Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xroniki böyrək çatışmazlığı (XBÇ)- böyrəklərin bir neçə ay və ya il müddət ərzində getdikcə öz funksiyasının itkisi nəticəsində yaranır. XBÇ beş mərhələlidir. Hər mərhələ — böyrəyin yumaqcığında süzülmənin getdikcə pozulmasını göstərir və qanda kreatinin səviyyəsi bu pozulmanın göstəricisidir.
| Xroniki böyrək çatışmazlığı | |
|---|---|
| XBT-10 | N |
| XBT-10-KM | N18.9 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 585.6, 585.9 |
| DiseasesDB | 11288 |
| MedlinePlus | 000471 |
| eMedicine | med/374 |
| MeSH | D007676 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1-ci mərhələ — Bir necə aşkar simptomu ilə boyrək funksiyasının yüngül formada pozulmasıdır.
5-ci mərhələ — və ya ehtiyac olunan xəstəliyin ən ağır forması. Bu mərhələ böyrək çatışmazlığın terminal stadiyası də adlanır.
Əlamətlər və simptomlar
İlk olaraq heç bir nəzərə çarpan simptom olmur və yalniz qanda kreatinin və ya sidikdə zülalın artması ilə simtomlar tədricən özünü birüzə verir. Böyrəklərin funksiyası getdikcə pozulduqca:
- qan təzyiqi artır — bədəndə mayenin və vazoaktiv hormonların artımı nəticəsidir və bu hipertoniya və ürək durğunluq çatışmazlığ kimi xəstəliklərinin əmələ gəlməsinin təhlükəsinin artırır.
- qanda yığılması azotemiyanın simptomlarının əmələ gəlməsinə səbəb olur (, perikardit və ya və s.kimi.)
- Kalium qanda yığılmasın (hiperkalemiyanın) simptomları (halsızlıq başlayaraq — ürək aritmiyası kimi ciddi bir simptomlar)
- Eritropoetinin sintezi azalması, bunun nəticısi olaraq anemia əmələ gəlir.
- Hiperfosfatemiya — qanda fosfatın miqdarın artması. Bu fosfatın böyrəklə ixracının azaltmasının əlaqalidir.
- Hipokalsemiya — qanda kalsiumun azalması. Bu simptom böyrəkdə yaranan vitamin D3 (vitamin D aktiv forması) miqdarının azlamasından irəli gəlir. Getdikcə hiperkalsemiya və hiperparatiroidizm, böyrək osteodistrofiya və damarlarların kalsifikasiyası simptomların yarana bilər.
- — sulfatların, phosphatların və sidik turşusunun qanda yığılması nəticəsində yaranır. Metabolik asidoz qan fermentlərin aktivliyini poza bilər. Eyni zamanda asidoz hiperkalemiyanı artırır, bu da öz yerində ürək və sinir membranaların həssaslığın artırır.
Ümmumiyyətlə XBÇ olan xəstələrdə aterosklerozun yaranmasında ehtimal böyükdür. Bu ürək-damar xəstəliklərinə səbəb olur və xəstəliyin gələcək gedişini daha da pisləşdirir.
Diaqnoz
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xroniki boyrek catismazligi XBC boyreklerin bir nece ay ve ya il muddet erzinde getdikce oz funksiyasinin itkisi neticesinde yaranir XBC bes merhelelidir Her merhele boyreyin yumaqciginda suzulmenin getdikce pozulmasini gosterir ve qanda kreatinin seviyyesi bu pozulmanin gostericisidir Xroniki boyrek catismazligiXBT 10 N03 XBT 10 KM N18 9XBT 9 585 403XBT 9 KM 585 6 585 9DiseasesDB 11288MedlinePlus 000471eMedicine med 374 MeSH D007676 Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1 ci merhele Bir nece askar simptomu ile boyrek funksiyasinin yungul formada pozulmasidir 5 ci merhele ve ya ehtiyac olunan xesteliyin en agir formasi Bu merhele boyrek catismazligin terminal stadiyasi de adlanir Elametler ve simptomlarIlk olaraq hec bir nezere carpan simptom olmur ve yalniz qanda kreatinin ve ya sidikde zulalin artmasi ile simtomlar tedricen ozunu biruze verir Boyreklerin funksiyasi getdikce pozulduqca qan tezyiqi artir bedende mayenin ve vazoaktiv hormonlarin artimi neticesidir ve bu hipertoniya ve urek durgunluq catismazlig kimi xesteliklerinin emele gelmesinin tehlukesinin artirir qanda yigilmasi azotemiyanin simptomlarinin emele gelmesine sebeb olur perikardit ve ya ve s kimi Kalium qanda yigilmasin hiperkalemiyanin simptomlari halsizliq baslayaraq urek aritmiyasi kimi ciddi bir simptomlar Eritropoetinin sintezi azalmasi bunun neticisi olaraq anemia emele gelir Hiperfosfatemiya qanda fosfatin miqdarin artmasi Bu fosfatin boyrekle ixracinin azaltmasinin elaqalidir Hipokalsemiya qanda kalsiumun azalmasi Bu simptom boyrekde yaranan vitamin D3 vitamin D aktiv formasi miqdarinin azlamasindan ireli gelir Getdikce hiperkalsemiya ve hiperparatiroidizm boyrek osteodistrofiya ve damarlarlarin kalsifikasiyasi simptomlarin yarana biler sulfatlarin phosphatlarin ve sidik tursusunun qanda yigilmasi neticesinde yaranir Metabolik asidoz qan fermentlerin aktivliyini poza biler Eyni zamanda asidoz hiperkalemiyani artirir bu da oz yerinde urek ve sinir membranalarin hessasligin artirir Ummumiyyetle XBC olan xestelerde aterosklerozun yaranmasinda ehtimal boyukdur Bu urek damar xesteliklerine sebeb olur ve xesteliyin gelecek gedisini daha da pislesdirir DiaqnozDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018