əsərlərdən biri olma xüsusiyyəti ayrı əhəmiyyətə malikdir.

Qaramannamə
Karamannâme
Janr Tarix
Müəllif Şikari
Orijinal dili Qədim Anadolu türkcəsi
Yazılma ili XVI əsr

Tarixi

Əsərin orjinalı Yarcaninin XIV əsrdə yazmış olduğu Qaramanoğullarının tarixindən bəhs edən əsər olub, Qaramannamə Şikarinin bu əsəri türkcəyə tərcümə edib və əlavələri ilə formalaşmışdır. Yazılış zamanı tam olaraq bilinməyən, lakin XVI əsrin ortalarında yazıldığı təxmin edilən əsərin bilinən ən qədim nüsxəsi 1614-də yazılan Konya nüsxəsidir. Kitabın ilk türkcə nəşri Konya nüsxəsi əsasında Konya məcmuəsində elan edilmiş və Mahmud Məsud Koman tərəfindən Şikarinin “Qaramanoğulları tarixi” adıyla 1946-cı ildə Konyada əşr edilmişdir. Son olaraq isə yenə Konya nüsxəsinindən yararlanaraq, 2005-ci ildə Qaramannamə adı ilə nəşr edilən kitabda eyni nəşri və Necdət Sakaoğlu tərəfindən edilən tərcüməsi nəşr edilmişdir.

Əsər ilk olaraq Mehmed Fuad bəy tərəfindən 1926-cı ildə elm dünyasına tanıdılmış, 1927-ci ildə Xəlil Ethem bəy onu izləmişdir. Kitabdan modern elmi araşdırmalar məqsədiylə ilk yararlananlardan biri Menteşe bəyliyi araşdırmaları sırasında Paul Vittek olmuşdur. Bundan əvvəl isə Münəccimbaşının Camiüd-Düvəl adlı əsərində qaynaq olaraq Qaramannamədən yararlandığı bilinməkdədir.

Üslub və içindəkilər

Hər nə qədər fərqli qaynaqdan tərcümə olsa da, içindəki alıntılar xaricində hər hansısa bir qaynağa müraciət edilmədən yazılmış olan əsər dastanvari nəql yolu ilə qələmə alınmış, içindəki şişiridlmiş nəqlə rəğmən, real şəxs və hadisələrdən bəhs edilmişdir. Daha çox Qaramanoğulları lehinə, Osmanoğulları əleyhinə baxış tərzi izlənilmişdir.

Şikari əsərin giriş qismində yunan, Roma və Əcəm tarixlərinə yer verdikdən sonra Məhəmmədin peyğəmbərliyindən bəhs etməklə, ardıyca Bizans, Əcəm və ərəblər arasındakı döyüşlərdə Anadolunun xaraba hala gəldiyini, bundan 325 il sonra Səlcuqluların Anadolunu təkrar inşa etdiyini, Səlib yürüşlərini, Qılınc Arslan və Sultan Məsudun iqtidar dövlərindən bəhs etməkdədir. Əsər Qaramanoğullarının tarixindən bəhs etməyə Qalxanoğullarından və Şirvan xan soyundan Oğuz bəyi Səadəddinin Şirvandan Kayseriyə köçünü, oğlu Nurəddin bəyin qayılar və türkmənlərlə əməkdaşlıq içində Ereğli qalasını alışını və burada oturaq həyata keçidini deyərək başlamaqdadır. Əsərin qalanında isə Qaraman bəylərinin şəxsi həyatları, döyüşlər, divanlar, yaşanan diqətəlayiq hadisələr yazılmışdır.

Əsərdə bəhs edilən hadisələr dövrün Anadoludakı digər önəmli gücü Osmanlı dövləti vakanüvislərinin əsərləri ilə uyuşmazlıq içindədir. Məsələn, Osmanlı əsərlərinin tamamı Osman bəyə müstəqillik əlamətlərinin Əlaəddin Keyqubad tərəfindən verildiyini yazmalarına, Düstürnamə-I Ənvəridə isə Qaramanoğullarının atasının Osman bəyin xidmətində olduğunun deyilməsinə baxmayaraq, Qaramannamədə Səlcuqlu sultanının sürülərinin "çobanbaşısı" Osman bəyə müstəqillik əlamətlərinin Qaramanoğulları tərəfindən verildiyini, ancaq daha sonra Osmanlıların bu yaxşılığı unutduqlarını deməkdədir. Yenə Qaramanoğulları hökmdarının Osmanlı qaynaqlarında yalnızca "bəy" olaraq keçməsinə rəğmən, Şikari "şah" və "sultan" sanlarını da daşıdıqlarını vurğulamaqda, bu məlumat Qaraman kitabələri tərəfoindən də doğrulanmaqdadır.

