fbpx
Wikipedia

Nəcib Məhfuz

Nəcib Məhfuz (ərəb. نجيب محفوظ‎‎; 11 dekabr 1911, Qahirə — 29 avqust 2006, Qahirə) - görkəmli Misir yazıçısı, tanınmış roman ustası, dramaturq, ssenarist, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan yeganə ərəb (1988) ("Bütün bəşəriyyət üçün məna kəsb edən, incəliklərlə zəngin ərəb hekayələrinə və realizmə görə").

Nəcib Məhfuz
məsri نجيب محفوظ

Nəcib Məhfuz 1990-cı illərdə
Doğum tarixi
Doğum yeri Qahirə, Misir
Vəfat tarixi (94 yaşında)
Vəfat yeri Qahirə, Misir
Vəfat səbəbi böyrək çatışmazlığı[d], ağciyər iltihabı
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti roman yazıçısı, ssenarist, tərcüməçi, dramaturq, yazıçı, incəsənət xadimi, intellektual, jurnalist, hekayə yazıçısı, avtobioqraf[d]
Fəaliyyət illəri 1932–2004
Janr roman, hekayə
Nəcib Məhfuz Vikimənbədə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Nəcib Məhfuz 1911-ci ildə Qahirədə məmur ailəsində dünyaya gəlib. Qahirə universitetində fəlsəfə və ədəbiyyatı öyrənib. 1934-cü ildə Qahirə universiteti kimi tanınan, o zaman Xediv I Fuad Universiteti adlanan ali məktəbin fəlsəfə fakültəsini bitirib.

1972-ci ilə qədər dövlət qulluqçusu kimi əvvəlcə nazirlikdə (Ministry of Mortmain Endowments) çalışıb. Sonra incəsənət bürosu senzurası şöbəsinin və Kinoya yardım fondunun direktoru olub. Nəhayət, Mədəniyyət nazirliyinin mədəniyyət işləri üzrə məsləhətçisi vəzifəsində işləyib.

Misir ölçülərinə görə Nəcib Məhfuz liberal yazıçı idi və onun kitablarını qatı dindarlar narazılıqla qarşılayırdılar. Hətta 1994-cü ildə mövhumatçılardan biri yazıçıya hücum etmiş və onu bıçaqla ağır yaralamışdı. Bu hadisədən sonra Məhfuzun sağlamlığında problemlər yaranır, amma o, yazıb-yaratmağa davam edir. 2006-cı ildə Məhfuz xəstəxanaya yerləşdirilir və ömrünü burada başa vurur. Yazıçı 2006-cı il avqust ayının 29-da dünyasını dəyişir.

Yaradıcılığı

Nəcib Məhfuz Nobel mükafatına layiq görülmüş ilk ərəb yazıçısıdır. 50 illik yaradıcılıq yolu keçmiş Nəcib Məhfuz müasir ərəb ədəbiyyatının ən parlaq ulduzudur. Yazıçı ənənəvi milli dəyərləri çox realistcəsinə təsvir etdiyi ilk əsərlərini "Əl-məcəlla əl-cədidə" jurnalında nəşr etdirir.Onun əsərləri bütün ərəb ölkələrində maraqla qarşılanmaqla bərabər bir çox xarici dillərə də tərcümə edilmiş, bəzi romanları ekranlaşdırılmışdır. Onun Misir həyatından yazdığı bir çox əsərləri qaldırdığı məsələlərin əhatəliliyi, hərtərəfliliyi ilə bütün bəşəriyyətin malı olmuşdur.

20-ci əsrin 30-cu illərindən etibarən Misir ziyalılarının yeni bir nəsli yetişməyə başlayır. Bu ziyalılar ilk həyat dərslərini 1919-cu il Misir inqilabından almış, uşaqlıq və gənclik illərini Misir xalqının milli azadlıq mübarizəsi qasırğası içərisində keçirmişlər. Bu nəslin nümayəndələri hələ gənc yaşlarından Misir həyatında baş verən bir sıra siyasi, iqtisadi, mədəni hadisələrin şahidi olmaqla bərabər dünya hadisələrini də seyr edir, dünyanı bürüyən bir sıra yeniliklərin, müasir nəzəriyyə və cərəyanların təsiri altına düşürdülər.Bir tərəfdən milli kökə bağlılıq, öz ölkəsinin taleyi ilə maraqlanmaq, digər tərəfdən isə bəşər problemləri üzərində düşünmək, Misir xalqını bəşəriyyətin bir parçası, bir hissəsi hesab edərək onun problemlərində dünya problemlərini görmək və bəşəriyyətin xoşbəxtliyinə can atmaq yeni Misir yazıçı və şairlərinin səciyyəvi xüsusiyyəti idi.Onların yaradıcılığında milli amillərlə bəşəri amillər vəhdət təşkil edir, hər bir yazıçının öz dünyagörüşü. Öz əqidəsi çərçivəsində böyük hisslər, böyük amallar uğrunda mübarizə ön plana çəkilirdi. Yeni nəsil Misir yazıçılarının ən böyük və ən maraqlı nümayəndəsi Nəcib Məhfuz idi.

İlk novellalar toplusu ("Dəlilik rüzgarı") 1938-ci ildə işıq üzü görür. Bunun ardınca romantik üslubda yazılmış və fironların hökmranlığı dövründən bəhs edən bir sıra tarixi romanlar qələmə alır.

Avropada Məhfuzun nəsri keçən əsrin 50-ci illərinin sonunda, onun "qahirə trilogiyası" ("Beyn əl-Kəsreyn", "Kəsr əş-Şouk" və "əs-Sükkariya") çap olunandan sonra məşhurluq qazanır. Burada yazıçı qahirəli bir ailənin üç nəslinin həyatını təsvir etməklə Misir tarixindəki sosial və siyasi hadisələrə toxunur.

Keçən əsrin 60-cı illərində Məhfuzun yaradıcılığında dəyişikliklər baş verir. O, nəsrin kiçik formalarına (hekayə) meyllənir və simvola daha geniş yer ayırır. Cəmiyyətin təkamülü nəticəsində insanın get-gedə özünü daha tənha və atılmış hiss etməsi, daimi həyəcan və iztirab onun "Oğru və it" (1961), "Yer üzü" (1963), "Dişi bildirçin və payız" (1964), "Yol" (1964), "Kasıb" (1965), "Nil üzərində laqqırtı" (1966), "Qara pişiyin meyxanası" (1968), "Bal ayı" (1971) kimi əsərlərində aydın sezilir.

Ümumilikdə Məhfuz əlliyə yaxın roman və povest, yüzdən artıq hekayə qələmə alıb.

Yazıçının sonuncu kitabı 2005-ci ildə işıq üzü görüb. Bu, ölümdən sonrakı həyatdan bəhs edən hekayələr toplusu "Yeddinci göy" kitabıdır.

Onun romanlarının yarısından çoxunun əsasında filmlər çəkilib. Bu filmlərin demək olar ki, hamısı ərəb dünyasında məşhur filmlərdir.

Qahirənin Mühəndisin rayonunda yazıçı hələ sağ ikən onun bürüncdən abidəsi ucaldılıb.

Əsərləri

Romanlarının siyahısı

  • Dəlilik rüzgarı (1938)
  • Taleyin oyunları (və ya Xeopsun müdrikliyi) (1939)
  • Radobis (1943)
  • Fivlərin mübarizəsi (1944)
  • Yeni Qahirə (1945)
  • Xan əl-Xəlili (1946)
  • Middak küçəsi (1947)
  • Başlanğıc və son (1949)
  • Malikanələr arasında — 1956-1957-ci illərdə işıq üzü görən trilogiyanın ilk romanı
  • Arzular malikanəsi - trilogiyanın ikinci romanı
  • Şəkər ev — trilogiyanın üçüncü romanı
  • Avlad Xaratina (1959)
  • Payız bildirçinləri (1965)
  • Nil üzərində laqqırtı (1966)
  • Miramar pansionu (1966)
  • Güzgülər (1972)
  • Hörmətli cənab (1975)
  • Xara fişey epopeyası (1977)
  • Min gecələrin gecələri (1982)

Novellalar toplularının siyahısı

  • Dəlilik rüzgarı (1938)
  • Yer üzü (1963)
  • Pis ad çıxarmış ev (1965)
  • Qara pişiyin meyxanası (1968)
  • Çardaq altında (1969)

Filmoqrafiya

  1. Etiraf (film, 1992)

Xarici keçidlər

  • Nəcib Məhfuzun bioqrafiyası (rusca), foto şəkilləri
  • Nəcib Məhfuzun əsərləri (rusca) 2008-05-03 at the Wayback Machine
  • Nəcib Məhfuz Nobel komitəsinin saytında (ingiliscə)

