fbpx
Wikipedia

Qara siçovul

Qara siçovul
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar
Tip: Xordalılar
Yarımtip: Onurğalılar
Sinif: Məməlilər
İnfrasinif: Plasentalılar
Dəstə: Gəmiricilər
Fəsilə: Siçanlar
Cins: Siçovul
Növ: Qara siçovul
Elmi adı
Rattus rattus (Linnaeus, 1758)


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
şəkil

ÜTMS [1]
NCBI {{{1}}}

Qara siçovul (lat. Rattus rattus) — gəmiricilər dəstəsinin Siçanlar fəsiləsinə (lat. Muridae) aid məməli növüdür.

Xarici görünüşü

Bir sıra morfoloji əlamətlərinə görə boz siçovuldan fərqlənir. Quyruğu həmişə bədənindən uzun olur. İrəli qatlanmış girdə qulağı gözünü örtür. Bədəninin uzunluğu 190, quyruğu 228 mm-ə qədərdir. Sifəti ensizdir. Quyruğu sıx tüklərlə örtülmüşdür. Qulağının uzunluğu 28, arxa pəncəsi 41 mm-dir. Çəkisi 250 q-a çatır. Xəzinin rəngi belində saf-qaradan bəzən yaşılımtıl-metal parıltılı noxudu-boz-qonura qədər, qarnında isə qara-bozdan sarımtıl-ağa qədər dəyişir.

Yayılması

Demək olar ki, bütün dünyada yayılmışdır. Cənubi Asiya, Malay arxipelaqı adaları və Aralıq dənizi ətrafı isə onun qədim yaşayış vilayətləridir. Arealın Zaqafqaziya hissəsində bir çox şəhərlərdə və başqa yaşayış məntəqələrində başlıca olapraq dəmir, şose və su yolları boyunca rast gəlinir. Dəyişkənliyi öyrənilməmişdir. Azərbaycanda qara siçovulun vəhşi populyasiyaları yarımsəhraaran meşələrinin ayrı-ayrı sahələrini tutur (Lənkəran ovalığı, Alazan- Əyriçay vadisi, Kür-Araz ovalığının kiçik bataqlaşmış massivləri).

Həyat tərzi

Aran meşələrində geniş yayılmış, ancaq lokal məskunlaşan və azsaylı, yarımsəhrada isə nadir növdür. Qara siçovul boz siçovuldan daha az hidrofildir. Yabanı təbiətdə yuvalar qazır, ağac koğuşlarında yaşayır və ya budaqlardan kürəşəkilli yuvalar qurur.

Çoxalması və yaşama müddəti

Boz siçovula nisbətən daha az intensiv çoxalır. Təbii şəraitdə yaşayan heyvanlarda artıq oktyabrda boğaz dişilərin sayının kəskin azalması müşahidə edilir. İldə 2-3 nəsil verir, hər nəsildə orta hesabla 6 bala olur. Ölüm faizi 91-97 % olub, təbiətdə yaşama müddəti 1 ildir. Qapalı şəraitdə 4 ilə qədər yaşayır.

Qidalanması

Meyvələr, pöhrələr və qabıqla qidalanır. Boz siçovulla müqayisədə heyvani yem az rol oynayır.

Sayı və insan üçün əhəmiyyəti

Qara siçovul geniş yayılmış və çoxsaylı növdür. İnsanın təsərrüfat fəaliyyəti bu növü sığınacaqlarla, qida ilə və məskunlaşma imkanı ilə təmin etməklə onun geniş yayılmasına səbəb olmuşdur. Bununla bərabər, son 200 ildə qara siçovulun Avropanın mülayim qurşağındakı arealı kəskin kiçilmiş və parçalanmışdır. Hesab edilir ki, boz siçovul qara siçovulu sıxışdırır. Vurduğu ziyan boz siçovulda olduğu kimidir. Xüsusən narinci və limon plantasiyalarında ağacların gövdələrini, budaqlarını zədələyir, meyvələrin lətini yeyir.

Ədəbiyyat

  • Azərbaycan faunası. X cild. Məməlilər. Bakı, Elm nəşriyyatı, 1978
  • Azərbaycanın heyvanlar aləmi. III cild, Onurğalılar.Bakı, Elm nəşriyyatı, 2004.

Xarici keçidlər

İstinadlar

qara, siçovul, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılaryarımtip, onurğalılarsinif, məməlilərinfrasinif, plasentalılardəstə, gəmiricilərfəsilə, siçanlarcins, siçovulnöv, elmi, adırattus, rattus, linnaeus, 1758, vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaşəkilütms, nc. Qara sicovulElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif MemelilerInfrasinif PlasentalilarDeste GemiricilerFesile SicanlarCins SicovulNov Qara sicovulElmi adiRattus rattus Linnaeus 1758 VikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 1 NCBI 1 Qara sicovul lat Rattus rattus gemiriciler destesinin Sicanlar fesilesine lat Muridae aid memeli novudur Mundericat 1 Xarici gorunusu 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi 4 Coxalmasi ve yasama muddeti 5 Qidalanmasi 6 Sayi ve insan ucun ehemiyyeti 7 Edebiyyat 8 Xarici kecidler 9 IstinadlarXarici gorunusu RedakteBir sira morfoloji elametlerine gore boz sicovuldan ferqlenir Quyrugu hemise bedeninden uzun olur Ireli qatlanmis girde qulagi gozunu ortur Bedeninin uzunlugu 190 quyrugu 228 mm e qederdir Sifeti ensizdir Quyrugu six tuklerle ortulmusdur Qulaginin uzunlugu 28 arxa pencesi 41 mm dir Cekisi 250 q a catir Xezinin rengi belinde saf qaradan bezen yasilimtil metal pariltili noxudu boz qonura qeder qarninda ise qara bozdan sarimtil aga qeder deyisir Yayilmasi RedakteDemek olar ki butun dunyada yayilmisdir Cenubi Asiya Malay arxipelaqi adalari ve Araliq denizi etrafi ise onun qedim yasayis vilayetleridir Arealin Zaqafqaziya hissesinde bir cox seherlerde ve basqa yasayis menteqelerinde baslica olapraq demir sose ve su yollari boyunca rast gelinir Deyiskenliyi oyrenilmemisdir Azerbaycanda qara sicovulun vehsi populyasiyalari yarimsehra ve aran meselerinin ayri ayri sahelerini tutur Lenkeran ovaligi Alazan Eyricay vadisi Kur Araz ovaliginin kicik bataqlasmis massivleri Heyat terzi RedakteAran meselerinde genis yayilmis ancaq lokal meskunlasan ve azsayli yarimsehrada ise nadir novdur Qara sicovul boz sicovuldan daha az hidrofildir Yabani tebietde yuvalar qazir agac koguslarinda yasayir ve ya budaqlardan kuresekilli yuvalar qurur Coxalmasi ve yasama muddeti RedakteBoz sicovula nisbeten daha az intensiv coxalir Tebii seraitde yasayan heyvanlarda artiq oktyabrda bogaz disilerin sayinin keskin azalmasi musahide edilir Ilde 2 3 nesil verir her nesilde orta hesabla 6 bala olur Olum faizi 91 97 olub tebietde yasama muddeti 1 ildir Qapali seraitde 4 ile qeder yasayir Qidalanmasi RedakteMeyveler pohreler ve qabiqla qidalanir Boz sicovulla muqayisede heyvani yem az rol oynayir Sayi ve insan ucun ehemiyyeti RedakteQara sicovul genis yayilmis ve coxsayli novdur Insanin teserrufat fealiyyeti bu novu siginacaqlarla qida ile ve meskunlasma imkani ile temin etmekle onun genis yayilmasina sebeb olmusdur Bununla beraber son 200 ilde qara sicovulun Avropanin mulayim qursagindaki areali keskin kicilmis ve parcalanmisdir Hesab edilir ki boz sicovul qara sicovulu sixisdirir Vurdugu ziyan boz sicovulda oldugu kimidir Xususen narinci ve limon plantasiyalarinda agaclarin govdelerini budaqlarini zedeleyir meyvelerin letini yeyir Edebiyyat RedakteAzerbaycan faunasi X cild Memeliler Baki Elm nesriyyati 1978 Azerbaycanin heyvanlar alemi III cild Onurgalilar Baki Elm nesriyyati 2004 Xarici kecidler Redakte 2 http www iucnredlist org details 19360 0Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Qara sicovul amp oldid 5329924, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.