Rusiyanın ən böyük suda-quruda yaşayanıdlr. Uzunluğu 170 mm-dir. Rəngi boz və ya parlaq-qəhvəyidir. Çömçəquyruqlar qara rəngdə olur. Yetkin olmayan qurbağalar narıncıdır. Azərbaycanın ən iri qurbağasıdır. Dərisi hamar qabarlıdır, üstdən boz və ya qəhvəyi rəngdədir (açıqdan tünd rəngə qədər müxtəlif çalarda), tünd xallıdır. Başda, həmçinin bədənin yanlarında və ya alt tərəfində tikancıqlar olur. Arxa ətrafların barmaqlarını birləşdirən qabarlar ikiqatdır. Parotidlərin üzərində tünd zolaq və ya tünd xallar olur, ya da olmur. Qarın tərəfi sarımtıl, zəif xallıdır. Erkəklərin rezonatorları yoxdur. Onlar dişilərdən xırda olub, bədənin uzunluğu 120 mm-ə qədər olur.
Arealı
Qərbi Qafqazın endemik növüdür. Arealı əsasən ön dağlıq və dağlıq əraziləri əhatə edir. Arealı cənubdan meşə zonası ilə əhatələnmişdir. Qafqazquru qurbağasıRusiya, Gürcüstan, Azərbaycan, İran və Türkiyədə yayılmışdır. İlk əvvəllər yarımnöv olaraq hesab edilirdi. Göl ətrafları, çay kənarları, gölməçələr və su tutarlarının kənarlarında müşahidə etmək olur. Gündüzləri nəmli yerlərdə, daş altlarında və oyuqlarda gizlənirlər. Gecə saatları isə ov edirlər. Bəzən onları mağaralarda belə görmək olar. Qidalanmasında əsasən onurğasızlar üstünlük təşkil edir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Meşə sahəsinin sakinləridir. Həm düzənliklərdə, həm də dağlarda (1900 m-dək yüksəklikdə) rast gəlinir. Enliyarpaq, qarışıq və iynəyarpaqlı meşələrdə, kolluqlarda bağlarda, çəmənlərdə və bostanlarda, çox vaxt yaşayış məntəqələrinin yaxınlığında rast gəlinir. Adətən bir dəfə seçdiyi yerə bağlıdır. Toranlıq və gecə həyat tərzi keçirir. Ən çox axşam və səhər fəaldır. Gündüz daşların altındakı boşluqlarda, qırılmış ağac budaqlarının və çürümüş kötüklərin altında, quru ot tayalarında gizlənir. Sıx otluqlarda və tutqun havada gündüz də rast gəlinir. Çoxalmaq üçün martın sonunda və daha gec (dağlarda) durğun və ya zəif axarlı su hövzələrinə gedirlər. Erkəklər dişiləri həm quruda, həm də suda seçirlər. Cütləşmə düzənliklərdə adətən 10 gün, dağlarda isə avqusta qədər davam edir. 3 – 15 m uzunluğunda kürü qaytanları gecə suda olan daşlar, bitkilər üzərinə və s. qoyulur. Embrional inkişafı bir həftəyə qədər çəkir. Metamorfoz 50 günə qədər uzanır. Qabıqdəyişmə, ehtimal ki, ildə bir dəfə avqustun əvvəlində baş verir. Köhnə qabıq özü tərəfindən yeyilir. Əsasən quruda yaşayan cücülərlə (qarışqa, haf, taxıl biti, tırtıllar, ikiqanadlılar və s.), hörümçəklərlə, ilbiz, soxulcan və başqa onurğasızlarla qidalanırlar. Düşmənləri çox azdır. Yırtıcı məməlilər və quşlar bir qayda olaraq onları ovlamaqdan çəkinirlər. Təbiətdə ömrünün uzunluğu orta hesabla 10 ilə qədərdir. Cinsi yetkinliyə erkəklər 2 - 3, dişilər isə 3 yaşda çatırlar.
Sayları
Müxtəlif ərazilərdə 1000 metr maşrutda 20 başdan 1—5 arasına qədər ola bilir. 1980-х illərə qədər saylarında stabillik olmuşdur. Hazırda isə saylarında azalma vardır. Azalmanın səbəbləri: meşələrin qırılması, su tutarlarının kirlənməsi, gölməçələrin qurudulması, torpaqların intensiz olaraq əkin sahələrinə çevrilməsi və müəyyən dövrlərdə müşahidə edilən quraqlıqlar.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Su mənbələrinin qurudulması və çirklənməsi, avtomobil yollarında ölüm və meşələrin qırılması.
Nadir və xeyirli növ olduğundan kənd və meşə təsərrüfatlarında qorunmasını təbliğ etmək vacibdir.
Ədəbiyyat
Красная книга Краснодарского края (животные) / Адм. Краснодар. края: [науч. ред. А. С. Замотайлов]. — Изд. 2-е. — Краснодар: Центр развития ПТР Краснодар. края, 2007. — 504 с.: илл.