İstinadlar

nəcib, məhfuz, ərəb, نجيب, محفوظ, dekabr, 1911, qahirə, avqust, 2006, qahirə, görkəmli, misir, yazıçısı, tanınmış, roman, ustası, dramaturq, ssenarist, ədəbiyyat, üzrə, nobel, mükafatı, alan, yeganə, ərəb, 1988, bütün, bəşəriyyət, üçün, məna, kəsb, edən, incəl. Necib Mehfuz ereb نجيب محفوظ 11 dekabr 1911 Qahire 29 avqust 2006 Qahire gorkemli Misir yazicisi taninmis roman ustasi dramaturq ssenarist Edebiyyat uzre Nobel mukafati alan yegane ereb 1988 Butun beseriyyet ucun mena kesb eden inceliklerle zengin ereb hekayelerine ve realizme gore Necib Mehfuzmesri نجيب محفوظNecib Mehfuz 1990 ci illerdeDogum tarixi 11 dekabr 1911Dogum yeri Qahire MisirVefat tarixi 30 avqust 2006 94 yasinda Vefat yeri Qahire MisirVefat sebebi boyrek catismazligi d agciyer iltihabiDefn yeri QahireVetendasligi Misir xidivliyi Misir sultanligi d Misir kralligi d Misir Respublikasi d Birlesmis Ereb Respublikasi MisirFealiyyeti roman yazicisi ssenarist tercumeci dramaturq yazici incesenet xadimi intellektual jurnalist hekaye yazicisi avtobioqraf d Fealiyyet illeri 1932 2004Janr roman hekayeNecib Mehfuz Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Eserleri 3 1 Romanlarinin siyahisi 3 2 Novellalar toplularinin siyahisi 4 Filmoqrafiya 5 Xarici kecidler 6 IstinadlarHeyati RedakteNecib Mehfuz 1911 ci ilde Qahirede memur ailesinde dunyaya gelib Qahire universitetinde felsefe ve edebiyyati oyrenib 1934 cu ilde Qahire universiteti kimi taninan o zaman Xediv I Fuad Universiteti adlanan ali mektebin felsefe fakultesini bitirib 1972 ci ile qeder dovlet qulluqcusu kimi evvelce nazirlikde Ministry of Mortmain Endowments calisib Sonra incesenet burosu senzurasi sobesinin ve Kinoya yardim fondunun direktoru olub Nehayet Medeniyyet nazirliyinin medeniyyet isleri uzre meslehetcisi vezifesinde isleyib Misir olculerine gore Necib Mehfuz liberal yazici idi ve onun kitablarini qati dindarlar naraziliqla qarsilayirdilar Hetta 1994 cu ilde movhumatcilardan biri yaziciya hucum etmis ve onu bicaqla agir yaralamisdi Bu hadiseden sonra Mehfuzun saglamliginda problemler yaranir amma o yazib yaratmaga davam edir 2006 ci ilde Mehfuz xestexanaya yerlesdirilir ve omrunu burada basa vurur Yazici 2006 ci il avqust ayinin 29 da dunyasini deyisir Yaradiciligi RedakteNecib Mehfuz Nobel mukafatina layiq gorulmus ilk ereb yazicisidir 50 illik yaradiciliq yolu kecmis Necib Mehfuz muasir ereb edebiyyatinin en parlaq ulduzudur Yazici enenevi milli deyerleri cox realistcesine tesvir etdiyi ilk eserlerini El mecella el cedide jurnalinda nesr etdirir Onun eserleri butun ereb olkelerinde maraqla qarsilanmaqla beraber bir cox xarici dillere de tercume edilmis bezi romanlari ekranlasdirilmisdir Onun Misir heyatindan yazdigi bir cox eserleri qaldirdigi meselelerin ehateliliyi herterefliliyi ile butun beseriyyetin mali olmusdur 20 ci esrin 30 cu illerinden etibaren Misir ziyalilarinin yeni bir nesli yetismeye baslayir Bu ziyalilar ilk heyat derslerini 1919 cu il Misir inqilabindan almis usaqliq ve genclik illerini Misir xalqinin milli azadliq mubarizesi qasirgasi icerisinde kecirmisler Bu neslin numayendeleri hele genc yaslarindan Misir heyatinda bas veren bir sira siyasi iqtisadi medeni hadiselerin sahidi