Nəcəf Müseyibli
Nəcəf Müseyibli — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun şöbə müdiri, arxeoloq, tarix üzrə elmlər doktoru.
Nəcəf Müseyibli | |
---|---|
Müseyibli Nəcəf Ələsgər oğlu | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sədərək, Naxçıvan MR, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Elm sahəsi | arxeologiya |
Elmi dərəcəsi | tarix üzrə elmlər doktoru (2016) |
İş yeri | AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu |
Alma-mater | Bakı Dövlət Universiteti |
Təhsili | Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsi |
Həyatı
Müseyibli Nəcəf Ələsgər oğlu 1964-cü il avqustun 2-də Naxçıvan MR-nın Sədərək kəndində doğulub. 1989-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirib. 1990-cı ildən AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunda işləyir. 1998-ci ildə tarix üzrə fəlsəfə doktoru dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Naxçıvan, Gəncə-Qazax bölgələrində və Qəbələ rayonunda neolit, xalkolit və tunc dövrlərinə aid çoxsaylı yaşayış məskənlərində və müxtəlif tip qəbir abidələrində geniş miqyaslı arxeoloji qazıntı işləri aparmış, Gəmiqayanın qayaüstü təsvirlərini tədqiq etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Nəcəf Müseyibli Heydər Əliyevin bilavasitə tapşırığı əsasında yaradılmış, 2001-2003-cü illərdə ilk növbədə Gəmiqaya olmaqla Naxçıvan diyarının qədim abidələrinin tədqiqi ilə məşğul olmuş “Naxçıvan-Gəmiqaya” arxeoloji ekspedisiyasına rəhbərlik etmişdir. İlk dəfə olaraq N.Müseyibli dəniz səviyyəsindən 3000–3500 m yüksəklikdə yerləşən Gəmiqaya abidələr kompleksində geniş tədqiqatlar aparmış, tunc dövrünə aid (e.ə. III-II minilliklər) 1500-ə qədər qayaüstü təsvirlər qeydə almışdır. İlk dəfə olaraq Gəmiqayanın tunc dövrünə aid kurqanlarında arxeoloji qazıntı işləri aparılmışdır. Sədərək rayonu ərazisində qazıntılar aparmış, yeni arxeoloji abidələr aşkar etmişdir.
N.Müseyibli “Əsrin müqaviləsi” ilə reallaşan Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft və Cənubi Qafqaz qaz kəmərləri dəhlizində 2002-2005-ci illərdə aparılan arxeoloji qazıntı işlərinə rəhbərlik etmişdir. Bu layihə üzrə aparılan arxeoloji işlər zamanı kəmərlərin dəhlizində əvvəllər elmə məlum olmayan 40-dan artıq sahədə qədim tarixin müxtəlif mərhələlərinə aid yaşayış məskənləri, qəbir abidələri qazılaraq tədqiq edilmişdir. Bu qazıntılar zamanı 30 mindən artıq maddi mədəniyyət nümunələri aşkara çıxarılmışdır.
Nəcəf Müseyibli 2009-cu ildən etibarən Azərbaycanın qərb bölgəsindəki qədim əkinçi-maldar əhaliyə məxsus, erkən istehsal mərhələsinin Şomutəpə mədəniyyətinə aid (e. ə. VII-VI minilliklər) neolit dövrü abidələrində arxeoloji tədqiqatlar aparır. Həmin ildə Ağstafa rayonu ərazisindəki Həsənsu qədim yaşayış yerində apardığı qazıntılar nəticəsində ilk dəfə olaraq Şomutəpə mədəniyyətinin erkən mərhələsinə aid materiallar aşkar etmiş və bu mədəniyyətin yaranmasının başlıca olaraq yerli köklərə bağlı olmasını əsaslandırmışdır.
