Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Nuevo Mundo vulkanı (həmçinin "Jatun Mundo Quri Warani" kimi tanınır) — Boliviyanın Potosi və Uyuni şəhərləri arasında, And dağlarında yerləşən stratovulkanı. Lava günbəzi və lava axını kompleksidir. Zirvəsi 5,438 metr (17,841 fut) yüksəkliyə qədər uzanır.
| Nuevo Mundo vulkanı | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Tərkibi | Datsit |
| Mütləq hündürlüyü | 5.462 m |
| Yerləşməsi | |
| HGYO | |
| Ölkə | |
| |
  Nuevo Mundo vulkanı | |
Ad
"Jatun Mundo Quri Warani" termini Keçua və ya Aymara dillərindən gələn sözlərdən ibarətdir: "jatun" (böyük), "quri" (qızıl), "warani" (bürc). 1995-ci ildə Boliviya hökuməti bu dağı "Jatun Mundo Quri Warani" adı ilə təyin etdi və "Nuevo Mundo" adını istifadə etmədi.
Tarix
Bu ərazidə ilk dağçılıq fəaliyyəti 1903-cü ildən əvvəl fransız dağçı Jorj Korti tərəfindən həyata keçirilmişdir. Korti, "Nuevo Mundo" adlandırdığı dağ haqqında qeydlər yazmışdı ki, bu da 1987-ci ildə Cill Nit tərəfindən yazılmış "Mountaineering in the Andes" kitabında "Nuevo Mundo, 6020 m, yeri qeyri-müəyyən" kimi qeyd edilmişdir. Alman geoloq Frederik Alfeld, 1924-cü ildə Boliviyaya köçdü və İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Potosi departamentindəki dağları araşdırmağa başladı. 1962-ci ildə tarixçi və dağçı Evelio Eçevarriyaya yazdığı məktubda Alfeld, "Nuevo Mundo"nun hündürlüyünə görə Lipez zirvələrindən birinin Kortinin sirli dağı ola biləcəyini bildirdi. Lakin 1969-cu ildə Alfeld öz kitabında "Nuevo Mundo"nun (5,438 m) Potosi şəhərinin cənub-qərbində və Potoko kəndinin şimalında yerləşdiyini təsvir etdi.
Geologiya
Nuevo Mundo vulkan sahəsi, Los Frailes yaylasının kənarında yerləşən kompleks bir püskürmə mərkəzidir. Burada stratovulkan və əsasən kül və pumisdən ibarət sinder konusları var. Əsas səviyyədə şimal-cənub fayı boyunca püskürən iki lava axını (yapışqan dasit) mövcuddur. Eyni zamanda şərqə doğru blok və kül axınları da baş vermişdir. Daha sonra Plinian tipli partlayıcı püskürmə, şərqə doğru 200 km-dən çox məsafəyə kül yağmasına səbəb oldu.
İstinadlar
- Catalog of Active Volcanoes of the World (CAVW) volcano identification number 1505-036. Mastin, Larry G.; Guffanti, Marianne; Ewert, John E.; Spiegel, Jessica. Spreadsheet of volcanoes of the world with eruption type assignments for each volcano // Preliminary Spreadsheet of Eruption Source Parameters for Volcanoes of the World (PDF). U.S.G.S. Open-File Report 2009-1133. United States Geological Survey. 2009. 30 April 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- Siebert, Lee; Simkin, Tom; Kimberly, Paul. Volcanoes of the World (third). Berkeley, California: University of California Press. 2011. səh. 188. ISBN .
- Bolivian IGM map 1:50,000 Estación Yura 6334-IV
- Río Mulato, Bolivia, Sheet SE 19-16 (topographic map, scale 1:250,000), Series 1501 Air, United States Defense Mapping Agency, mart 1995
- "Tomave". 1 January 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 27, 2016.
