fbpx
Wikipedia

Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi (1620-1621)

1620-1621-ci illər Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi — 17-ci əsrdəki ilk Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsidir.

Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi
Tarix 1620-1621
Yeri Moldova
Nəticəsi Hər iki tərəf də üstünlük əldə edə bilmədi. Hotin müqaviləsi imzalandı.
Münaqişə tərəfləri
Komandan(lar)

Sultan II Osman
Sədrəzəm Çələbi Əli Paşa
Sədrəzəm Hüseyn Paşa
Noğay bəyi Qandəmir Mirzə
Krım xanı Canıbəy Gəray

Yan Karol Çodkyeviç
Stanislav Lyubomirski
IV Vladislav Vaza
Petro Konaşeviç-Sahaydaçni
Stanislav Konyeçpolski

 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müharibənin səbəbləri

1514-cü ildən Moldova bəyliyi Osmanlı İmperiyasının birbaşa ərazisi olmasa da, himayəsi altında sayılırdı. Moldova bəyliyi Dunay çayı ilə Qaradənizə gedən ticarət yollarının üstündə olduğu üçün coğrafi mövqeyi baxımından Reç Pospolita üçün əhəmiyyət kəsb edirdi. 16-cı əsrin sonlarında Reç Pospolita əsilzadələri Moldovanın daxili işlərinə qarışmağa başladılar. Osmanlılar tərəfindən təyin edilmiş Moldova Voyvodinası Kaspar Qraziani də Reç Pospolitaya meyl etməyə başladı. Bundan başqa Reç Pospolita Transilvaniya knyazlığına hücum etdilər. Transilvaniya Knyazı və protestant Betlen Gabor Osmanlı dövlətindən köməy istədilər. Bu isə Osmanlılar üçün qəbul edilməz bir vəziyyət idi. Sultan II Osman Reç Pospolitaya müharibə elan etdi.

Əsgər sayı

Osmanlı ordusu Çuçoroya çatanda əsgərlərin sayımı aparıldı. Orduda olan 34825 əsgərə adam başına bir ağça verildi. Əsgərlərin sayı:

  • 18000 yeniçəri
  • 1800 cəbəci
  • 1300 topçu
  • 13000 sipahi

Çuçoro döyüşü (17 sentyabr-7 oktyabr 1620-ci il)

Hazırlanan Osmanlı ordusuna Oçakov bəylərbəyi İsgəndər Paşa rəhbərlik edirdi. Bundan başqa Noğay Tatarları da Qandəmir Mirzənin başçılığı altında Osmanlı ordusunda yer alırdı. Reç Pospolita ordusunun başında Rusiyanı məğlub edərək 10 il öncə Moskvanı ələ keçirən məşhur komandan Stanislav Cyolkiyevski dururdu. Moldova Voyvodinası Kaspar Qraziani də 600-1000 arası əsgəri ilə Reç Pospolita tərəfindən döyüşə qatıldı. 10 sentyabr 1620-ci ildə Reç Pospolita ordusu Prut çayı ətrafında Yassı şəhəri yaxınlığındaki Çuçoro mövqeyində Osmanlı və Noğay orduları ilə qarşılaşdı. Döyüşün ilk günündə Reç Pospolita ordusu məğlub oldu. Moldovalı əsgərlər Osmanlının tərəfinə keçdilər. 6 oktyabrda Osmanlı ordusu yenidən hücuma keçdi. Reç Pospolita ordusunun komandanları əsgərləri döyüş meydanında qoyub şimala doğru qaçdılar. Qalan əsgərlərin çoxu öldürüldü və əsir alındı. Stanislav Cyolkiyevski də döyüşdə öldürüldü və başı kəsilərək Sultana göndərildi. Kaspar Qraziani qaçmağı bacardı. Lakin Osmanlılardan qorxan əsgərləri tərəfindən öldürüldü. Beləliklə Çuçoro döyüşü Osmanlı İmperiyasının parlaq qələbəsi ilə başa çatdı.

Xotin səfəri (2 sentyabr-9 oktyabr 1621-ci il)

Çuçoro döyüşündə əldə edilən zəfərdən sonra Sultan II Osman Reç Pospolitanı tamamilə məğlub edərək dövlətin sərhədlərini Baltik dənizinə qədər uzada biləcəyini düşündü. Bu məqsədlə 1 il sonra 200000-lik bir ordu hazırlayaraq İstanbuldan Ədirnəyə doğru yola çıxdı.

Müharibənin nəticələri

Osmanlılar Xotin səfərində istədiklərini ala bilmədilər. Ancaq Reç Pospolita da böyük bir zəfər qazana bilməmişdi. Buna görə də Xotin Sülhü Osmanlı ilə Reç Pospolita arasındaki vəziyyəti olduğu kimi saxladı. Sərhədlərdə heç bir dəyişiklik olmadı. Sülh anlaşmasında aşağıdakı maddələr vardı:
1. Reç Pospolitaya Tatar axınları qadağan olundu.
2.Xotin, Osmanlı himayəsində olan Moldovaya verildi.
3.Reç Pospolita Krım Xanlığına vergi ödəməyə davam etdi. Müharibədən sonra Sultan II Osman Xotin qalasında yerləşən Yeniçəri Ocağını istəklə döyüşmədiklərinə görə ləğv edəcəyini bildirdi. Bu da yeniçəri üsyanına gətirib çıxardı. Üsyan nəticəsində II Osman öldürüldü.