Nəcəf Müseyibli 2004-cü ildən Ağstafa rayonu ərazisində Böyük Kəsik qədim yaşayış yerinin tədqiqatları ilə əlaqədar əsas elmi fəaliyyəti son xalkolit dövrü Leylatəpə arxeoloji mədəniyyətinin (e. ə. IV minilliyin birinci yarısı) araşdırılması ilə bağlıdır. N.Müseyibli Cənubi Qafqaz arxeologiyasında ilk dəfə olaraq Ağstafa rayonu ərazisində xalkolit (eneolit) dövrünə aid Leylatəpə mədəniyyətinə məxsus Soyuqbulaq kurqanlarını aşkar etmiş və burada 20-dən artıq kurqan qazmışdır. Hələ XX əsrin 80-ci illərində İ.Nərimanov tərəfindən kəşf edilmiş Leylatəpə arxeoloji mədəniyyəti məhz N.Müseyiblinin tədqiqatları ilə beynəlxalq arxeologiya elmində öz təsdiqini tapmışdır. Onun araşdırmaları ilə erkən sivilizasiya səciyyəli leylatəpə mədəniyyətinin Ön Asiya və Qafqazın xalkolit dövrü tarixində mədəni-xronoloji mövqeyi müəyyənləşdirilmişdir.
2012-ci ildən başlayaraq N.Müseyibli Böyük Qafqazın cənub ətəklərində, Qəbələ rayonu ərazisindəki Leylatəpə mədəniyyətinə aid Qalayeri yaşayış məskənində arxeoloji qazıntılar aparır.
Bununla yanaşı N.Müseyibli Qəbələ rayonu ərazisindəki e.ə. III minilliyə aid abidəsində apardığı son qazıntılar zamanı aşkar etdiyi arxeoloji tapıntıların geniş müqayisəli təhlillərinə əsasən Şirvan, Quba-Xaçmaz və Cənubi Dağıstanı əhatə etmiş ilk tunc dövrü "Şərqi Qafqaz arxeoloji mədəniyyəti"nin mövcudluğu barədə fikir irəli sürmüşdür.
Ümumiyyətlə, N.Müseyibli neolit, xalkolit və tunc dövrlərinə aid 200-ə yaxın kurqan, torpaq, daş qutu və s. tipli qəbir abidələrində və 10-dan artıq yaşayış yerlərində arxeoloji qazıntılar aparmışdır. O, 11 kitabın, 160-dan artıq elmi məqalənin müəllifidir. Əsərləri respublikamızda, eyni zamanda Türkiyə, Rusiya, ABŞ, İngiltərə, Cənubi Koreya, Qazaxıstan, Ukrayna, Gürcüstan, Yunanıstan kimi xarici ölkələrdə nəşr edilmişdir. 2002-ci ildən İnstitutda şöbə müdiri, 2006-cı ildən isə elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsində çalışır. N.Müseyiblinin rəhbərliyi ilə 4 nəfər tarix üzrə fəlsəfə doktoru dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
Kitabları
- Gəmiqaya rəsmləri. 3 ç.v. Bakı: 2002 (kitabça)
- Qədim Sədərək, 6,5 ç.v. Bakı: 2003
- Borsunlu kurqanı, 5 ç.v. Bakı: 2003 (həmmüəlliflər Q.Qoşqarlı, S.Aşurov) (kitabça)
- Gəmiqaya 20 ç.v. Bakı: 2004
- Böyük Kəsik eneolit dövrü yaşayış məskəni. 14,25 ç/v Bakı: 2007
- Past and Future Heritage in the Pipelines Corridor. 239 səh. USA-2011 (həmmüəlliflər P.Taylor, Ch.Polglase, J.Koller, T.Johnson)
- Həsənsu kurqanı. 91 səh. Bakı: 2013. (həmmüəllif A.Ağalarzadə)
- Leylatəpə mədəniyyətinin qəbir abidələri və dəfn adətləri. 140 səh. Bakı: 2014
- The grave monuments and burial customs of the Leilatepe culture. 156 p. Baku: 2014
- Azərbaycanın xalkolit dövrü mədəniyyəti. 13,75 ç.v. Bakı: 2015.
- Azərbaycan arxeologiyası: uğurlar, problemlər, perspektivlər. 11 ç.v. Bakı: 2017.
Əsas elmi məqalələri
- Qobustan qayalarındakı işarə və damğalar // Azərbaycan tarixinin problemləri. Səh. 6-8. Bakı, 1992.
- Gamalı Haç (Svastika) // Türk Yurdu. № 415, səh. 45-48. Ankara, 1993.
- Qobustan və Gəmiqaya işarələri // «Tarix və onun problemləri» jurnalı № 4. səh. 18-20. Bakı, 1998.
- Gəmiqayada aşkar edilmiş yeni qayaüstü rəsmlər // «Tarix və onun problemləri» jurnalı. № 2. Səh. 143-147. Bakı, 2001.
