Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |

Mədəni müxtəliflik monokultura, qlobal monokultura və ya mədəni təkamülə bənzər mədəniyyətlərin homogenləşməsindən fərqli olaraq müxtəlif və ya fərqli mədəniyyətlərin atributudur. "Mədəni müxtəliflik" termini həm də müxtəlif mədəniyyətlərin bir-birinin fərqlərinə hörmət etdiyini ifadə edə bilər. Çox vaxt müəyyən bir bölgədə və ya bütövlükdə dünyada insan cəmiyyətlərinin və ya mədəniyyətlərinin müxtəlifliyinə istinad etmək üçün istifadə olunur. Bu, bir təşkilata və ya cəmiyyətə müxtəlif mədəni perspektivlərin daxil edilməsinə aiddir.
Tarixi
| ]Ölkələr etnik və mədəni müxtəliflik səviyyəsinə görə sıralanır (James Fearon, 2003). Beynəlxalq səviyyədə mədəni müxtəliflik anlayışı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı tərəfindən təsis edildiyi 1945-ci ildən bəri müxtəlif ölkələr tərəfindən müdafiə olunur[1].
Dialoq və İnkişaf Naminə Ümumdünya Mədəni Müxtəliflik Günü UNESCO-nun Mədəni Müxtəliflik üzrə Ümumdünya Bəyannaməsindən sonra 2001-ci ilin noyabrında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası tərəfindən təsis edilmişdir. Onun məqsədi mədəni müxtəlifliyi, dialoqu və inkişafı təşviq etməkdir. Hər il mayın 21-də qeyd olunur. 2001-ci il Ümumdünya Bəyannaməsindən əvvəl YUNESKO "mədəniyyət" anlayışını bədii şah əsərlər kimi şərh edirdi. Ümumdünya Bəyannaməsi ilə antropologiyaya əsaslanan daha geniş bir anlayışı qəbul etdi. Müvafiq olaraq, mədəni müxtəliflik həyat tərzi, dəyər sistemləri, adət-ənənələr və inanclar da daxil olmaqla "cəmiyyətin və ya sosial qrupun unikal mənəvi, maddi, intellektual və emosional xüsusiyyətlərinin məcmusu" kimi müəyyən edilir. Ümumdünya Bəyannaməsinin on iki məqaləsi mədəni müxtəlifliyin təşviqi yollarına dair fəaliyyət planı ilə birlikdə dərc edilmişdir. Fəaliyyət planı mədəni müxtəlifliyi ifadə azadlığı, hərəkət azadlığı və yerli biliklərin qorunması kimi insan hüquqları ilə açıq şəkildə əlaqələndirirdi. Bəyannamə mədəni müxtəlifliyi yenilik və yaradıcılıq mənbəyi, həm iqtisadi, həm də şəxsi inkişafın hərəkətverici qüvvəsi kimi müəyyən edir. UNESCO 2002-ci il BMT-nin İnsan Hüquqları və Mədəni Müxtəliflik hesabatına təqdimat etdi və bəyannamənin bir hissəsinə istinad edərək, mədəni müxtəlifliyin azlıqların hüquqlarını pozmaq üçün istifadə edilməməli olduğunu və mədəni müxtəlifliyin fərdi azadlıqların qorunmasını tələb etdiyini vurğuladı.
Xüsusiyyətləri
| ]Mədəni müxtəliflik müxtəlif mənaları ifadə edə bilər:
- Tələb edilməli bir tarazlıq: deməli, dezavantajlı olduğu deyilən "mədəni azlıqların" xeyrinə hərəkətləri təşviq etməklə mədəni müxtəlifliyi müdafiə etmək ideyası
- Nəsli kəsilməkdə olan "mədəni azlıqların" qorunması
- "Mədəni qoruma" və ya "mədəni istisna" mədəniyyətin kommersiyalaşdırılmasına qarşı mədəniyyətin sosial baxışını müdafiə edir. Mədəni istisna mədəniyyət məhsullarının və xidmətlərinin orijinallığını, o cümlədən Avropa İttifaqının Mədəni Müxtəliflik haqqında Bəyannaməsində mədəni ifadələrin xüsusi tanınmasını vurğulayır. Bu kontekstdə məqsəd "əlverişsiz" mədəniyyətə zərərli sayılan "əmtəələşdirmə"yə qarşı "mədəni proteksionizm" kimi də tanınan qrantlar, tanıtım fəaliyyətləri və s. vasitəsilə mədəniyyətin inkişafına dəstək vermək
- Bu müdafiə həm də 1990-cı illərin əvvəllərində Avropada uğursuzluğa düçar olmuş "mədəni hüquqlar" müddəalarının insan hüquqları təbəqəsinə daxil edilməsi mənasını verə bilər.
