fbpx
Wikipedia

Proqressiv şahmat

Avqust 28, 2021

Proqressiv şahmat — çox iştirakçılı, şahmat əsasında yaranan rəngarəng intelektual oyun.

Oyunun loqosu

Haqqında

Bu oyuna proqressiv şahmat adının verilməsinin əsas səbəbi, altıbucaqlı poliqon lövhəsinin üzərindəki üçbucaqların dövriliyi mərkəzdən arifmetik proqressiya üzrə artır. Altıbucağın hər yeni mərhələsi ilə üçbucaqların sayı proqressiyada artır. Bu cür şahmat qaydasının strukturu nəyinki 6 ya 18 nəfər, məhdudiyyətsiz qədər çox oyunçuların iştrakına imkan verir.

Oyun rəngarəngdir, 4 rəngdən ibarətdir: ağ, qırmızı, sarı, yaşıl. Mərkəzi kontur göy rənglə təsvir olunub. Yeni şahmat qaydasının strukturu üçbucaqlardan ibarətdir. Oyun lövhəsi üçbucaqlardan – sahələrdən ibarət olan altıbucaq təşkil edir. Ücbucaqların ümumi sayı 384-dür. Üçbucaqların dövrülüyü daimidir. Rənglilər-rəngsizlər arifmetik proqressiya üzrə artır. Lövhənin ortasında sahə yerləşir. Mərkəzi sahə göy konturla ayrılıb. Oynayarkən mərkəzdən keçmək lazımdır, bütün hadisələr mərkəzdə baş verir. Ele bu mərkəzdə hadisələrin gedişatı izlənilir, hücumlar sahənin sərhədləri daxilində baş verir.

Oyunda rəngli və rəngsiz sahələr bölünür. Hər rəngin öz mənası var. Rənglər oyunçunun xarakterini əks etdirir və bu oyunu daha da maraqlı edirlər. Qırmızı rəng aqressiya və həvəs mənasını daşıyır, ona görə də oyuna başlayanda ilk gedişi qırmızılar edir. Sarı rəng əsəbilik və həssaslıq mənasını daşıyır. Sarılar reaksiya göstərirlər və qırmızıların hərəkətini əks etdirirlər. Yaşıl rəng gülərüzlülük və təbiilik mənasını daşıyır, təbiətdə ən çox rast gəlinən rəngdir.

Oyunun qaydaları üzərində böyük qrossmeyster, beynəlxalq ustad, milli komandanın baş məşqçisi Fikrət Sideifzadə və Əliyeva Aygün işləmişdilər.

Tarixi

13 sentyabr 2013-cü idə Azərbaycan Respublikası Prezident yanında Gənclər Fondundan “Proqressiv şahmat” adlı layihənin icrası üçün maliyyə dəstəyi ilə yeni oyun altı nəfərlik proqressiv şahmat oyunu yaranıb. Yeni oyun çox qədim şahmat oyunun əsasında yaranmışdır.

Oyunun yaradılma məqsədi - çox iştirakçılı, oyunçular üçün nəzərdə tutulmuş qrup oyunu yaratmaqdır. Həmçinin şahmat oyununa rəng qatıb onu rəngarəng etməkdir.

19 dekabr 2013-cü ildə Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları Agentliyi tərfindən qeydiyyata alındı. Müstəsna müəlliflik hüquqlarının sahibi Aygün Azad qızı Əliyeva-Sundhordvik “Proqressiv şahmat” oyununu qeydiyyatdan keçirmiş və Şəhadətnamə №=7757 verilmişdir.

20 aprel 2014-cü il saat İçərişəhər Kitab evi və Kafedə “Proqressiv şahmat” birinci klubunun təqdimatı keçirilmişdir.

Oyunun qaydaları

 
İçərişəhər Kitab evi və Kafedə “Proqressiv şahmat” birinci klubunun təqdimatı

“Proqressiv Şahmat” - oyununda 2 (ən azı) – 6 (ən çox) nəfər iştirak edə bilər. Lövhə 384 kiçik - ağ, qırmızı, yaşıl və sarı rəngli üçbucağlardan ibarətdir. Oyunun əvvəlində, oyunda iştirak edən hər tərəfin: 1 Şahı, 1 Vəziri, 2 qalası, 2 zabiti, 2 atı, 7 döyüşçüsü olur. Oyunda rəngli və rəngsiz sahələr bölünür. Rəngli sahədən rəngsiz sahəyə keçmək olar, amma döyüşmək olmaz.

Oyundan əvvəl püşk yolu ilə oyunçuların hansı rəng ilə oynaması müəyyən olunur. Oyunçular növbə ilə addım atırlar. İlk gedişi qırmızılar, sonra sarılar, daha sonra isə yaşlllar oynayır.

Hər figurun hərəkəti lövhədə addım adlanır. Lövhədəki vəzziyəti və figurların və döyüşçülərin addımlarını təsvir edən sistemə notasiya deyirlir. Fiqur və ya döyüşçü olan üçbucağa addım atmak olmaz. Yalnız at bütün rəngli fiqurların üstündən atlaya bilər. Bütün Daşlar rəngli sahədən rəngsiz sahəyə keçərkən obiri daşları vura bilmir.