- Neate, Jill (1987) Mountaineering in the Andes: a sourcebook for climbers Expedition Advisory Centre, London, England, ISBN
- Brain, Y. (1999) "Climbs and Expeditions: Bolivia" American Alpine Journal p.323 Arxivləşdirilib 2005-04-26 at the Wayback Machine
- Ahlfeld, Federico E. (1969) Geografía de Bolivia: geografía física Editorial Los Amigos del Libro, La Paz, OCLC 2903813
- Ahlfeld Geografia Fisica de Bolivia p.158
- Ahlfeld Geografia Fisica de Bolivia p. 156-157
- "Nuevo Mundo" Arxivləşdirilib 30 dekabr 2006 at the Wayback Machine from the University of North Dakota Volcanology WebSite
Xarici keçidlər
- "Nuevo Mundo ASTER Imagery". Aster Volcano Archive. 20 sentyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nuevo Mundo vulkani hemcinin Jatun Mundo Quri Warani kimi taninir Boliviyanin Potosi ve Uyuni seherleri arasinda And daglarinda yerlesen stratovulkani Lava gunbezi ve lava axini kompleksidir Zirvesi 5 438 metr 17 841 fut yuksekliye qeder uzanir Nuevo Mundo vulkaniUmumi melumatlarTerkibi DatsitMutleq hundurluyu 5 462 mYerlesmesi19 46 27 c e 66 28 42 q u H G Y OOlke BoliviyaVOGRIPA 2079GVP 355036Nuevo Mundo vulkaniAd Jatun Mundo Quri Warani termini Kecua ve ya Aymara dillerinden gelen sozlerden ibaretdir jatun boyuk quri qizil warani burc 1995 ci ilde Boliviya hokumeti bu dagi Jatun Mundo Quri Warani adi ile teyin etdi ve Nuevo Mundo adini istifade etmedi TarixBu erazide ilk dagciliq fealiyyeti 1903 cu ilden evvel fransiz dagci Jorj Korti terefinden heyata kecirilmisdir Korti Nuevo Mundo adlandirdigi dag haqqinda qeydler yazmisdi ki bu da 1987 ci ilde Cill Nit terefinden yazilmis Mountaineering in the Andes kitabinda Nuevo Mundo 6020 m yeri qeyri mueyyen kimi qeyd edilmisdir Alman geoloq Frederik Alfeld 1924 cu ilde Boliviyaya kocdu ve Ikinci Dunya Muharibesinden sonra Potosi departamentindeki daglari arasdirmaga basladi 1962 ci ilde tarixci ve dagci Evelio Ecevarriyaya yazdigi mektubda Alfeld Nuevo Mundo nun hundurluyune gore Lipez zirvelerinden birinin Kortinin sirli dagi ola bileceyini bildirdi Lakin 1969 cu ilde Alfeld oz kitabinda Nuevo Mundo nun 5 438 m Potosi seherinin cenub qerbinde ve Potoko kendinin simalinda yerlesdiyini tesvir etdi GeologiyaNuevo Mundo vulkan sahesi Los Frailes yaylasinin kenarinda yerlesen kompleks bir puskurme merkezidir Burada stratovulkan ve esasen kul ve pumisden ibaret sinder konuslari var Esas seviyyede simal cenub fayi boyunca puskuren iki lava axini yapisqan dasit movcuddur Eyni zamanda serqe dogru blok ve kul axinlari da bas vermisdir Daha sonra Plinian tipli partlayici puskurme serqe dogru 200 km den cox mesafeye kul yagmasina sebeb oldu IstinadlarCatalog of Active Volcanoes of the World CAVW volcano identification number 1505 036 Mastin Larry G Guffanti Marianne Ewert John E Spiegel Jessica Spreadsheet of volcanoes of the world with eruption type assignments for each volcano Preliminary Spreadsheet of Eruption Source Parameters for Volcanoes of the World PDF U S G S Open File Report 2009 1133 United States Geological Survey 2009 30 April 2017 tarixinde arxivlesdirilib PDF Siebert Lee Simkin Tom Kimberly Paul Volcanoes of the World third Berkeley California University of California Press 2011 seh 188 ISBN 978 0 520 94793 1 Bolivian IGM map 1 50 000 Estacion Yura 6334 IV Rio Mulato Bolivia Sheet SE 19 16 topographic map scale 1 250 000 Series 1501 Air United States Defense Mapping Agency mart 1995 Tomave 1 January 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi January 27 2016 Neate Jill 1987 Mountaineering in the Andes a sourcebook for climbers Expedition Advisory Centre London England ISBN 0 907649 33 5 Brain Y 1999 Climbs and Expeditions Bolivia American Alpine Journal p 323 Arxivlesdirilib 2005 04 26 at the Wayback Machine Ahlfeld Federico E 1969 Geografia de Bolivia geografia fisica Editorial Los Amigos del Libro La Paz OCLC 2903813 Ahlfeld Geografia Fisica de Bolivia p 158 Ahlfeld Geografia Fisica de Bolivia p 156 157 Nuevo Mundo Arxivlesdirilib 30 dekabr 2006 at the Wayback Machine from the University of North Dakota Volcanology WebSiteXarici kecidler Nuevo Mundo ASTER Imagery Aster Volcano Archive 20 sentyabr 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib