fbpx
Wikipedia

Plastik sürtkülərin təsnifatı

Aprel 27, 2022

Sürtkü - sürtünmənin azaldılmasına yönəldilən özlülüklü maddədir.

Sürtkülər – bərk, plastik, maye və qaz şəklində olan texniki sürtkü materiallarıdır.

Tətbiqi

Avtomobil texnikasının, sənaye maşın və mexanizmlərinin sürtünmə düyünlərində gedən sürtünmə və siyrilmə proseslərinin azaldılması məqsədi ilə istifadə olunur.

Sürtkülərin təsnifatı

Sürtkülər - tərkib və təyinatına görə təsnafatlandırılır.

Sürtkülərin struktur və xassələrinə əsas təsir göstərən qatılaşdırıcılardır ki, buna görə də təsnifatlandırmanın əsasında qatılaşdırıcının növü durur. Qatılaşdırıcının növünə görə sürtkülər aşağıdakı növlərə bölünür:

  1. Sabunlu sürtkülər.
  2. Karbohidrogenli sürtkülər.
  3. Qeyri üzvü qatılaşdırıcılar əsasında alınan sürtkülər.

Sürtkülər maye əsasdan (dispers mühit), bərk qatılaşdırıcıdan (dispers faza) və müxtəlif əlavələrdən ibarətdir. Bu tərkibdən başqa sürtkülərdə digər komponentlər də iştirak edir:

  • hidratlaşmış kalsium sürtkülərində stabilləşdirici komponent kimi su iştirak edir;
  • bəzi sabunlu sürtkülərdə yağların sabunlaşması zamanı ayrılan qliserin olur;
  • sürtkülərin termiki emalı zamanı yağ əsasının oksidləşmiş məhsulları;
  • sərbəst turşu və qələvilər.

Sürtkülərin istismar xassələrini yaxşılaşdırmaq üçün onlara müxtəlif funksional təyinatlı aşqarlar və bərk əlavələr daxil edirlər. Beləliklə, sürtkülər əsas xassələri dispers mühit, dispers faza, aşqar və əlavələrlə müəyyən olunan mürəkkəb çoxkomponentli sistemdir.

Dispers mühit

Dispers mühit kimi müxtəlif sürtkü yağlarından və mayelərdən istifadə edirlər. Sürtkülərin əksəriyyətini (~97%) neft yağlarında hazırlayırlar. Spesifik və ekstremal şəraitdə işləyən sürtkülərdə sintetik yağlardan istifadə olunur:

  • silisium üzvi mayelər (polimetil- və polietilsiloksanlar) (300oC-yə qədər);
  • mürəkkəb efirlər (150o-yə qədər);
  • ftor- və ftorxlor karbohidrogenlər (400-500oC-yə qədər işləməyək qabilliyətinə malikdirlər);
  • sintetik karbohidrogen yağları (polialfaolefinlər, alkilbenzollar) (200oC-yə qədər);
  • polifenil efirləri.

Bəzi hallarda dispers mühit kimi bitki yağlarından, məsələ gənəgərçək yağından istifadə edirlər.

Dispers faza

Əsasən sabun istifadə olunur. Sabunlar səthi-aktiv maddələr olaraq, sürtkülərdə eyni zamanda həm qatılaşdırıcı, həm yeyilməyə və siyrilməyə qarşı komponentinin funksiyasını yerinə yetirir. Sürtkülərin triboloji xassələri I qrup metal kationlarından II qrup metal kationlarına keçdikdə yaxşılaşır. Lakin aşağı temperatur xassələrinə görə natrium və litium sürtküləri, kalsium, barium və alümünium sürtkülərini üstələyir.

Sürtkülərə aşqarlar

Sürtkülərin xassəsini yaxşılaşdırmaq üçün sürtkü yağlarında istifadə olunan aşqarlardan istifadə olunur:

  • yeyilməyə qarşı, siyrilməyə qarşı, sürtünməyə qarşı;
  • mühafizəedici;
  • özlülük;
  • oksidləşmə və korroziya inhibitorları;
  • adgeziyanı (yapışqanlığı) artıran.

Doldurucular

Doldurucular – yüksəkdispersli, yağda həll olmayan sürtkülərdə kolloid quruluş əmələ gətirməyən, lakin onların istismar xassələrini yaxşılaşdıran maddələrdir. Aşağı sürtünmə əmsalı olan dolduruculara daha çox istifadə olunur:


  • qrafit;
  • molibdendisulfid;
  • slyuda;
  • bornitrit;
  • bəzi metalların sulfidləri;
  • polimerlər;
  • oksidlər və metalların kompleks birləşmələri;
  • metal tozları və kirşanları;
  • asbest.

Sabunlu sürtkülər

Sabunlu sürtkülər qatılaşdırıcının tərkibinə görə aşağıdakı növlərə bölünür:

  • Adi sabunlu sürtkülər;
  • Kompleksli qatılaşdıcılar əsasında alınan sürtkülər (qatılaşdırıcının tərkibinə aşağı- və yüksək molekullu turşuların duzları daxildir);
  • Qarışıqlı qatılaşdıcıların əsasında alınan sürtkülər (qatılaşdırıcının tərkibinə müxtəlif metalların duzları daxildir).

Sabunun molekulasındakı olan kationun növünə görə sürtkülər kalsiumlu, natriumlu, litiumlu, bariumlu, aluminiumlu və s. olur. Yağların tərkibinə görə sürtkülər aşağıdakı növlərə bölünür:

  • Sintetik yağların əsasında alınan sürtkülər (parafinlərin oksidləşməsi nəticəsində alınan sintetik yağlı turşuların fraksiyaları);
  • Təbii yağların (adətən, hidrogenləşdirilmiş bitki və heyvan yağlarının qarışığından) əsasında alınan sürtkülər;
  • Texniki yağlı turşuların (stearin, 12-oksistearin turşuları və s.) əsasında alınan sürtkülər;

Təyinatı

Təyinatına görə sürtkülər aşağıdakı qruplara bölünür:

Sürtünməyə qarşı (antifriksiya) sürtkülər – maşının detal və mexanizmlərin sürtünmə və siyrilməsinin azaldılması üçün istisfadə edilir;

Konservasiya sürtküləri – metal detalların korroziyadan müdafiəsi üşün istisfadə edilir;

Kipləşdirici sürtkülər – sürtünən səthlərin, boşluqların germetizasiyası üçün istisfadə olunur;

Antifriksiya sürtküləri kimi aşağıdakı sürtkülər istifadə olunur:

Avtomobil sürtküləri - (Литин-2; АМ-карданная; Литол 459/5; ЛСЦ-15 və s.);

Dəmiryol sürtküləri - (ЛЗ-ЦНИИ; ЖРО; Кулисная ЖК; ЦНИИ-КЗ; ЖТ-72) ;

Dəniz sürtküləri - (АМС-1; АМС-3; МС-70; МУС-3А; МЗ) ;

Aviasiya sürtküləri - (Эра; АТЛАНТА; Сапфир; СЭДА; Свинцоль-01; НК-50; № 9) ;

Sənaye sürtküləri – (Униол-2М/2; ИП-1(Л, З); ЛКС-2);

Elektrokontakt sürtküləri – (ВНИИНП-248, 502; Электра).

Sürtkülərin əsas təyinatı – maşın və mexanizmlərin detallarının istismar müddətini uzatmaq üçün yeyilməsini azaltmaqdır. Bununla bərabər sürtkülər başqa funksiyaları da yerinə yetirirlər:

  • sürtünmə səthinin siyrilməsinin və tıxanmasının qarşısını alır;
  • sürtünmə səthlərinə aqressiv mayelərin, qazların, buxarların, aşındırıcı hissəciklərin (toz, çirk və s.) daxil olmasının qarşısını alır;
  • metal səthlərinin korroziyasının qarşısını alaraq mühafizə funksiyasını daşıyır.

Sürtkülərin sürtünmə əleyhinə olan xassələrinə görə sürtünməyə olan enerji “sərfini” kifayət qədər azaldır, bu da maşın və mexanizmlərin güc itkisinin azalmasına imkan yaradır. Plastik sürtküləri bölürlər:

  • işçi;
  • mühafizəedici;
  • işçi-mühafizəedici;
  • kipləşdirici (maşında və mexanizmlərdə boru kəmərlərindəki boşluqların doldurulması);
  • xüsusi təyinatlı (elektrikkeçirici və ya izolyasiya rolunu oynayır, radiasiya, dərin vakuum və s. şəraitində sürtünmə qovşaqlarının işləməsini təmin edir.