Rəqiblərdən birinin ordusunundan 10 daşı vuran və ya onun şahını mat edən, 10 dəfə şah deyən tərəf qalib gəlir.

Heç heçə

Pat olduqda, heç bir oyunçunun udmaq imkanı olmadıqda, eyni mövqenin üç dəfə təkrar oluduğu halda, oyunçuların heç-heçə razılaşdığı hallarında oyun heç-heçə qurtarmış hesab olunur.

Addımlar və Döyülmə

Şah üçbucağın bucağlarına və tərəflərinə yanaşı 6 istigamətdə bir addım hərəkət edə bilər. Şahın qalaqurmaq yolu ilə özünü müdafiə etmək huququ var. Rəngli sahədən rəngsiz sahəyə keçə və vura bilir. Vəzir bucağlara və tərəflərə yanaşı hər hansı bir sayı altı istiqamətdən biri boyunca istənilən uzaqlığa hərəkət edə bilər. Beləliklə, o qala və zabitin imkanlarını birləşdirir.Qala üçbucaq tərəfləri ilə yanaşı hər hansı sayda üç istiqamətdədə hərəkət edə bilər.

Zabit üçbucağın bucağlarına yanaşı hər hansı bir sayda üç istiqmətdə hərəkət edə bilər.

At dairəvi və doğru, hər bir istiqamətdə ancaq beş addım hərəkət edə bilər. Yalnız rəngli sahələrdə atlıyır və yalnız bu figur öz və digər oyunçuların fiqurlarının üstündən atlaya bilər. Döyüşçü irəli və ya geriyə bir addım edə bilər. Rəngli sahədən rəngsiz sahəyə keçə bilər amma o biri sahədə duran daşı vura və ya qoruya bilməz. Son sıraya çatdıqda istənilən (şahdan başqa) figura çevrilir.

Figur yolunda duran rəqib figuru və döyüşçünu götürə bilər. Vurulan figur lövhədən götürülür və onun yerinə vuran fiqur goyulur. Bundan sonra addım tam edilmiş hesab edilir. Döyüşçü bir sahə yanında duran figuru götürüb və onun yerinə dura bilər.