Qalereya

İstinadlar

  1. (PDF). 2016-10-31 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-14.

osmanlı, reç, pospolita, müharibəsi, 1620, 1621, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, osmanlı, reç, pospolita, müharibələri, 1620, 1621, illər, osmanlı, reç, pospolita, müharibəsi, əsrdəki, osmanlı, reç, pospolita, müharibəsidir, osmanlı, reç, pospolita, mü. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Osmanli Rec Pospolita muharibeleri 1620 1621 ci iller Osmanli Rec Pospolita muharibesi 17 ci esrdeki ilk Osmanli Rec Pospolita muharibesidir Osmanli Rec Pospolita muharibesiTarix 1620 1621Yeri MoldovaNeticesi Her iki teref de ustunluk elde ede bilmedi Hotin muqavilesi imzalandi Munaqise terefleriOsmanli Imperiyasi Krim xanligi Rec Pospolita MoldovaKomandan lar Sultan II OsmanSedrezem Celebi Eli PasaSedrezem Huseyn PasaNogay beyi Qandemir MirzeKrim xani Canibey Geray Yan Karol CodkyevicStanislav LyubomirskiIV Vladislav VazaPetro Konasevic SahaydacniStanislav Konyecpolski Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Muharibenin sebebleri 2 Esger sayi 3 Cucoro doyusu 17 sentyabr 7 oktyabr 1620 ci il 4 Xotin seferi 2 sentyabr 9 oktyabr 1621 ci il 5 Muharibenin neticeleri 6 Qalereya 7 IstinadlarMuharibenin sebebleri Redakte1514 cu ilden Moldova beyliyi Osmanli Imperiyasinin birbasa erazisi olmasa da himayesi altinda sayilirdi Moldova beyliyi Dunay cayi ile Qaradenize geden ticaret yollarinin ustunde oldugu ucun cografi movqeyi baximindan Rec Pospolita ucun ehemiyyet kesb edirdi 16 ci esrin sonlarinda Rec Pospolita esilzadeleri Moldovanin daxili islerine qarismaga basladilar Osmanlilar terefinden teyin edilmis Moldova Voyvodinasi Kaspar Qraziani de Rec Pospolitaya meyl etmeye basladi Bundan basqa Rec Pospolita Transilvaniya knyazligina hucum etdiler Transilvaniya Knyazi ve protestant Betlen Gabor Osmanli dovletinden komey istediler Bu ise Osmanlilar ucun qebul edilmez bir veziyyet idi Sultan II Osman Rec Pospolitaya muharibe elan etdi Esger sayi RedakteOsmanli ordusu Cucoroya catanda esgerlerin sayimi aparildi Orduda olan 34825 esgere adam basina bir agca verildi 1 Esgerlerin sayi 18000 yeniceri 1800 cebeci 1300 topcu 13000 sipahiCucoro doyusu 17 sentyabr 7 oktyabr 1620 ci il RedakteHazirlanan Osmanli ordusuna Ocakov beylerbeyi Isgender Pasa rehberlik edirdi Bundan basqa Nogay Tatarlari da Qandemir Mirzenin basciligi altinda Osmanli ordusunda yer alirdi Rec Pospolita ordusunun basinda Rusiyani meglub ederek 10 il once Moskvani ele keciren meshur komandan Stanislav Cyolkiyevski dururdu Moldova Voyvodinasi Kaspar Qraziani de 600 1000 arasi esgeri ile Rec Pospolita terefinden doyuse qatildi 10 sentyabr 1620 ci ilde Rec Pospolita ordusu Prut cayi etrafinda Yassi seheri yaxinligindaki Cucoro movqeyinde Osmanli ve Nogay ordulari ile qarsilasdi Doyusun ilk gununde Rec Pospolita ordusu meglub oldu Moldovali esgerler Osmanlinin terefine kecdiler 6 oktyabrda Osmanli ordusu yeniden hucuma kecdi Rec Pospolita ordusunun komandanlari esgerleri doyus meydaninda qoyub simala dogru qacdilar Qalan esgerlerin coxu olduruldu ve esir alindi Stanislav Cyolkiyevski de doyusde olduruldu ve basi kesilerek Sultana gonderildi Kaspar Qraziani qacmagi bacardi Lakin Osmanlilardan qorxan esgerleri terefinden olduruldu Belelikle Cucoro doyusu Osmanli Imperiyasinin parlaq qelebesi ile basa catdi Xotin seferi 2 sentyabr 9 oktyabr 1621 ci il RedakteCucoro doyusunde elde edilen zeferden sonra Sultan II Osman Rec Pospolitani tamamile meglub ederek dovletin serhedlerini Baltik denizine qeder uzada bileceyini dusundu Bu meqsedle 1 il sonra 200000 lik bir ordu hazirlayaraq Istanbuldan Edirneye dogru yola cixdi Muharibenin neticeleri RedakteOsmanlilar Xotin seferinde istediklerini ala bilmediler Ancaq Rec Pospolita da boyuk bir zefer qazana bilmemisdi Buna gore de Xotin Sulhu Osmanli ile Rec Pospolita arasindaki veziyyeti oldugu kimi saxladi Serhedlerde hec bir deyisiklik olmadi Sulh anlasmasinda asagidaki maddeler vardi 1 Rec Pospolitaya Tatar axinlari qadagan olundu 2 Xotin Osmanli himayesinde olan Moldovaya verildi 3 Rec Pospolita Krim Xanligina vergi odemeye davam etdi Muharibeden sonra Sultan II Osman Xotin qalasinda yerlesen Yeniceri Ocagini istekle doyusmediklerine gore legv edeceyini bildirdi Bu da yeniceri usyanina getirib cixardi Usyan neticesinde II Osman olduruldu Qalereya Redakte Doyusun xeritesi Sultan II Osman Cucoro doyusu Stanislav CyolkiyevskiIstinadlar Redakte TARIH I KAMANICE metin PDF 2016 10 31 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 14 Menbe https az wikipedia org w index php title Osmanli Rec Pospolita muharibesi 1620 1621 amp oldid 5681308, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.