- Gəmiqaya və Qobustan işarələrinin müqayisəli təhlili // Naxçıvan Dövlət Universitetinin «Elmi əsərləri» № 9. Səh. 40-42. Naxçıvan, 2001.
- Gəmiqayada arxeoloji tədqiqatlar // 2000-2001-ci illərdə aparılmış arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunlarına həsr olunmuş elmi sessiyanın tezisləri «Elm». Səh. 24-29. Bakı, 2002.
- Gəmiqayanın arxeoloji tədqiqi // «Azərbaycan arxeologiyası» jurnalı, № 1-2. Səh. 14-29. Bakı, 2002.
- Наскальные изображения Гямигая // “İrs – Наследие”. Beynəlxalq jurnal. Səh. 14-15. Moskva, 2003, № 7.
- Gəmiqayada qədim nəqliyyat vasitələrinin rəsmləri // “Azərbyacan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 39-45. Bakı, 2003, №2.
- Kiçik Qafqaz petroqliflərində mərasim səhnələri // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 35-41. Bakı, 2004, №1.
- Daşlıdağ petroqlifləri // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı, № 1-4. Səh. 85-89. Bakı, 2004. həmmüəllif N.Həsənov
- Zəyəmçay nekropolunda arxeoloji qazıntılar // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 58-74. Bakı, 2004, №2 .
- Excavations Bronze Age funerary sites in Azerbaijan // Antiquity. Vol 78 № 300. London, june 2004. həmmüəlliflər Q.Qoşqarlı, D.Meynard, R.Moor
- Hacıvəlilər nekropolu // 2003-2004-cü illərdə aparılmış arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunlarına həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları. Səh. 83-85. Bakı, 2005.
- Gəmiqaya petroqliflərində ov səhnələri // Elmi axtarışlar, XIII toplu. Səh. 228-231. Bakı, 2005.
- К вопросу о датировке петроглифов Малого Кавказа // Мир наскального искусства. Сборник докладов международной конференции. Стр. 190-193. Москва, 2005.
- Nəbi yurdu sərdabəsi // “Tarix və onun problemləri” jurnalı. Səh. 303-308. Bakı, 2005, №3.
- Позднеэнеолитические курганы Акстафинского района // Материалы международной научной конференции «Археология, этнология, фольклористика Кавказа». стр. 135-138. Баку, 2005.
- Печати с поселения древних земледельцев Беюк-Кесик (Акстаяинский район, Азербайджан) // Материалы международной научной конференции «Археология, этнология, фольклористика Кавказа». стр. 110-111. Баку, 2005. həmmüəllif В.Квачидзе.
- Gəmiqayada insan rəsmləri // Elmi axtarışlar, XV cild. Səh. 80-86. Bakı, 2005.
- Gəmiqayada “Heyvan kultu” ilə bağlı təsvirlər // AMEA Naxçıvan bölməsinin “Xəbərləri”. s. 80-86. Naxçıvan, 2005, № 1.
- Gəmiqayada astral inamlarla bağlı təsvirlər // “Mədəniyyət dünyası”. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, Elmi nəzəri məcmuə, X buraxılış. Səh. 433-440. Bakı, 2005.
- Azərbaycanın tunc dövrü keramikası üzərindəki təsvirlərlə Gəmiqaya petroqliflərin müqayisəli təhlili // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 43-61. Bakı, 2005, №1.
- Ağstafa rayonunda son eneolit dövrü kurqanları // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 11-17.Bakı, 2005, №1-4.
- Гямигая–история высеченная на скалах // “Dirçəliş – XXI əsr” jurnalı. 96/97. Səh. 394-400. Bakı. 2006.
- “Контракт века” будущее, прозревающее прошлое // Jurnal “İrs – Наследие”, str. 4-7. Москва, 2006.
- Gəmiqayada qədim yurd yerləri // «Tarix və onun problemləri» jurnalı. Səh.315-317. Bakı, 2006.
- Eneolit dövrü I Böyük Kəsik yaşayış məskənində arxeoloji qazıntıların nəticələri // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh. 11-27. Bakı, 2006, №1.
- Kiçik Qafqaz petroqliflərində say elementləri // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı. Səh. 31-43. Bakı, 2006, №1-4.
- Gəmiqaya petroqliflərinin Yaxın Şərq paralelləri // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh.17-33. Bakı, 2006, №2.
- К вопросу о хронологии Лейлатепинской культуры // Материалы международной научной конференции «Археология, этнология, фольклористика Кавказа», Батуми, 7-8 сентября 2006. Стр.155-158. Тбилиси, 2007.