Nüsxələr

Kitabın türkcə ilk nəşrini hazırlayan Koman kitabın yeddi nüsxəsi olduğunu bildirməkdədir.

  1. Yusif ağa kitabxanası nüsxəsi: bu nüsxə Xadimizadə Ənvər Əfəndinin Vələd Çələbi Əfəndiyə, ardında inhisarlar baş müdiri İhsan Qorucuya keçmiş və əskik olan səhifələri Mehmed Fərid Uğur tərəfindən hazırlanmışdır.
  2. Əhməd Rasih İzzət Qovunoğlunda olan nüsxə
  3. Millət Yazma Əsər Kitabxanası nüsxəsi: bu nüsxə Əli Əmiri tərəfindən Osmanlı maliyyə naziri Mehmed Raqıb bəydən alınmışdır.
  4. İstanbul Universiteti nüsxəsi: Əhməd Arifi paşa tərəfindən İbrahim Acziyə üzü çıxarılaraq əldə edilmişdir.
  5. Bursalı Mehmed Tahir bəydəki nüsxə
  6. Xəlil Ethem Eldemdəki kitabın müəyyən səhifələrinin olduğu nüsxə
  7. Berlin Əyalət Kitabxanasındakı nüsxə

Günümüzdə dörd nüsxə itib, Konyadakı Yusif ağa kitabxanası nüsxəsi, İstanbuldakı Millət Yazma Kitabxanası nüsxəsi və Berlindəki Berlin Əyalət Kitabxanası nüsxələri qorunma altındadır.

İstinadlar

  1. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 72. ISBN 9755854835.
  2. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 70. ISBN 9755854835.
  3. Yıldız, Sara Nur (2010). Şikârî. İstanbul. səh. 163. ISBN 9789753896320.
  4. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 71. ISBN 9755854835.
  5. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 69. ISBN 9755854835.
  6. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 255. ISBN 9755854835.
  7. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 97. ISBN 9755854835.
  8. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 74. ISBN 9755854835.
  9. Şikârî, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu (2005). Karamannâme. İstanbul. Karaman Belediyesi. səh. 73. ISBN 9755854835.
  10. Karamanoğulları Hakkında Vesâik-i Mahkûke. 1911. səh. 697.

