Qafqaz bənövşəsi - (lat. Viola caucasica Kolenati). Bənövşəkimilər (Violaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü.
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN B 2ab(ii,iii,iv). Azərbaycanın nadir növüdür. Qafqaz endemikdir.
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir, kökümsov nazik, sürünən, əyri və ya horizontaldır. Kökyanı yarpaqlar 12 sm uzunluğunda dairəvi tumurcuqlu, gövdə yarpaqları yumurtavari, əsasda oyuqlu və ya dərin ürəkvaridir, kənardan dişiciklidir, üst tərəfdə seyrək, alt tərəfdə çox tükcüklüdür. Çiçəklər iri, 6 sm uzunluğundadır. Kasacıqlar xətvari –lansetvari, çılpaq və ya seyrək tükcüklüdür. Ləçəklər sarı və ya açıq-sarı, qəhvəyi rəngli damarlar ilə uzunsov və ya rnli, tərs-yumurtavari, 1,5 sm uzunluğundadır. Qutucuq uzunsov – yumurtavari, çılpaq 5-9 mm uzunluqdadır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvə əmələgətirmə dövrü iyun-avqust aylarına təsadüf edir. Mezokserofit bitkidir. Subalp və alp qurşaqlarında qayaların çatlarında, daşlı yamaclarda, çəmənlərdə, daşlı və çınqıllı yamaclarda rast gəlinir. Dekorativ bitkidir.
Yayılması
Böyük QafqazınQuba sahəsi və şərq hissəsi, Kiçik Qafqazın şimal hissəsi. BQ şərqi, BQ Quba sahəsinin rayonlarında alp və subalp qurşaqlarında yayılmışdır. Qaya yarıqlarında, çəmənlərdə, töküntü torpaqların üzərində, daşlı və çınqıllı yamaclarda bitir.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın təbii bərpası azalır, yaşama ərazisi məhdudlaşır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Antropogen amillər (Əhali tərəfindən bəzək bitkisi kimi çiçəklərinin yığılması) və populyasiyanın azsaylı olması.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər aparılmır, yayılma yerlərində antropogen təsiri azaltmaq məqsədi ilə yasaqlıqların təşkili, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi, yeni yayılma yerlərinin axtarılması təklif olunur.
İstinadlar
Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva,Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
Tərtibatçı məlumatı
September 24, 2021
qafqaz, bənövşəsi, elmi, təsnifataləmi, vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaaxtarütms, ncbi, viola, caucasica, kolenati, bənövşəkimilər, violaceae, juss, fəsiləsinə, bitki, növü, iucn, qırmızı, siyahısına, görə, növün, kateqoriyası, statusu, nəsli, kəsilmək, təhlü. Qafqaz benovsesiElmi tesnifatAlemi VikinnovlerdetesnifatVikianbardaaxtarUTMS 1 NCBI 1 Qafqaz benovsesi lat Viola caucasica Kolenati Benovsekimiler Violaceae Juss fesilesine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmek tehlukesinde olanlar kateqoriyasina aiddir EN B 2ab ii iii iv Azerbaycanin nadir novudur Qafqaz endemikdir 1 2 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 3 Yayilmasi 3 1 Sayi ve tendensiyasi 3 2 Mehdudlasdirici amiller 3 3 Muhafize tedbirleri 4 IstinadlarQisa morfoloji tesviri Redakte Coxillik ot bitkisidir kokumsov nazik surunen eyri ve ya horizontaldir Kokyani yarpaqlar 12 sm uzunlugunda dairevi tumurcuqlu govde yarpaqlari yumurtavari esasda oyuqlu ve ya derin urekvaridir kenardan disiciklidir ust terefde seyrek alt terefde cox tukcukludur Cicekler iri 6 sm uzunlugundadir Kasaciqlar xetvari lansetvari cilpaq ve ya seyrek tukcukludur Lecekler sari ve ya aciq sari qehveyi rengli damarlar ile uzunsov ve ya rnli ters yumurtavari 1 5 sm uzunlugundadir Qutucuq uzunsov yumurtavari cilpaq 5 9 mm uzunluqdadir 3 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri RedakteCicekleme ve meyve emelegetirme dovru iyun avqust aylarina tesaduf edir Mezokserofit bitkidir Subalp ve alp qursaqlarinda qayalarin catlarinda dasli yamaclarda cemenlerde dasli ve cinqilli yamaclarda rast gelinir Dekorativ bitkidir 3 Yayilmasi RedakteBoyuk Qafqazin Quba sahesi ve serq hissesi Kicik Qafqazin simal hissesi 3 BQ serqi BQ Quba sahesinin rayonlarinda alp ve subalp qursaqlarinda yayilmisdir Qaya yariqlarinda cemenlerde tokuntu torpaqlarin uzerinde dasli ve cinqilli yamaclarda bitir 4 Sayi ve tendensiyasi Redakte Populyasiyanin tebii berpasi azalir yasama erazisi mehdudlasir 5 Mehdudlasdirici amiller Redakte Antropogen amiller Ehali terefinden bezek bitkisi kimi ciceklerinin yigilmasi ve populyasiyanin azsayli olmasi Muhafize tedbirleri Redakte Muhafizesi ucun xususi tedbirler aparilmir yayilma yerlerinde antropogen tesiri azaltmaq meqsedi ile yasaqliqlarin teskili populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi toxumlarinin toxum bankinda saxlanilmasi berpasinin temin edilmesi yeni yayilma yerlerinin axtarilmasi teklif olunur Istinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 http redbook az options project amp id Qafqaz 20b C9 99n C3 B6v C5 9F C9 99si olu kecid 1 2 3 Flora Azerbajdzhana 1955 Valide M Elizade Naibe P Mehdiyeva Vuqar N Kerimov Aide Q Ibrahimova BOYUK QAFQAZIN BITKILERI Azerbaycan Baki 2019 Tertibatci melumatiMenbe https az wikipedia org w index php title Qafqaz benovsesi amp oldid 5883590, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