Müxtəliflik insanların özlərini başqaları üzərində təsdiqləmək üçün istifadə etdikləri "o insan məndən fərqlidir" kimi keyfiyyətlərə aiddir. Bu xüsusiyyətlərə demoqrafik amillər (məsələn, irq, cins və yaş), həmçinin dəyərlər və mədəni normalar daxildir. Dünyada meydana çıxan bir çox fərqli cəmiyyətlər bir-birindən ciddi şəkildə fərqlənir və bu fərqlərin çoxu bu gün də davam edir. İnsanlar arasında mövcud olan ən bariz mədəni fərqlər dil, geyim və adət-ənənələrdir. Cəmiyyətlərin təşkilatlanma tərzində də mühüm fərqlər var; məsələn, onların ortaq əxlaqı, dini inancları və ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi kimi. Mədəni müxtəlifliyi biomüxtəlifliyə bənzətmək olar.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Avstraliyanin medeni muxtelifliyini qeyd eden gunu Medeni muxteliflik monokultura qlobal monokultura ve ya medeni tekamule benzer medeniyyetlerin homogenlesmesinden ferqli olaraq muxtelif ve ya ferqli medeniyyetlerin atributudur Medeni muxteliflik termini hem de muxtelif medeniyyetlerin bir birinin ferqlerine hormet etdiyini ifade ede biler Cox vaxt mueyyen bir bolgede ve ya butovlukde dunyada insan cemiyyetlerinin ve ya medeniyyetlerinin muxtelifliyine istinad etmek ucun istifade olunur Bu bir teskilata ve ya cemiyyete muxtelif medeni perspektivlerin daxil edilmesine aiddir Tarixi span Olkeler etnik ve medeni muxteliflik seviyyesine gore siralanir James Fearon 2003 Beynelxalq seviyyede medeni muxteliflik anlayisi Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehsil Elm ve Medeniyyet Teskilati terefinden tesis edildiyi 1945 ci ilden beri muxtelif olkeler terefinden mudafie olunur 1 Dialoq ve Inkisaf Namine Umumdunya Medeni Muxteliflik Gunu UNESCO nun Medeni Muxteliflik uzre Umumdunya Beyannamesinden sonra 2001 ci ilin noyabrinda Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Assambleyasi terefinden tesis edilmisdir Onun meqsedi medeni muxtelifliyi dialoqu ve inkisafi tesviq etmekdir Her il mayin 21 de qeyd olunur 2001 ci il Umumdunya Beyannamesinden evvel YUNESKO medeniyyet anlayisini bedii sah eserler kimi serh edirdi Umumdunya Beyannamesi ile antropologiyaya esaslanan daha genis bir anlayisi qebul etdi Muvafiq olaraq medeni muxteliflik heyat terzi deyer sistemleri adet eneneler ve inanclar da daxil olmaqla cemiyyetin ve ya sosial qrupun unikal menevi maddi intellektual ve emosional xususiyyetlerinin mecmusu kimi mueyyen edilir Umumdunya Beyannamesinin on iki meqalesi medeni muxtelifliyin tesviqi yollarina dair fealiyyet plani ile birlikde derc edilmisdir Fealiyyet plani medeni muxtelifliyi ifade azadligi hereket azadligi ve yerli biliklerin qorunmasi kimi insan huquqlari ile aciq sekilde elaqelendirirdi Beyanname medeni muxtelifliyi yenilik ve yaradiciliq menbeyi hem iqtisadi hem de sexsi inkisafin hereketverici quvvesi kimi mueyyen edir UNESCO 2002 ci il BMT nin Insan Huquqlari ve Medeni Muxteliflik hesabatina teqdimat etdi ve beyannamenin bir hissesine istinad ederek medeni muxtelifliyin azliqlarin huquqlarini pozmaq ucun istifade edilmemeli oldugunu ve medeni muxtelifliyin ferdi azadliqlarin qorunmasini teleb etdiyini vurguladi Xususiyyetleri span Medeni muxteliflik muxtelif menalari ifade ede biler Teleb edilmeli bir tarazliq demeli dezavantajli oldugu deyilen medeni azliqlarin xeyrine hereketleri tesviq etmekle medeni muxtelifliyi mudafie etmek ideyasi Nesli kesilmekde olan medeni azliqlarin qorunmasi Medeni qoruma ve ya medeni istisna medeniyyetin kommersiyalasdirilmasina qarsi medeniyyetin sosial baxisini mudafie edir Medeni istisna medeniyyet mehsullarinin ve xidmetlerinin orijinalligini o cumleden Avropa Ittifaqinin Medeni Muxteliflik haqqinda Beyannamesinde medeni ifadelerin xususi taninmasini vurgulayir Bu kontekstde meqsed elverissiz medeniyyete zererli sayilan emteelesdirme ye qarsi medeni proteksionizm kimi de taninan qrantlar tanitim fealiyyetleri ve s vasitesile medeniyyetin inkisafina destek vermek Bu mudafie hem de 1990 ci illerin evvellerinde Avropada ugursuzluga ducar olmus medeni huquqlar muddealarinin insan huquqlari tebeqesine daxil edilmesi menasini vere biler Muxteliflik insanlarin ozlerini basqalari uzerinde tesdiqlemek ucun istifade etdikleri o insan menden ferqlidir kimi keyfiyyetlere aiddir Bu xususiyyetlere demoqrafik amiller meselen irq cins ve yas hemcinin deyerler ve medeni normalar daxildir Dunyada meydana cixan bir cox ferqli cemiyyetler bir birinden ciddi sekilde ferqlenir ve bu ferqlerin coxu bu gun de davam edir Insanlar arasinda movcud olan en bariz medeni ferqler dil geyim ve adet enenelerdir Cemiyyetlerin teskilatlanma terzinde de muhum ferqler var meselen onlarin ortaq exlaqi dini inanclari ve etraf muhitle qarsiliqli elaqesi kimi Medeni muxtelifliyi biomuxtelifliye benzetmek olar Kateqoriyalar Medeniyyet konsepsiyalariMedeni cografiyaMedeni siyasetMultikulturalizmCoxluq azliq munasibetleriGizli kateqoriya Vikipediya Menbe azligi olan meqaleler