Polimeraz zəncir reaksiyası (PZR) (ing. polymerase chain reaction, PCR) — biokimya və molekulyar biologiya sahələrində DNTnin, və ya maya kimi hərhansı bir canlı orqanizm istifadə edilmədən sadəcə vasitəsilə külli miqdarda çoxaldılması üçün istifadə edilən metoddur. PZR çağdaş genetik mühəndisliyinin əsas metodlarından biri sayılır və molekulyar genetikanın inkişafında böyük rol oynamışdır. Kari Mullis tərəfindən 1983-cü ildə icad edilən metod, ona Nobel mükafatını qazandırıb.
Əsas prinsip
Metod DNT-nin müəyyən region və ya regionlarının süni şəraitdə (orqanizmdən kənarda)(in vitro) fermenti vasitəsilə müəyyən nahiyəni seçərək təkrar təkrar kopyalanması prinsipinə əsaslanır. Adətən PZR metodu ilə 10 (kilo əsas cütü) böyüklüyə qədər DNT çoxaltmaq mümkündür, ancaq bəzi metodlar 40 kb uzunluqda hissənin çoxaldılmasına belə imkan verir.
PZR-in tətbiqi
Ən sadə PZR metodunun tətbiqi üçün aşağıdaki komponentlər lazımdır:
- İçində çoxaldılmaq istənilən regionu saxlayan DNT.
- Regionun sonlarına tamamlayıcı olan iki növ praymer.
- İstiliyə davamlı DNT polimeraz fermenti.
- Dörd növ (A, G, C, T)
- Fermentin çalışması üçün optimal şərait yaradan bufer məhlulu.
- Divalent kation, {adətən maqnezium ancaq manqan da istifadə oluna bilər}.
Reaksiya 0,2-0,5 millilitrlik plastik qabcıqlar içərisində 15-100 mikrolitr həcmə malik PZR cihazında aparılır. Cihaz reaksiyanın gedişatı üçün önəmli olan dəqiqliyi ən az 0,1°С olan isitmə və soyutma dövrlərini təmin edir.
Praymerlər
Praymer 13-30 uzunluğunda PZR-in spesifikliyini müəyyən edən sintetik DNT parçasıdır. Reaksiya üçün lazım olan praymer cütünün hər biri matriksə DNT-nin 3' ucuna tamamlayıcı olur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Polimeraz zencir reaksiyasi PZR ing polymerase chain reaction PCR biokimya ve molekulyar biologiya sahelerinde DNTnin ve ya maya kimi herhansi bir canli orqanizm istifade edilmeden sadece vasitesile kulli miqdarda coxaldilmasi ucun istifade edilen metoddur PZR cagdas genetik muhendisliyinin esas metodlarindan biri sayilir ve molekulyar genetikanin inkisafinda boyuk rol oynamisdir Kari Mullis terefinden 1983 cu ilde icad edilen metod ona Nobel mukafatini qazandirib Esas prinsipPZR ucun termik dovr cihazi Metod DNT nin mueyyen region ve ya regionlarinin suni seraitde orqanizmden kenarda in vitro fermenti vasitesile mueyyen nahiyeni secerek tekrar tekrar kopyalanmasi prinsipine esaslanir Adeten PZR metodu ile 10 kilo esas cutu boyukluye qeder DNT coxaltmaq mumkundur ancaq bezi metodlar 40 kb uzunluqda hissenin coxaldilmasina bele imkan verir PZR in tetbiqiEn sade PZR metodunun tetbiqi ucun asagidaki komponentler lazimdir Icinde coxaldilmaq istenilen regionu saxlayan DNT Regionun sonlarina tamamlayici olan iki nov praymer Istiliye davamli DNT polimeraz fermenti Dord nov A G C T Fermentin calismasi ucun optimal serait yaradan bufer mehlulu Divalent kation adeten maqnezium ancaq manqan da istifade oluna biler Reaksiya 0 2 0 5 millilitrlik plastik qabciqlar icerisinde 15 100 mikrolitr hecme malik PZR cihazinda aparilir Cihaz reaksiyanin gedisati ucun onemli olan deqiqliyi en az 0 1 S olan isitme ve soyutma dovrlerini temin edir Praymerler Praymer 13 30 uzunlugunda PZR in spesifikliyini mueyyen eden sintetik DNT parcasidir Reaksiya ucun lazim olan praymer cutunun her biri matrikse DNT nin 3 ucuna tamamlayici olur Biologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralamadir Meqale mezmununu zenginlesdirerek Vikipediyaya komek edin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin