Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. Bu məqalə sonuncu dəfə 4 ay əvvəl Etibarlı Sabir tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)
Nepotizm ( lat. nepos,yiy. hal. nepotis "nəvə, bacıoğlu, qardaşoğlu", həmçinin — qohumbazlıq, tayfabazlıq, favorotizmin bir növü, imtiyazların, vəzifələrin qohum və dostlara - onların peşəkar qabiliyyətlərindən asılı olmayaraq - verilməsi (məs. işə qəbul zamanı).
Tarixi mənada - Roma Papalarının hakimiyyətlərini gücləndirmək məqsədi ilə gəlirli vəzifələrin, yüksək kilsə rütbələrinin və torpaqlarının öz yaxın qohumlarına paylanması.
Tarixi
Orta əsrlərdə Roma Papaları öz hakimiyyətlərini və ən əsası öz nəsil və törəmələrinin firavan gələcəklırini təmin etmək üçün yaxın qohumlarına aktiv şəkildə kardinal rütbələrini (kardinal papaqları) və kilsə torpaqlarını verərlərmiş. İlk zamanlar bunlar bacı- və qardaşoğulları olduğundan "nepotizm" adı da burdan götürülmüşdür. Sonralar, əsasən də XV-XVI əsrlərdə kəbindənkənar uşaqlar da bu siyahıya əlavə olunmuşdur. Məs., VI Aleksandr öz oğlunu, Papa III Pavel isə öz nəvələrini kardinal etmişlər. Bu tendensiya daha çox İntibah dövründə geniş yayılmışdır. Bu dövrdə Roma Papaları italyan knyazlarına çevrilmiş və öz çoxsaylı varisləri üçün hersoq və knyazlıqlar almaga çalışırdılar. Beləliklə də Orsini, Konti, della Rovere, Mediçi, Borcia, Pikkolomini, Savelli kimi çoxlu sayda "papa" sülalələri əmələ gəlmişdir.
Nepotizm XVII əsrə qədər davam etmişdir. XIX əsrdə demək olar ki, yoxa çıxmışdır. Papa IX Piy zamanında "qara nəciblər" (ital. aristocrazìa nera) termini meydana gəlmişdir: bunlar İtaliya Krallığı tərəfindən hakimiyyəti məhdudlaşdırılan Papa ilə qohumluq əlaqələri olan aristokrat ailələri (Paçellilər, Bonkompanyilər, Borqezelər, Barberinilər, Pamfililər, Kicilər, Odeskalkilər, Lüdovizilər, Albanilər, Ruspolilər, Ruffolar, Orsinilər, Massimolar, Kaetanilər, Kolonnolar və s) idi. XVIII əsrdən başlayaraq neopotizm yoxa çıxmağa başlamışdır. XIX əsrdə kilsə ierarxiyasında neopotizm tədricən heçə enmişdir.
Müasir zamanda
Müasir dövrdə ekspertlər nepotizmin halı də bu və ya başqa formada bir çox ölkələrə mövcud olduğunu göstərirlər. Yüksək rütbəli məmurlar öz hakimiyyətlərini ailə üzvləri və övladlarına ötürə bilmədiklərindən bunu öz vəzifə səlahiyyətlərindən və qeyri-formal əlaqələrindən istifadə edərək yaxın qohumlarına, məsələn, böyük işgüzar strukturlarda yüksək vəzifə vermək üçün istifadə edirlər. Nepotizmin ziyanı ondadır ki, insan yeni vəzifəyə öz peşəkar qabiliyyətlərinə uyğun olaraq deyil, peşəkar seçim olmadan və çox halda ümumiyyətlə yaxşı mütəxəssis olmadığı halda təyin olunur.
BMT Korrupsiya ilə Mübarizə Konvensiyasında nepotizm korrupsiyanın bir növü sayılır. Bir çox ölkələrdə buna görə ağır cəza tətbiq olunur. Misal üçün 2004-cü ildə Norveç Qırmızı Xaç Komitəsinin rəhbəri xəstəxana təmirinin sifarişini qardaşlarının rəhbərlik etdiyi şirkətə verdiyi üçün beş il yarım müddətinə həbsə məhkum olunub.
nepotizm, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, əvvəl, etibarlı, sabir, tərəfindən, redaktə, olunub, yenilə, nepos, nepot. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 4 ay evvel Etibarli Sabir terefinden redakte olunub Yenile Nepotizm lat nepos yiy hal nepotis neve bacioglu qardasoglu hemcinin qohumbazliq tayfabazliq favorotizmin bir novu imtiyazlarin vezifelerin qohum ve dostlara onlarin pesekar qabiliyyetlerinden asili olmayaraq verilmesi mes ise qebul zamani Tarixi menada Roma Papalarinin hakimiyyetlerini guclendirmek meqsedi ile gelirli vezifelerin yuksek kilse rutbelerinin ve torpaqlarinin oz yaxin qohumlarina paylanmasi Mundericat 1 Tarixi 2 Muasir zamanda 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarTarixi RedakteOrta esrlerde Roma Papalari oz hakimiyyetlerini ve en esasi oz nesil ve toremelerinin firavan geleceklirini temin etmek ucun yaxin qohumlarina aktiv sekilde kardinal rutbelerini kardinal papaqlari ve kilse torpaqlarini vererlermis 1 Ilk zamanlar bunlar baci ve qardasogullari oldugundan nepotizm adi da burdan goturulmusdur Sonralar esasen de XV XVI esrlerde kebindenkenar usaqlar da bu siyahiya elave olunmusdur Mes VI Aleksandr oz oglunu Papa III Pavel ise oz nevelerini kardinal etmisler Bu tendensiya daha cox Intibah dovrunde genis yayilmisdir Bu dovrde Roma Papalari italyan knyazlarina cevrilmis ve oz coxsayli varisleri ucun hersoq ve knyazliqlar almaga calisirdilar Belelikle de Orsini Konti della Rovere Medici Borcia Pikkolomini Savelli kimi coxlu sayda papa sulaleleri emele gelmisdir Nepotizm XVII esre qeder davam etmisdir XIX esrde demek olar ki yoxa cixmisdir Papa IX Piy zamaninda qara necibler ital aristocrazia nera termini meydana gelmisdir bunlar Italiya Kralligi terefinden hakimiyyeti mehdudlasdirilan Papa ile qohumluq elaqeleri olan aristokrat aileleri Pacelliler Bonkompanyiler Borqezeler Barberiniler Pamfililer Kiciler Odeskalkiler Ludoviziler Albaniler Ruspoliler Ruffolar Orsiniler Massimolar Kaetaniler Kolonnolar ve s idi XVIII esrden baslayaraq neopotizm yoxa cixmaga baslamisdir XIX esrde kilse ierarxiyasinda neopotizm tedricen hece enmisdir Muasir zamanda RedakteMuasir dovrde ekspertler nepotizmin hali de bu ve ya basqa formada bir cox olkelere movcud oldugunu gosterirler Yuksek rutbeli memurlar oz hakimiyyetlerini aile uzvleri ve ovladlarina oture bilmediklerinden bunu oz vezife selahiyyetlerinden ve qeyri formal elaqelerinden istifade ederek yaxin qohumlarina meselen boyuk isguzar strukturlarda yuksek vezife vermek ucun istifade edirler Nepotizmin ziyani ondadir ki insan yeni vezifeye oz pesekar qabiliyyetlerine uygun olaraq deyil pesekar secim olmadan ve cox halda umumiyyetle yaxsi mutexessis olmadigi halda teyin olunur BMT Korrupsiya ile Mubarize Konvensiyasinda nepotizm korrupsiyanin bir novu sayilir Bir cox olkelerde buna gore agir ceza tetbiq olunur Misal ucun 2004 cu ilde Norvec Qirmizi Xac Komitesinin rehberi xestexana temirinin sifarisini qardaslarinin rehberlik etdiyi sirkete verdiyi ucun bes il yarim muddetine hebse mehkum olunub Hemcinin bax RedakteFavoritizm Traybalizm Pornokratiya Korrupsiya Oliqarxiya Meritokratiya Qohumbazliq Yerlibazliq TayfabazliqIstinadlar Redakte 1 Menbe https az wikipedia org w index php title Nepotizm amp oldid 5862986, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