Həmçinin bax

İstinadlar

Avqust 28, 2021
proqressiv, şahmat, çox, iştirakçılı, şahmat, əsasında, yaranan, rəngarəng, intelektual, oyun, oyunun, loqosu, mündəricat, haqqında, tarixi, oyunun, qaydaları, heç, heçə, addımlar, döyülmə, həmçinin, istinadlarhaqqında, redaktəbu, oyuna, proqressiv, şahmat, ad. Proqressiv sahmat cox istirakcili sahmat esasinda yaranan rengareng intelektual oyun Oyunun loqosu Mundericat 1 Haqqinda 2 Tarixi 3 Oyunun qaydalari 3 1 Hec hece 3 2 Addimlar ve Doyulme 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarHaqqinda RedakteBu oyuna proqressiv sahmat adinin verilmesinin esas sebebi altibucaqli poliqon lovhesinin uzerindeki ucbucaqlarin dovriliyi merkezden arifmetik proqressiya uzre artir Altibucagin her yeni merhelesi ile ucbucaqlarin sayi proqressiyada artir Bu cur sahmat qaydasinin strukturu neyinki 6 ya 18 nefer mehdudiyyetsiz qeder cox oyuncularin istrakina imkan verir Oyun rengarengdir 4 rengden ibaretdir ag qirmizi sari yasil Merkezi kontur goy rengle tesvir olunub Yeni sahmat qaydasinin strukturu ucbucaqlardan ibaretdir Oyun lovhesi ucbucaqlardan sahelerden ibaret olan altibucaq teskil edir Ucbucaqlarin umumi sayi 384 dur Ucbucaqlarin dovruluyu daimidir Rengliler rengsizler arifmetik proqressiya uzre artir Lovhenin ortasinda sahe yerlesir Merkezi sahe goy konturla ayrilib Oynayarken merkezden kecmek lazimdir butun hadiseler merkezde bas verir Ele bu merkezde hadiselerin gedisati izlenilir hucumlar sahenin serhedleri daxilinde bas verir Oyunda rengli ve rengsiz saheler bolunur Her rengin oz menasi var Rengler oyuncunun xarakterini eks etdirir ve bu oyunu daha da maraqli edirler Qirmizi reng aqressiya ve heves menasini dasiyir ona gore de oyuna baslayanda ilk gedisi qirmizilar edir Sari reng esebilik ve hessasliq menasini dasiyir Sarilar reaksiya gosterirler ve qirmizilarin hereketini eks etdirirler Yasil reng guleruzluluk ve tebiilik menasini dasiyir tebietde en cox rast gelinen rengdir Oyunun qaydalari uzerinde boyuk qrossmeyster beynelxalq ustad milli komandanin bas mesqcisi Fikret Sideifzade ve Eliyeva Aygun islemisdiler Tarixi Redakte13 sentyabr 2013 cu ide Azerbaycan Respublikasi Prezident yaninda Gencler Fondundan Proqressiv sahmat adli layihenin icrasi ucun maliyye desteyi ile yeni oyun alti neferlik proqressiv sahmat oyunu yaranib Yeni oyun cox qedim sahmat oyunun esasinda yaranmisdir Oyunun yaradilma meqsedi cox istirakcili oyuncular ucun nezerde tutulmus qrup oyunu yaratmaqdir Hemcinin sahmat oyununa reng qatib onu rengareng etmekdir 19 dekabr 2013 cu ilde Azerbaycan Respublikasi Muellif Huquqlari Agentliyi terfinden qeydiyyata alindi Mustesna muelliflik huquqlarinin sahibi Aygun Azad qizi Eliyeva Sundhordvik Proqressiv sahmat oyununu qeydiyyatdan kecirmis ve Sehadetname 7757 verilmisdir 20 aprel 2014 cu il saat Iceriseher Kitab evi ve Kafede Proqressiv sahmat birinci klubunun teqdimati kecirilmisdir Oyunun qaydalari Redakte Iceriseher Kitab evi ve Kafede Proqressiv sahmat birinci klubunun teqdimati Proqressiv Sahmat oyununda 2 en azi 6 en cox nefer istirak ede biler Lovhe 384 kicik ag qirmizi yasil ve sari rengli ucbucaglardan ibaretdir Oyunun evvelinde oyunda istirak eden her terefin 1 Sahi 1 Veziri 2 qalasi 2 zabiti 2 ati 7 doyuscusu olur Oyunda rengli ve rengsiz saheler bolunur Rengli saheden rengsiz saheye kecmek olar amma doyusmek olmaz Oyundan evvel pusk yolu ile oyuncularin hansi reng ile oynamasi mueyyen olunur Oyuncular novbe ile addim atirlar Ilk gedisi qirmizilar sonra sarilar daha sonra ise yaslllar oynayir Her figurun hereketi lovhede addim adlanir Lovhedeki vezziyeti ve figurlarin ve doyusculerin addimlarini tesvir eden sisteme notasiya deyirlir Fiqur ve ya doyuscu olan ucbucaga addim atmak olmaz Yalniz at butun rengli fiqurlarin ustunden atlaya biler Butun Daslar rengli saheden rengsiz saheye kecerken obiri daslari vura bilmir Reqiblerden birinin ordusunundan 10 dasi vuran ve ya onun sahini mat eden 10 defe sah deyen teref qalib gelir Hec hece Redakte Pat olduqda hec bir oyuncunun udmaq imkani olmadiqda eyni movqenin uc defe tekrar oludugu halda oyuncularin hec hece razilasdigi hallarinda oyun hec hece qurtarmis hesab olunur Addimlar ve Doyulme Redakte Sah ucbucagin bucaglarina ve tereflerine yanasi 6 istigametde bir addim hereket ede biler Sahin qalaqurmaq yolu ile ozunu mudafie etmek huququ var Rengli saheden rengsiz saheye kece ve vura bilir Vezir bucaglara ve tereflere yanasi her hansi bir sayi alti istiqametden biri boyunca istenilen uzaqliga hereket ede biler Belelikle o qala ve zabitin imkanlarini birlesdirir Qala ucbucaq terefleri ile yanasi her hansi sayda uc istiqametdede hereket ede biler Zabit ucbucagin bucaglarina yanasi her hansi bir sayda uc istiqmetde hereket ede biler At dairevi ve dogru her bir istiqametde ancaq bes addim hereket ede biler Yalniz rengli sahelerde atliyir ve yalniz bu figur oz ve diger oyuncularin fiqurlarinin ustunden atlaya biler Doyuscu ireli ve ya geriye bir addim ede biler Rengli saheden rengsiz saheye kece biler amma o biri sahede duran dasi vura ve ya qoruya bilmez Son siraya catdiqda istenilen sahdan basqa figura cevrilir Figur yolunda duran reqib figuru ve doyuscunu goture biler Vurulan figur lovheden goturulur ve onun yerine vuran fiqur goyulur Bundan sonra addim tam edilmis hesab edilir Doyuscu bir sahe yaninda duran figuru goturub ve onun yerine dura biler Hemcinin bax RedakteSahmat Oyun QrossmeysterIstinadlar Redaktehttp newstime az blokxeber 3166 azerbaycana proqressiv shahmat geldi html Arxivlesdirilib 2014 04 20 at the Wayback Machine http mirtv ru programms 1638594 episode 9510173 Arxivlesdirilib 2014 08 11 at the Wayback Machine http ireli az articles php sec id 4 amp item id 20131128025159499 olu kecid http 1news az society 20131128052940175 html http gun az nesil 90732 olu kecid http www azadinform az news a 58808 html http www trend az life socium 2216334 html http ru haberler com russian news 330349 http news day az sport 448292 html http news az articles society 84718 Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine http salamnews org az news read 104450 http azpress az index php lang az amp sectionid news amp id 20002 http qhtxeber az news a 28355 html Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Proqressiv sahmat amp oldid 6067203, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.