Konservasiya üçün istehsal olunan sürtkülərin 14%, hermetizasiya üçün -2% istifadə olunur, qalan sürtkülər detalların sürtünməsinə və yeyilməsinə qarşı antifriksiyaedici sürtkü materialı kimi istifadə olunur.

Mənbə

Aprel 27, 2022
plastik, sürtkülərin, təsnifatı, sürtkü, sürtünmənin, azaldılmasına, yönəldilən, özlülüklü, maddədir, sürtkülər, bərk, plastik, maye, şəklində, olan, texniki, sürtkü, materiallarıdır, mündəricat, tətbiqi, sürtkülərin, təsnifatı, dispers, mühit, dispers, faza, . Surtku surtunmenin azaldilmasina yoneldilen ozluluklu maddedir Surtkuler berk plastik maye ve qaz seklinde olan texniki surtku materiallaridir Mundericat 1 Tetbiqi 2 Surtkulerin tesnifati 3 Dispers muhit 4 Dispers faza 5 Surtkulere asqarlar 6 Doldurucular 7 Sabunlu surtkuler 8 Teyinati 9 MenbeTetbiqi RedakteAvtomobil texnikasinin senaye masin ve mexanizmlerinin surtunme duyunlerinde geden surtunme ve siyrilme proseslerinin azaldilmasi meqsedi ile istifade olunur Surtkulerin tesnifati RedakteSurtkuler terkib ve teyinatina gore tesnafatlandirilir Surtkulerin struktur ve xasselerine esas tesir gosteren qatilasdiricilardir ki buna gore de tesnifatlandirmanin esasinda qatilasdiricinin novu durur Qatilasdiricinin novune gore surtkuler asagidaki novlere bolunur Sabunlu surtkuler Karbohidrogenli surtkuler Qeyri uzvu qatilasdiricilar esasinda alinan surtkuler Surtkuler maye esasdan dispers muhit berk qatilasdiricidan dispers faza ve muxtelif elavelerden ibaretdir Bu terkibden basqa surtkulerde diger komponentler de istirak edir hidratlasmis kalsium surtkulerinde stabillesdirici komponent kimi su istirak edir bezi sabunlu surtkulerde yaglarin sabunlasmasi zamani ayrilan qliserin olur surtkulerin termiki emali zamani yag esasinin oksidlesmis mehsullari serbest tursu ve qeleviler Surtkulerin istismar xasselerini yaxsilasdirmaq ucun onlara muxtelif funksional teyinatli asqarlar ve berk elaveler daxil edirler Belelikle surtkuler esas xasseleri dispers muhit dispers faza asqar ve elavelerle mueyyen olunan murekkeb coxkomponentli sistemdir Dispers muhit RedakteDispers muhit kimi muxtelif surtku yaglarindan ve mayelerden istifade edirler Surtkulerin ekseriyyetini 97 neft yaglarinda hazirlayirlar Spesifik ve ekstremal seraitde isleyen surtkulerde sintetik yaglardan istifade olunur silisium uzvi mayeler polimetil ve polietilsiloksanlar 300oC ye qeder murekkeb efirler 150o ye qeder ftor ve ftorxlor karbohidrogenler 400 500oC ye qeder islemeyek qabilliyetine malikdirler sintetik karbohidrogen yaglari polialfaolefinler alkilbenzollar 200oC ye qeder polifenil efirleri Bezi hallarda dispers muhit kimi bitki yaglarindan mesele genegercek yagindan istifade edirler Dispers faza RedakteEsasen sabun istifade olunur Sabunlar sethi aktiv maddeler olaraq surtkulerde eyni zamanda hem qatilasdirici hem yeyilmeye ve siyrilmeye qarsi komponentinin funksiyasini yerine yetirir Surtkulerin triboloji xasseleri I qrup metal kationlarindan II qrup metal kationlarina kecdikde yaxsilasir Lakin asagi temperatur xasselerine gore natrium ve litium surtkuleri kalsium barium ve alumunium surtkulerini usteleyir Surtkulere asqarlar RedakteSurtkulerin xassesini yaxsilasdirmaq ucun surtku yaglarinda istifade olunan asqarlardan istifade olunur yeyilmeye qarsi siyrilmeye qarsi surtunmeye qarsi muhafizeedici ozluluk oksidlesme ve korroziya inhibitorlari adgeziyani yapisqanligi artiran Doldurucular RedakteDoldurucular