Кузьмин С. Л. Земноводные бывшего СССР. Тов-во науч. изд. КМК, 1999. 298 с.
Орлова В. Ф., Туниев Б. С. К систематике кавказских серых жаб группы Bufo bufo verrucosissimus (Pallas) (Amphibia, Bufonidae) // Бюлл. Моск. о-ва испытателей природы. отд. биолог. 1989. 94. С. 13—24.
Tuniyev B. S. On the independence of the Colchis Center of Amphibian and Reptile Speciation // Asiatic Herpetological Research. 1990. 3. P. 67—84.
Tuniyev B. S. A systematic list of amphibians from alpides of the Caucasus and Middle Asia, with comments on their taxonomy // Advances in Amphibian Research in the Former Soviet Union. 1998б. 3. P. 43—75.
Туниев Б. С., Береговая С. Ю. Симпатрические амфибии тисосамшитовой рощи // Тр. Зоолог. ин-та АН СССР. 1986. 157. С. 136—151.
Tuniyev B. S., Beregovaya S. Yu. Sympatric Amphibians of the Yew-box Grove, Caucasian State Biosphere Reserve, Sochi, Russia // Asiatic Herpetological Research. 1993. 5. P. 74—84
IUCN 2004. 2004 IUCN Red List of Threatened Species. [1].
Tuniyev B. S., Nilson G. Modern situation and perspective of conservation of the herpetofauna in the Western Transcaucasia // Scientia Herpetologica. 1995. P. 357—360.
İstinadlar
Кузьмин С. Л. Земноводные бывшего СССР. — М.: Товарищество научных изданий КМК, 2012. — 2-е изд. — С. 134. — 370 с. — ISBN 978-5-87317-871-1
Красная книга Краснодарского края (животные) / науч. ред. А. С. Замотайлов. — 2-е изд. — Краснодар: Центр развития ПТР Краснодарского края, 2007. — С. 332. — 504 с. ISBN 5-98630-015-3
Avqust 12, 2021
qafqaz, quru, qurbağası, bufo, verrucosissimus, kolxida, quru, qurbağası, bufo, verrucosissimus, suda, quruda, yaşayanlar, sinfinə, quru, qurbağaları, fəsiləsinin, quru, qurbağası, cinsinə, heyvan, növü, krasnodar, diyarının, qırmızı, kitabına, daxildir, bufo,. Qafqaz quru qurbagasi lat Bufo verrucosissimus 1 ve ya Kolxida quru qurbagasi 2 lat Bufo verrucosissimus Suda quruda yasayanlar sinfine ve Quru qurbagalari fesilesinin quru qurbagasi cinsine aid heyvan novu Krasnodar diyarinin qirmizi kitabina daxildir Qafqaz quru qurbagasiBufo verrucosissimusElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarSinif Suda quruda yasayanlarDeste QuyruqsuzlarFesile Quru qurbagalariCins Quru qurbagasiNov Qafqaz quru qurbagasiElmi adiBufo verrucosissimus Pallas 1814VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 585630NCBI 655847EOL 1010608 Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Areali 3 Yasayis yeri ve heyat terzi 4 Saylari 5 Mehdudlasdirici amiller 6 Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler 7 Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler 8 Edebiyyat 9 IstinadlarXususiyyetleri RedakteRusiyanin en boyuk suda quruda yasayanidlr Uzunlugu 170 mm dir Rengi boz ve ya parlaq qehveyidir Comcequyruqlar qara rengde olur Yetkin olmayan qurbagalar narincidir Azerbaycanin en iri qurbagasidir Derisi hamar qabarlidir ustden boz ve ya qehveyi rengdedir aciqdan tund renge qeder muxtelif calarda tund xallidir Basda hemcinin bedenin yanlarinda ve ya alt terefinde tikanciqlar olur Arxa etraflarin barmaqlarini birlesdiren qabarlar ikiqatdir Parotidlerin uzerinde tund zolaq ve ya tund xallar olur ya da olmur Qarin terefi sarimtil zeif xallidir Erkeklerin rezonatorlari yoxdur Onlar disilerden xirda olub bedenin uzunlugu 120 mm e qeder olur Areali RedakteQerbi Qafqazin endemik novudur Areali esasen on dagliq ve dagliq erazileri ehate edir Areali cenubdan mese zonasi ile ehatelenmisdir Qafqaz quru qurbagasi Rusiya Gurcustan Azerbaycan Iran ve Turkiyede yayilmisdir Ilk evveller yarimnov olaraq hesab edilirdi Gol etraflari cay kenarlari golmeceler ve su tutarlarinin kenarlarinda musahide etmek olur Gunduzleri nemli yerlerde das altlarinda ve oyuqlarda gizlenirler Gece saatlari ise ov edirler Bezen onlari magaralarda bele gormek olar Qidalanmasinda esasen onurgasizlar ustunluk teskil edir Yasayis yeri ve heyat terzi RedakteMese