Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaflantı Qız körpüsü – Miyanədə Qızılüzən çayının üzərində yerləşən XII əsrə adi tarixi memarlıq abidəsi.
| Qaflantı Qız körpüsü | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə | |
| Şəhər | Miyanə |
| Yerləşir | Qızılüzən çayının üstündə |
| Aidiyyatı | Böyük Səlcuq imperiyası |
| Tikilmə tarixi | XII əsr |
| Üslubu | |
| Material | kərpic |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
İranın, Güney Azərbaycanın çoxsaylı körpüləri içərisində ən bəllisi və ən mükəmməli Miyanədən Cənubda, Qızılüzən çayı üstündə salınmış və hicri VI əsrin (miladi XII əsr) əzəmətli abidədir. Onun üstündə olan və müxtəlif dövrlərdə aparılmış təmir işlərinə aid kitabələrdən birində bildirilir ki, körpünü hicri 933-cü ildə (miladi 1527) Şah Bəyim təmir etdirmişdir. Araşdırmaçılar körpünün el arasında Qız körpüsü adıyla tanınmasını bu mərmər kitabə ilə izah edirlər. Qaflantı dağının (farsca adı Qaflankuhdur) ətəyində olduğundan körpü elmi ədəbiyyatda Qaflantı körpüsü adı ilə tanınmışdır.
Yüksək texniki-bədii həllinə görə İslam memarlığı araşdırmaçıları Qaflantı Qız körpüsünü Ön Asiyada körpüsalma sənətinin incisi sayırlar. Qaflantı körpüsünün mərkəzi tağı 1946-cı ildə geri qaçan "fədai başçılarının" nadan göstərişi ilə dağıdılmış və bu nadir memarlıq əsəri bu günəcən zədəli, yarıuçuq vəziyyətdə qalmaqdadır.[]
Memarlıq xüsusiyyətləri
Qaflantı körpüsünün dayaqları möhkəm daşdan hörülmüş, iri aşırımlı üç tağı və kiçik ara tağları bişmiş kərpicdən çox böyük ustalıqla qurulmuşdur. Tağlararası səthlərin də hamısı kərpiclə üzlənmişdir. Ən hündür orta tağ üstündən körpü sahilə doğru endiyindən "qozbel" biçim almışdır.
Qaflantı körpüsündə də Azərbaycan memarlığında tez-tez rast gəlinən, iri tağ aşırımları arasında kiçik tağ gözləri qurulmuşdur. Bir çox cəhətdən əlverişli olsa da, bu ara açılımlar tağ dayaqlarını bir qədər zəiflədirdi. Memar bu konstruktiv xətanı aradan qaldırmaq üçün ara açırımların yanına dayaqlar artırmışdır. Tağla bir hündürlükdə olan bu dayaqlar piramidal sonluqla bitir. Körpüyə əlavə möhkəmlik verən, seli istiqamətləndirən bu qoşa dayaqlar həm də onun memarlıq kompozisiyasında güclü tutum plastikası və özümlü bədii ritm yaratmışdır.
Şəkillər
-
![image]()
Körpünün Kornelis De Bruyin tərəfindən 1705-ci ildə çəkilmiş şəkli -
![image]()
Körpünün Çarlz Hels tərəfindən 1815-ci ildə çəkilmiş şəkli -
![image]()
Körpünün Ejen Flandin tərəfindən 1840-cı ildə çəkilmiş şəkli -
![image]()
Körpünün üzərindəki kitabə -
![image]()
Körpünün 2013-cü ildə çəkilmiş şəkli -
![image]()
Körpünün 2013-cü ildə çəkilmiş şəkli
Həmçinin bax
İstinadlar
- Wiki Loves Monuments monuments database. 2017.
- (fars. ). tabriz.ir. 2018-10-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- (fars. ). miana.ir. 14 mart 2015. 2020-08-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Cəfər Qiyasi. Nizami dövrü memarlıq abidələri. Bakı: İşıq nəşriyyatı. 1991. səh. 139. ISBN .
- Cəfər Qiyasi. Nizami dövrü memarlıq abidələri. Bakı: İşıq nəşriyyatı. 1991. səh. 174. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaflanti Qiz korpusu Miyanede Qiziluzen cayinin uzerinde yerlesen XII esre adi tarixi memarliq abidesi Qaflanti Qiz korpusu37 19 27 sm e 47 49 05 s u Olke IranSeher MiyaneYerlesir Qiziluzen cayinin ustundeAidiyyati Boyuk Selcuq imperiyasiTikilme tarixi XII esrUslubuMaterial kerpicQaflanti Qiz korpusu Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiIranin Guney Azerbaycanin coxsayli korpuleri icerisinde en bellisi ve en mukemmeli Miyaneden Cenubda Qiziluzen cayi ustunde salinmis ve hicri VI esrin miladi XII esr ezemetli abidedir Onun ustunde olan ve muxtelif dovrlerde aparilmis temir islerine aid kitabelerden birinde bildirilir ki korpunu hicri 933 cu ilde miladi 1527 Sah Beyim temir etdirmisdir Arasdirmacilar korpunun el arasinda Qiz korpusu adiyla taninmasini bu mermer kitabe ile izah edirler Qaflanti daginin farsca adi Qaflankuhdur eteyinde oldugundan korpu elmi edebiyyatda Qaflanti korpusu adi ile taninmisdir Yuksek texniki bedii helline gore Islam memarligi arasdirmacilari Qaflanti Qiz korpusunu On Asiyada korpusalma senetinin incisi sayirlar Qaflanti korpusunun merkezi tagi 1946 ci ilde geri qacan fedai bascilarinin nadan gosterisi ile dagidilmis ve bu nadir memarliq eseri bu gunecen zedeli yariucuq veziyyetde qalmaqdadir menbe gosterin Memarliq xususiyyetleriQaflanti korpusunun dayaqlari mohkem dasdan horulmus iri asirimli uc tagi ve kicik ara taglari bismis kerpicden cox boyuk ustaliqla qurulmusdur Taglararasi sethlerin de hamisi kerpicle uzlenmisdir En hundur orta tag ustunden korpu sahile dogru endiyinden qozbel bicim almisdir Qaflanti korpusunde de Azerbaycan memarliginda tez tez rast gelinen iri tag asirimlari arasinda kicik tag gozleri qurulmusdur Bir cox cehetden elverisli olsa da bu ara acilimlar tag dayaqlarini bir qeder zeifledirdi Memar bu konstruktiv xetani aradan qaldirmaq ucun ara acirimlarin yanina dayaqlar artirmisdir Tagla bir hundurlukde olan bu dayaqlar piramidal sonluqla bitir Korpuye elave mohkemlik veren seli istiqametlendiren bu qosa dayaqlar hem de onun memarliq kompozisiyasinda guclu tutum plastikasi ve ozumlu bedii ritm yaratmisdir SekillerKorpunun Kornelis De Bruyin terefinden 1705 ci ilde cekilmis sekli Korpunun Carlz Hels terefinden 1815 ci ilde cekilmis sekli Korpunun Ejen Flandin terefinden 1840 ci ilde cekilmis sekli Korpunun uzerindeki kitabe Korpunun 2013 cu ilde cekilmis sekli Korpunun 2013 cu ilde cekilmis sekliHemcinin baxCamalabad karvansarasi Meskinseher asma korpusuIstinadlarWiki Loves Monuments monuments database 2017 fars tabriz ir 2018 10 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib fars miana ir 14 mart 2015 2020 08 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Cefer Qiyasi Nizami dovru memarliq abideleri Baki Isiq nesriyyati 1991 seh 139 ISBN 5 89650 334 2 Cefer Qiyasi Nizami dovru memarliq abideleri Baki Isiq nesriyyati 1991 seh 174 ISBN 5 89650 334 2