Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
| Nəhəng zirehli | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Nəhəng zirehli | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Nəhəng zirehli (lat. Priodontes maximus) — məməlilər sinfinə, zirehlilər fəsiləsinə daxil olan növ. Fəsilənin ən iri nümayəndəsidir. Bu növ nəsli kəsilməyə həssas hesab olunur.
Təsvir
| ]Bədən uzunluğu 75 ilə 100 sm, çəkisi 18 ilə 32 kq arasındadır (qapalı vəziyyətdə 60 kq-a qədər). Nəhəng zirehli hazırda yayılmış ən böyük zirehlidir. Onların zirehi yüksək dərəcədə hərəkətlidir və çoxsaylı seqmentlərə bölünür. Uzunluğu 50 sm-ə qədər olan quyruq beşbucaqlı pulcuqlarla örtülmüşdür. Canlının zirehi qəhvəyi bir rəngə malikdir, qarnı isə nisbətən açıq rəngdədir. Boruya bənzər ağzında 100-ə qədər diş vardır. Onlar quru məməlilərdə ən çox diş sayı olan canlıdır. Ön ayaqlarda, xüsusən də üçüncü barmaqdakı iri dırnaqlar 20 sm uzunluğa çatır və heyvanlar aləmindəki ən uzun dırnaqlardan biri sayılır.
Yayılması
| ]Nəhəng zirehli daha çox Cənubi Amerikada yaşayır, Amazon ovalığından Venesuela cənubu , Paraqvay və Argentinanın şimalına qədərki ərazidə yayılırlar.
Həyat tərzi
| ]Nəhəng zirehlis açıq otlaqların yaxınlığında. nəmli cəngəlliklərdə yaşayır. Onlar tək bir həyat tərzi sürən gecə heyvanlarıdır. Yalnız cütləşmək üçün görüşürlər. Yaşayış sahəsi 0,5 ilə 3 km² arasında dəyişir. Gündüzlər böyük dırnaqları ilə qazılmış yuvalarda gizlənirlər. Qorumaq üçün və ya həşəratların yüksək ərazidəki mövqelərinə çatmaq üçün, arxa ayaqları üstünə qalxaraq özlərini quyruqları ilə yuxarıya qaldırırlar.
Qidalanma
| ]Nəhəng zirehlilərin qida rasionuna daha çox termitlər və onların sürfələri daxildir. Yapışqan tüpürcəklə örtülmüş uzun, qurdabənzər dili ilə ovu tuturlar. Termit yuvasında dəlik açdıqdan sonra həşəratların əksəriyyətini yeyir və yuvalarını termitlərin tikililəri yerinə düzəldirlər. Bəzən qarışqa, hörümçək, qurd və leşlə də qidalanırlar.
Çoxalma
| ]Təxminən dörd aylıq hamiləlikdən sonra dişi bir, nadir hallarda dünyaya iki bala gətirirlər. Körpəyə yalnız anaları baxır. Təxminən 4–6 həftəliyində bala ana südündən kəsilir və 6 aylığında müstəqil olur. 9 ilə 12 ay arasında cinsi yetkinliyə çatır. Nəhəng zirehlilərin ömrü 12 ilə 15 ildir.
Qoruma statusu
| ]Yetkin nəhəng zirehlilərin təbii düşmənləri jagquar və pumadır. Bu gün ən böyük təhlükə insanlardan gəlir. Heyvanlar bir tərəfdən ətinə görə, digər tərəfdən tarlalara basqınlara görə ovlanır, lakin basqınlar zamanı heyvanlar bitkiləri yemir, sadəcə ov axtarırlar. Növbəti amil yaşayış sahələrini əkin sahələrinə və otlaqlara çevirərək məhv etməkdir. BTTSMB nəhəng zirehlini həssas bir növ kimi göstərir.
İstinadlar
| ]- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- "ДНК-анализ уравнял глиптодонтов с броненосцами". 7 iyul 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2020.
- "Animais em Extinção". hábitos alimentares do Tatu Canastra (portuqal). sites.google.com. 17 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2020.
Mənbə
| ]- "Priodontes maximus: Information". Animal Diversity Web.
- "Priodontes maximus". UNEP World Conservation Monitoring Centre. 20 avqust 2009 tarixində arxivləşdirilib.
- "Genus Priodontes". MSU.edu. 12 noyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib.
