Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Nazikyarpaq pion və ya Nazikyarpaq buzbaş (lat. Paeonia tenuifolia) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin pionkimilər fəsiləsinin pion cinsinə aid bitki növü.
| Nazikyarpaq pion | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Nazikyarpaq pion | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Botaniki təsviri
60 sm hündürlüyündə, düyünlü, uzunsov, 1-2 sm ayaqcığa malik kökümsovlu, çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi düz, sadə, təkçiçəkli, çılpaq, yuxarıdan sıx yarpaqlıdır. Yarpaqları çılpaq, ikiqat, üçqat üçər və ya üçər-lələkvari, 1-2 mm enində, ensiz-xətvari paylara parçalanmışdır. Çiçəklər iri, 8-10 parlaq qırmızı və ya sarı-bənövşəyi rəngli olub, ləçəklərin diametri 8 sm-ə qədərdir. Erkəkcik saplaqları da bənövşəyidir. Meyvəsi 2-5 çoxtoxumlu geriyə əyilmiş, 2 (4) sm uz. qatlardan ibarət, sıx, qəhvəyi tüklüdür. Toxumları parlaq, tünd qonur rənglidir.
Yayılması
Dünyada: Altay, Bolqarıstan, Rusiyanın şərqi və cənubi Avropa hissəsi, Krım, Şimali Qafqaz, Rumıniya, Cənubi Qafqaz, Yuqoslaviyada, Azərbaycanda: Kiçik Qafqaz şimalı, Kiçik Qafqaz cənubu (Zəngilan rayonu, Pirçevan kəndi), Naxçıvanın dağlıq (Qoşadərə) ərazilərində təbii olaraq rast gəlinir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvəverməsi aprel-may aylarında baş verir. Aşağı dağ qurşağından kolluqların arasında, bozqır çəmənlərində və qara torpaqlarda bitir. Mezofit, işıqsevən bitkidir.
Növün istifadə sahəsi
Cəlbedici, sıx, parlaq, saçağa bənzər yarpaqları və canlı qırmızı çiçəklərinə görə geniş becərilir. Bağlarda, parklarda dekorativ bitki kimi istifadə olunur.
Sinonimləri
Heterotipik sinonimləri
- Paeonia biebersteiniana Rupr.
- Paeonia carthalinica Ketsk.
- Paeonia hybrida Pall.
- Paeonia laciniata Pall.
- Paeonia lithophila Kotov
- Paeonia multifida Gueldenst.
- Paeonia tenuifolia var. biebersteiniana (Rupr.) N.Busch
- Paeonia tenuifolia subsp. biebersteiniana (Rupr.) Takht.
- Paeonia tenuifolia var. brevifolia Prodan & Borza
- Paeonia tenuifolia f. brevifolia (Prodan & Borza) Borza
- Paeonia tenuifolia var. hybrida (Pall.) Lipsky
- Paeonia tenuifolia var. laciniata Salm-Dyck
- Paeonia tenuifolia f. latifolia (Prodan & Borza) Borza
- Paeonia tenuifolia var. latifolia Prodan & Borza
- Paeonia tenuifolia var. latisecta Neilr.
- Paeonia tenuifolia f. latisecta (Neilr.) Borza
- Paeonia tenuifolia var. parviflora Huth
- Paeonia tenuifolia f. parviflora (Huth) Borza
- Paeonia tenuifolia var. plena D.Don
İstinadlar
- "Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (ingilis). 2020-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-24.
- Флора Азербайджана род: Paeonia L. / Обр.: Р. Рзазаде. – Баку: АН. Азерб. ССР. т. 4. – 1953. – с. 37-38.
- Punina, E.O. & Mordak, E.V. (2009). Synopsis of Caucasian species of the genus Paeonia (Paeoniaceae). Botanicheskii Zhurnal. Moscow & Leningrad 94: 1681-1696.
- "Gardenia". Gardenia (ingilis). 2024-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-24.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nazikyarpaq pion ve ya Nazikyarpaq buzbas lat Paeonia tenuifolia bitkiler aleminin dasdelencicekliler destesinin pionkimiler fesilesinin pion cinsine aid bitki novu Nazikyarpaq pionElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerDeste DasdelenciceklilerFesile PionkimilerCins PionNov Nazikyarpaq pionBeynelxalq elmi adiPaeonia tenuifolia L 1759Sekil axtarisiNCBI 13626EOL 2879979Botaniki tesviri60 sm hundurluyunde duyunlu uzunsov 1 2 sm ayaqciga malik kokumsovlu coxillik ot bitkisidir Govdesi duz sade tekcicekli cilpaq yuxaridan six yarpaqlidir Yarpaqlari cilpaq ikiqat ucqat ucer ve ya ucer lelekvari 1 2 mm eninde ensiz xetvari paylara parcalanmisdir Cicekler iri 8 10 parlaq qirmizi ve ya sari benovseyi rengli olub leceklerin diametri 8 sm e qederdir Erkekcik saplaqlari da benovseyidir Meyvesi 2 5 coxtoxumlu geriye eyilmis 2 4 sm uz qatlardan ibaret six qehveyi tukludur Toxumlari parlaq tund qonur renglidir YayilmasiDunyada Altay Bolqaristan Rusiyanin serqi ve cenubi Avropa hissesi Krim Simali Qafqaz Ruminiya Cenubi Qafqaz Yuqoslaviyada Azerbaycanda Kicik Qafqaz simali Kicik Qafqaz cenubu Zengilan rayonu Pircevan kendi Naxcivanin dagliq Qosadere erazilerinde tebii olaraq rast gelinir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme ve meyvevermesi aprel may aylarinda bas verir Asagi dag qursagindan kolluqlarin arasinda bozqir cemenlerinde ve qara torpaqlarda bitir Mezofit isiqseven bitkidir Novun istifade sahesiCelbedici six parlaq sacaga benzer yarpaqlari ve canli qirmizi ciceklerine gore genis becerilir Baglarda parklarda dekorativ bitki kimi istifade olunur SinonimleriHeterotipik sinonimleri Paeonia biebersteiniana Rupr Paeonia carthalinica Ketsk Paeonia hybrida Pall Paeonia laciniata Pall Paeonia lithophila Kotov Paeonia multifida Gueldenst Paeonia tenuifolia var biebersteiniana Rupr N Busch Paeonia tenuifolia subsp biebersteiniana Rupr Takht Paeonia tenuifolia var brevifolia Prodan amp Borza Paeonia tenuifolia f brevifolia Prodan amp Borza Borza Paeonia tenuifolia var hybrida Pall Lipsky Paeonia tenuifolia var laciniata Salm Dyck Paeonia tenuifolia f latifolia Prodan amp Borza Borza Paeonia tenuifolia var latifolia Prodan amp Borza Paeonia tenuifolia var latisecta Neilr Paeonia tenuifolia f latisecta Neilr Borza Paeonia tenuifolia var parviflora Huth Paeonia tenuifolia f parviflora Huth Borza Paeonia tenuifolia var plena D DonIstinadlar Plants of the World Online Kew Science Plants of the World Online ingilis 2020 04 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 24 Flora Azerbajdzhana rod Paeonia L Obr R Rzazade Baku AN Azerb SSR t 4 1953 s 37 38 Punina E O amp Mordak E V 2009 Synopsis of Caucasian species of the genus Paeonia Paeoniaceae Botanicheskii Zhurnal Moscow amp Leningrad 94 1681 1696 Gardenia Gardenia ingilis 2024 12 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 24 Hemcinin bax