- Лейлатепинская археологическая культура позднего энеолита и ее влияние на раннебронзовые культуры Кавказа // Материалы международной научной конференции «Археология, этнология, фольклористика Кавказа», Стр. 65-69. Махачкала, 2007
- Baku-Tbilisi-Ceyhan pipeline Boosts Azerbaijani Archaeology // Vision of Azerbaijan summer 2007, 1 vol. 2.3. p. 48-53. Bakı, 2007.
- Leylatəpə mədəniyyəti tayfalarının gil qablarda dəfn adəti (etnoarxeoloji tədqiqat) // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. Səh.20-27. Bakı, 2007, №1.
- Arxeologiya // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası “Azərbaycan”. Səh. 652-656. Bakı, 2007. həmmüəllif Q.Qoşqarlı.
- II Qıraq Kəsəmən nekropolunda arxeoloji qazıntılar // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı. Səh. 53-65. Bakı, 2007, № 3-4. həmmüəllif G.Axundova.
- Hacıvəlilər nekropolundan tapılmış arxeoloji materiallar // Şəmkir, Arxeoloji irsi, tarixi və memarlığı. Birinci respublika elmi-praktik konfransın materialları. Səh. 117-128. Bakı, 2008. həmmüəllif G.Axundova.
- Qədim Azərbaycanda itlərdən istifadə və it kultu (etnoarxeoloji tədqiqat) // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” 2007. №2. Səh. 5-29. Bakı, 2008.
- İkinci Poylu yaşayış yerinin keramikası // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı. 2008, № 1-2. səh. 25-39. Bakı, 2008.
- Eneolit dövrü II Poylu yaşayış yerində arxeoloji qazıntılar // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnal, 2008, № 1, səh. 17-26. Bakı, 2009.
- Курганы Союгбулага // Кавказ. Археология и этнология. Международная научная конференция. Материалы. Стр. 53-63. Баку, 2009.
- Курганы Шамкирчая эпохи ранней бронзы // Кавказ. Археология и этнология. Международная научная конференция. Материалы. Стр. 104-111. Баку, 2009.
- Ethnocultural Connections between the Region of the Near East and the Caucasus in the IVth millennium BC // Azerbaijan – Land between East and West. Transfer of knowledge and technology during the “First #Globolization” of the VIIth-IVth millennium BC. International Symposiu. Baku, April 1-3 2009, p. 48-54. Berlin, 2009.
- Новые данные по неолиту Азербайджана // Вестник Института истории, археологии и этнографии Дагестанского НЦ РАН. № 3 (19). 2009. с. 81-84. Махачкала, 2009.
- Eneolit dövrü II Poylu yaşayış yerinin daş məmulatı // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı, 2009, №1,səh.41-52. Bakı,2009.
- Ağstafa rayonundakı neolit dövrü yaşayış məskənlərində arxeoloji qazıntılar // Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar – 2009. s. 31-37. Bakı, 2010. həmmüəlliflər G.Axundova, A.Ağalarzadə.
- Ağstafa rayonundakı Leylatəpə mədəniyyəti abidələrində arxeoloji qazıntılar // Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar – 2009. s. 58-64. Bakı, 2010.
- Zəyəmçay nekropolunun qəbir tipləri // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı. 2009, №2.s.37-57. Bakı-2010.
- Gəncə-Qazax bölgəsindəki Leylatəpə mədəniyyəti abidələrinin daş məmulatı // AMEA-nın “Xəbərləri” tarix, fəlsəfə, hüquq seriyasi. №1-2.s.165-186. Bakı-2010.
- Leylatəpə mədəniyyəti abidələrindən tapılmış ğildən əmək alətləri və müxtəlif əşyalar // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyasi”jurnali, 2009, №2.Səh.5-18. Bakı-2010.
- The late eneolithic burial mounds (barrous, tumulis ) of Akstafa district // Archaeologi of Caucasus. №2-3. Tbilisi-2009-2010.
- Soyuqbulaq kurqanlarının qazıntıları // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. № 1, səh.5-29. Bakı-2010.
- Sədərək rayonunun arxeoloji abidələri // “Azərbaycan arxeologiyası”,№ 1, səh.56-85. Bakı-2010.
- Kərki abidələri // “Azərbaycan arxeologiyası”,№ 1, səh. 159-161. Bakı-2010.