sahesinin sakinleridir Hem duzenliklerde hem de daglarda 1900 m dek yukseklikde rast gelinir Enliyarpaq qarisiq ve iyneyarpaqli meselerde kolluqlarda baglarda cemenlerde ve bostanlarda cox vaxt yasayis menteqelerinin yaxinliginda rast gelinir Adeten bir defe secdiyi yere baglidir Toranliq ve gece heyat terzi kecirir En cox axsam ve seher fealdir Gunduz daslarin altindaki bosluqlarda qirilmis agac budaqlarinin ve curumus kotuklerin altinda quru ot tayalarinda gizlenir Six otluqlarda ve tutqun havada gunduz de rast gelinir Coxalmaq ucun martin sonunda ve daha gec daglarda durgun ve ya zeif axarli su hovzelerine gedirler Erkekler disileri hem quruda hem de suda secirler Cutlesme duzenliklerde adeten 10 gun daglarda ise avqusta qeder davam edir 3 15 m uzunlugunda kuru qaytanlari gece suda olan daslar bitkiler uzerine ve s qoyulur Embrional inkisafi bir hefteye qeder cekir Metamorfoz 50 gune qeder uzanir Qabiqdeyisme ehtimal ki ilde bir defe avqustun evvelinde bas verir Kohne qabiq ozu terefinden yeyilir Esasen quruda yasayan cuculerle qarisqa haf taxil biti tirtillar ikiqanadlilar ve s horumceklerle ilbiz soxulcan ve basqa onurgasizlarla qidalanirlar Dusmenleri cox azdir Yirtici memeliler ve quslar bir qayda olaraq onlari ovlamaqdan cekinirler Tebietde omrunun uzunlugu orta hesabla 10 ile qederdir Cinsi yetkinliye erkekler 2 3 disiler ise 3 yasda catirlar Saylari RedakteMuxtelif erazilerde 1000 metr masrutda 20 basdan 1 5 arasina qeder ola bilir 1980 h illere qeder saylarinda stabillik olmusdur Hazirda ise saylarinda azalma vardir Azalmanin sebebleri meselerin qirilmasi su tutarlarinin kirlenmesi golmecelerin qurudulmasi torpaqlarin intensiz olaraq ekin sahelerine cevrilmesi ve mueyyen dovrlerde musahide edilen quraqliqlar Mehdudlasdirici amiller RedakteSu menbelerinin qurudulmasi ve cirklenmesi avtomobil yollarinda olum ve meselerin qirilmasi Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler RedakteIUCN siyahisina NT kateqoriyasi ile daxil edilib Zaqatala Dovlet Tebiet Qorugunda muhafize olunur Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler RedakteNadir ve xeyirli nov oldugundan kend ve mese teserrufatlarinda qorunmasini teblig etmek vacibdir Edebiyyat RedakteKrasnaya kniga Krasnodarskogo kraya zhivotnye Adm Krasnodar kraya nauch red A S Zamotajlov Izd 2 e Krasnodar Centr razvitiya PTR Krasnodar kraya 2007 504 s ill Kuzmin S L Zemnovodnye byvshego SSSR Tov vo nauch izd KMK 1999 298 s Orlova V F Tuniev B S K sistematike kavkazskih seryh zhab gruppy Bufo bufo verrucosissimus Pallas Amphibia Bufonidae Byull Mosk o va ispytatelej prirody otd biolog 1989 94 S 13 24 Tuniyev B S On the independence of the Colchis Center of Amphibian and Reptile Speciation Asiatic Herpetological Research 1990 3 P 67 84 Tuniyev B S A systematic list of amphibians from alpides of the Caucasus and Middle Asia with comments on their taxonomy Advances in Amphibian Research in the Former Soviet Union 1998b 3 P 43 75 Tuniev B S Beregovaya S Yu Simpatricheskie amfibii tisosamshitovoj roshi Tr Zoolog in ta AN SSSR 1986 157 S 136 151 Tuniyev B S Beregovaya S Yu Sympatric Amphibians of the Yew box Grove Caucasian State Biosphere Reserve Sochi Russia Asiatic Herpetological Research 1993 5 P 74 84 IUCN 2004 2004 IUCN Red List of Threatened Species 1 Tuniyev B S Nilson G Modern situation and perspective of conservation of the herpetofauna in the Western Transcaucasia Scientia Herpetologica 1995 P 357 360 Istinadlar Redakte Kuzmin S L Zemnovodnye byvshego SSSR M Tovarishestvo nauchnyh izdanij KMK 2012 2 e izd S 134 370 s ISBN 978 5 87317 871 1 Krasnaya kniga Krasnodarskogo kraya zhivotnye nauch red A S Zamotajlov 2 e izd Krasnodar Centr razvitiya PTR Krasnodarskogo kraya 2007 S 332 504 s ISBN 5 98630 015 3Menbe https az wikipedia org w index php title Qafqaz quru qurbagasi amp oldid 5953158, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
