fbpx
Wikipedia

Mzab


M'zab və ya Mzab (ərəb. مزاب) — Əlcəzairin Qaraday vilayətində, Böyük Səhranın şimalında yerləşən təbii bir bölgəsidir. Paytaxt Əlcəzair şəhərindən 600 kilometr (370 mil) cənubda yerləşir və burada təxminən 360.000 nəfər (2005-ci ilə olan məlumat) əhali yaşayır. Əhali İbadidir.

Mzab vadisi
Qardayanın sağ tərəfdə quru Mzab vadisinin göründüyü panoraması
Ölkə  Əlcəzair
Tip Mədəni
Kriteriya ii, iii, v
Keçid 188
Region Afrika 
Daxil edilməsi 1982  (6-cı sessiya)
Mzab
  1. UNESCO-nun təsnifatına görə bölgə

Geologiya

Mzab Mzab vadisində mərkəzləşmiş bir əhəngdaşı yaylasıdır.

Tarix

Ərazinin əsas sakinləri mozabit xalqıdır. Mozabitlər Əlcəzairin orta cənubundakı geniş ərazilərindədə yaşayan İznaten adlı böyük bir Bərbər qəbiləsinin bir qoludur.

Müsəlmanların Məğribi fəth etməsindən sonra Mozabitlər Mötəzililər məktəbinin müsəlmanları oldular. Yerli xristian əhalisi burada yaşamağa XI əsrə qədər davam etdi. Rüstəmilər dövlətinin süqutundan sonra bəzi vətəndaşları ilə birlikdə Rüstəmid sülaləsi sığınacaq yeri olaraq Mzab Vadisini seçdi. Lakin Rüstəmidlər İbadi idi və yerli Mozabitləri müvəffəqiyyətlə çevirən bir vəzir (Əbu Bəkr ən-Nafusi) göndərdilər.

Fransa 1830-cu ildə Osmanlı Əlcəzairini işğal etdi. Mzab yalnız 1882-ci ildə Fransaya əlavə edildi və 1962-ci ilin yayında milli müstəqillik əldə etdikdən sonra Əlcəzairin yerli hakimiyyətinə qayıtdı. Qaradaya (Tağardayt), Mzabın əsas şəhəri və paytaxtı, əl-Ateuf (Taynint) isə bölgədəki ən qədim yaşayış məskənidir.

Memarlıq

Mzab vadisi boyunca qayalıq ərazilərdə yerləşən və Pentapolis olaraq tanına beş ksar, "istehkam kənd" var. Hər bir istehkamda minarəsi gözətçi qülləsi kimi xidmət edən qalaya bənzər bir məscid var. Məscidin ətrafındakı ərazilərdə standart ölçülü və tipli evlər tikilmişdir. Mzab tikililərinin tərzi daha çox Bərbər üslubuna uyğundur və Böyük səhranın digər ərazilərində də təkrarlanmışdır.

Yaz aylarında Mozabitlər xurma bağları vadilərində yerləşən "yay qalaları" na köçürlər.

Mzab Vadisi 1982-ci ildə ətraf mühitə mükəmməl uyğunlaşan ənənəvi insan yaşayış yerinin bütöv bir nümunəsi olaraq UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. . 2016-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-30.
  2. Glassé, Cyril. 2008. The New Encyclopedia of Islam. Walnut Creek CA: AltraMira Press, p.39
  3. Hrbek, Ivan. Africa from the Seventh to the Eleventh Century. Unesco. International Scientific Committee for the Drafting of a General History of Africa. J. Currey. 1992. səh. 34. ISBN 0852550936.
  4. "M'zab".
  5. . 2010-12-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-23.
  6. Houtsma, Martijn Theodoor. Mzab // E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936. 2. BRILL. 1987. 167. ISBN 90-04-08265-4.
  7. "M'Zab Valley".