- Leylatəpə arxeoloji mədəniyyətinin öyrənilmə tarixi // AMEA Tarix İnstitu Elmi Əsərləri. 32-ci cild. Səh.15-23. Bakı – 2010.
- Leylatəpə arxeoloji mədəniyyəti: Ön Asiya kökləri və Qafqaz eneolitində yeri // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. №2,2011.səh 5-29.Bakı- 2011.
- К вопросу о ближневосточных корнях лейлатепинской культуры // Вестник института истории, археологии и этнографии Дагестанского Научного Центра РАН. №3(27). Стр.50-55. Махачкала-2011.
- Лейлатепинская культура в системе переднеазиатско-кавказских комплексов позднего энеолита // «Кавказ и Мир».Международный научный журнал.№11.стр.247-251.Тбилиси-2011.
- Параллели петроглифам Гямигая на керамике эпохи бронзы Азербайджана (вопросы хронологии) // Материалы международной научной конференции «Наскальное искусство в современном обществе».К 290-летию научного открытия Томской писаницы. Т.2. Стр.81-86. 22-26 август 2011г. Кемерово. Кемерово-2011.
- 1 Həsənsu və Molla Nağı təpəsi neolit dövrü yaşayış yerlərində 2010-cu ildə aparılmış qazıntıların nəticələri // “Azərbaycanda arxeoloji tədqiqtlar” 2010. Səh.39-45. Bakı-2011. həmmüəlliflər A.M.Ağalarzadə, G.K.Axundova
- 2010-cu ildə aparılmış arxeoloji kəşfiyyat işləri və bəzi təsadüfi tapıntılar haqqında // “Azərbaycanda arxeoloji tədqiqtlar” 2010. Səh.264-270. Bakı-2011.
- Introduction: A brief history and current state of physical anthropology in Azerbaijan // The Routledge Handbook of Archaeological Human Remains and Legislation. An international guide to laws and practice in the excavation and treatment of archaeological human remains. Edited by Nicholas Marques-Grant and Linda Fibiger. P.35-39. London and New York, 2011. həmmüəllif David Maynard.
- Курганный могильник позднего энеолита у с. Союг Булаг в Азербайджане // « Российская археология» №1, 2012, с. 16- 25. Москва-2012.
- II Qıraq Kəsəmən antik dövr yaşayış məskənində arxeoloji qazıntılar // Antik və orta əsr Azərbaycan şəhərləri: arxeoloji irsi, tarixi və memarlığı. Beynəlxalq elmi konfransın materialları.Oktyabr 2010, Şəmkir. Səh.182-196. Bakı-2012. həmmüəllif Ş.Nəcəfov, G.Axundova.
- Вопрос происхождения шомутепинской культуры в контексте новых раскопок // Сборник материалов Междурародной научной конференции «Раннеземледельческие культуры Кавказа», посвященной 60-летию открытия памятника Кюльтепе в Азербайджане. Стр.40-50. Баку-2012.
- Место лейлатепинской культуры в системе позднеэнеолитических комплексов Кавказа и Ближнего Востока // Сборник материалов Междурародной научной конференции «Раннеземледельческие культуры Кавказа», посвященной 60-летию открытия памятника Кюльтепе в Азербайджане. Стр. 140-148. Баку-2012.
- Лейлатепинская культура эпохи энеолита между Передней Азией и Северным Кавказом Записки Института истории материальной культуры РАН. №7, 2012, стр. 31-38. С.-Петербург-2012.
- Neolit dövrü Həsənsu yaşayış yerində arxeoloji qazıntılar // Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar” 2011. Səh. 45-49. Bakı-2012. A.Ağalarzadə, G.Axundova.
- Ağstafa rayonunda tunc dövrünün qəbir abidələri // “Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar” 2011. Səh. 97-108. Bakı-2012. həmmüəlliflər G.Axundova, A.Ağalarzadə.
- Leylatəpə mədəniyyəti keramikasındakı işarələr // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. № 1, səh. 11-38. Bakı-2012.
- Leylatəpə mədəniyyəti abidələrinin sümük məmulatı // “Azərbaycan arxeologiyası” jurnalı. Cild 15, №1, səh.28-38. Bakı-2012.
- Керамические сосуды энэолитического поселения Беюк Кесик в Азербайджане // Гілея. Науковий вісник. Збірник наукових праць. Національний педагогічний університет імені М.П.Драгоманова Українська Академія Наук Випуск 72 (№ 5). Київ 2013.