yuksekdispersli yagda hell olmayan surtkulerde kolloid qurulus emele getirmeyen lakin onlarin istismar xasselerini yaxsilasdiran maddelerdir Asagi surtunme emsali olan dolduruculara daha cox istifade olunur qrafit molibdendisulfid slyuda bornitrit bezi metallarin sulfidleri polimerler oksidler ve metallarin kompleks birlesmeleri metal tozlari ve kirsanlari asbest Sabunlu surtkuler RedakteSabunlu surtkuler qatilasdiricinin terkibine gore asagidaki novlere bolunur Adi sabunlu surtkuler Kompleksli qatilasdicilar esasinda alinan surtkuler qatilasdiricinin terkibine asagi ve yuksek molekullu tursularin duzlari daxildir Qarisiqli qatilasdicilarin esasinda alinan surtkuler qatilasdiricinin terkibine muxtelif metallarin duzlari daxildir Sabunun molekulasindaki olan kationun novune gore surtkuler kalsiumlu natriumlu litiumlu bariumlu aluminiumlu ve s olur Yaglarin terkibine gore surtkuler asagidaki novlere bolunur Sintetik yaglarin esasinda alinan surtkuler parafinlerin oksidlesmesi neticesinde alinan sintetik yagli tursularin fraksiyalari Tebii yaglarin adeten hidrogenlesdirilmis bitki ve heyvan yaglarinin qarisigindan esasinda alinan surtkuler Texniki yagli tursularin stearin 12 oksistearin tursulari ve s esasinda alinan surtkuler Teyinati RedakteTeyinatina gore surtkuler asagidaki qruplara bolunur Surtunmeye qarsi antifriksiya surtkuler masinin detal ve mexanizmlerin surtunme ve siyrilmesinin azaldilmasi ucun istisfade edilir Konservasiya surtkuleri metal detallarin korroziyadan mudafiesi usun istisfade edilir Kiplesdirici surtkuler surtunen sethlerin bosluqlarin germetizasiyasi ucun istisfade olunur Antifriksiya surtkuleri kimi asagidaki surtkuler istifade olunur Avtomobil surtkuleri Litin 2 AM kardannaya Litol 459 5 LSC 15 ve s Demiryol surtkuleri LZ CNII ZhRO Kulisnaya ZhK CNII KZ ZhT 72 Deniz surtkuleri AMS 1 AMS 3 MS 70 MUS 3A MZ Aviasiya surtkuleri Era ATLANTA Sapfir SEDA Svincol 01 NK 50 9 Senaye surtkuleri Uniol 2M 2 IP 1 L Z LKS 2 Elektrokontakt surtkuleri VNIINP 248 502 Elektra Surtkulerin esas teyinati masin ve mexanizmlerin detallarinin istismar muddetini uzatmaq ucun yeyilmesini azaltmaqdir Bununla beraber surtkuler basqa funksiyalari da yerine yetirirler surtunme sethinin siyrilmesinin ve tixanmasinin qarsisini alir surtunme sethlerine aqressiv mayelerin qazlarin buxarlarin asindirici hisseciklerin toz cirk ve s daxil olmasinin qarsisini alir metal sethlerinin korroziyasinin qarsisini alaraq muhafize funksiyasini dasiyir Surtkulerin surtunme eleyhine olan xasselerine gore surtunmeye olan enerji serfini kifayet qeder azaldir bu da masin ve mexanizmlerin guc itkisinin azalmasina imkan yaradir Plastik surtkuleri bolurler isci muhafizeedici isci muhafizeedici kiplesdirici masinda ve mexanizmlerde boru kemerlerindeki bosluqlarin doldurulmasi xususi teyinatli elektrikkecirici ve ya izolyasiya rolunu oynayir radiasiya derin vakuum ve s seraitinde surtunme qovsaqlarinin islemesini temin edir Konservasiya ucun istehsal olunan surtkulerin 14 hermetizasiya ucun 2 istifade olunur qalan surtkuler detallarin surtunmesine ve yeyilmesine qarsi antifriksiyaedici surtku materiali kimi istifade olunur Menbe RedakteSpravochnik po smazochnym materialam rus http www elkalub ru https mirsmazok ru Menbe https az wikipedia org w index php title Plastik surtkulerin tesnifati amp oldid 6239616, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.