mzab, ərəb, مزاب, əlcəzairin, qaraday, vilayətində, böyük, səhranın, şimalında, yerləşən, təbii, bölgəsidir, paytaxt, əlcəzair, şəhərindən, kilometr, cənubda, yerləşir, burada, təxminən, nəfər, 2005, ilə, olan, məlumat, əhali, yaşayır, əhali, ibadidir, vadisiq. M zab ve ya Mzab ereb مزاب Elcezairin Qaraday vilayetinde Boyuk Sehranin simalinda yerlesen tebii bir bolgesidir Paytaxt Elcezair seherinden 600 kilometr 370 mil cenubda yerlesir ve burada texminen 360 000 nefer 2005 ci ile olan melumat ehali yasayir 1 Ehali Ibadidir 2 Mzab vadisiQardayanin sag terefde quru Mzab vadisinin gorunduyu panoramasiOlke ElcezairTip MedeniKriteriya ii iii vKecid 188Region Afrika 1 Daxil edilmesi 1982 6 ci sessiya Mzab UNESCO nun tesnifatina gore bolge Mundericat 1 Geologiya 2 Tarix 3 Memarliq 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarGeologiya RedakteMzab Mzab vadisinde merkezlesmis bir ehengdasi yaylasidir Tarix RedakteErazinin esas sakinleri mozabit xalqidir Mozabitler Elcezairin orta cenubundaki genis erazilerindede yasayan Iznaten adli boyuk bir Berber qebilesinin bir qoludur Muselmanlarin Megribi feth etmesinden sonra Mozabitler Motezililer mektebinin muselmanlari oldular Yerli xristian ehalisi burada yasamaga XI esre qeder davam etdi 3 Rustemiler dovletinin suqutundan sonra bezi vetendaslari ile birlikde Rustemid sulalesi siginacaq yeri olaraq Mzab Vadisini secdi Lakin Rustemidler Ibadi idi ve yerli Mozabitleri muveffeqiyyetle ceviren bir vezir Ebu Bekr en Nafusi gonderdiler Fransa 1830 cu ilde Osmanli Elcezairini isgal etdi Mzab yalniz 1882 ci ilde Fransaya elave edildi ve 1962 ci ilin yayinda milli musteqillik elde etdikden sonra Elcezairin yerli hakimiyyetine qayitdi Qaradaya Tagardayt Mzabin esas seheri ve paytaxti el Ateuf Taynint ise bolgedeki en qedim yasayis meskenidir 4 Memarliq RedakteMzab vadisi boyunca qayaliq erazilerde yerlesen ve Pentapolis olaraq tanina bes ksar istehkam kend var 5 Her bir istehkamda minaresi gozetci qullesi kimi xidmet eden qalaya benzer bir mescid var Mescidin etrafindaki erazilerde standart olculu ve tipli evler tikilmisdir Mzab tikililerinin terzi daha cox Berber uslubuna uygundur ve Boyuk sehranin diger erazilerinde de tekrarlanmisdir 6 Yaz aylarinda Mozabitler xurma baglari vadilerinde yerlesen yay qalalari na kocurler Mzab Vadisi 1982 ci ilde etraf muhite mukemmel uygunlasan enenevi insan yasayis yerinin butov bir numunesi olaraq UNESCO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir 7 Hemcinin bax RedakteMegrib Boyuk SehraIstinadlar Redakte M zab LookLex Encyclopaedia 2016 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 05 30 Glasse Cyril 2008 The New Encyclopedia of Islam Walnut Creek CA AltraMira Press p 39 Hrbek Ivan Africa from the Seventh to the Eleventh Century Unesco International Scientific Committee for the Drafting of a General History of Africa J Currey 1992 seh 34 ISBN 0852550936 M zab Archived copy 2010 12 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 09 23 Houtsma Martijn Theodoor Mzab E J Brill s first encyclopaedia of Islam 1913 1936 2 BRILL 1987 167 ISBN 90 04 08265 4 M Zab Valley Menbe https az wikipedia org w index php title Mzab amp oldid 5868205, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.