Qanadları enli, böyük qartaldır. Ümumi rəngi tünd-qonurdur. Amma başında sarı “papağı”, çiyinlərində isə ağ xallar birləşib, uzunsov “güzgü” əmələ gətirib. Səsi it hürməsini xatırladır.
Yayılması
Avropada və Asiyada yayılıb, qışlamaq üçün Afrikaya qədər miqrasiya edir. Azərbaycanda dağətəyi sahələrdə nəsil verir, düzənlərdə qışlayır. Yaşayış yeri və həyat tərzi: Qaya, yarğan və seyrək ağac olan sahələrdə nəsil verir. Adətən aprel ayında, hündür ağacda böyük (150x70 sm) yuva tikir. Hər cütün 2-3 yuvası olur, növbə ilə hər il təmir edib, 2-3 ədəd ağ yumurta verir, 43 günə qədər kürt yatır. Balalar 55-60 günlük olanda uça bilir, amma yenə də yuvasını tərk etmirlər. Erkək quş yem daşıyır, ana quş onu qəbul edib balalara yedizdirir. Məzar qartalı leş yeməyi xoşlayır, eyni vaxtda siçandan tutmuş dovşana qədər məməliləri, bildirçindən ördəyə və iri ağnaza qədər quşları (hətta yırtıcı quşları) ovlayır. Yemini yerdən götürür.
Sayı
XX əsrin axırına qədər çoxsaylı, XX əsrin ortalarında adi saylı, 1970-ci ildən sonra nadir olub, cəmi 12 cüt quş qeyd edilib. Son 10 ildə nəslinin kəsilmə təhlükəsi daha da çoxalıb, növün nəsilvermə dövründə (may-iyul) cəmi 5 cüt quş qeyd edilib: Turyançay Dövlət Təbiət Qoruğunda 1, Kiçik Qafqazın dağətəyi rayonunda 2, Zuvand Yasaqlığında 2.
Azalma səbəbi
Uzun illər zərərli yırtıcı hesab edilib ovlanması, seyrək dağətəyi meşələrdən hündür ağacların tam qırılması, yem bazasının zəifləməsi və zəhərlənməsi.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər: Ovlanması qadağandır. Respublikanın Qırmızı kitabına daxil edilib. Bakı zooparkında nümayiş etdirilir. CİTES, Bern və Bonn konvensiyalarına daxildir. Beynəlxalq miqyasda qorunur.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər: Yuva sahəsində hündür ağacların qorunub saxlanılması, qorunan ərazilərdən kənarda olan yuvasına təbiət abidəsi statusunun verilməsi, növü
Mənbə
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QIRMIZI KİTABI FAUNA, II NƏŞR. 134səh, Məzar qartalı. (2013)
İstinadlar
. 2013-07-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-22.
Avqust 12, 2021
məzar, qartalı, aquila, heliaca, qartal, cinsinə, heyvan, növü, azərbaycanda, təhlükədə, olan, quşlar, siyahısına, daxil, edilmişdir, aquila, heliacaelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, sonağızlılarti. Mezar qartali lat Aquila heliaca qartal cinsine aid heyvan novu Azerbaycanda tehlukede olan quslar siyahisina daxil edilmisdir 1 Mezar qartaliAquila heliacaElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif QuslarYarimsinif YenidamaqlilarDeste QizilquskimilerFesile QirgilarCins QartalNov Mezar qartaliElmi adiAquila heliaca Savigny 1809SinonimlerAquila heliacea heliaceaArealMuhafize statusuHessas novlerVulnerable IUCN 3 1 Vulnerable 22696048VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 175413NCBI 52410 Mundericat 1 Tesviri 2 Yayilmasi 3 Sayi 4 Azalma sebebi 5 Menbe 6 IstinadlarTesviri RedakteQanadlari enli boyuk qartaldir Umumi rengi tund qonurdur Amma basinda sari papagi ciyinlerinde ise ag xallar birlesib uzunsov guzgu emele getirib Sesi it hurmesini xatirladir Yayilmasi RedakteAvropada ve Asiyada yayilib qislamaq ucun Afrikaya qeder miqrasiya edir Azerbaycanda dageteyi sahelerde nesil verir duzenlerde qislayir Yasayis yeri ve heyat terzi Qaya yargan ve seyrek agac olan sahelerde nesil verir Adeten aprel ayinda hundur agacda boyuk 150x70 sm yuva tikir Her cutun 2 3 yuvasi olur novbe ile her il temir edib 2 3 eded ag yumurta verir 43 gune qeder kurt yatir Balalar 55 60 gunluk olanda uca bilir amma yene de yuvasini terk etmirler Erkek qus yem dasiyir ana qus onu qebul edib balalara yedizdirir Mezar qartali les yemeyi xoslayir eyni vaxtda sicandan tutmus dovsana qeder memelileri bildircinden ordeye ve iri agnaza qeder quslari hetta yirtici quslari ovlayir Yemini yerden goturur Sayi RedakteXX esrin axirina qeder coxsayli XX esrin ortalarinda adi sayli 1970 ci ilden sonra nadir olub cemi 12 cut qus qeyd edilib Son 10 ilde neslinin kesilme tehlukesi daha da coxalib novun nesilverme dovrunde may iyul cemi 5 cut qus qeyd edilib Turyancay Dovlet Tebiet Qorugunda 1 Kicik Qafqazin dageteyi rayonunda 2 Zuvand Yasaqliginda 2 Azalma sebebi RedakteUzun iller zererli yirtici hesab edilib ovlanmasi seyrek dageteyi meselerden hundur agaclarin tam qirilmasi yem bazasinin zeiflemesi ve zeherlenmesi Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler Ovlanmasi qadagandir Respublikanin Qirmizi kitabina daxil edilib Baki zooparkinda numayis etdirilir CITES Bern ve Bonn konvensiyalarina daxildir Beynelxalq miqyasda qorunur Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler Yuva sahesinde hundur agaclarin qorunub saxlanilmasi qorunan erazilerden kenarda olan yuvasina tebiet abidesi statusunun verilmesi novuMenbe RedakteAZERBAYCAN RESPUBLIKASININ QIRMIZI KITABI FAUNA II NESR 134seh Mezar qartali 2013 Istinadlar Redakte Azerbaycanda tehlukede olan quslar 2013 07 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 22 Menbe https az wikipedia org w index php title Mezar qartali amp oldid 6092382, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