September 18, 2021
qaramannamə, kitab, qaramaniyyə, kitab, təvarix, qaramaniyyə, şikari, tərəfindən, qələmə, alınan, qaramanoğulları, bəyliyinin, rəsmi, tarixçəsi, olaraq, qəbul, edilən, əlyazma, əsər, ərəb, əlifbası, istifadə, edilərək, türkcə, yazılan, əsər, yazıldığı, dövrə, . Qaramanname Kitab i Qaramaniyye ya da Kitab i Tevarix i Qaramaniyye Sikari terefinden qeleme alinan ve Qaramanogullari beyliyinin resmi tarixcesi olaraq qebul edilen elyazma eser Ereb elifbasi istifade edilerek turkce yazilan 1 eser yazildigi dovre hakim olan Osmanli baxis terzinin xaricinde yazilan Dusturname i Enveri Bezm u Rezm ve kitab I Diyarbekriyye ile birlikde az saydaki eserlerden biri olma xususiyyeti ayri ehemiyyete malikdir 2 3 QaramannameKaramannameJanr TarixMuellif SikariOrijinal dili Qedim Anadolu turkcesiYazilma ili XVI esr Mundericat 1 Tarixi 2 Uslub ve icindekiler 3 Nusxeler 4 IstinadlarTarixi RedakteEserin orjinali Yarcaninin XIV esrde yazmis oldugu Qaramanogullarinin tarixinden behs eden eser olub Qaramanname Sikarinin bu eseri turkceye tercume edib ve elaveleri ile formalasmisdir 4 Yazilis zamani tam olaraq bilinmeyen lakin XVI esrin ortalarinda yazildigi texmin edilen eserin bilinen en qedim nusxesi 1614 de yazilan Konya nusxesidir 5 Kitabin ilk turkce nesri Konya nusxesi esasinda Konya mecmuesinde elan edilmis ve Mahmud Mesud Koman terefinden Sikarinin Qaramanogullari tarixi adiyla 1946 ci ilde Konyada esr edilmisdir Son olaraq ise yene Konya nusxesininden yararlanaraq 2005 ci ilde Qaramanname adi ile nesr edilen kitabda eyni nesri 6 ve Necdet Sakaoglu terefinden edilen tercumesi 7 nesr edilmisdir Eser ilk olaraq Mehmed Fuad bey terefinden 1926 ci ilde elm dunyasina tanidilmis 1927 ci ilde Xelil Ethem bey onu izlemisdir Kitabdan modern elmi arasdirmalar meqsediyle ilk yararlananlardan biri Mentese beyliyi arasdirmalari sirasinda Paul Vittek olmusdur Bundan evvel ise Muneccimbasinin Camiud Duvel adli eserinde qaynaq olaraq Qaramannameden yararlandigi bilinmekdedir Uslub ve icindekiler RedakteHer ne qeder ferqli qaynaqdan tercume olsa da icindeki alintilar xaricinde her hansisa bir qaynaga muraciet edilmeden yazilmis olan eser dastanvari neql yolu ile qeleme alinmis icindeki sisiridlmis neqle regmen real sexs ve hadiselerden behs edilmisdir 8 Daha cox Qaramanogullari lehine Osmanogullari eleyhine baxis terzi izlenilmisdir Sikari eserin giris qisminde yunan Roma ve Ecem tarixlerine yer verdikden sonra Mehemmedin peygemberliyinden behs etmekle ardiyca Bizans Ecem ve erebler arasindaki doyuslerde Anadolunun xaraba hala geldiyini bundan 325 il sonra Selcuqlularin Anadolunu tekrar insa etdiyini Selib yuruslerini Qilinc Arslan ve Sultan Mesudun iqtidar dovlerinden behs etmekdedir Eser Qaramanogullarinin tarixinden behs etmeye Qalxanogullarindan ve Sirvan xan soyundan Oguz beyi Seadeddinin Sirvandan Kayseriye kocunu oglu Nureddin beyin qayilar ve turkmenlerle emekdasliq icinde Eregli qalasini alisini ve burada oturaq heyata kecidini deyerek baslamaqdadir Eserin qalaninda ise Qaraman beylerinin sexsi heyatlari doyusler divanlar yasanan diqetelayiq hadiseler yazilmisdir 9 Eserde behs edilen hadiseler dovrun Anadoludaki diger onemli gucu Osmanli dovleti vakanuvislerinin eserleri ile uyusmazliq icindedir Meselen Osmanli eserlerinin tamami Osman beye musteqillik elametlerinin Elaeddin Keyqubad terefinden verildiyini yazmalarina Dusturname I Enveride ise Qaramanogullarinin atasinin Osman beyin xidmetinde oldugunun deyilmesine baxmayaraq Qaramannamede Selcuqlu sultaninin surulerinin cobanbasisi Osman beye musteqillik elametlerinin Qaramanogullari terefinden verildiyini ancaq daha sonra Osmanlilarin bu yaxsiligi unutduqlarini demekdedir Yene Qaramanogullari hokmdarinin Osmanli qaynaqlarinda yalnizca bey olaraq kecmesine regmen Sikari sah ve sultan sanlarini da dasidiqlarini vurgulamaqda bu melumat Qaraman kitabeleri terefoinden de dogrulanmaqdadir 10 Nusxeler RedakteKitabin turkce ilk nesrini hazirlayan Koman kitabin yeddi nusxesi oldugunu bildirmekdedir Yusif aga kitabxanasi nusxesi bu nusxe Xadimizade Enver Efendinin Veled Celebi Efendiye ardinda inhisarlar bas mudiri Ihsan Qorucuya kecmis ve eskik olan sehifeleri Mehmed Ferid Ugur terefinden hazirlanmisdir Ehmed Rasih Izzet Qovunoglunda olan nusxe Millet Yazma Eser Kitabxanasi nusxesi bu nusxe Eli Emiri terefinden Osmanli maliyye naziri Mehmed Raqib beyden alinmisdir Istanbul Universiteti nusxesi Ehmed Arifi pasa terefinden Ibrahim Acziye uzu cixarilaraq elde edilmisdir Bursali Mehmed Tahir beydeki nusxe Xelil Ethem Eldemdeki kitabin mueyyen sehifelerinin oldugu nusxe Berlin Eyalet Kitabxanasindaki nusxeGunumuzde dord nusxe itib Konyadaki Yusif aga kitabxanasi nusxesi Istanbuldaki Millet Yazma Kitabxanasi nusxesi ve Berlindeki Berlin Eyalet Kitabxanasi nusxeleri qorunma altindadir Istinadlar Redakte Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 72 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 70 ISBN 9755854835 Yildiz Sara Nur 2010 Sikari Istanbul seh 163 ISBN 9789753896320 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 71 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 69 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 255 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 97 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 74 ISBN 9755854835 Sikari Metin Sozen Necdet Sakaoglu 2005 Karamanname Istanbul Karaman Belediyesi seh 73 ISBN 9755854835 Karamanogullari Hakkinda Vesaik i Mahkuke 1911 seh 697 Menbe https az wikipedia org w index php title Qaramanname amp oldid 6121140, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.