- Giant Armadillo Project: Habitat Use and Activity
- Hotel Armadillo — PBS Nature video of burrow, adults and baby
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Neheng zirehliElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Neheng zirehliBeynelxalq elmi adiPriodontes maximus Robert Kerr 1792Sekil axtarisiITIS 624904NCBI 183752EOL 328497FW 233757 Neheng zirehli lat Priodontes maximus memeliler sinfine zirehliler fesilesine daxil olan nov Fesilenin en iri numayendesidir Bu nov nesli kesilmeye hessas hesab olunur Tesvir span Beden uzunlugu 75 ile 100 sm cekisi 18 ile 32 kq arasindadir qapali veziyyetde 60 kq a qeder Neheng zirehli hazirda yayilmis en boyuk zirehlidir Onlarin zirehi yuksek derecede hereketlidir ve coxsayli seqmentlere bolunur Uzunlugu 50 sm e qeder olan quyruq besbucaqli pulcuqlarla ortulmusdur Canlinin zirehi qehveyi bir renge malikdir qarni ise nisbeten aciq rengdedir Boruya benzer agzinda 100 e qeder dis vardir Onlar quru memelilerde en cox dis sayi olan canlidir On ayaqlarda xususen de ucuncu barmaqdaki iri dirnaqlar 20 sm uzunluga catir ve heyvanlar alemindeki en uzun dirnaqlardan biri sayilir Yayilmasi span Neheng zirehli daha cox Cenubi Amerikada yasayir Amazon ovaligindan Venesuela cenubu Paraqvay ve Argentinanin simalina qederki erazide yayilirlar Heyat terzi span Neheng zirehlis aciq otlaqlarin yaxinliginda nemli cengelliklerde yasayir Onlar tek bir heyat terzi suren gece heyvanlaridir Yalniz cutlesmek ucun gorusurler Yasayis sahesi 0 5 ile 3 km arasinda deyisir Gunduzler boyuk dirnaqlari ile qazilmis yuvalarda gizlenirler Qorumaq ucun ve ya heseratlarin yuksek erazideki movqelerine catmaq ucun arxa ayaqlari ustune qalxaraq ozlerini quyruqlari ile yuxariya qaldirirlar Qidalanma span Neheng zirehlilerin qida rasionuna daha cox termitler ve onlarin surfeleri daxildir Yapisqan tupurcekle ortulmus uzun qurdabenzer dili ile ovu tuturlar Termit yuvasinda delik acdiqdan sonra heseratlarin ekseriyyetini yeyir ve yuvalarini termitlerin tikilileri yerine duzeldirler Bezen qarisqa horumcek qurd ve lesle de qidalanirlar Coxalma span Texminen dord ayliq hamilelikden sonra disi bir nadir hallarda dunyaya iki bala getirirler Korpeye yalniz analari baxir Texminen 4 6 hefteliyinde bala ana sudunden kesilir ve 6 ayliginda musteqil olur 9 ile 12 ay arasinda cinsi yetkinliye catir Neheng zirehlilerin omru 12 ile 15 ildir Qoruma statusu span Yetkin neheng zirehlilerin tebii dusmenleri jagquar ve pumadir Bu gun en boyuk tehluke insanlardan gelir Heyvanlar bir terefden etine gore diger terefden tarlalara basqinlara gore ovlanir lakin basqinlar zamani heyvanlar bitkileri yemir sadece ov axtarirlar Novbeti amil yasayis sahelerini ekin sahelerine ve otlaqlara cevirerek mehv etmekdir BTTSMB neheng zirehlini hessas bir nov kimi gosterir Istinadlar span Integrated Taxonomic Information System ing 2004 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 DNK analiz uravnyal gliptodontov s bronenoscami 7 iyul 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 dekabr 2020 Animais em Extincao habitos alimentares do Tatu Canastra portuqal sites google com 17 iyul 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 dekabr 2020 Menbe span Priodontes maximus Information Animal Diversity Web Priodontes maximus UNEP World Conservation Monitoring Centre 20 avqust 2009 tarixinde arxivlesdirilib Genus Priodontes MSU edu 12 noyabr 2013 tarixinde arxivlesdirilib Giant Armadillo Project Habitat Use and Activity Hotel Armadillo PBS Nature video of burrow adults and baby Kateqoriya ArmadillerGizli kateqoriyalar ISBN sehrli kecidlerinin istifade olundugu sehifelerVikipediya Taksosablonsuz biologiya meqaleleriVikipediya Vikidatada menbeleri olan meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerTakson sablonu istifade olunan meqaleler