olmaqla beraber dunya hadiselerini de seyr edir dunyani buruyen bir sira yeniliklerin muasir nezeriyye ve cereyanlarin tesiri altina dusurduler Bir terefden milli koke bagliliq oz olkesinin taleyi ile maraqlanmaq diger terefden ise beser problemleri uzerinde dusunmek Misir xalqini beseriyyetin bir parcasi bir hissesi hesab ederek onun problemlerinde dunya problemlerini gormek ve beseriyyetin xosbextliyine can atmaq yeni Misir yazici ve sairlerinin seciyyevi xususiyyeti idi Onlarin yaradiciliginda milli amillerle beseri amiller vehdet teskil edir her bir yazicinin oz dunyagorusu Oz eqidesi cercivesinde boyuk hissler boyuk amallar ugrunda mubarize on plana cekilirdi Yeni nesil Misir yazicilarinin en boyuk ve en maraqli numayendesi Necib Mehfuz idi Ilk novellalar toplusu Delilik ruzgari 1938 ci ilde isiq uzu gorur Bunun ardinca romantik uslubda yazilmis ve fironlarin hokmranligi dovrunden behs eden bir sira tarixi romanlar qeleme alir Avropada Mehfuzun nesri kecen esrin 50 ci illerinin sonunda onun qahire trilogiyasi Beyn el Kesreyn Kesr es Souk ve es Sukkariya cap olunandan sonra meshurluq qazanir Burada yazici qahireli bir ailenin uc neslinin heyatini tesvir etmekle Misir tarixindeki sosial ve siyasi hadiselere toxunur Kecen esrin 60 ci illerinde Mehfuzun yaradiciliginda deyisiklikler bas verir O nesrin kicik formalarina hekaye meyllenir ve simvola daha genis yer ayirir Cemiyyetin tekamulu neticesinde insanin get gede ozunu daha tenha ve atilmis hiss etmesi daimi heyecan ve iztirab onun Ogru ve it 1961 Yer uzu 1963 Disi bildircin ve payiz 1964 Yol 1964 Kasib 1965 Nil uzerinde laqqirti 1966 Qara pisiyin meyxanasi 1968 Bal ayi 1971 kimi eserlerinde aydin sezilir Umumilikde Mehfuz elliye yaxin roman ve povest yuzden artiq hekaye qeleme alib Yazicinin sonuncu kitabi 2005 ci ilde isiq uzu gorub Bu olumden sonraki heyatdan behs eden hekayeler toplusu Yeddinci goy kitabidir Onun romanlarinin yarisindan coxunun esasinda filmler cekilib Bu filmlerin demek olar ki hamisi ereb dunyasinda meshur filmlerdir Qahirenin Muhendisin rayonunda yazici hele sag iken onun buruncden abidesi ucaldilib Eserleri RedakteRomanlarinin siyahisi Redakte Delilik ruzgari 1938 Taleyin oyunlari ve ya Xeopsun mudrikliyi 1939 Radobis 1943 Fivlerin mubarizesi 1944 Yeni Qahire 1945 Xan el Xelili 1946 Middak kucesi 1947 Baslangic ve son 1949 Malikaneler arasinda 1956 1957 ci illerde isiq uzu goren trilogiyanin ilk romani Arzular malikanesi trilogiyanin ikinci romani Seker ev trilogiyanin ucuncu romani Avlad Xaratina 1959 Payiz bildircinleri 1965 Nil uzerinde laqqirti 1966 Miramar pansionu 1966 Guzguler 1972 Hormetli cenab 1975 Xara fisey epopeyasi 1977 Min gecelerin geceleri 1982 Novellalar toplularinin siyahisi Redakte Delilik ruzgari 1938 Yer uzu 1963 Pis ad cixarmis ev 1965 Qara pisiyin meyxanasi 1968 Cardaq altinda 1969 Filmoqrafiya RedakteEtiraf film 1992 Xarici kecidler RedakteNecib Mehfuzun bioqrafiyasi rusca foto sekilleri Necib Mehfuzun eserleri rusca Arxivlesdirilib 2008 05 03 at the Wayback Machine Necib Mehfuz Nobel komitesinin saytinda ingilisce Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Necib Mehfuz amp oldid 6080201, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.