- К вопросу о переднеазиатско-кавказской культурно-исторической общности позднего халколита // Материалы международной научной конференции «Археология и этнография Азербайджана в период независимости».с.57-60.Баку-2013.
- Ağstafa rayonunda neolit dövrünə aid yeni araşdırmalar // Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar-2012. səh.53-58. Bakı-2013. A.M. Ağalarzadə, G.K. Axundova.
- Qalayeri yaşayış məskənində aparılmış arxeoloji qazıntıların ilkin nəticələri // Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar-2012. səh.66-73.Bakı-2013.
- Leylatəpə mədəniyytinə aid Qalayeri yaşayış məskəninin daşdan əmək alətləri // Tarix və onun problemləri № 3, s. 243-250.Bakı – 2013.
- Qəbələ rayonundakı Qalayeri xalkolit dövrü yaşayış məskəni // Ön Asiya – Qafqaz miqrasiyaları kontekstində. “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. №1.S. 23-33. Bakı – 2013.
- Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti keramikasının ornamentlərinin etnoarxeoloji tədqiqi (Zəyəmçay və Tovuzçay nekropollarının materialları əsasında) // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. № 2. S.11-26. Bakı – 2013. həmmüəllif G.K. Axundova.
- Naxçıvanın arxeoloji abidələrində qədim tarixi irsimiz // Azərbaycan arxeologiya və etnoqrafiya elmlərinin inkişafına Naxçıvan məktəbinin rolu. Naxçıvan MR 90 illiyinə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. S. 92-94. Bakı-20014.
- Leylatəpə mədəniyyətinin xronologiyası və dövrləşdirilməsi // AMEA-nın Xəbərləri. Tarix fəlsəfə və hüquq seriyası. №1. S. 91-109. Bakı-2014.
- Metal of Leilatepe culture // Ascension to the crowns of Archeology. Collection of materials of “Ancient and medieval states on the territory of Kazakhstan” international scientific conference devoted to the 90th anniversary of K. A. Akishev. Almaty-2014.
- Kurgans in Azerbaijan // 2014 Asiya Archaeology. Seul: p. 136-142. Seul: 2014.
- Leylatəpə mədəniyyətinin metal istehsalı Ön Asiya-Qafqaz metallurgiyası kontekstində // “Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. 2014, № 1. S.12-46. Bakı – 2014.
- Leylatəpə mədəniyyəti kurqanlarının mənşəyi məsələsi Cənubi-Şərqi Avropa-Qafqazın erkən kurqanları nəzəriyyəsi kontekstində // Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası” jurnalı. 2014, № 2. Bakı – 2014.
- Leylatəpə mədəniyyəti kurqanlarının mənşəyi “kurqanlar və qədim hind-avropalılar” nəzəriyyəsi kontekstində // AMEA-nın Xəbərləri. Tarix fəlsəfə və hüquq seriyası. № 1.S.3-9. Bakı – 2015.
- Кавказ и Передняя Азия в IV тыс. до н. э. // Вопросы истории. 6/2015. С.150-156.Москва-2015.
- Near East - Caucasian relations in the 4th mill. BC in the context of Leylatepe and Maikop cultures // Кавказ как связующее звено между Восточной Европой и Передним Востоком: диалог культур, культура диалога (к 140-летию Александра М.Миллера). С. 121-125. Санкт-Петербург: 2015.
- Leylatəpə mədəniyyəti keramika məmulatının ümumi səciyyəsi və istehsal texnologiyası // Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası. 2015, №1, s. 5-19.
- The Leilatepe Archaeological Culture: Its Near-Eastern Roots and its Place in the Caucasus Chalcolitihc // International Symposium on East Anatolia South Caucasus Cultures. Proceedings I. pp. 58–75. Cambridge Scholars Publishing-2015
- Potter’s marks on Leilatepe culture pottery: Eastern Anatolian chalcolithic traditions in the Caucasus // Mediterranean Archaeology and Archaeometry, Vol. 16, №1,(2016), pp. 283–294. Rhodes - 2016.
- Azərbaycanın dövlətçilik tarixi arxeoloji tədqiqatlarda // Geostrategiya. №2 (32) mart-aprel, 2016. Səh.73-76. Bakı-2016
- Qobustanda qayıq təsvirləri // Elm və həyat. №4, 2016